چرا شهر اصفهان به نصف جهان معروف شد؟ که گفته نصف جهان است؟!

شهر اصفهان به چه چیزی معروف است؟ همانطور که میدانید اصفهان به نصف جهان معروف است. شاید بپرسید  چرا اصفهان به نصف جهان معروف است؟ اصفهان نصف جهان به انگلیسی Isfahan half of the world، لقب معروف این شهر باستانی است که تاریخ بلند و بالایی دارد. در کتاب های درسی از جمله اصفهان نصف جهان درس مطالعات ششم نیز به این مورد اشاره شده است. در این مطلب علاوه بر پاسخ این سوال با زیبایی ها و پیشینه این شهر ایران آشنا می شوید.

تحقیق درباره اصفهان نصف جهان

اصفهان، یکی از کلان‌شهر‌های تاریخی در مرکز ایران است. شهری در امتداد رودخانه با سه میراث جهانی یونسکو، معماری باستانی اسلامی. اصفهان سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد است. شهر اصفهان کلان‌شهری است که نامش همواره در کنار رودخانه زاینده‌رود می‌آید.

آثار ثبت شده اصفهان در میراث فرهنگی یونسکو

آثار ثبت شده در یونسکو را به نقل از ایمنا بخوانید.

میدان نقش جهان

میدان بزرگ مستطیل شکلی در شهر اصفهان است که با بنا‌های معروفی از دوره صفوی محصور شده‌است. میدان نقش جهان به شکل امروزی در دوره سلطنت شاه عباس صفوی پایه‌گذاری شده‌است. بنا‌های تاریخی موجود در میدان نقش جهان عبارتند از عالی‌قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه. این میدان در سال ۱۹۷۹ با شماره ثبت ۱۱۵و معیار (i، v، vi) به ثبت یونسکو رسید.

چهل ستون

کاخ چهل‌ستون از بنا‌های تاریخی اصفهان است. کاخ چهل ستون بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس یکم احداث آن آغاز شد و در وسط آن عمارتی ساخته شده بود. شاه عباس اول، کوشکی درمیان باغ بنا نهاد که این کوشک هسته اولیه کاخ را تشکیل داد که تالار میانی کاخ چهل ستون و غرفه‌های چهار گوشه آن را در بر میگرفت. در سلطنت شاه عباس دوم، ساختمان تکمیل شد و در ساختمان موجود مرکزی، تغییرات کلی داده شده‌است و تالار آینه، تالار ۱۸ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان‌های طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام تزیینات نقاشی و آئینه کاری و کاشی کاری دیوار‌ها و سقف‌ها افزوده شده‌است.

مسجد جامع اصفهان

سال ۲۰۱۲ مسجد جامع اصفهان با شماره ثبت ۱۳۹۷ و معیار (i، ii، iv) به ثبت آثار جهانی یونسکو رسید. مسجد جامع از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین ابنیه مذهبی ایران است. این مسجد مجموعه تاریخی وسعی را به ابعاد ۱۷۰ در ۱۴۰ متر در شمال شرقی اصفهان و کنار میدان کهنه نشان می‌دهد و امروز شامل قسمت‌های مختلفی است از قبیل گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، ضمن چهار ایوانی شبستان‌ها، مدرسه مظفری محراب الجایتو که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دوره‌ای خاص هستند. بنا بر شواهد تاریخی، مسجد جامع اصفهان بر روی ویرانه‌های مسجد قدیمی تری ساخته شده که اعراب ساکن قریه طهران در اصفهان در قرن دوم هجری در یهودیه بنا کرده بودند. مهم‌ترین طرح‌های توسعه در دوران آل بویه و صفویه صورت پذیرفته‌اند.

سبک معماری مسجد شیوه رازی است. مسجد جامع اصفهان منعکس کننده هنر بیزانس و کلاسیک در قالب یک بنای سنتی و اسلامی است.

چرا شهر اصفهان به نصف جهان معروف شده است؟ 

ماگرتا نوشت: شاه عباس اول اصفهان را پایتخت خود قرار داد و از هنرمندان و دانشمندان حمایت کرد و شروع به ساخت بنا‌های زیبایی در این شهر تاریخی کرد که افراد زیادی به ویژه افراد مشهور را به خود جذب کرد و در دوره صفویه اصفهان توجه بسیاری را به خود جلب کرد.

او یکی از پادشاهان صفوی شد، از این رو با حمایت شاهان صفوی، معماران، صنعتگران، هنرمندان و دانشمندان بسیاری به اصفهان رفتند و چنان آثار باشکوهی خلق کردند که این شهر به اصفهان نیمی از جهان ملقب شد. اصفهان به علت وجود بنا‌های تاریخی و زیبا به نصف جهان معروف شده است.

