درخواستهاى عجیب از دانشجویان دکترى:
تعهد بده که بچهدار نمیشوی!
در بعضی رشتههای دانشگاهی در مقطع دکتری، از دانشجویان خانم تعهد گرفته میشود که ازدواج نکنند یا در صورت ازدواج، بچهدار نشوند.
شاید زمانی خانمها بعد از تأهل و فرزنددار شدن، بنا به عرف جامعه مجبور بودند قید شغل، فعالیت اجتماعی یا درس خواندن را بزنند. همین عرف نانوشته در یک بازه زمانی باعث به تأخیر افتادن ازدواجها و فرزندآوریها شد تا خانمها هم بتوانند به علایق دیگرشان مثل درس خواندن برسند.
اما به نظر میرسد این روزها جامعه زنان از این مرحله هم گذر کرده است. این روزها خانمهای زیادی را میبینیم که با یک مدیریت صحیح، توانستهاند هم زندگی مشترک خوب و فرزند داشته باشند، هم درس بخوانند و در هر دو زمینه هم موفق باشند. اما نه اینکه مشکلات برای خانمهایی که این مسیر را بری زندگیشان انتخاب کردهاند کم باشد. یکی از مشکلات سنگاندازی بعضی دانشگاهها و اساتید پیش پای خانمهاست تا آنها را مجبور کنند بین دو حق و علاقه طبیعیشان، یعنی درس خواندن و تمایل به ازدواج و فرزندآوری یکی را انتخاب کنند.
تعهد بده که بچهدار نمیشوی!
نرگس بهتازگی در مقطع دکترای رشته شیمی قبول شده است. او که مادر و صاحب یک پسر دوساله است درباره روزهای شروع به تحصیلش میگوید: «از همان ابتدا وقتی در جلسه معارفه با استادم شرکت کردم خیلی راحت و رک به من گفت اگر میخواهی دانشجوی خوبی باشی و من هم بهعنوان استاد هوایت را داشته باشم، باید تا پایان به سرانجام رسیدن پروژهات، یعنی حداقل چهار سال فکر بچهدار شدن دوباره را از سرت بیرون کنی. تو همینالان هم یکی داری و همین بهاندازه کافی جلوی تمرکز و وقت گذاشتن روی پروژه را میگیرد!»
نرگس با گفتن اینکه از شنیدن این حرف آنهم به این صراحت حسابی شوکه شده است ادامه میدهد: «من متولد ۶۵ هستم. یعنی الآن ۳۲ سالهام و نهایتاً میتوانم فرزند بعدیام را در سن ۳۶ سالگی به دنیا بیاورم. وقتی تصمیم به ادامه تحصیل گرفتم متوجه موقعیتم بودم و فکر میکنم تواناییاش را دارم با دو بچه هم از پس درسهایم بربیایم اما در دوره دکتری رابطه استاد و دانشجو خیلی مهم است و میترسم حمایت استادم را از دست بدهم»
بین علاقههایت یکی را انتخاب کن
اکثر دانشجویان مقطع دکترا در سنی قرار دارند که یا زمان ازدواج برایشان فرارسیده یا اگر ازدواجکرده باشند دوست دارند بچهدار بشوند. آیلار که دانشجوی دکتری برق دریکی از دانشگاههای دولتی تهران است با تحمیلی خواندن این تعهد نانوشته از طرف اساتید میگوید: «من بعد از پایان مقطع کارشناسی ارشد ازدواج کردم و پنج سال بعد تصمیم گرفتم دکتری بخوانم. اما استادم گفت نباید بچهدار بشوی. درحالیکه من برای بچهدار شدن برنامه داشتم و حتی ازنظر قانونی میتوانستم پنج ترم مرخصی بگیرم حالا یا قبل از به دنیا آمدن بچه یا بعد از آن.»
وقتی از آیلار میپرسم اینیک تعهد نانوشته است و ازنظر قانونی برای درس خواندن تو مشکلی ایجاد نمیکند میگوید: «در دوره دکتری دانشجو با استاد ازنظر درسی و کاری ارتباط نزدیکی دارند. تصمیمات و رضایت استاد از دانشجو در پذیرش طرح پروژه، آزمون جامع و تمام مراحل بعدازآن نقش اساسی دارد.
