تاثیر والدین بر عزت نفس کودکان

خیلی افراد شاید در تعریف اعتماد به نفس و عزت نفس این دو را با هم یکی بدانند و تفاوت قائل نشوند. عزت نفس به معنای دوست داشتن خود و حس ارزشمند بودن، باور به خود و دانستن اینکه می‌توانند کار‌های خوبی انجام دهند، است. عزت نفس در واقع به کودکان اعتماد به نفس می‌دهد و پایه و اساس روابط کودکان در بزرگسالی می‌شود. زمانی که بچه‌ها کار‌های جدید را امتحان و آزمایش می‌کنند، با چالش هم روبه رو می‌شوند، گاه اشتباه می‌کنند و باز به عقب برمیگردند تا یاد بگیرند و رشد کنند، عزت نفس کمک می‌کند تا مراحل رشد را به خوبی طی کنند. اما والدین در این مراحل نقش مهمی در رشد بچه‌ها و پرورش عزت نفسشان دارند. اگر والدین مدام به بچه‌ها بگویند که تو نمی‌توانی، تو از پس آن بر نمی‌آیی، تو به اندازه کافی خوب یا زیبا نیستی، پایه و ریشه عزت نفس بچه‌ها را می‌خشکانند. در این گزارش چند جمله و راهکار برای افزایش عزت نفس بچه‌ها که والدین می‌بایست رعایت کنند، را مطرح می‌کنیم. مهمترین نکته این است که برای استفاده از این نکات مکررا از آن‌ها استفاده شود چرا که هدف این است که گفت وگوی ما با فرزندمان روزی تبدیل به گفت وگوی درونی او با خودش شود. یعنی اگر ما مکررا به فرزندمان بگوییم: «به تو افتخار میکنم» روزی هم می‌رسد که خودش این را به خودش می‌گوید.

دقیقا زمان‌هایی که فرزندتان کار مثبتی انجام داده است و خوشحال است و یا در تمیزترین و مرتب‌ترین حالت خودش نیست، از زیبایی اش تعریف کنید تا پیام زیبایی درونی را به فرزندتان منتقل کنید.جملاتی مثل اینکه:

«مامان بابا عاشق لبخند قشنگتن، همیشه زیبایی»، «وقتی می‌خندی و خوشحالی زیباترهم هستی».
این جملات باعث تقویت عزت نفس بچه می‌شود به طوریکه در بزرگسالی دیگر منتظر تایید زیبایی از سوی غریبه‌ها و دیگران نمی‌ماند و این زیبایی خود را به خاطر تکرار مکرر والدینش درونی شده می‌بیند. البته این به معنای خودشیفتگی نباید باشد.

با دقت، جزئیات را در رفتار فرزندتان ببینید و سپس از این جمله استفاده کنید.
«امروز موقع بازی با دوستت، خیلی با او مهربون بودی، بهت افتخار کردم که این ویژگی را داری».
«عالیه که قبل خواب مسواک زدی. بهت افتخار میکنم که به سلامتیت اهمیت می‌دی».
بیان کردن این جملات باعث می‌شود که بچه‌ها رفتار‌های مثبتشان را تقویت کنند و به آن‌ها ادامه دهند. همیشه نباید این تایید کردن و افتخار کردن به خاطر درس بچه‌ها و نمره بیستشان باشد، در راه و رسم زندگی هم باید این اتفاق بیافتد تا آن‌ها در بزرگسالی بتوانند رفتار‌های مثبت زیادی داشته باشند.گاه والدین انقدر به کار‌های بچه هایشان بی توجه هستند و همه چیز را طبیعی و وظیفه می‌دانند که وقتی بچه‌ها بزرگتر می‌شوند و از زبان دیگران می‌شنوند یا باور نمی‌کنند یا دچار خشمی پنهان می‌شوند که چرا پدر و مادرشان این‌ها را به آن‌ها نگفته است.

این جمله تاثیر بسیار خوبی دارد خصوصا زمانی که بچه‌ها می‌گویند: «من نمی‌توانم این کار را انجام دهم»
«من بهت اعتماد دارم که خوب انجامش میدی، اما همیشه یادت باشه منو بابا برای کمک هستیم».
«مشورت همیشه خوبه منم بهت اعتماد دارم که بهترین تصمیم رو میگیری».
اعتماد کردن به بچه‌ها در سنین مختلف و براساس شرایطشان باعث می‌شود که آن‌ها قدرت تصمیم گیری و جلو رفتن حتی بعد از اشتباهات را داشته باشند و این را تجربه کنند که اشتباه کردن هم جزئی از زندگی است و باعث پیشرفتشان می‌شود نه عقب کشیدن!والدین باید در کار‌های مختلف بچه‌ها را آزمون کنند، به آن‌ها زمان برای آزمون و خطا بدهند، حتی اگر اشتباه کنند باز هم به آن‌ها بگویند که بهشان اعتماد دارند تا عزت نفس بچه‌ها تقویت شود و بالاخره بتوانند کار‌ها را به روش صحیح انجام دهند.والدینی که مدام به بچه شان سرکوفت میزنند که «تو از پس هیچکاری برنمی آیی» یا بچه شان را با بچه‌های دیگر فامیل یا همسایه‌ها مقایسه می‌کنند، نمی‌توانند بچه‌هایی با عزت و اعتماد به نفس در بزرگسالی تربیت کنند که از پس کارهایشان بربیایند این‌ها همان‌هایی می‌شوند که در بزرگسالی می‌بایست باز هم مورد حمایت پدر و مادر یا دیگران افراد باشند.

این جمله به کودک این حس را منتقل می‌کند که حضور و مشارکتش تاثیرگذار است.
«مامان یکم خسته است، می‌تونی با آب دادن گل‌ها به من کمک کنی».
«میتونی با آروم‌تر بازی کردن به مامان کمک کنی، کارشو انجام بده؟، من به همکاریت نیازدارم».
والدین آگاه می‌توانند با مسئولیت دادن به بچه ها، آن‌ها را قوی‌تر و محکم‌تر بار بیایند تا بچه‌هایی که دست به سیاه و سفید تا بزرگسالی نزده و می‌خواهند وارد جامعه شوند، مادر‌ها با کار‌های خانه و حتی خرید و پدر‌ها هم با کار‌های دیگر بیرون از منزل و حتی گل و گلکاری، ماشین شستن و چیز‌های دیگر می‌توانند به بچه‌ها مسئولیت بدهند و آن‌ها را با عزت نفس بار بیاورند تا در آینده فقط مصرف کننده صرف نباشند.

وقتی به بچه‌ها حق انتخاب می‌دهیم، این پیام را به آن‌ها می‌رسانیم که «نظرت اهمیت داره».
«انتخاب ناهار امروز با تو»
«تو دوست داری بریم کجا»
«انتخاب کارتون با تو»
این‌ها باعث می‌شود که کودکان در جمع اظهار نظر کنند، بتوانند تصمیم گیری داشته باشند نه اینکه همیشه نگاه کنند تا بقیه برایشان تصمیم بگیرند و حرفی نزنند.در نهایت به عنوان نکته آخر یادتان باشد که از جزئیات و خلاقیت در بیان جملات استفاده کنید و دائما جملات کلی یا تکراری نگویید.
«از انتخاب رنگ‌های نقاشیت لذت بردم».
«خیلی هماهنگ با درس‌ها و کلاست جلو می‌روی، کیف کردم».
«چه بازی جالبی! عاشق خلاقیتت شدم».

 

منبع : فارس