در چه زمانی اصفهان به نصف جهان معروف شد؟

گفتیم چرا شهر اصفهان به نصف جهان معروف شده است. راسخون نوشت: در دوره صفویان جزیره‌هایی مانند کیش و جزیره پرتغالی که در تصرف متجاوزان بودند، آزاد شدند. صفویان در اسپهان و در اصفهان امروز زمینه مناسبی را در زمنیه نظامی، فقه شیعه، هنر (معماری، خوشنویسی، و نگارگری) مهیا کردند که همین امرسبب شد تا این موضوع از نصف جهان به سایر مناطق سرزمینمان نیز گسترش یابد و منجر به ترقی آن شهر‌ها گردد..

اصفهان دارای اشخاص برجسته‌ای است که از جمله می‌توان به سرداران جنگی دلاوری همچونه قرچقای خان اشاره کرد. شخص مذکور، از سرداران شاه عباس اول در دوره صفویه بوده است. از فقها و پژوهشگران به نام نصف جهان در‌این زمان می‌توان اسم میرداماد، فیض کاشانی، روحانی بهایی، ملاصدرا، و علامه مجلسی را نام برد. هنرمندان مشهوری نیز در این دوره وجود دارند همچون رضا عباسی، میرعماد و آقامیرک که از نام داران خطاطی و نقاشی به حساب می‌آیند.

نام‌های دیگر اصفهان

ویکی پدیا: بیشتر نویسندگان بر این باورند که، چون این ناحیه پیش از اسلام، به‌ویژه در دوران، مرکز گرد آمدن سپاه بود و سپاهیان مناطق جنوبی ایران، مانند فارس، سیستان و… در این ناحیه گرد آمده و به‌سوی محل نبرد حرکت می‌کردند، آن‌جا را اسپهان گفته، سپس معرب شده و به‌صورت اصفهان درآمده‌است. این شهر نام‌های قدیمی تری هم دارد که با نام کنونی آن، هیچ‌گونه پیوندی ندارد. مانند: گابیان، گابیه، جی، گبی، گی، گابا.

بیشتر بخوانید:

• ویدیویی از خیابان‌های اصفهان در سال ۱۳۵۳
• پهناورترین استان ایران کدام است؟ ( ترتیب از بزرگ به کوچک)

که گفته است اصفهان، نصف جهان است - اگر باشد جهانی، اصفهان است

شهرهای ایران گاه در آثار نویسندگان قدیم و جدید نمودار میشود. این بیت به زیبایی‌های اصفهان اشاره می کند و می‌گوید اصفهان نصف جهان نیست بلکه کل جهان است. در ادامه اصفهان را از زبان شاعران بخوانید.

«اصفهان را نیمه خوانند از جهان/ صد جهان من دیده‌ام در اصفهان/ هفت‌دست و هشت‌خلد و چارباغ/ جنت و باغ ارم رشک جنان/ باغ‌تخت‚آیینه‌خانه‚ چارحوض/ هم نگارستان و هم نقش‌جهان/ قصر عباسی، نمکدان، طوقچی/ باغ‌وحش و شیرخانه پیلکان»
جلال‌الدین همایی

«از آن پس ز کشور مهان جهان/ برفتند یکسو سوی اصفهان»
فردوسی

«از خلق تو خار و حنظل شام/ گلشکر اصفهان ببینم»
خاقانی

«اصفهان نیمی از جهان گفتند/ نیمی از وصف اصفهان گفتند»
محمدتقی بهار

«باد مشک‌آلود گویی سیب‌تر بر آتش است/ کاندرو قدری گلاب اصفهان افشانده‌اند»
خاقانی

«به زاد و بوم جی اندر شتافتم از ری/ چنان به شوق، که کودک به جانب مادر/ سواد شهر صفاهان چو گشت سرمه چشم/ به هرچه دید دگرگونه آمدش به نظر/ شکسته‌باره از این پیش بود و تنگ‌فضای/ کنون درست و قوی‌باره است و پهناور»
وحید دستگردی

«حسن‌انداز بیان از من مجو/ خوانسار و اصفهان از من مجو/ گرچه هندی در عذوبت شکر است/ طرز گفتار دری شیرین‌تر است»
اقبال لاهوری

«دریغ از اصفهان و از صفای او/ که بوی مشک می‌دهد هوای او/ هواش غم زداید از دل حزین/ خوشا خوشا هوای غم‌زدای او/ ز کعبه فرهی بود حجاز را/ عراق راست فره از فضای او/ ز مردمان شهر‌های روم و چین/ به‌اند مردمان روستای او/ گل و گیای خلد را بود بَدل/ به ماه فرودین گل و گیای او/ به گاه گشت گل‌بتان سروقد/ چمان چمان به زیر سرو‌های او»
سروش اصفهانی

«کرد سپاهان به از حدیقه رضوان/ آمدن شاه دادگر به سپاهان/ شمس ملوک زمانه ناصردینشاه/ بر سر خلق خدای سایه یزدان/ شهر سپاهان به فر خویش بیاراست/ همچو سبا را به فر خویش سلیمان/ بود گر این شهر تختگاه ملکشاه/ اینت ملکشه در این مبارک ایوان/ مردم از خطه سپاهان سرمه/ روشنی دیده را برند به کیهان/ خلق سپاهان کنند روشن دیده/ اکنون از گرد موکب شه ایران»
سروش اصفهانی

«که گفته است اصفهان نصف جهان است/ اگر باشد جهانی، اصفهان است»
سینا

جا‌های دیدنی اصفهان

حالا که میدانیم چرا اصفهان به نصف جهان معروف شده است، خوب است با زیبایی های آن بیشتر آشنا شویم. برخی از معروف ترین مکان های دیدنی اصفهان را به نقل از ایسنا بخوانید.

