دشت لار کجاست و چه جاهایی دارد؟
دشت لار دماوند یکی از مقاصد گردشگری ایران است که برای سفر کوتاه تهرانی ها هم مناسب است. در این مطلب به جاهای دیدنی دشت لار و اطلاعاتی از آن میپردازیم.
دشت لار کجاست؟
دشت زیبای لار در شرقی‌ترین قسمت‌های شمیرانات تهران، در مرز مازندران و تهران و در دامنه قله دماوند جای گرفته است. از نظر تقسیمات کشوری، بخش شمالی و شمال شرقی دشت لار در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران و بخش جنوبی و جنوب غربی آن در لواسانات شهرستان شمیران در استان تهران واقع شده است، لار از شمال به کوه‌های شهرستان نور مازندران، از شرق و شمال شرقی به کوه دماوند، از جنوب شرق به ایرا، شهرستان دماوند و پلور مازندران، از جنوب به روستای افجه، امامه، لواسان بزرگ و از غرب به خاتون بارگاه و گرمابدر منتهی می‌شود.
تبدیل دشت لار به پارک ملی
نگاهی کوتاه به تاریخچه دشت لار و تبدیل شدن آن به پارک ملی خالی از لطف نیست، بخشی از دشت لار با مساحت ۲۷،۷۸۸ هکتار در دامنه غربی قله دماوند در استان‌های مازندران و تهران طی مصوبه شماره ۱۹۷ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ به عنوان پارک ملی معرفی شد، در سال ۱۳۵۹با اتمام ساخت سد لار در پارک ملی لار، قسمت زیادی از اراضی و مراتع دره لار در محدوده آبی دریاچه سد قرار گرفت که از مرتفع‌ترین دریاچه‌های انسان ساز است، حدود یک سوم آب شرب شهر تهران از رودخانه و دریاچه مصنوعی سد لار تامین می‌شود.
جانداران و گیاهان دشت لار
تاکنون ۱۵۹ گونه جانوری از انواع پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان در این منطقه شناسایی شده و خرس قهوه ای، پلنگ ایرانی، قزل آلای خال قرمز، کل و بز وحشی، افعی دماوند، افعی البرزی و کبک دری از گونه‌های جانوری شاخص در پارک ملی لار به شمار می‌روند.
خرگوشک، شنگ، لواش، سیرک (تلم)، پیازک، قارچ وحشی، کاسنی، گلپر (الرگ)، شیرین بیان، باریجه، چای کوهی، بارهنگ و والک نمونه‌های دیگری از گیاهان دشت لار و بلندی‌های آن است. زنبق وحشی بنفش و ارغوانی و مرغک و گل زرد و شقایق دشت لار جلوه دیگری از زیبایی این دشت منحصربفرد است.
فصل رفتن به دشت لار
دشت لار در هر فصلی زیبایی منحصربه‌فردی دارد. در فصل بهار این دشت مملو از گل‌های شقایق قرمز بسیار زیباست و منظره‌ی آن به حدی چشم‌نواز است که از دیدن آن سیر نخواهید شد. فصل بهار و به‌خصوص از نیمه‌ی خرداد به بعد بهترین زمان برای سفر به این منطقه است. در تابستان نیز هوای این منطقه بسیار ملایم و مطبوع و برای طبیعت‌گردی مناسب است. دشت لار دماوند در زمستان نیز میتواند برای طبیعت‌گرد‌های حرفه‌ای‌تر که به دنبال مناظر برفی و کوهستانی هستند، گزینه‌ی مناسبی باشد.
بهار و به‌ویژه بعد از ۱۵ خرداد بهترین وقت سفر و گردشگری است. در تابستان هوا ملایم است و به شما خوش می‌گذرد. اگر اهل طبیعت‌گردی باشید و بتوانید در فصل سرما از خودتان مراقبت کنید، می‌توانید سفر زمستانی را هم تجربه کنید.
جاهای دیدنی دشت لار
در دشت لار به انواع تفریحات طبیعت‌گردی، کوهنوردی، عکاسی، ماهیگیری و دوچرخه‌سواری از جمله تفریحات رایج دشت لار است.
دشت پرگل
دشت لار به دشت شقایق هم معروف است. پس تعجبی ندارد اگر فکر کنیم جذاب‌ترین منظره آن شقایق‌های بی‌شمار‌ی‌ست که در خرداد ماه همه جای دشت می‌رویند.
