جشن خام خواری در تقویم ایران

حفظ سلامت بدن به قدری مورد توجه بسیاری از افراد است که استفاده از رژیم‌های غذایی را یکی از اولویت‌های مهم زندگی شان می‌دانند. از انواع این رژیم‌ها می‌توان به رژیم خام خواری و گیاهخواری اشاره کرد.در تقویم ایران روز ۱۵ تیر مناسبتی جالب به نام جشن خام خواری به ثبت رسیده است که هدف از برگزاری آن پرهیز از خوراک حیوانی و پختنی می‌باشد این جشن به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه، «عمس» یا «غفس» یا «خواره»، جشنی از جشن­‌های سُغد باستان بوده است. در تقویم سُغدی برابر با پانزدهمین روز ِماه «بساکنج» است. 

اگرچه تعریف دقیقی برای رژیم خام خواری نمی‌توان عنوان کرد، اما جالب است بدانید بین تمام انواع رژیم‌های خام خواری یک چیز مشترک است آنهم اینکه: «آن غذایی را خام تلقی می‌کنند که بیش از ۴۶ درجه سانتیگراد حرارت ندیده باشد و همچنین قبلاً در فریزر نگهداری نشده باشد.»
در رژیم خام خواری آن دسته غذا‌هایی که پخته نشده اند و همچنین غذا‌هایی که در طبیعت وجود داشته، اما آماده مصرف شده اند را به کار می‌گیرند.

نخستین رژیم‌های غذایی خام خواری در قرن ۱۹ ابداع شد، به اعتقاد طرفداران رژیم غذایی خام خواری، این رژیم به دوران ما قبل تاریخ تعلق دارد دقیقاً زمانی که هنوز آتش توسط انسان‌ها کشف نشده بود، آن‌ها بر این باورند که دستگاه گوارش انسان مخصوص هضم مواد غذایی خام و سبزیجات مختلف تکامل یافته است.
یکی از طرفداران معروف رژیم خام خواری که جایزه نوبل نیز دریافت کرد زیست شیمیدانی به نام آرتور ویرتانن می‌باشد، وی ثابت کرد که آنزیم‌های موجود در غذا‌های نپخته به هنگام جویدن ماده غذایی خام در دهان آزاد شده و با دیگر آنزیم‌های تولید شده در بدن واکنش نشان می‌دهد و در نهایت گوارش مواد غذایی به بهترین شکل صورت می‌پذیرد.
رفته رفته و به تدریج در قرن ۲۰ رژیم خام خواری معروف شد و طرفداران بی شماری را به خود اختصاص داد و پس از اینکه پزشکان نیز تایید کردند که رژیم‌های غذایی حاوی سبزیجات و میوه‌ها التیام بخش بسیاری از بیماری‌ها هستند به خاطر همین تا مدت‌ها رژیم غذایی خام خواری زیر مجموعه‌ای از رژیم گیاهخواری قرار گرفت تا اینکه رژیم خام خواری در سال ۱۹۷۵ میلادی به خودی خود به عنوان یک رژیم غذایی متفاوت و مستقل از گیاهخواری شناخته شد.

خام خوار به فردی اطلاق می‌شود که فقط از غذا‌های خام استفاده می‌کند. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که مصرف چه مقدار از مواد خام فرد را به عنوان خام خوار معرفی می‌کند؟ اکثر متخصصان بر این عقیده هستند که چنانچه ۷۵ درصد از غذای مصرفی فرد یا بیش از آن مواد غذایی خام را تشکیل دهد این فرد در زمره افراد خام خوار قرار میگیرد، چراکه در رژیم خام خواری اغلب از انواع سبزیجات، مغز میوه‌ها و دانه آن استفاده و مصرف می‌شود.
همانطور که پیش از این اشاره شد این افراد معتقدند که غذا‌های خام به خاطر داشتن آنزیم‌هایی باعث هضم بهتر غذا میشوند و بر این باورند که فریز کردن و حرارت دادن غذا این آنزیم‌ها را از بین میبرد و در نهایت مصرف غذا بدون وجود این آنزیم‌ها در بلندمدت باعث زیاده روی در مصرف غذا و مسمومیت بدن و چاقی بیش از حد می‌شود. مهمتر از همه این غذا‌های خام مواد مغذی فراوان و بیشتری نسبت به غذا‌های پخته دارند.

خوراکی‌های مصرفی در رژیم غذایی خام خواری عبارتند از:انواع میوه جات، سبزیجات، خشکبار و آجیل مثل گردو، فندق، پسته، بادام و انواع جوانه‌ها مثل جوانه گندم، ماش، نخود، سویا و مواد قندی مثل کشمش، انجیر، عسل، خرما، شکر قهوه‌ای و غیره؛ که همگی به صورت طبیعی و خام مصرف می‌شوند و حتی می‌توان از آن‌ها به شکل غذا‌های ترکیبی استفاده کرد. این دسته از افراد از مواد محرکی همچون چای، الکل، قهوه یا سیگار به شدت خودداری می‌کنند.در این رژیم غذایی به هیچ نوع و صورتی از گوشت و فراورده‌های آن و تخم مرغ استفاده نمیشود.
بنابر این ارزش این نوع رژیم به قدری بالا است که طی مراسمی با نام «جشن خام خواری» در ایران باستان این نوع سبک زندگی را ارج می‌نهادند و امروزه نیز به شدت مورد توجه می‌باشد.