«فدراسیون ورزش زنان مسلمان» در کما

مهر:در جلسه ای مشترک که با حضور مسعود سلطانی فر وزیر ورزش و سیدرضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک برگزار شد، احیای فدراسیون اسلامی ورزش زنان مسلمان به عنوان یکی از فدراسیون های بین المللی به تصویب رسید. 

تاسیس و راه اندازی این فدراسیون اختصاصیِ ورزش بانوان طرحی بود که ایده اولیه آن سه دهه پیش توسط مدیران ورزش ایران مطرح شد. در واقع الگوهای رایج پوشش ورزشکاران زن در سطح جهان و مغایرت آنها با مذهب و اعتقادات زنان مسلمان و محدودیت هایی که برای این دسته از ورزشکاران جهت حضور در مسابقات بین المللی و بعضا ملی ایجاد می کرد، باعث شد تا چنین پیشنهادی از طرف فائزه هاشمی نایب رئیس وقت کمیته ملی المپیک و دختر رئیس جمهور وقت ایران مطرح شود. 

این پیشنهاد با استقبال «خوان آنتونیو سامارانش» رئیس وقت کمیته بین المللی المپیک (IOC) و «شیخ احمد الفهد الصباح» رئیس وقت شورای المپیک آسیا (OCA) همراه بود. اینگونه شد که با پیگیری های مدیران وقت ورزش و البته حمایت های مرحوم علی اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهوری وقت، فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان سال در سال ۱۳۶۹ به ریاست فائزه هاشمی رفسنجانی در ایران تشکیل و آغاز به کار کرد. 

برگزاری «بازی های اسلامی بانوان» از مهمترین برنامه هایی بود که فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان با هدف پُر کردن خلا ناشی از محدودیت های حضور بانوان در میادین بین المللی و با حجاب اسلامی کامل، انجام آن را در دستور کار قرار داد. این بازی ها سه سال پس از تشکیل این فدراسیون آغاز شد و طی چهار دوره مورد پیگیری قرار گرفت. 

اولین و دومین دوره بازی های اسلامی بانوان سال ۱۹۳۳ و ۱۹۹۷ با حضور ورزشکاران زنِ کشورهای اسلامی برگزار شد. حق شرکت در سومین دوره این بازی ها که سال ۲۰۰۱ برگزار شد، علاوه بر زنان کشورهای اسلامی به زنان مسلمان کشورهای غیراسلامی هم داده شد. چهارمین دوره بازی های اسلامی بانوان هم در حالی سال ۲۰۰۵ برگزار شد که منعی برای حضور زنان غیر مسلمان وجود نداشت و اینگونه برگزاری این بازی ها گسترده تر شد. در این دوره بازی ها تیم فوتبال زنان انگلیس شرکت داشت و ورزشکاران روسی هم در برخی رشته های انفرادی حضور داشتند. 

هر چهار دوره بازی های اسلامی بانوان در ایران (تهران و رشت) برگزار شد. حتی برگزاری چهار دوره دیگر این بازی ها در سال های ۲۰۱۰ ، ۲۰۱۵،  ۲۰۱۹ و ۲۰۲۳ هم تصویب شد اما برگزاری هیچ یک از آنها به سرانجام نرسید چرا که فعالیت فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان ۲۰ سال پس از آغاز به کار، در سال ۱۳۸۹ لغو شد. 

تاسیس فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان آغازگر دوران جدید در ورزش زنان ایران و حتی جهان بود با این حال فعالیت های این فدراسیون به دلایل نه چندان مشخص تعطیل شد. البته از آنجا که گسترش، تقویت و هویت بخشی ورزش زنان مسلمان با حفظ حدود فرهنگی و شرعی در سایه چنین فدراسیونی دست یافتنی تر بود، طی سال های گذشته همواره پیگیری هایی برای آغاز به کار دوباره آن انجام شد و در نهایت هم در نشست ۲۰ مردادماه سلطانی فر و صالحی امیری، احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان تصویب شد. 

در این نشست مقرر شد اقدامات قانونی و اجرایی لازم برای احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان به سرعت انجام شود اما تا به امروز که چهارماه از آن می گذرد، کوچکترین اقدامی در این زمینه انجام نشده و قاعدتا هیچ یک از ۵۴ کشوری که عضو این فدراسیون بودند هم هنوز از تصمیم اتخاذ شده در ورزش ایران مطلع نیستند. 

البته این اولین بار نیست که احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان مورد تاکید مدیران ورزش کشور قرار گرفته کمااینکه بهمن ماه سال ۹۲ نیز هیات اجرایی کمیته ملی المپیک راه اندازی دوباره این فدراسیون را تصویب و شاهرخ شهنازی دبیر کل کمیته هم آن را اطلاع رسانی کرد اما این اتفاق هرگز رخ نداد. 

