کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟ + دلایل دیگر
خارش پوست یکی از رایج ترین مشکلات پوستی است. خارش پوست در برخی از افراد زندگی عادی آن ها را مختل می کند. خارش پوست دلایل مختلفی دارد، از جمله بیماری های پوستی، آلرژی یا واکنش های داخلی بدن، کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟ در این مطلب با پاسخ این سوال و دلایل و راهکارهای درمان خارش پوست آشنا شوید.
چه زمانی خارش بدن خطرناک است؟
در صورتیکه خارش پوست شما بیش از ۲ هفته طول بکشد و باوجود درمان‌هایی که برای آن در نظر گرفته‌اید بهبود پیدا نکرده‌است، باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا در این مواقع خارش پوست جدی است و می‌تواند مشکلات عدیده‌ای ایجاد کند. متخصص پوست و مو و زیبایی می‌تواند برای خارش‌هایی که بیش از دو هفته طول می‌کشند درمان مناسب در نظر بگیرد.
لازمه‌ی این کار تشخیص درست علت خارش پوست است. اما به طور کلی خارش پوست معمولا نشان‌دهنده‌ی مورد جدی و خاصی نیست و معمولا با درمان‌های پزشک بهبود پیدا می‌کند یا به طور کلی درمان میشود.
۲ دلیل شایع خارش پوست
اگزما و کهیر از شایعترین بیماری‌های آلرژی پوستی هستند که در آن‌ها پوست بخصوص در ماه‌های سرد سال قرمز، پوسته ریز و خارش دار میشود.
اگزما دلیل خارش پوست
به نوشته شماره جدید خبرنامه انجمن آسم و آلرژی ایران، همه گروه‌های سنی می‌توانند به اگزما مبتلا شوند. اگزما اغلب صورت، مچ دست، داخل آرنج و پشت زانو‌ها را درگیر می‌کند. "اگزما" یک بیماری آلرژی پوستی ارثی است و اغلب با آلرژی‌های غذایی، آسم و یا رینیت آلرژیک همراه میشود و علایم آن پوست قرمز خارش دار، پوست خشک، و التهاب پوستی است که برای مدتی ناپدید شده و دوباره عود می‌کند.
درمان اگزما پوست
مرطوب کردن مکرر پوست، کنترل التهاب با به کارگیری کورتون موضعی یا کرم‌های موضعی، درمان عفونت‌های پوستی و اجتناب از عامل‌های محیطی که آلرژی را تحریک می‌کند مانند گرده ها، کپکها، هیره‌ها (مایت) و موی حیوانات از موثرترین راه‌های درمان اگزما است. همچنین اجتناب از تغییرات ناگهانی دماو رطوبت هوا، اجتناب از تعریق یا گرم شدن شدید، اجتناب از محرک‌هایی مثل دود سیگار و آلودگی هوا، کاهش استرس، اجتناب از صابون ها، پاک کننده‌ها و محلول‌های محرک و آگاه بودن از مواد غذایی که باعث عود بیماری می‌شوند نقش موثری در درمان اگزما دارد.
کهیر از دلایل خارش پوست
"کهیر" ضایعاتی قرمز، خارش دار و برآمده از پوست است که از لحاظ اندازه و شکل متفاوت هستند. کهیر ناشی از "هیستامین" و سایر عواملی است که از سلول‌های پایه آزاد می‌شوند و معمولا به صورت متعدد بروز می‌کند. همچنین این ضایعات در عرض ۲ تا ۴۸ ساعت ناپدید شده و دوباره ضایعات جدید در سایر نواحی پوستی بروز می‌کند. برآمدگی‌های قرمز بر روی بدن، مشابه نیش پشه، خارش و ضایعاتی که معمولا بزرگتر شده و در کمتر از یک روز پیشرفت می‌کنند از نشانه‌های کهیر است.
درمان کهیر
موثرترین راه‌های درمانی ضایعات کهیری، اجتناب از آلرژن‌های شناخته شده و آنتی هیستامین ها، تزریق اپی نفرین در مواقع تورم مجاری هوایی و مصرف کورتیکو استروئید در موارد شدید است. بسیاری از مردم از بیماری‌های آلرژیک پوستی در تمام طول سال رنج می‌برند، اما اگر برای آن‌ها درمان مناسب انجام شود، می‌توان به پیشگیری از عود‌های بعدی کمک نمود.
در صورت مشاهده یک آلرژی پوستی، آن مورد را باید یک فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی که بتواند علت ضایعه آلرژیک و محرک‌ها را تشخیص دهد معاینه شود.
کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟
کمبود ویتامین ب و د
ممکن است خارش پوست به دلیل کاهش برخی ویتامین ها باشد. یک متخصص تغذیه با بیان اینکه نیاسین از خانواده ویتامین B است و به حفظ رطوبت و جوانی پوست کمک می‌کند، گفت: این ویتامین با خاصیت ضد التهابی موجب بهبود تحریکات پوستی در مبتلایان به پسوریازیس میشود.
دکتر احمد رضا درستی اظهار داشت: کاهش ویتامین B منجر به ایجاد درماتیت، خارش و واکنش‌های پوستی میشود بنابراین باید در رژیم غذایی افرادی که دچار التهابات پوستی و پسوریازیس هستند از منابع حاوی این ویتامین استفاده شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر اینکه مواد غذایی حساسیت زا باید از رژیم غذایی مبتلایان به پسوریازیس و خشکی پوست حذف شود، گفت: مواد حساسیت زا در ادویه‌ها و افزودنی‌های صنعتی وجود دارد.
این متخصص تغذیه با اشاره به تاثیر مصرف ویتامین D در بهبود مبتلایان به پسوریازیس گفت: این ویتامین از رشد و تکثیر بیش از حد سلول‌ها در بدن جلوگیری می‌کند و با توجه به اینکه در این بیماری سلول‌های پوستی به طور غیرطبیعی تکثیر می‌شوند، کمبود ویتامین D نیز موجب تشدید علایم بیماری میشود. وی خاطرنشان کرد: مصرف گوشت قرمز موجب تشدید التهاب پوست در مبتلایان به این عارضه میشود.
کمبود آهن و خارش پوست
کمبود آهن بیشتر با خستگی، گردش خون ضعیف، سندرم پای بی قرار، کم خونی و ریزش مو همراه است، اما می‌تواند باعث خارش پوست نیز بشود. اگر خارش بدن به دلیل کمبود آهن باشد، با مصرف قرص آهن باید بهبود یابد. آهن در گوشت قرمز و به طور کلی انواع گوشت به وفور یافت میشود. برای جذب بهتر آهن در بدن سعی کنید در کنار آن از منابع ویتامین سی در رژیم غذایی خود استفاده نمایید.
ویتامین ب کمپلکس در چه مواد غذاهایی است؟
پنج مورد از مهم‌ترین منابع غذایی ویتامین B ۱۲، B ۶ و... را گفتیم. با این حال به‌طور کلی می‌توان مواد غذایی حاوی ویتامین B را در هفت گروه جای داد که شامل موارد زیر است:
- غلات کامل (برنج قهوه‌ای، جو، ارزن)
- گوشت (گوشت قرمز، ماهی، طیور)
- تخم مرغ و محصولات لبنی (شیر، پنیر)
- حبوبات
- دانه‌ها و مغز‌ها (تخم آفتابگردان، بادام)
- سبزیجات با برگ سبز تیره (بروکلی، اسفناج)
- میوه‌ها (میوه‌های خانواده مرکبات، آووکادو، موز)
اکنون می‌دانیم ویتامین ب کمپلکس در چه مواد غذایی است و همچنین با میوه‌های دارای ویتامین B آشنا شدیم. بسیاری از افراد به جای استفاده از منابع طبیعی ویتامین B، قرص ویتامین B استفاده می‌کنند. این مسئله چنانچه فرد در جذب آن‌ها مشکلی نداشته باشد، لازم نیست.
بیشتر بخوانید:
چه غذاهایی باعث خارش پوست میشود؟
کسانی که حساسیت یا آلرژی دارند، باید از مواد غذایی حساسیت زا اجتناب کنند.
بادام‌زمینی
آلرژی به بادام‌زمینی یکی از شایعترین و خطرناک‌ترین آلرژی‌های غذایی است. تحقیقات نشان می‌دهند، پروتئین‌های خاصی در بادام‌زمینی وجود دارند که می‌توانند باعث تحریک سیستم ایمنی و ترشح آنتی‌بادی در بدن شوند. حساسیت به بادام‌زمینی، عوارضی از جمله موارد زیر ایجاد می‌کند.
تخم مرغ
آلرژی به تخم‌مرغ معمولاً به‌خاطر پروتئین‌های موجود در سفیدۀ آن، از جمله اووالبومین (Ovalbumin)، اووترانسفرین (Ovotransferrin) و اوموسین (Ovomucin) به وجود می‌آید. یکی از علائم اصلی آلرژی به تخم‌مرغ، کهیر بوده و می‌تواند باعث خارش، قرمزی و تورم پوست شود. همچنین، حساسیت به تخم‌مرغ ممکن است باعث طیفی از مشکلات گوارشی، از جمله استفراغ، اسهال و درد معده شود.
