سید حامد برکاتی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره آسیب های بارداری در سنین بالای 35 سال افزود: مراقبت مادرانی که بعد از 35 سالگی باردار می شوند به صورت مراقبت ویژه انجام می شود. اگر مادری دچار دیابت یا فشار خون یا هر بیماری دیگری باشد، حتی برای این کار فراخوان داده می شود.
* فاصله زمانی مناسب بین دو زایمان
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباره فاصله زمانی مناسب بین دو زایمان گفت: از زمان بارداری تا زمان شروع بارداری دیگر توصیه می شود که حداقل 3 سال فاصله وجود داشته باشد. همچنین بهتر است زمان زایمان بعدی از 5 سال بیشتر نشود. این موضوع به علت وجود بیشترین پذیرش بدن مادر از نظر فیزیولوژی برای بارداری است. بهترین بارداری مادران باردار، اصولا بارداری دوم است و خیلی توصیه نمی شود که مادر بعد از گذشت 5 سال از بارداری اول، باردار شود.
* شاخص میزان مرگ مادران
مهمترین شاخص سلامت مادران باردار که نشانگر عملکرد بلندمدت ساختار سلامت کشور است، میزان مرگ مادران است. برکاتی درباره این شاخص اظهار داشت: این شاخص در اوایل انقلاب حدود 160 به ازای هر صد هزار بارداری بود که در حال حاضر این میزان به حدود 19 به ازای هر صد هزار بارداری رسیده است. این شاخص در یک سال سنجیده می شود.
وی ادامه داد: ساختارها و عملیات زیادی برای کاهش این شاخص باید در کنار هم کار کنند. مواردی مانند نیروی تخصصی، تخت بیمارستانی، خدمات ویژه، اسکان مادر و غیره از جمله این موارد است.
* شیوه تعیین شاخص مرگ مادر باردار
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به تعیین شاخص مرگ مادر باردار بیان کرد: شاخص مرگ مادر باردار در بازه زمانی سه تا پنج ساله تعیین می شود. این شاخص بر اساس زمان یا حین زایمان تعیین نمی شود، بلکه از قبل زایمان تا 6 هفته بعد از زایمان بررسی می شود. در این بازه زمانی اگر مرگ به علت بارداری یا عوارض آن اتفاق بیفتد، مرگ مادر باردار محسوب می شود و به عنوان مثال اگر مرگ در این بازه به علت تصادف و غیره اتفاق بیفتد، در این شاخص به حساب نمی آید.
برکاتی گفت: در آغاز طرح تحول سلامت، شاخص مرگ مادر باردار حدود 22 به ازای هر صد هزار بارداری بود و در حال حاضر این شاخص کاهش یافته است.
* مراقبت های حین بارداری
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به مراقبت های دوران بارداری اظهار داشت: توصیه می شود هر مادر باردار 6 بار در طول بارداری برای دریافت مراقبت ها مراجعه کند. این مراقبت ها توسط مراقب سلامت، بهورز یا پزشک به او ارائه می شود. مراقبت ها بر اساس بسته های خدمت استاندارد انجام می شود و مسائلی مانند بررسی صدای قلب جنین، وزن مادر باردار، فشار خون و غیره را شامل می شود و اگر مادر باردار مشکلی داشت به سطح بعدی خدمات درمانی ارجاع داده می شود.
* 50درصد زایمان هادر ایران به روش سزارین
وی درباره میزان زایمان های سزارین اظهار داشت: در آغاز طرح تحول سلامت، بین 55 تا 56 درصد زایمان ها در سال به صورت سزارین انجام می شد و در حال حاضر این میزان به 50 درصد رسیده است.
برکاتی ادامه داد: میزان زایمان های سزارین طی این سال ها به علت سیاست های اتخاذ شده کاهش یافته است. مواردی مانند رایگان شدن زایمان طبیعی و ساخت اتاق های LDR (اتاق زایمان اختصاصی) در این زمینه موثر بوده است. قبلا اتاق های زایمان، سالن بزرگی بود که شاید حدود 10 تخت زایمان را شامل می شد، اما در حال حاضر مادر باردار می تواند در اتاق های LDR همراه با یکی از همراهان آموزش دیده خود حضور داشته و زایمان کند. در این شرایط حمایت روانی از مادر باردار وجود دارد و حرمت گذاشتن به مادر باردار و ایجاد امنیت روانی بسیار ارزشمند است.
* پیشگیری از بارداری فقط در صورت به خطر افتادن سلامت مادر انجام می شود
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباره پیشگیری از بارداری گفت: برای پیشگیری از بارداری دو روش وجود دارد؛ اول روش های شبه دائمی و دوم روش های موقت. روش های دائمی به صورت جراحی انجام می شود که هم اکنون به جز موارد نادر انجام نمی شود.
وی بیان کرد: مادری که در شرایط سختی از لحاظ بیماری قلبی قرار دارد یا سرطان پیش رونده یا تومور مغزی دارد، می تواند این تقاضا را برای باردار نشدن ارائه کند. زیرا این مادران اگر باردار شوند، امکان فوت وجود دارد و موارد تعیین شده که حدود 20 مورد است، مربوط به حیات مادر در صورت بارداری است.
برکاتی درباره خواسته شخصی برای جلوگیری از بارداری نیز اظهار داشت: به طور مثال اگر خانم 25 ساله ای که بیماری یا مشکلی ندارد و نمی خواهد باردار شود به مراقبان سلامت مراجعه کند، نمی تواند اقلام پیشگیری از بارداری را دریافت کند؛ زیرا این یک خواسته شخصی است و ارتباطی به سلامت مادر در صورت بارداری ندارد.