بوییدن چطور خاطرات را زنده میکند؟
گذشتن از کنار یک شیرینیفروشی با عطر نان تازه یا رد شدن غریبهای که عطر خاصی زده ممکن است شما را به عمق خاطراتی ببرد یا شاید شما را به یاد آدمها یا مکانهایی بیندازد که سالهای سال شاید اصلا به آنها فکر هم نکرده باشید.
شاید متوجه شده باشید که بوی چوب لاستیکی و چمن میتواند خاطرات بازیهای فوتبال دوران کودکی را با جزئیات واضح تری نسبت به تماشای فیلم خانگی یکی از آن بازیها زنده کند. هر زمان که بوی صفحات یک کتاب جدید را استشمام میکنید، همه چیزهایی را که میخوانید به خاطر میآورید.اگر در کودکی یک صندلی مانند صندلی مطالعه خود داشتید، نشستن روی آن خاطرات را به اندازه بوی آن کتاب جدید تداعی نمیکند. بسیاری از ما این قبیل تجربیات را تجربه کرده ایم ، علوم عصبی ممکن است دلیل آن را بداند.
یکی از اولین مطالعات این بود که گروهی متشکل از پنج زن هنگام استشمام عطری که با حافظه مثبت در مقایسه با زمان بویایی آنها فعالیت میکردند، فعالیت مغزی بیشتری از خود نشان دادند. عطری که فراموش نمیشود.واضح است که اکثریت ما بیشتر به حس بینایی خود نسبت به بویایی در روز تکیه میکنیم اما حس بویایی ما خاطرات و احساسات ما را بهتر فعال میکند، ممکن است این پیوند به سادگی به دلیل ساختار معماری مغز ما باشد.
یکی از اولین مطالعات این بود که گروهی متشکل از پنج زن هنگام استشمام عطری که با حافظه مثبت در مقایسه با زمان بویایی آنها فعالیت میکردند، فعالیت مغزی بیشتری از خود نشان دادند. عطری که فراموش نمیشود.واضح است که اکثریت ما بیشتر به حس بینایی خود نسبت به بویایی در روز تکیه میکنیم اما حس بویایی ما خاطرات و احساسات ما را بهتر فعال میکند، ممکن است این پیوند به سادگی به دلیل ساختار معماری مغز ما باشد.
حس بویایی ما چگونه کار میکند و چگونه با خاطرات ارتباط دارد؟
فرآیند تبدیل مولکولهای موجود در هوا توسط مغز ما به آنچه ما به عنوان بو تفسیر میکنیم و مکانیزمهایی که مغز ما برای طبقه بندی و تفسیر آن بوها به کار میگیرد، آنقدر پیچیده است که جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی در سال ۲۰۰۴ به محققان ریچارد اکسل اهدا شد.هنگامی که با بو یا ذرات ماده منتشره در هوا روبرو میشویم، سلولهای عصبی که سلولهای گیرنده بویایی را تشکیل میدهند، سیگنالی را به قسمتی از مغز شما موسوم به لامپ خورشیدی ارسال میکنند.
اکسل و باک دریافتند که نزدیک به ۱۰۰۰ ژن در بدن نقش دارند. در کدگذاری انواع مختلف گیرندههای بویایی، هر یک از آنها بر روی زیرمجموعه کوچکی از بو تمرکز میکنند، بنابراین هر گیرنده مسئول درک همه بوهای احتمالی نیست، سپس این سیگنالها به اصطلاح به مناطق کوچک در پیاز بویایی منتقل میشوند. مناطق کوچک مختلف در بوهای مختلف تخصص دارند، پس پیاز بویایی مسئول ترجمه این منابع به آنچه ما به عنوان بو درک میکنیم، است.به طور معمول وقتی چیزی را میبینید، میشنوید، لمس میکنید یا مزه میکنید، این اطلاعات حسی ابتدا به تالاموس میرسد که به عنوان یک ایستگاه رله در مغز شما عمل میکند و سپس تالاموس این اطلاعات را به مناطق مربوطه مغز، از جمله هیپوکامپ که مسئول آن است، برای حافظه و آمیگدال که احساسات را پردازش میکند، ارسال میکند.اما بوها متفاوت هستند. بوها تالاموس را دور میزنند و مستقیماً به مرکز بوی مغز، معروف به لامپ خورشیدی میرسند. پیاز بویایی مستقیماً به آمیگدال و هیپوکامپ متصل میشود، که ممکن است توضیح دهد که چرا بوییدن چیزی میتواند فوراً یک حافظه دقیق را تحریک کند.برخی بر این باورند که ارتباط حافظه با بو به نحوه تکامل ما باز میگردد. بو یکی از بدویترین حواس است که ریشه در نحوه تعامل موجودات تک سلولی با مواد شیمیایی اطراف خود دارد، بنابراین طولانیترین تاریخ تکاملی را دارد.