با این اوصاف اصلا مشخص نیست اینبار مصوبه مشترک وزیر و رئیس کمیته ملی المپیک در مورد فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان و احیای آن، سرانجامی داشه باشد یا نه! هرچند که طاهره طاهریان نایب رئیس کمیته ملی المپیک نسبت به این مهم امیدوار است. 

وی که در زمان فعالیت فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان، نایب رئیس و دبیر کل این فدراسیون بود در گفتگو با خبرنگار مهر به روندی که باید برای احیای دوباره این فدراسیون طی شود اشاره کرد و گفت تعیین سرپرست اولین گامی است که در این زمینه باید برداشته شود.

* خبرگزاری مهر: بعد از ۸ سال تصمیم به احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان گرفته شده است. دلیل تعطیلی این فدراسیون چه بود که حالا قرار است دوباره احیا شود؟

- طاهره طاهریان: فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان با وجود فعالیت های گسترده و تاثیرگذاری مثبت، پیش از دولت روحانی و به دلایل سیاسی و غیر ورزشی به حالت نیمه تعطیل درآمد در حالیکه ادامه فعالیت مستمر و منظم آن می توانست در پیشبرد اهداف ورزش زنان و توسعه آن بسیار کمک حال باشد. 

* این موضوع چه واکنشی از طرف نهادهای بین المللی و کشورهای عضو داشت؟

- کشورهای عضو که جزو کشورهای مسلمان بودند که خیلی جدی این موضوع را پیگیری می کردند. به هر حال آنها در ایران، ساختار و تشکیلاتی پیدا کرده بودند که به واسطه آن بسیاری از اهداف شان برای حضور محجبه بانوان ورزشکارشان در یک میدان بین المللی را پیگیری می کردند و مهمتر اینکه صفر تا صد همه فعالیت ها و کارها هم توسط بانوان انجام می شد. فدراسیون های جهانی هم نسبت به لغو فعالیت های فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان بی توجه نبودند به خصوص اینکه در راستای فعالیت های این فدراسیون، برنامه هایی را دنبال می کردند. به خاطر تشکیل این فدراسیون و بازی های اسلامی بانوان که زیر نظر آن برگزار می شد، تربیت ناظران زن توسط فدراسیون های جهانی انجام شد. ما برای دوره اول و دوم این بازی ها شاهد یکی دو ناظر زن از طرف فدراسیون های جهانی بودیم اما در دوره چهارم این رقم به ۱۴ نفر افزایش یافته بود. برای افتتاح هر دوره بازی ها، کمیته بین المللی المپیک هم پیامی صادر می کرد و ناظر خود را هم به ایران اعزام می کرد. اینها نشان دهنده توجهات بین المللی به فعالیت های فدراسیون ورزش زنان مسلمان بود. بنابراین تعطیلی یکباره آنهم با واکنش هایی همراه شد. 

* با این اوصاف چرا زودتر از این احیای دوباره فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان در دستور کار قرار نگرفت؟

- در تمام سال های گذشته تلاش هایی در این زمینه داشتیم. حتی در زمان مدیریت پیشین کمیته ملی المپیک هم پیگیری هایی انجام شد. خودِ من همراه با چند نفر دیگر از مدیران و ورزشکاران زن در نشستی که با کیومرث هاشمی داشتیم، رایزنی هایی لازم را با وی انجام دادیم. ظاهرا هیات اجرایی وقت هم موافق این موضوع بود اگرچه هیچ وقت اعلام مکتوب نشد. پیگیری های ما با تیم مدیریتی جدید کمیته هم ادامه داشت. حتی موضوع را خیلی جدی تر از قبل توسط وزارت ورزش هم پیگیری کردیم طوریکه در شورای معاونان هم مطرح شد. در نهایت هم مصوب شد که این کار انجام شود. 

* چهارماه از تصویب احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان می گذرد. چه اقدامی در این زمینه انجام شده است؟ ظاهرا که اقدامی نداشته ایم؟

- نه؛ هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته چراکه آغاز کارها نیازمند مدیریت واحد یک فرد است. یعنی یک نفر باید به عنوان سرپرست فدراسیون معرفی شود و تمام پیگیری های دیگر زیر نظر وی انجام شود. 

* تعیین سرپرست توسط چه کسی یا کدام نهاد باید انجام شود؟

- احیای فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان مصوبه مشترک وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک بود و قاعدتا انتخاب سرپرست هم با هماهنگی این دو نهاد و مدیران شان انجام می شود. 

* سرپرست باید شرایط خاصی داشته باشد؟

- قطعا از میان مدیران زن باید یک نفر عهده دار این مسئولیت شود تا مراحل فعالیت دوباره فدراسیون را پیگیری کند. 

