جزییات آلبوم منتشرنشده دو استاد: شجریان و مشکاتیان
قرار است به زودی آلبومی به خوانندگی محمدرضا شجریان و آهنگسازی پرویز مشکاتیان منتشر شود. ساخت این آلبوم به سال ۱۳۶۵ برمی‌گردد و حالا پرویز مشکاتیان چند سالی است که فوت کرده و محمدرضا شجریان در بیمارستان بستری است.
این روز‌ها که اهالی موسیقی و دوستداران محمدرضا شجریان پیگیر خبر‌های مربوط به وضعیت جسمانی این هنرمند بزرگ هستند، همایون فرزند او در صفحه شخصی خود خبر از انتشار آلبومی به نام «خراسانیات» داد. اثری مشترک با صدای محمدرضا شجریان و آهنگسازی پرویز مشکاتیان است و خاطره کار‌های مشترک این دو استاد موسیقی را دوباره زنده می‌کند.
بخشی از توضیحات همایون شجریان درباره این آلبوم به این شرح است: «کلیت کار حال و هوایی از خراسان را دارد و همچنین تصانیف آن روی اشعار ملک‌الشعرا بهار ساخته و خوانده شده است. ضبط آلبوم «خراسانیات» مربوط به سال ۱۳۶۵ است و از آن‌جایی که ساز و آواز این مجموعه ضبط نشده بود و پدر هم امسال در شرایط خواندن و تکمیل آن نبودن، یک ساز و آواز از کنسرت آلمان ایشان به همراه ساز استاد مشکاتیان و بر شعر باباطاهر به این مجموعه اضافه شد. این ساز و آواز اجرای صحنه است که در سال ۱۹۸۹ میلادی در شهر آلمان اجرا شده است.»
این آلبوم قرار است از دوشنبه ۱۹ اسفند در سراسر کشور توزیع شود.
نوازنده نی این اثر جمشید عندلیبی است؛ هنرمندی که نی نوازی او در آلبوم «نینوا» را همه شنیده‌اند. عندلیبی در کارنامه حرفه‌ای خود همکاری‌های بسیاری با محمدرضا شجریان دارد. از این هنرمند درباره چگونگی تولید آلبوم خراسانیات و دلایل ماندگاری آثار پرویز مشکاتیان و محمدرضا شجریان پرسیدیم.
نسبت فامیلی و آثار مشترک خوب
جمشید عندلیبی درباره ویژگی‌های آثار مشترک پرویز مشکاتیان و محمدرضا شجریان و دلایل موفقیت و ماندگاری این همکاری‌ها به خبرنگار ایرناپلاس گفت: از نظر تخصصی و حرفه‌ای هر دو این عزیزان از درجه بالایی برخوردار بودند. شجریان در کار خود و پرویز مشکاتیان در کار آهنگسازی و این ه چگونه و به چه شکل شعر مناسب را انتخاب کند مهارت‌های خاصی داشته‌اند. اتفاقی افتاد و این دو هنرمند با یکدیگر فامیل شدند و مشکاتیان داماد محمدرضا شجریان شد. این نسبت خانوادگی کمک کرد بیشتر یکدیگر را بشناسند و با یکدیگر همکاری داشته باشند. طبیعتا زمانی که شناخت افراد از یکدیگر بیشتر باشد نتیجه کار خیلی یکدست خواهد شد و اثر قابل توجه و ماندگاری ارائه می‌شود. این فرصت باعث شد که آثار با شکل و تاثیرگذاری بهتر و بیشتر اجرا شود. از اینکه آثار این دو هنرمند جزو کار‌های خوب موسیقی ما هستند شکی نیست. گذشته از توانایی‌های بی‌نظیر محمدرضا شجریان، پرویز مشکاتیان هم در حرفه خود چه در نوازندگی چه در آهنگسازی بسیار توانا بود.
وی در ادامه افزود: مشکاتیان شیوه‌ای در نوازندگی داشت که بیشتر تحت تأثیر مرتضی محجوبی بود و تأثیرات خوبی هم از ایشان گرفته بود. ضمن اینکه آگاهی مشکاتیان از شعر و ادبیات ایران در سطح بالایی بود. شعر را خوب می‌فهمید و درک می‌کرد. اگر فردی شعر را خوب درک کند و با ذوق باشد می‌تواند آهنگساز خوبی هم باشد. به عبارت دیگر موسیقی شعر را درمی‌آورد. به همین دلیل آقای مشکاتیان در آهنگسازی تصانیفی که شعر داشت بسیار موفق بود و آثار ممتازی را می‌ساخت.
