لرزش دست‌ها چه دلایلی دارد؟

اما اگر دست‌های شما بیش از حد معمول دچار لرزش هستند، این شرایط می‌تواند نگران کننده باشد، به ویژه این که لرزش دست‌ها می‌تواند از نشانه‌های شرایطی جدی به نام بیماری پارکینسون باشد.

 

در ادامه با برخی دلایل شایع لرزش دست‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

پیش از این که به موارد جدی‌تر بپردازیم باید به این نکته توجه داشته باشید که بدن شما، از جمله دست ها، دارای یک لرزش طبیعی است که به نام «لرزش فیزیولوژیک» شناخته می‌شود. هر فردی می‌تواند دارای مقداری از این لرزش باشد، اما معمولا به اندازه‌ای کم است که حتی متوجه آن نمی‌شود.

اگر فردی سالم هستید، با دراز کردن دست خود و ثابت نگه داشتن آن می‌توانید این لرزش‌های کوچک را مشاهده کنید. این لرزش طبیعی بدن انسان است. این نوع از لرزش‌ها می‌توانند هنگام انجام کاری که نیازمند دقت بیشتر است، مانند وارد کردن نخ به سوزن اندکی تشدید شوند.

زمانی که احساسات شدید را تجربه می‌کنید، لرزش دست‌ها اغلب هرچه بیشتر خود را نشان می‌دهد. این احساسات سیستم عصبی خودمختار بدن شما را تحریک می‌کنند تا لرزش‌های فیزیولوژیک را افزایش دهد. سیستم عصبی خودمختار عملکرد‌های غیرارادی بدن مانند تنفس، فشار خون، ضربان قلب، و گشاد شدن مردمک چشم‌ها را کنترل می‌کند. هنگامی که احساس می‌کنید در معرض خطر قرار دارید یا آسیب‌پذیر هستید، سیستم عصبی سمپاتیک که بخشی از سیستم عصبی خودمختار است وارد عمل شده و سیگنال‌هایی را به غدد آدرنال برای ترشح اپی‌نفرین (با نام مستعار آدرنالین) در بدن ارسال می‌کند.

در این شرایط، قلب شما ممکن است با قدرت بیشتر بتپد، تنفس ممکن است تسریع شود، و ممکن است با تعریق یا لرزش مواجه شوید. این شرایطی است که معمولا به نام حالت جنگ یا گریز شناخته می‌شود. در این حالت، بدن شما برای محافظت از خود در برابر خطر آماده می‌شود، حتی اگر تهدید موجود به اندازه فرار از چنگال یک ببر گرسنه ترسناک نباشد. به عنوان مثال، منبع تهدید می‌تواند پیامی ناخوشایند از سوی رئیس شما باشد.

اضطراب، استرس، هیجان، عصبی شدن و حتی خشم شدید می‌تواند به عنوان یک سیگنال اضطراری برای سیستم‌های دفاعی بدن عمل کرده و به طور بالقوه موجب لرزش دست‌ها شود.

---

بیشتر بخوانید:

• چرا بی دلیل استرس داریم؟
• استرس دست دوم چیست؟
• ۷ ماده مغذی برای مقابله با استرس

مغز مسئولیت کنترل احساس ثبات و پایداری شما را بر عهده دارد. از این رو، زمانی که مغز به میزان کافی مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کند، ممکن است لرزش بدن را تجربه کنید.

مغز نسبت به دیگر اندام‌های بدن بسیار متفاوت است. این اندام توانایی تولید قند را برای خود ندارد، از این رو، بسیار زودتر از اندام‌های دیگر تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

زمانی که قند خون شما پایین است، هر بخش از مغز می‌تواند با اختلال در عملکرد خود مواجه شود. پس اگر مستعد لرزش بدن، از جمله دست‌ها هستید، غذا نخوردن و افت قند خون می‌تواند موجب بروز این شرایط شود.

زمانی که با کمبود خواب مواجه هستید، مغز با اختلال در عملکرد خود مواجه می‌شود. بدن از خواب برای تنظیم مجدد و بازسازی سلول‌ها استفاده می‌کند. از این رو، استراحت ناکافی بدن را مجبور به فعالیت در موقعیتی استرس‌زا می‌کند. برای تداوم فعالیت‌ها و بیدار نگه داشتن شما، بدن تولید آدرنالین بیشتر را آغاز خواهد کرد. اما این شرایط می‌تواند موجب سخت‌تر کار کردن قلب شده و لرزش اندام‌ها را موجب شود. جدا از لرزش دست ها، کمبود خواب طولانی مدت می‌تواند به بسیاری مشکلات سلامت دیگر منجر شود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها افزایش خطر بیماری قلبی است. حدود ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه برای بزرگسالان توصیه شده است.

مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند بر سیستم عصبی خودمختار بدن تاثیرگذار بوده و موجب بروز لرزش در دست‌ها شود.