* بعد از معرفی سرپرست، اولویت ها برای انجام اقدامات تکمیلی کدامند؟

- ابتدا باید با کشورهایی که عضو فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان بودند، مکاتبه شده و موضوع به آنها اطلاع رسانی شود تا در جریان امور و برنامه هایی که باید در آن حضور داشته باشند، قرار بگیرند. 

* آن زمان ۵۴ کشور اسلامی عضو فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان بودند در حالیکه در دوره سوم و چهارم بازی های اسلامی بانوان، شاهد حضور بانوان مسلمان از کشورهای غیراسلامی و حتی بانوان غیرمسلمان هم بودیم. امکان دارد که در این مرحله و برای آغاز به کار دوباره فعالیت های فدراسیون، کشورهای غیراسلامی هم عضو شوند؟

- خیر؛ مکاتبات ابتدایی با همان ۵۴ کشور اسلامی خواهد بود. در مراحل بعد و برای دیگر کشورها و چگونگی حضور نمایندگان شان در فعالیت های مربوط به این فدراسیون، تصمیم گیری های لازم توسط مدیران مربوطه انجام می شود.

* برای شروع دوباره فعالیت ها، نیازی به مکاتبه با IOC و OCA نیست؟

- در جریان سفری که شیخ احمد رئیس شورای المپیک آسیا (OCA) به ایران داشت، صحبت هایی با وی انجام شد که مورد استقبال هم قرار گرفت.  کمیته بین المللی المپیک  و شورای المپیک آسیا با این فدراسیون و فعالیت هایش کاملا همراه بودند. حتی رئیس IOC و OCA در مراسم افتتاح و آغاز به کار فدراسیون در ایران حضور داشتند. به هر حال فدراسیون بین المللی ورزش زنان در توسعه ورزش زنان بی تاثیر نبود و احیای دوباره آن، خواست و مورد توجه IOC و OCA خواهد بود. با همه اینها لازمه آغاز به کار دوباره فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان، در جریان قرار گرفتن این دو نهاد بین المللی و مکاتبه با مدیران آنها است. 

* این مکاتبه هم هنوز انجام نشده است؟

- نه؛ همان طور که گفتم در اولین گام باید یک نفر به عنوان سرپرست مشخص شود سپس کارها زیر نظر وی دنبال شود. 

* چرا بعد از چهارماه هنوز سرپرستی برای فدراسیونی که قرار است بعد از سال ها احیا شود، تعیین نشده تا کارها زودتر پیش برود؟

- این کاری است که باید توسط مدیران وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک انجام شود. من همراه با خیلی از مدیران و ورزشکاران زن، پیگیر این مصوبه بودیم که انجام شد. ادامه کار باید با سرپرست انجام شود. تصمیم گیرنده برای انتخاب سرپرست هم من نیستم. اگر با من بود اجازه نمیدادم که فدراسیون تعطیل شود. 

* این احتمال وجود دارد که شاهد حضور دوباره فائزه هاشمی رفسنجانی در فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان باشیم؟مثلا وی به عنوان سرپرست انتخاب شود؟

- فائزه هاشمی رفسنجانی آغازگر فعالیت های این فدراسیون بود و مدیریت تاثیرگذاری در فدراسیون داشت و هر چهار دوره بازی های اسلامی را با شرایطی ایده آل برگزار کرد. حتی در مدت زمان مدیریت وی، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی هم از فدراسیون ها و فعالیت هایش حمایت های جدی داشتند اما خانم هاشمی بعد از تصمیم گرفته شده برای لغو فعالیت ها، اصلا به فکر احیای دوباره فدراسیون نبود. اصلا علاقه ای به این موضوع نشان نداد. پیگیری های ما بود که باعث تصویب احیای دوباره فدراسیون شد. 

* بعد از اننتخاب سرپرست، مکاتبه با OCA ،IOC و کشورهای عضو، چه اقدامی باید انجام شود؟

- برگزاری مجمع برای انتخاب رئیس و تعیین تکلیف سایر پست ها مانند نایب رئیس، دبیر کل و اعضای هیات رئیسه در اولویت است. باید زمانی برای اعلام آمادگی کاندیداها مشخص شود و پروسه برگزاری انتخابات طی شود. 

* کاندیداها می توانند از دیگر کشورها باشند؟

- منعی وجود ندارد. 