لابه پیریفورم متمرکز بر بویایی در واقع میتواند به عنوان آرشیوی از خاطرات بلند مدت عمل کند اما نیاز به دستورالعملهایی از لایه اوربیتوفرونتال (ناحیه بالاتر مغز) دارد که این رویداد باید به عنوان حافظه بلند مدت ذخیره شود؛ بنابراین نه تنها مرکز بویایی در مغز شما به مرکز حافظه آن متصل میشود، بلکه خاطرات طولانی مدت را نیز در داخل خانه ذخیره میکند، بنابراین خاطراتی که به شما باز میگردد، یک عارضه جانبی شاد از عملکرد مغز شماست؛ بسیاری از این خاطرات بویایی ممکن است خاطرات دوران کودکی باشد، زیرا آن سالهایی است که برای اولین بار بیشترین بوی را احساس میکنیم.
بیشتر بخوانید
اکسل و باک دریافتند که نزدیک به ۱۰۰۰ ژن در بدن نقش دارند. در کدگذاری انواع مختلف گیرندههای بویایی، هر یک از آنها بر روی زیرمجموعه کوچکی از بو تمرکز میکنند، بنابراین هر گیرنده مسئول درک همه بوهای احتمالی نیست، سپس این سیگنالها به اصطلاح به مناطق کوچک در پیاز بویایی منتقل میشوند. مناطق کوچک مختلف در بوهای مختلف تخصص دارند، پس پیاز بویایی مسئول ترجمه این منابع به آنچه ما به عنوان بو درک میکنیم، است.به طور معمول وقتی چیزی را میبینید، میشنوید، لمس میکنید یا مزه میکنید، این اطلاعات حسی ابتدا به تالاموس میرسد که به عنوان یک ایستگاه رله در مغز شما عمل میکند و سپس تالاموس این اطلاعات را به مناطق مربوطه مغز، از جمله هیپوکامپ که مسئول آن است، برای حافظه و آمیگدال که احساسات را پردازش میکند، ارسال میکند.اما بوها متفاوت هستند. بوها تالاموس را دور میزنند و مستقیماً به مرکز بوی مغز، معروف به لامپ خورشیدی میرسند. پیاز بویایی مستقیماً به آمیگدال و هیپوکامپ متصل میشود، که ممکن است توضیح دهد که چرا بوییدن چیزی میتواند فوراً یک حافظه دقیق را تحریک کند.برخی بر این باورند که ارتباط حافظه با بو به نحوه تکامل ما باز میگردد. بو یکی از بدویترین حواس است که ریشه در نحوه تعامل موجودات تک سلولی با مواد شیمیایی اطراف خود دارد، بنابراین طولانیترین تاریخ تکاملی را دارد.
لابه پیریفورم متمرکز بر بویایی در واقع میتواند به عنوان آرشیوی از خاطرات بلند مدت عمل کند اما نیاز به دستورالعملهایی از لایه اوربیتوفرونتال (ناحیه بالاتر مغز) دارد که این رویداد باید به عنوان حافظه بلند مدت ذخیره شود؛ بنابراین نه تنها مرکز بویایی در مغز شما به مرکز حافظه آن متصل میشود، بلکه خاطرات طولانی مدت را نیز در داخل خانه ذخیره میکند، بنابراین خاطراتی که به شما باز میگردد، یک عارضه جانبی شاد از عملکرد مغز شماست؛ بسیاری از این خاطرات بویایی ممکن است خاطرات دوران کودکی باشد، زیرا آن سالهایی است که برای اولین بار بیشترین بوی را احساس میکنیم.
بیشتر بخوانید
منبع : باشگاه خبرنگاران جوان
ارسال نظرات