شقایق تنها گل این دشت نیست. گل‌های زرد و بنفش زمین را رنگ می‌کنند. از میان‌شان رود جاری می‌شود. بالای سرتان آسمان آبی‌ست. سکوتی دلپذیر همه جا را پر می‌کند. هر قدر می‌خواهید تماشا کنید، عکس بگیرید و نفس عمیق بکشید.
آبشار سفیدآب
آبشار سفیدآب یکی دیگر از جاهای دیدنی دشت لار است. این آبشار نزدیک دریاچه سد لار قرار گرفته. صدای دل‌انگیز شرشر آب زیر آسمان آبی، یکی از صحنه‌هایی‌ست که در خاطرتان می‌ماند. این‌جا به آبشار قو هم معروف است.
سد لار
باوجود اینکه سد لار جزو پارک ملی لار به شمار نمی‌آید، اما یکی از دیدنی‌های مهم استان مازندران است که در نزدیکی دشت لار مازندران قرار گرفته است. این سد در سال ۱۳۶۱ راه‌اندازی شده است و بخشی از آب رود لار را برای مصارف مختلف به تهران منتقل می‌کند و باقی آن در پلور به رود هراز می‌پیوندد. از آب سد لار برای تولید برق نیز استفاده می‌شود.
سد دریاچه‌ی لار برای گذراندن یک روز تعطیل همراه با تفریح و گردش بسیار مناسب است. امکان ماهیگیری، قایق‌رانی، طبیعت‌گردی و دوچرخه‌سواری در اطراف این منطقه وجود دارد. اولین مسابقات ماهیگیری پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۹، در دریاچه‌ی سد لار برگزار شد. به‌طورکلی فصل مجاز برای ماهیگیری در این دریاچه از اوایل خرداد آغاز می‌شود و تا شهریور ادامه دارد. اگر علاقه‌مند به ماهیگیری در این دریاچه هستید، باید پروانه ویژه صید روزانه را از واحد‌های محیط‌زیست قوشخانه، پلور و دلیچای دریافت کنید.
رودخانه سفیدآب
از نام رودخانه سفیدآب معلوم است که چه آب زلالی دارد. می‌توانید ساعتی کنار این رودخانه قدم بزنید. بعد کنارش بنشینید و به صدای گوش‌نواز آب جاری گوش دهید. اگر خرداد باشد، اطراف‌تان پر از گل‌های رنگی‌ست.
زندگی عشایر دشت لار
شما در این دشت می‌توانید، با زندگی این مردم زحمت‌کش و مهمان‌نواز که از شهر‌های ورامین و پیشوای استان تهران برای ییلاق تابستانی به دشت لار می‌آیند، آشنا شوید.
آب و هوای دشت لار دماوند
دشت لار در کوهپایه‌ی دماوند قرار گرفته و به همین دلیل منطقه‌ای خوش‌آب‌وهوا و ییلاقی به شمار می‌آید. آب‌وهوای پاک، خنک و مطبوع این منطقه در نیمه‌ی اول سال و به‌خصوص در فصل تابستان مسافران زیادی را به این منطقه می‌کشاند. این منطقه که از زیباترین مسیر‌ها و مناطق طبیعت‌گردی ایران به شمار می‌آید در نیمه‌ی دوم سال آب‌وهوایی سرد و کوهستانی دارد.
بیشتر بخوانید:
فاصله تهران تا دشت لار
با ماشین شخصی هم می‌توانید راهی این دشت پر از شقایق شوید. راحت‌ترین مسیر آسفالت از جاده تهران – آمل شروع می‌شود. این مسیر را ادامه می‌دهید تا به سه‌راهی پلور برسید. تابلوی محیط‌بانی دلیچای را دنبال کنید. سرراست‌ترین مسیر همین است. ۸۵ کیلومتر فاصله حدودی تهران تا پلور است. درمجموع حدد ۱۰۰ کیلومتر تا پارک ملی لار پیش رو دارید.