آجیل‌های درختی
اصطلاح «آجیل درختی» به آجیل‌هایی اطلاق میشود که روی درختان رشد می‌کنند، از جمله بادام، بادام هندی، گردو، پسته و فندق. آلرژی به این آجیل‌ها بسیار رایج بوده و تقریباً ۴.۹ درصد از جمعیت جهان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. واکنش آلرژیک به‌دلیل وجود پروتئین‌های اولئوزین (Oleosin)، لگومین (Legumin)، ویسیلین (Vicilin) و آلبومین در آجیل‌های درختی، ایجاد میشود.
کنجد
اگر به این دانه گیاهی حساسیت دارید، توصیه می‌کنیم برچسب مواد غذایی مورد مصرف خود را به‌دقت بررسی کنید.
سایر مواد حساسیت زا
نارگیل، مایونز، ادویه ها، کاکائو، بستنی‌های رنگی، گوجه نیز باعث حساسیت می‌شوند. افرادی که آلرژی دارند از مصرف غذاهای کنسروی که نگهدارنده دارند، و فست فودها خودداری کنند.
برای خارش بدن چه قرصی بخوریم؟
برای خارش بدن چه بخوریم؟ بهترین دارو برای خارش بدن بستگی به دلیل خارش پوست و تشخیص پزشک دارد. اگر صرفا به مواد غذایی یا عوامل محیطی آلرژی دارید می توانید از انواع داروهای آنتی هیستامین به صورت قرص یا شربت استفاده کنید. استفاده از پماد های پوستی مخصوص هم می تواند تسکین دهنده و خنک کننده باشد. در کنار آن اگر کهیرتان شدید است احتمالا پزشک برایتان آمپول هم تجویز می کند که به سرعت خارش بدن کاهش پیدا می کند.
درمان سریع خارش بدن با طب سنتی
اگر خارش بثورات و برجستگی نداشته باشد، به ان حَکّه می‌گویند، اما اگر برجستگی داشته باشد به آن جَرَب می‌گویند، بُثور یعنی ضایعاتی که بعد از خارش پدید می‌آید.
وقتی خلط بخار میشود و به سطح پوست می‌آید و دردِ خارشی ایجاد می‌کند، اگر ماده خلط زیاد باشد، به جَرَب تبدیل میشود و به‌شکل دون‌دون میشود و باد می‌کند. (از زیر ذره‌بین به‌شکل کنگره‌ای دیده خواهد شد)، در این صورت یعنی صفرا روی پوست آمده است.
اما اگر محل خارش و سوزش، گِرد و کوچک و کاملاً دایره و ریز و پخش است، این بخارِ خلطِ خون (دم) است که روی سطح پوست آمده است؛ اگر این بُثورات پهن باشد و گِرد نباشد، بخار بلغم است که روی سطح پوست آمده است و اگر این بُثورات دانه‌های قهوه‌ای و تیره باشد، اَبخَره سوداوی روی سطح پوست آمده و خارش و سوزش ایجاد کرده است.
برای رفع خارش و سوزش، نخستین کاری که می‌توان انجام داد، زدن گلاب به موضع خارش است؛ گلاب جزو مُفَتِحات است به‌محض نشستن روی پوست، عروق را باز می‌کند و باعث بیرون ریختن بخارات خلطی میشود و خارش و سوزش را رفع می‌کند.
گلاب مرکب‌القواست یعنی اگر سردمزاج آن را میل کند بدنش گرم و اگر گرم‌مزاج آن را میل کند، بدنش سردی می‌گیرد.
برای رفع به اصطلاح اگزما و خارش و سوزش حاصل از دم، کم خوردن یکی از راهکار‌ها است یعنی مقدار غذای بیمار کم شود تا خون کمتری تولید شود؛ برای رفع اگزمای حاصل از بخار خلط سودا، شربت سکنجبین موقع خواب شبانه یک لیوان میل کنند.
برای رفع خارش و اگزمای حاصل از بخار خلط صفرا، حجامت با رعایت تدابیر حجامت انجام شود؛ برای رفع خارش و سوزش حاصل از اَبخَره بلغم، خاکشیر را در آب بجوشانید سپس تخم آن را دور بریزید و صاف کنید و آب حاصل را میل کنید.
منابع: تابناک جوان / همشهری آنلاین / ایسنا / ایرنا / تسنیم / درمانکده / مثبت سبز.