وی در ادامه افزود: مشکاتیان شیوه‌ای در نوازندگی داشت که بیشتر تحت تأثیر مرتضی محجوبی بود و تأثیرات خوبی هم از ایشان گرفته بود. ضمن اینکه آگاهی مشکاتیان از شعر و ادبیات ایران در سطح بالایی بود. شعر را خوب می‌فهمید و درک می‌کرد. اگر فردی شعر را خوب درک کند و با ذوق باشد می‌تواند آهنگساز خوبی هم باشد. به عبارت دیگر موسیقی شعر را درمی‌آورد. به همین دلیل آقای مشکاتیان در آهنگسازی تصانیفی که شعر داشت بسیار موفق بود و آثار ممتازی را می‌ساخت.
بیشتر بخوانید: سراج: شجریان تنها یک خواننده نیست
مثل یک خانواده بودیم
عندلیبی درباره نوازندگی خودش و سابقه همکاری با استاد شجریان و پرویز مشکاتیان گفت: قبل از انقلاب و در سال ۱۳۵۱ گروه شیدا و در سال ۱۳۵۶ گروه عارف تشکیل شد. گاهی این دو گروه با یکدیگر ادغام می‌شدند و گاهی هم جداگانه کار می‌کردند و، چون مانند یک خانواده بودیم اکثرا آثار خوبی درمی‌آمد و اثر ضعیف کمتر دیده می‌شد. اکثر آن هنرمندان هم تحصیلکرده دانشکده هنر‌های زیبا بودند.
نمی‌توان این اثر را کاملا خراسانی دانست
عضو گروه موسیقی عارف در پاسخ به این پرسش که با گذشت سال‌ها از اجرا، استقبال مردم و بخصوص نسل جوان را از این آلبوم چگونه ارزیابی می‌کنید، افزود: نوع ارائه اثر خیلی مهم است. اینکه محمدرضا شجریان چگونه آن تصنیف را خوانده و آوازی که در کنار آن گذاشته‌اند چگونه بوده و آیا شکل خوبی پیدا کرده است یا خیر، مهم است. ما این آلبوم را ۳۰ سال پیش ضبط کردیم که کار خیلی خوبی هم بود. اما نمی‌دانم چرا این کار در برخورد‌های خانوادگی گیر کرد و تکمیل نشد.
عندلیبی درباره خراسانیات توضیح داد: البته نمی‌توان این اثر را کاملا خراسانی دانست. یعنی یک اثر ایرانی اصیل است با لهجه خراسانی و به آن شکل نیست که کاملا موسیقی خراسانی باشد و مشخصات آن را داشته باشد. چون به اعتقاد من فقط نوازنده‌هایی که آنجا (خراسان) هستند می‌توانند آن مقام‌ها را بنوازند. البته نمی‌گویم که این‌ها تخصص ندارند، اما معمولا این آثار با رنگ خراسانی ارائه می‌شوند و یکسری مشخصات خاص موسیقیایی خراسانی هست که در این اثر هم رعایت شده است. من برای آلبوم در کنار پرویز مشکاتیان نوازندگی کرده‌ام و به اعتقادم اثری مطبوع و دلنشین است. حال اینکه به چه شکل منتشر شود و آقای شجریان چگونه آن را ارائه کرده و چه ساز و آوازی برایش در نظر گرفته است، نمی‌دانم.
عندلیبی درباره خراسانیات توضیح داد: البته نمی‌توان این اثر را کاملا خراسانی دانست. یعنی یک اثر ایرانی اصیل است با لهجه خراسانی و به آن شکل نیست که کاملا موسیقی خراسانی باشد و مشخصات آن را داشته باشد. چون به اعتقاد من فقط نوازنده‌هایی که آنجا (خراسان) هستند می‌توانند آن مقام‌ها را بنوازند. البته نمی‌گویم که این‌ها تخصص ندارند، اما معمولا این آثار با رنگ خراسانی ارائه می‌شوند و یکسری مشخصات خاص موسیقیایی خراسانی هست که در این اثر هم رعایت شده است. من برای آلبوم در کنار پرویز مشکاتیان نوازندگی کرده‌ام و به اعتقادم اثری مطبوع و دلنشین است. حال اینکه به چه شکل منتشر شود و آقای شجریان چگونه آن را ارائه کرده و چه ساز و آوازی برایش در نظر گرفته است، نمی‌دانم.
منبع: ایرناپلاس / هنگامه ملکی / کدخبر: ۸۳۷۰۰۶۲۸
ارسال نظرات