گزارشی از اختتامیه جایزه سال آبچلیک

تابناک جوان: در آمریکای شمالی، شناسایی پرنده ها، زمانی که تصور می شد تنها با تیراندازی امکان پذیر است، بواسطه ظهور راهنمایان شناسایی پرندگان و شناسایی مکانهای پرنده نگری و مشاهده آنها در طبیعت فراهم شده است. اولين راهنماي ميداني پرندگان در ايالات متحده، فلورانس بيلي بود.
اولین کتاب فارسی در مورد پرندگان ایران نوشته درک اسکات است، آقای جمشید منصوری نیز در سال در دهه ۵۰ کتاب پرندگان ایران را منتشر کردند.
آقای مهندس پرویز بختیاری حدود دو دهه است که پرنده نگری را به صورت حرفه ای در ایران آغاز و گسترش داده است. ایشان کتابهای مختلفی را در مورد پرنده نگری و پرندگان ایران نوشته اند. به نوعی بابد ایشان را پدر صنعت پرنده نگری کشور بنامیم.

پرنده نگری یعنی تماشای پرندگان در طبیعت. پرنده نگری زیر شاخه ای از اکوتوریسم است. پرنده نگری تلاشی است برای به دست آوردن آرامش، رها شدن از دغدغه های روزمره و دور شدن از جهان مدرن و پرهیاهوی امروز. پرنده نگری سرگرمی و ماجراجویی لذت بخش است. پرنده نگری یعنی کشف! کشف یک حقیقت زیبا و جذاب.

پرنده نگری کم هزینه ترین نوع گردشگری است.
پرنده نگری از تفریحات و سرگرمی های سالم و لذت بخشی است که می تواند شما را با دنیای جدیدی از گردشگری آشنا کند، دنیایی که در آن زمان و مکان برایتان معنا پیدا می کند.
پرنده نگری حتی پای شما را به کوه، جنگل، کویر، دریا، رودخانه، تالاب و ... باز می کند، حتی به راههایی می روید که تا کنون نرفته اید!

به شخصی که به مشاهده پرندگان در طبیعت می پردازد پرنده نگر می گویند.
این رفتار می تواند از روی کنجکاوی و یا حتی برای تفریح باشد، در هر دو صورت سرگرم کننده و جذاب است.

در اسفند ماهِ سالِ 96 «جایزه سال پرنده نگری آبچلیک»، توسط محسن ملاح و بهاره مالکی طراحی شد. هدف از این طرح بلندمدت کمک به ترویج پرنده نگری میان طبیعت دوستان و نیز تشویق پرنده نگران به پرنده نگریهای بیشتر و مخصوصاً ثبت رکوردهای خود توسط ایشان است. نتیجه ی جالب توجه این طرح جمع آمدن اطلاعاتی ارزشمند است که در پایان هر دوره در اختیار علاقمندان این حوزه قرار میگیرد.
شرکت کنندگان این مسابقه که یک سال (از ابتدای فروردین تا انتهای اسفند 97)به طول انجامید، هر ماه لیست رکوردهای خود را به برگزارکنندگان اعلام کرده اند و لیستها توسط هیئت داوران بررسی شده است. در نهایت فردی که بیشترین تعداد رکورد را داشته (به این معنی که بیشترین تعداد پرنده را در طول سال 97 مشاهده کرده است). اکنون برنده این مسابقه که چهارشنبه (11 اردیبهشت 98) در مراسم اختتامیه از ایشان تقدیر به عمل آمده و جایزه خود را که عبارت است از «تور سه روزه ی تخصصی پرنده نگری در سفر» به زودی دریافت خواهند.

گزارش اختتامیه جایزه سال پرنده نگری آبچلیک

روز چهارشنبه اختتامیه اولین دوره جایزه سال پرنده نگری آبچلیک با حضور جمعی از شرکت کنندگان این مسابقه و علاقه مندان به پرنده نگری در فرهنگ سرای معرفت واقع در شهران برگزار شد و از برگزیدگان این مسابقه تجلیل به عمل آمد.
پرنده نگران مختلفی از سراسر کشور در این مسابقه مهیج که یکسال به طول انجامید( از اول فروردین تا پایان اسفند ۹۷) شرکت کردند.
شرکت کنندگان مشاهدات خود از پرنده ها را به همراه مکان و زمان مشاهده، ثبت و به کمیته آبچلیک ارسال می کردند. با تجمیع این رکوردها در طول یک ماه و حذف گونه های مشابه در لیست افراد، نفر اول هر ماه اعلام می شد. چهل نفر شرکت کننده اولیه حضور داشتند که تنها 21 نفر از عهده حضور تا پایان این مسابقه برآمدند.
هیئت داوران مسابقه آبچلیک آقایان دکتر آرش حبیبی آزاد و مهندس علی سنگچولی از مدرسان و کارشناسان برجسته پرنده نگری در سطح کشور بودند که در پایان هر ماه سنجش صحت و سقم چک لیستها را بر عهده داشتند.
بعد از بررسی مجموع لیستهای ثبت پرندگان ارسالی و بررسی هیئت داوران در پایان سال پرنده نگر برتر کشور انتخاب شد.