نمیگویم همه اساتید اما بعضی اساتید اگر حس کنند دانشجو وقت کافی برای درس نمیگذارد دیگر او را حمایت نمیکنند. البته به نظر من با بچه هم میشود درس خواند اما پیشفرض بعضی از اساتید این است که نمیشود. از آنطرف هم به استرسی که این وسط به فرد منتقل میشود نمیارزد. چون استاد، دیگر حامی دانشجو نیست. به همین خاطر من هم بچهدار شدن را به تعویق انداختم چون در یک دانشگاه خوب قبولشده بودم و شاید دیگر نتوانم درس بخوانم و دوباره همینجا قبول بشوم.»
چه کسی نفع میبرد؟
برای خیلیها سؤال است که چرا بعضی از اساتید مقطع دکتری مخصوصاً در رشتههای فنی-مهندسی شرط عدم ازدواج یا بچهدار شدن را برای خانمها میگذارند. طیبه دانشجوی دکتری متالوژی که تجربه مشابهی در این زمینه دارد میگوید: «من در دوره دکتری ازدواج کردم و به همین خاطر بهشدت از سمت استادم توبیخ شدم. یعنی استاد بهجای اینکه از ازدواج من خوشحال بشود گفت تو که تا حالا صبر کرده بودی، صبر میکردی درست هم تمام بشود!»
طیبه درباره علت مخالفت اساتید میگوید: «بیشتر این رفتارها به این خاطر است که پیشفرض بعضی از اساتید این است که ازدواج یا فرزند آوری باعث کند شدن کار دانشجو میشود، باعث میشود دیر دفاع کند و سالهای بیشتری ظرفیت آن استاد برای پذیرش دانشجو پر بماند و نتواند دانشجوی جدید بگیرد. این برای استاد یک ضرر مالی است. از آنطرف ممکن است مقاله کمتری منتشر کنند که این هم برای استاد ازنظر سابقه کار و رزومه ضرر است.»
پیشفرض ذهنی اساتید غلط است
درخواست یا تعهد گرفتن اساتید از دانشجویان دکتری بیشتر برای رشتههای فنی-مهندسی اتفاق میافتد چون رشتههایی هستند که پروژهها و کارهای درسی سنگینتری دارند. اما به گفته طیبه این درخواستها گاهی دامان مردها را هم میگیرد: «بعضی اساتید حتی از دانشجویان مرد هم میخواهند در طول تحصیل کار نکنند که همین مانع ازدواج است. چون مردی که ازدواجکرده باید کار کند. همه اینها پیشفرض ذهنی اساتید است.
ممکن است اساتید خاطرات بدی از دانشجوی کمکار و تنبل داشته باشند اما دانشجویی که تنبل است درهرصورت تنبل است و دانشجویی که درس برایش مهم است با هر شرایطی خودش را وفق میدهد و درسش را میخواند. این باید به عهده خود فرد باشد نه اینکه تحمیل بشود»
تفکری که زن را صرفاً مجبور به انجام امورات خانه و بچه و از فعالیت اجتماعی منع میکند، مخالفان زیادی دارد و در جامعه نیز در حال محو شدن است. اما به نظر میرسد در بعضی محافل دانشگاهی شرایط در حال افتادن از آنطرف بام است! اینکه به خاطر برآورده شدن یک نیاز طبیعی در زنان یعنی میل به پیشرفت و درس خواندن، نیاز طبیعی دیگر آنها یعنی ازدواج و مادر شدن سرکوب میشود و یا فرد برای انتخاب یکی از دو علاقهاش تحتفشار گذاشته میشود.
منبع خبرگزاری علم و فناوری از ایلام رصد
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۱۶
در انتظار بررسی: ۰
هرچند شاید مطرح کردنش جالب نباشه اما در عمل یک امر بدیهی محسوب میشه. چون دانشجو رو از درس می ندازه.
اين آيلار خانم تو اين پنج سال چيكار ميكرد؟ جالبه ظاهرا افراد اين مطلب همشون سالهاست ازدواج كردن. بچه دار نميشن.
اتفاقا استاد کاملا درست فرموده . با تشکر از اساتید این طوری
به دانشجو بستگی دارد. بعضی با بچه و خانواده خوب درس هم می خوانند. بعضی مجرد و بدون هیچ گرفتاری هستند درس هم نمی خوانند بیهوده و باطل میگذرانند و طلبکار هم هستند.
اتفاقا تو دوره دکتری دوره ما اون خانمیکه دقیقا ترم 4 باردار شد و یک بچه هم از قبل داشت از همه زودتر دفاع کرد. تازه دانشگاه هم پاره وقت درس می داد.