مسیر دشت لار با ماشین
مسیر دشت لار با ماشین متنوع است و اگر می‌خواهید با ماشین به دشت لار دماوند بروید، سه مسیر مختلف برای رسیدن به این منطقه وجود دارد. مسیر اول از روستای ایرا آغاز می‌شود و تا پاسگاه محیط‌بانی قوشخانه که در ورودی جنوبی پارک ملی لار قرار دارد، ادامه دارد. برای رسیدن به روستای ایرا می‌توانید از لواسان خارج شده و از برگ‌جهان و نیکنام‌ده عبور کنید و یا از مسیر جاجرود از کنار سد لتیان، رسنان، چهارباغ و روستای کلان عبور کنید و به ایرا برسید.
مسیر دوم از شهر پلور و از جاده‌ی آبعلی آغاز می‌شود و در نهایت به پست ورودی پاسگاه محیط‌بانی دلیچای که درب ورودی شرقی پارک ملی لار در آن قرار گرفته است، می‌رسد.
مسیر سوم بیشتر توسط عشایر و دامداران مورداستفاده قرار می‌گیرد و عبور از آن نیاز به مجوز از پاسگاه شکاربانی گرمابدر دارد. این مسیر از روستای گرمابدر آغاز می‌شود و در نهایت از سمت غرب به دشت لار می‌رسد.
شب مانی در دشت لار
قله دماوند یکی از زیبایی‌های ایران است. برای اینکه راحت‌تر و البته نزدیکتر قله را ببینید میتونید به سمت دشت لار (پارک ملی لار) بروید. البته هدف ما فقط دیدن دماوند از زاویه‌ای بهتر نیست قطعا خود دشت لار آنقدر زیبا هست که میتواند هدف اصلی باشد. اگر آلودگی هوا نباشد و هوا خوب باشد، می توانید آسمان و قله زیبا را در شب ببینید. اگر تصمیم به شب مانی در منطقه دارید بهتر است تا قبل از غروب منطقه‌ای را برای کمپ انتخاب کنید و چادر‌ها را به پا کنید؛ و بعد با خیال راحت در منطقه به گردش بپردازید.
اگر هم چادر نزدید، می‌توانید از اقامتگاه‌های عشایری نزدیک دشت استفاده کنید.
مجوز ورود به دشت لار
گردشگران صرفا مجاز به تردد از ورودی پاسگاه محیط بانی ۱۷ اسفند بوده و از ورودشان از سایر مسیر‌ها ممانعت می‌شود؛ همچنین ورودی اصلی عشایر از پاسگاه محیط بانی ایرا بوده و در صورت موردی می‌توانند از مسیر پاسگاه محیط بانی ۱۷ اسفند نیز تردد کنند، الزام دامداران به همراه داشتن پروانه تعلیف و ارائه کارت واکسیناسیون دام و همچنین جلوگیری از ورود دام مازاد به پروانه نیز در یک جلسه به تصویب رسید.
بر اساس مصوبات این جلسه ورود خودرو‌های آفرود به منطقه ممنوع بوده و همچنین مقرر شد جلسات ماهانه برای ارزیابی وضعیت موجود مراتع مجموعه حفاظتی لار و بررسی مشکلات مربوطه و اخذ تمهیدات آتی با حضور اعضا تشکیل شود.
زیبایی‌های دشت لار در کنار معضلات
علاوه بر این زیبایی طبیعی منحصر بفرد این پارک زبانزد طبیعت دوستان و طبیعت گردان است به طوری که سالانه به ویژه در فصل بهار، زمانی که دشت پر از گل‌های رنگارنگ قرمز، آبی و زرد می‌شود، زمین لار به رنگ سبز مخملی در می‌آید، در هر گوشه آن افرادی زیلو پهن کرده و نشسته اند تا از زیبایی آن لذت ببرند؛ تا ریه‌های خود را پر از هوای تازه و سرشار از اکسیژن کنند، علاوه بر این با رویش گَوَن‌های زیبا همراه با گل‌های بنفش دشت از هر زمان دیگری چشم‌نوازتر می‌شود، همچنین عطر خوش آویشن انسان را مسخ آن همه زیبایی می‌کند.
این روی خوش دشت است؛ اما متاسفانه در این میان ورود بیش از حد دام‌ها و همچنین ویراژ آفرودسواران به معضلی برای این دشت مخملی تبدیل شده است، اعلام شده که سالانه ۸۹ هزار راس دام مجاز وارد این عرصه می‌شود، ورود دام‌های غیرمجاز که موجب تخریب طبیعت و از طرفی آلوده شدن منابع آبی آن می‌شود.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: علی بابا / سفر مارکت / ایرنا / روبان