گام اول رفع آسيب هاي اجتماعي در گام دوم!

به گزارش تابناک جوان : انقلاب اسلامی ایران طی ۴۰ سال حیات خود هرچند درگیر مسائل و مشکلات متعدد بود، لیکن دستاورد‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را به بار آورد که کنترل روند آسیب‌های اجتماعی و فساد اخلاقی میراث پهلوی از جمله آن ‌ها بود. انقلاب اسلامی به فرمایش مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب: «هرچند دست تطاول تبلیغات مروّج فساد و بی‌بندوباری در طول دوران پهلوی‌ها به آن ضربه‌های سخت زده و لجنزاری از آلودگی اخلاقی غربی را به درون زندگی مردم متوسط و به‌خصوص جوانان کشانده بود، ولی رویکرد دینی و اخلاقی در جمهوری اسلامی، دل‌های مستعد و نورانی به‌ویژه جوانان را مجذوب کرد و فضا به سود دین و اخلاق دگرگون شد.» با این وصف به دلایل متعدد طی دو دهه اخیر با وجود هشدار‌های کارشناسان مبنی بر ضرورت مقابله با آسیب‌های اجتماعی و رفع علل این آسیب ‌ها، مصادیق این عرصه اعم از طلاق، اعتیاد، کودکان کار، زنان بی ‌سرپرست، بزهکاری، سرقت، قتل و خشونت، تکدی‌ گری و... نگران ‌کننده شده است. این در حالی است که مقام معظم رهبری بار‌ها در فرمایشات شان خطر آسیب‌های اجتماعی را مورد اشاره قرار داده و بر توجه جدی به این موضوع تأکید کرده ‌اند. بی ‌تردید در چله دوم حیات انقلاب برای تحقق اهداف گام دوم باید تمهیداتی اساسی در خصوص کنترل آسیب‌های اجتماعی صورت گیرد. در این زمینه با دکتر امان ‌الله قرایی‌ مقدم، جامعه ‌شناس و استاد دانشگاه گفت و گو کرده‌ ایم که ماحصل آن را در ادامه می ‌خوانید.

*****

تغییر ذهنیت جامعه

آسیب های اجتماعی نیاز به زیر ساخت های معینی دارد. تا این زیر ساخت ها فراهم نشود، درصد آسیب های اجتماعی نیز به طور روز افزون بالا می رود. البته آسیب ها در واقع بحث دیگری را نیز دربر می گیرند و آن هم تغییر ذهنیت جامعه است. ذهنیت جامعه ما و تمام جهان بر پایه مادیات است و زمانی که مسئله مادیات در بین عموم اهمیت بیشتری پیدا می کند، به دنبال آن آسیب های اجتماعی مختلف نیز رشد می کنند.

به عنوان مثال برای اینکه عامل طلاق از بین برود نیاز به این است که شغل و خانواده ای مناسب و سالم داشته باشید، اوقات فراغت خانواده را پر کنید، تامین اجتماعی در حد قابل قبولی باشد، معنویات را پررنگ تر کنید و از رسانه های داخلی به جای خارجی استفاده کنید. موضوعی که مقام معضم رهبری در یکم فروردین 1397 در مشهد مقدس فرمودند نیز در همین رابطه است. بیان این جمله طلایی: فناوری و تکنولوژی، فرهنگ اشرافی گری، تجمل گرایی، سبک زندگی و اسراف می آورد.

فرمایش رهبری علمی است

زمانی که فناوری به وجود آید، همراه آن آسیب هم به وجود می آید. چون انسان تنوع طلب شده و دنبال زندگی بهتر می رود و در صورت برآورده نشدن خواسته هایش ممکن است به سمت دزدی، سیگار و... برود. در نتیجه فرمایش رهبری امری علمی است و تمام روانشناسان هم از سال ها قبل بیان کرده اند آنچه که ممکن است روزی جامعه را دگرگون و متحول سازد، تکنولوژی است.

تکنولوژی شد معلم و استاد ما!

زمانی که دوچرخه، یخچال و... وارد زندگی بشر شدند، زندگی تغییر کرد و این گونه تکنولوژی شد معلم و استاد ما!. همان طور که می دانیم امروزه آمار ازدواج ها سیر نزولی دارند و در مقابل طلاق ها سیر صعودی. به طوری که هر 3 دقیقه یک طلاق در حال انجام است. مسلم است که با وجود شکاف و اختلافات طبقاتی، نداشتن شغل و امنیت شغلی شرایط را برای طلاق محیاتر کرده است تا ازدواج و این خود یک آسیب اجتماعی بزرگ محسوب می شود.

عوامل بالا برنده آسیب هاي اجتماعی

طبق فرمایش حضرت علی (ع) از هر دری که فقر بیاید از در دیگر ایمان می رود. بنابراین تا زمانی که برای مثال بیکاری، طلاق، کودکان بی سرپرست و... وجود دارند، آسیب نیز هست. در نتیجه فضای جامعه ما مساعد شده است برای بالا رفتن آمار آسیب های اجتماعی. خداوند متعال در قرآن مجید می فرمایند: «ما شما را در نهایت خوبی آفریدیم». مسلم است که مردم ما از لحظه بدو تولد مجرم نیستند.

عاملی که مسبب بالا رفتن آسیب هاي اجتماعی می شود، عوامل درونی، محیط جامعه و رسانه های خارجی است. امروزه با وجود 27 درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی ما بالای 14 درصد بیکار داریم. بي شك در نتیجه بیکاری، فرد ممکن است از شدت گرسنگی دست به دزدی بزند و یا در صورت تاخیر در امر ازدواج ممکن است به دنبال روابط نامشروع برود.

بيكاري و بی پولی منجر به جرم مي شود

در گام دوم انقلاب همه چیز علت و معلول است. لحظه به لحظه تورم و گرونی افزایش می یابد و بيكاري و بی پولی منجر به جرم خواهد شد. من و سردار رحیمی و چند تن از افراد دیگر در پی گام دوم انقلاب جلسه هایی را برگزار می کنیم که پیرامون آسیب های اجتماعی و راه حل های آن به بحث می نشینیم. در نتیجه زمانی که سبک زندگی عوض می شود، در پی آن آسیب هم می آید.

گام اول رفع آسيب هاي اجتماعي در گام دوم

برای رفع آسیب های اجتماعی قدم اول رفع بیکاری است. از بین بردن رانت و رشوه. عمل کردن به وعده هایی که می دهیم. گام دوم اگر صحیح اجرا شود در این امر بسیار موثر است. آسیب ها نه تنها در کشور ما بلکه در تمام دنیا رو به افزایش است اما در ایران این روند شدت بیشتری دارد. افراد باید ظاهر و باطن یکی در سطح جامعه و درون نظام داشته باشند و دورویی از بین برود