نفرات برتر جایزه پرنده نگری سال آبچلیک در دو بخش برترین و فعال ترین پرنده نگران کشور معرفی شدند؛
آقای علی حاجی آبادی(تهران) با ۲۴۵ گونه رکورد نفر اول، آقای کرامت حافظی(خوزستان) با ۲۳۲ گونه نفر دوم و خانم راهله مهرآسا(فارس) با ۲۱۷ گونه نفر سوم مسابقه شدند. در بخش نفرات فعال نیز از پنج پرنده نگر که بیشترین تعداد لیست را در دوازده ماه داشتند تقدیر شد، آقایان محمد باقر کنعانی(گلستان)، مجید پورهمدانی(اصفهان)، محمدجواد رستمی احمدوندی(کرمانشاه)، کرامت حافظی(خوزستان) و غلامعباس محمدحسینی(بوشهر)

این مسابقه طولانی ترین مسابقه پرنده نگری در کشور است که یکسال به طول انجامید.
انتخاب دوره یکساله نیز به این دلیل بوده است که بتوان یک دوره کامل را از لحاظ زیست پرندگان مخصوصا پرندگان مهاجر در چهار فصل داشته باشیم، به این ترتیب شامل کلیه پرندگان مهاجر تابستان گذر و زمستان گذر، مهاجر عبوری، بومی و مهاجر ارتفاعی و ... نیز می شد.

اهمّ اهداف برگزاری این مسابقه عبارت است از: ایجاد حس کنجکاوی بیشتر، تهییج در بالا بردن دقت، و تشویق برای جستجوی مداوم و البته الزام شرکت کنندگان به ثبت دقیق پرندگان در لیست مشاهدات خود.

دستاوردهای این مسابقه در بُعد کشوری و علمی قابل توجه است. ثبت تغییرات در پراکنش که از اهمیتی در سطح ملّی بین المللی برخوردار است، و نیز به دست آمدن آمار جدید از نقاط داغ و مهم پرنده نگری در کشور (با لحاظ فصول) که دردست داشتن این آمار می تواند کمک خوبی در حیطه برنامه ریزی گردشگری باشد.

این تغییرات شامل مشاهده گونه های جدید برای استان های نظیر خوزستان، کردستان، کرمانشاه، چهار محال و بختیاری، اصفهان، آذربایجان غربی، خراسان جنوبی، بوشهر و ...
این دستاورد مهم می تواند مبنای کار علمی و تحقیقاتی دانشگاهها و سازمان محیط زیست کشور، ادارات کل محیط زیست استانها و مراکز شهرستانها، نویسندگان کتب پرنده نگری، بازنگری در نقشه های پراکنش جمعیتی و گونه های و ... قرار گیرد.
هدف اصلی برگزارکنندگان از ایجاد این مسابقه، ترویج پرنده نگری و ایجاد انگیزه در بین علاقه مندان به طبیعت و پرنده نگرهای کشور می باشد.

و نیز دستاوردهای مسابقه را میتوان چنین برشمرد: آشنایی پرنده نگران شهرهای مختلف با یکدیگر حین یک رقابت سالم و بدور از تنش و حساسیت های کاذب.

در این جلسه آقای دکترخالقی زاده رییس کمیته ثبت پرندگان ایران و کارشناس پرنده شناسی در مورد اهمیت ثبت پرندگان، تغییرات پراکنش، نقشه ها و همچنین به ثبت پرندگان جدید مشاهده شده در ایران اشاره داشتند. بعد از صحبت های آقای دکتر خالقی زاده، استاد پرویز بختیاری پدر صنعت پرنده نگری کشور و مدرس و مولف کتب پرنده نگری در مورد اهمیت این مسابقه و ترویج پرنده نگری صحبت کردند.