اما مواد دیگری نیز می‌توانند موجب لرزش دست‌ها شوند. به عنوان مثال، مصرف بیش از حد الکل یا مواد مخدر می‌تواند موجب لرزش دست‌ها شود، زیرا سوءمصرف می‌تواند به مخچه آسیب برساند. مخچه بخشی از مغز است که تعادل، هماهنگی و موتور حرکتی را مدیریت می‌کند.
لرزش می‌تواند یک عارضه جانبی مصرف دارو باشد

فهرستی طولانی از دارو‌ها وجود دارند که می‌توانند موجب لرزش دست‌ها شوند. لرزش ناشی از مصرف دارو به طور غیرارادی رخ می‌دهد و معمولا زمانی که دست خود را در موقعیتی خاص نگه می‌دارید، شکل می‌گیرد.

زمانی که غده تیروئید پرکار شده و بیش از حد هورمون تولید می‌کند، احتمال بروز لرزش در دست‌ها وجود دارد. تیروئید غده اصلی سیستم غدد درون ریز محسوب می‌شود که در جلوی گردن قرار گرفه است. این غده بیشتر عملکرد‌های حیاتی بدن، از جمله سوخت و ساز انرژی را تنظیم می‌کند. از این رو، زمانی که فعالیت غده تیروئید از حالت عادی خارج می‌شود، بخش‌های دیگر بدن نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

گاهی اوقات افرادی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند نیز زمانی که دارو‌هایی خود را به میزان درست مصرف نمی‌کنند می‌توانند با لرزش دست‌ها مواجه شوند.

این نوع از لرزش معمولا در افرادی که از یک اختلال روانی مانند افسردگی، یا اختلال استرس پس از سانحه رنج می‌برند، ظاهر می‌شود. لرزش روان‌زاد به واسطه محرک‌های ناخودآگاه شکل می‌گیرد، از این رو، پزشکان قادر به اظهار نظر کلی درباره چگونگی ظهور آن‌ها در هر فرد نیستند. بر همین اساس، تشخیص آن‌ها دشوار می‌شود. در نتیجه، پزشکان پیش از در نظر گرفتن دلایل روان‌زاد باید احتمالات دیگر را بررسی کنند.

اختلالات حرکتی بسیاری وجود دارند که می‌توانند به لرزش دست‌ها منجر شوند، اما شایع‌ترین نمونه یک «لرزش اساسی» است.

افراد بسیاری هرگز چیزی درباره لرزش‌های اساسی نشنیده اند و این در شرایطی است که پنج تا ۱۰ برابر شایع‌تر از بیماری پارکینسون است. یک لرزش اساسی تنها زمانی که فرد حرکت می‌کند، رخ می‌دهد، از این رو، قابل پنهان کردن هستند.

اگر به این نوع از لرزش مبتلا باشید، به عنوان مثال، هنگامی که در تلاش برای نوشیدن چای یا نوشتن یک متن هستید، لرزش آغاز می‌شود. در شرایطی که لرزش‌های اساسی معمولا نشانه‌ای از شرایط جدی دیگر نیستند، با توجه به میزان شدت خود می‌توانند موجب شرمندگی و احساس ناتوانی در فرد شوند.

لرزش‌های اساسی معمولا ارثی هستند. این یک بیماری خانوادگی است، اما نمی‌توان گفت که یک بیماری ژنتیکی محسوب می‌شود، زیرا ژن خاصی که مسئول این ناهنجاری باشد، شناسایی نشده است.

تشخیص بیماری پارکینسون یا ام‌اس برای هر فردی ترسناک است. هر دو مورد سیستم عصبی بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهند، اما به روش‌های مختلفی آشکار می‌شوند.

بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که مرگ برخی سلول‌های مغز در بخش نیگرا، بخشی که دوپامین تولید می‌کند و حرکت و تعادل را کنترل می‌کند، در پی دارد. لرزش ناشی از بیماری پارکینسون به نام لرزش استراحت نیز شناخته می‌شود، زیرا دست‌های شما بدون این که کاری انجام دهید دچار لرزش می‌شوند. افراد مبتلا به این بیماری علائم دیگر مانند سفتی عضلات و تغییرات در گفتار را نیز تجربه می‌کنند.

از سوی دیگر، بیماری ام‌اس یا مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری خودایمنی است که به پوشش محافظ الیاف عصبی حمله می‌کند. در شرایطی که برخی علائم بیماری پارکینسون و ام‌اس مشابه هستند، بیماری ام‌اس معمولا به عنوان یک ناهنجاری در یک اسکن ام‌آر‌آی ظاهر می‌شود، در شرایطی که بیماری پارکینسون این گونه نیست.

اگر فکر می‌کنید استرس مزمن، مصرف بیش از حد کافئین، یا کمبود خواب دلیل لرزش دست‌های شما محسوب می‌شود، احتمالا بهترین راه حل ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی است. هشت ساعت خواب شبانه، کاهش مصرف قهوه و جایگزینی آن با آب، و مدیریت استرس با ورزش یا تکنیک‌های تنفس عمیق می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند.

اما اگر لرزش دست‌ها بهبود نیافته و همچنان ادامه دارند، برای بررسی دقیق شرایط هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند بهترین روش درمان را با تشخیص دلیل زمینه‌ای بروز لرزش ارائه کند.

 

منبع: عصر ایران / ۶۹۱۰۴۷