سلبریتیها چگونه سلبریتی شدند؟
تابناک جوان : مسعود تقیآبادی در نشست انجمن ارتباطات خراسان رضوی که در فرهنگسرای ترافیک برگزار شد، اظهار کرد: تحقیقات نشان میدهد افراد در فرایند شهرت و موفقیت در جامعه معاصر از ویژگیهای خاصی برخوردار نیستند و صرفا فقط بهتر بستهبندی و تبلیغ شدند.
وی افزود: طبق گفته یکی از دانشمندان علم ارتباطات، سلبریتیها علاوه بر اینکه نماد یک ایدئولوژی هستند باعث تقویت آن هم میشوند. مارکسیستها معتقدند سرمایهداری دو ساحت دارد که اولی سرکوب و دیگری ساحت لذت است که با مصرف کالاها انجام میپذیرد و جامعه مصرفگرا میشود و حتی برخی از آنها سلبریتی را مساوی کالا درنظر میگیرند.
این محقق ادامه داد: برخی افراد سلبریتیها را تهدیدی برای دموکراسی میدانند. مکتب فرانکفورت معتقد است شهروندان در اختیار خوشی زودگذر، به آسانی تحت کنترل طبقه حاکم قرار میگیرند و به همین دلیل کالایی شدن سلبریتیها را نماد قدرت سرمایه داری میدانند. سلبریتی حامل دو ایدولوژی است، ایدئولوژی فرد گرایی و فرهنگ سرمایه داری.
تقیآبادی خاطرنشان کرد: کتاب فرهنگ شهرت شواهدی را درمورد سلبریتی افیون تودهها یا حامل ایدئولوژی مطرح میکند. مودان از دانشگاه ام آی تی این بحث را بررسی کرد که سلبریتیها تبدیل به اوبژه میشوند و حامل مصرف هستند که تایید یک محصول از سمت آنها باعت مصرف آن محصول میشود. ریچارد دایر عنوان میکند که ستارهها محصول سرمایه داری هستند و از مصرف پنهان در کالایی شدن ماشین هالیوود بوجود میآیند ولی درنهایت مصرف کننده آنها را بزرگ میکند.
وی درخصوص نقش نظام سرمایه داری گفت: نظام سرمایه داری هم از سلبریتی و هم از مخاطب به صورت دوسویه سود میبرد.
این محقق ارتباطات درخصوص نقش رسانهها اضافه کرد: در گذشته نظر بر این بود که باید یک ویژگی خاص در فرد وجود داشته باشد تا تبدیل به سلبریتی شود اما اکنون فقط کافی است تا فرد تحت نظر رسانهها باشد تا به شهرت جهانی دست پیدا کند.
تقیآبادی در ارتباط با تعاریف متعدد سلبریتی عنوان کرد: سلبریتیها از قدیم وجود داشتند ولی امروزه مفهوم آن عوض شده است؛ مفهوم سلبریتی بعد از یازده سپتامبر تغییر کرد. در یک تعریف سلبریتی فردی است که برای افراد زیادی شناخته شده و تاثیر عاطفی فکری بر آن افراد میگذارد.
وی عنوان کرد: از سال 1977 در آمریکا رویکرد جدیدی در رسانهها به وجود آمد، آنها متوجه شدند افراد بیشتر به رویداد عادی یک زندگی جالب توجه دارند تا به اتفاقات جالب در یک زندگی عادی بنابراین تصمیم گرفتند به زندگی خصوصی سلبریتیها وارد شوند، به عنوان مثال یک مجله عکس از تابوت الویس پریسلی منتشر شد که در ورطه نابودی قرار داشت اما پس از آن هفت میلیون نسخه فروخت که رکورد باور نکردنی است. تلویزیونها نیز فقط برنامههایی که گفت وگو با سلبریتیها بود را پخش میکردند و این روال تا سال 1997 ادامه یافت.
این محقق ارتباطات افزود: رسانهای که خبر تجاوز مایکل جکسون به کودکان را پخش کرد نمیدانست او هم از این رسوایی سود میبرد؛ جکسون تا دورهای فرد عادی بود اما با این اخبار تبدیل به مایکل جکسون شد؛ پاریس هیلتون بعد از رسواییها مشهورتر شد.
تقیآبادی خاطرنشان کرد: نکته قابل توجه این است که مصرف کنندهها آنقدر وفادار نیستند. مقالهای به نام «جشن فاجعه» شدت نگاه خیره به افراد مشهور را تبدیل به کالا میکند و بعد از مصرف به فراموشی سپرده میشوند را بررسی میکند، این نشان میدهد نظام ستارگی خیلی ناپایدار است و افراد را از اوج به زیر میکشد.
وی ادامه داد: شرط اصلی سلبریتی دسترسی به رسانه و اصل همیشه آنلاین بودن است. فرهنگ شهرت امروزی دیگر ادامه علاقه به مشاهیر نیست بلکه فرهنگ شهرت امروزی حرص و ولع افراد به سرک کشیدن به زندگی افراد که اقتضای جامعه مصرفی است.
این محقق در خصوص تغییرات عمده این مبحث مطرح کرد: فرهنگ شهرت سنتی از طریق رسانههای یک سویه ارتباط با مخاطب برقرار میکرد ولی شبکههای اجتماعی باعث دو تغییر عمده شد؛ افراد مشهور سنتی با رسانههای اجتماعی بدون واسطه و مستقیم با مخاطب ارتباط برقرار کردند و تغییر دوم خرده سلبریتیها بودند.
تقیآبادی افزود: برای شهرت خرد تعاریف متعدد وجود دارد؛ مشهور بودن نزد جمعی از افرادی که در ساخت آن شهرت دخیل هستند و محدویت افرادی که شخص را میشناسند الزامات شهرت خرد هستند. درست است که در شهرت خرد مخاطب کمی دارند ولی به دلیل اینکه فرایند شکل گیری شهرت خرد متفاوت است میتوانند به جایگاهی برسند که همان تاثیرگذاری را داشته باشند و شما کاملا آگاهانه آن تاثیر را میپذیرید.
وی تصریح کرد: در شهرت خرد تنها مولفه، همیشه آنلاین بودن است؛ ستارهها ترغیب میشوند زندگی شخصی خود را در اختیار مخاطبان قرار دهند. در شهرت خرد بیشتر از خود فرد به عملی که انجام میدهد اهمیت میدهند و چیزی که برای حیات لازم است بحث حضور است و اگر از فضای مجازی دور باشند مخاطب خود را از دست میدهند و افراد دنبال خرده سلبریتی جدید خواهند رفت.
منبع ایسنا