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان اولین جایی است که با شنیدن نام اصفهان، به ذهن می‌رسد. میدانی که سراسر است از روایت‌های تاریخی، هنر و معماری و عظمت دوران اسلامی. تیموریان سنگ‌بنای اولیه‌ی این میدان را گذاشتند و رفته‌رفته، در طول دوران‌های مختلف، پس از گذر از تنگنا‌ها و اتفاق‌های تاریخی، به شکوه و عظمت امروزی رسید. قدم زدن در سنگ‌فرش میدان نقش جهان، شما را از دنیای ماشینی و شهری این روز‌ها جدا می‌کند و می‌اندازد درست وسط سیلی از هیاهوی رنگ‌ها و صداها.

مسجد‌های اصفهان

صدای پای اسب‌ها و درشکه‌ها، مسافران و مردم. درخشش رنگ‌های آبی فیروزه‌ای و زرد گنبد مسجد شیخ لطف‌الله و مسجد امام. مغازه‌ها و غرفه‌های مختلفی که می‌توانید از آن‌ها سراغ سوغات اصفهان را بگیرید و گوشه‌ای از این سفر را برای خود ماندگار کنید.

بازار سنتی اصفهان

بازار سنتی اصفهان در پشت میدان نقش جهان قرار دارد. هم می‌توانید وارد بازار سنتی شوید و سپس به میدان نقش جهان بروید هم می‌توانید مستقیم از مسیر‌های ورودی اطراف میدان نقش جهان وارد شوید.

زاینده رود

عبور زاینده رود از شهر اصفهان، مهم‌ترین دلیلی بود که باعث شد در طی دوران‌های مختلف تاریخی، فکر ساخت و ایجاد پل‌های زیادی در آن قوت بگیرد.

پل‌های زیبای اصفهان

پل خواجو، پل سی‌وسه ‎پل، پل فلزی، پل مارنان از جمله پل‌های اصفهان هستند که روی زاینده‌رود ساخته شده‎ اند.

کاخ چهلستون

کاخ چهلستون، شاهد دیگری برای به رخ کشیدن شکوه و عظمت معماری حکومت صفوی در پهنه‌ی تاریخ است. چهلستون درست در وسط باغ جهان‌نما ساخته شده است و درخت‌های سربه‌فلک کشیده و زیبای آن، این کاخ را مثل گنجی گران‌بها و مهم در دل خود گرفته‌اند. هرچه از وصف زیبایی‌ها و شکوه این کاخ بگوییم، کم است. نگارگری‌ها و دیواره‌نگاری‌های کاخ، چشمه‌ای از حضور پررنگ هنر در ادوار مختلف است. کاشی‌کاری‌ها، نقاشی‌ها و آینه‌کاری‌های چهلستون در نوع خود بی‌نظیر است.

مدرسه چهارباغ

از باغ جهان‌نما و زیبایی حیرت‌انگیز چهلستون که بیرون بیاییم، مدرسه‌ی چهارباغ هم جایی است که به خوبی می‌تواند نماینده‌ی توانمندی معماران صفوی باشد. آخرین بنایی که در دوران صفوی سرپا شد و تا به امروز توانسته محکم و استوار روی پای خود بایستد و تحسین همگان را برانگیزد. مدرسه چهارباغ برای تربیت طلاب عصر صفوی ساخته شد و یکی از مدارس ویژه‌ی علوم دینی بود.

منارجنبان

منارجنبان هم یکی دیگر از بنا‌های دیدنی اصفهان است.. بنایی با یک شکل ساده و ویژگی خاص! این اثر محل دفن عارفی به نام «عمو عبدالله کارلادانی» است.

به گزارش تابناک جوان، منارجنبان همانطور که از نامش پیداست با معماری خاصی ساخته شده است. گفته می‌شود با تکان خوردن یک مناره، مناره دیگر هم تکان میخورد و این جنبش در کل ساختمان قابل لمس است. راز تکان خوردن منارجنبان اصفهان در معماری و مصالح خاص آن گنجانده شده است که یکی از شگفتی‌های معماری در قرن‌ها پیش است.

شما بگویید

دانستیم چرا شهر اصفهان به نصف جهان معروف شده است؟ اگر به اصفهان سفر کرده اید یا اهل آنجا هستید، در بخش نظرات شما بگویید که اصفهان دیگر چه زیبایی هایی برای بازدید دارد؟

گردآوری: تابناک جوان