* اصلا انتخابات فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان بر اساس چه اصولی باید برگزار شود؟ آیا این فدراسیون اساسنامه ای دارد؟

- بله؛ اساسنامه دارد و انتخابات هم طبق آن باید برگزار شود. این اساسنامه شرایطی تعیین کرده که فردی نمی تواند آن را نادیده بگیرد مثل اینکه ضبط تصویر و عکس از رقابت های برگزارشده زیر نظر فدراسیون ممنوع است. قاعدتا افرادی می توانند در فدراسیون مسئولیت بگیرند که در کشورشان این شرایط اعمال و رعایت شود. 

* این اساسنامه نیاز به بازنگری ندارد؟

- باید ابتدا وضعیت فعالیت و مدیریت فدراسیون مشخص شود تا مدیریت جدید و قطعی در مورد اساسنامه تصمیم بگیرد. 

* چقدر ممکن است که خود شما برای مدیریت فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان کاندیدا شوید؟

- اصلا چنین احتمالی وجود ندارد. من به نوبه خود پیگیری های زیادی برای احیای این فدراسیون انجام دادم اما اصلا به فکر مدیریت نیستم. خیال همه راحت باشد که دنبال چنین جایگاهی نیستم. اگر لازم باشد و بخواهند نظراتم را برای بهبود شرایط و پیشبرد برنامه ها، ارائه می دهم اما قطعا در مدیریت فدراسیون نقشی نخواهم داشت. فدراسیون در آغاز به کار دوباره باید با نیروهای جوانتر فعالیت کند. 

* در مورد محل فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان فکری شده است؟ اصلا محل قبلی این فدراسیون وجود دارد؟

- جای خاصی در نظر گرفته نشده است. قبل از این دفتر فدراسیون در محل کمیته ملی المپیک، خیابان سمیه، زعفرانیه و ... بود. در واقع برای بهبود موقعیت جابه جایی های زیادی در محل فدراسیون انجام شد اما الان برای شروع دوباره فعالیت ها، به نظر بهترین مکان همین کمیته ملی المپیک باشد. به خصوص اینکه اساسنامه کمیته به حمایت از فدراسیون های بین المللی که دفتر آنها در تهران است، تاکید شده است. 

* ممکن است محل فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان بعد از آغاز به کار دوباره، به خارج از ایران منتقل شود؟ به خصوص اگر فردی غیرایرانی مدیریت آن را عهده دار شود؟

- تلاش این است که همیشه محل این فدراسیون در ایران باشد. آن زمان هم فدراسیون در حال تاسیس بود همه کشورهای عضو از فعالیت و اداره آن در ایران استقبال کردند. 

* قرار است فدراسیون بین المللی ورزش زنان با چه منابع مالی فعالیت خود را از سر بگیرد؟ در این مورد فکری شده است؟

- برای مسائل مالی و تصمیم گیری در مورد آنها زود است. آن زمان فدراسیون با کمک سازمان تربیت بدنی وقت و بخش های خصوصی پیگیر فعالیت هایش بود. البته که هزینه ها مانند امروز نبود اما به هر حال با طی شدن روند احیای فدراسیون، در مورد این موضوع هم تصمیم گیری لازم خواهد شد. 

* خانم طاهریان؛ بیشتر از سه ماه به پایان سال باقی مانده است. فکر می کنید در این مدت سرپرست فدراسیون مشخص شود و دیگر اقداماتی که به آن اشاره کردید، صورت بگیرد؟

- خواست ما این است که همه این کارها هرچه زودتر انجام شود به خصوص که فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان نقش زیادی در ورزش زنان ایران و جهان و به خصوص در بخش قهرمانی داشت و می تواند مثمرثمرتر هم باشد. امیدوارم سرپرست هرچه زودتر مشخص شود تا سایر کارها به ترتیب انجام شوند.

* سپاس از فرصتی که گذاشتید. صحبت خاصی ندارید؟

- ممنون از همه شما و دیگر افرادی که پیگیر ورزش زنان هستند و به تحقق اهداف و برنامه های آنها کمک می کنند. قطعا با شروع دوباره فعالیت های فدراسیون بین المللی ورزش زنان مسلمان شاهد تحولی جدید در ورزش زنان خواهیم بود. 

به گزارش خبرنگار مهر، برگزاری مسابقات ورزشی با حفظ و حراست از اصول و موازین اسلامی، تقویت همبستگی در میان بانوان مسلمان و تعالی هویت اسلامی زنان در میادین ورزشی، تحکیم مبانی، عدم تبعیض نژادی و طبقاتی بر طبق موازین اسلامی، ارتقاء فرهنگ ورزشی و گسترش و تقویت کادر ورزشی و تشکیل دوره‌های آموزشی در رشته‌های مختلف از اصولی است که فدراسیون بین المللی ورزش های زنان مسلمان باید مورد توجه قرار دهد.

این فدراسیون همانند دیگر فدراسیون های جهانی باید در چهارچوب منشور المپیک فعالیت های خود را دنبال کند.