سلام فقط به این بخش از گزارش توجه کنید تا بفهمین آیا اساتید برای پویایی علم و پیشرفت کشور نگرانند یا نه بازهم نفع مادی و حرص و آز ؟ هرچه بگندد نمکش میزنن وای ....بیشتر این رفتارها به این خاطر است که پیشفرض بعضی از اساتید این است که ازدواج یا فرزند آوری باعث کند شدن کار دانشجو میشود، باعث میشود دیر دفاع کند و سالهای بیشتری ظرفیت آن استاد برای پذیرش دانشجو پر بماند و نتواند دانشجوی جدید بگیرد. این برای استاد یک ضرر مالی است. از آنطرف ممکن است مقاله کمتری منتشر کنند که این هم برای استاد ازنظر سابقه کار و رزومه ضرر است.»
با نظر اساتید کاملا موافقم!
طبق قانون کشور و البته در همه جای دنیا، دانشجوی دکترا تعهد حضور تمام وقت در دانشگاه و پرداختن به پيوهش در مورد رساله دکترای خود را دارد. پس تکلیف کار کردن دانشجوی دکترا در محیط خارج از دانشگاه در دوران تحصیل کاملا غیرقانونی است و 100% بر کیفیت تحقیق وی تاثیر منفی جدی می گذارد. همین می شود که یک دکتر بی سواد فارغ التحصیل می شود، می رود در یک دانشگاهی جذب می شود و دانشجویان بی سوادی مانند خود تربیت می کند و این دوره تسلسل منجر به قهقرایی آموزش و سواد در مملکت می شود. یا آن دکتر بی سواد منصب مهمی می گیرد و بر سرنوشت یک کشور تاثیر منفی جبران ناپذیری می گذارد. نمونه های این موارد را همه ما در کشور خودمان دیدیم و لمس کردیم.
بنابراین، اینکه بیاییم به بهمونه ازدواج و بچه بگیم به من آقا یا خانم ظلم شده که همچین شرطی می گذارند اصلا درست نیست. بله هستند معدود افرادی که از پس هر دو کار (تحقیق در کنار کار یا بچه) بر می آیند، ولی اکثریت توانایی مدیریت آن را ندارند. خانمی که بچه دار می شود و آقایی که کار می کند، تحقیق و رساله دکتراش از اولویت دوم سوم به اولویت هفتم هشتم زندگیش تنزل پیدا میکند و این یعنی عدم پیشبرد موضوع تعیین شده و طولانی شدن دوره دکترا. خب مشکلی که ایجاد میکند اینه که موضوع دکترا معمولا در لبه علم روز در آن موضوع تخصصی تعریف می شود و وقتی فردی در دو سه سال اول کار را پیش نبرد و آن را هشت سال طول دهد عملا آن موضوع از ارزش علمی افتاده و هیچ خروجی نخواهد داشت. بنابراین، استاد نمی تواند یک موضوع تخصصی را معطل یک فردی بکند که درس اولویتش نیست.
نتیجه اینکه، بنظر من کسی که اولویت زندگیش ادامه تحصیله باید به درسش برسه و تا به شرایط پایدار نرسیده اولویت جدیدی برای خودش تعریف نکنه.
اگر اولویتش بچه دار شدن و کار کردنه بره به اونا برسه و آموزش و پژوهش دانشگاه و استاد رو معطل خودش نکنه.
اگر هم قابلیت هر دو رو داره باید اثبات کنه که میتونه و قطعا کسی مخالفش نخواهد بود.
طبق قانون کشور و البته در همه جای دنیا، دانشجوی دکترا تعهد حضور تمام وقت در دانشگاه و پرداختن به پيوهش در مورد رساله دکترای خود را دارد. پس تکلیف کار کردن دانشجوی دکترا در محیط خارج از دانشگاه در دوران تحصیل کاملا غیرقانونی است و 100% بر کیفیت تحقیق وی تاثیر منفی جدی می گذارد. همین می شود که یک دکتر بی سواد فارغ التحصیل می شود، می رود در یک دانشگاهی جذب می شود و دانشجویان بی سوادی مانند خود تربیت می کند و این دوره تسلسل منجر به قهقرایی آموزش و سواد در مملکت می شود. یا آن دکتر بی سواد منصب مهمی می گیرد و بر سرنوشت یک کشور تاثیر منفی جبران ناپذیری می گذارد. نمونه های این موارد را همه ما در کشور خودمان دیدیم و لمس کردیم.
بنابراین، اینکه بیاییم به بهمونه ازدواج و بچه بگیم به من آقا یا خانم ظلم شده که همچین شرطی می گذارند اصلا درست نیست. بله هستند معدود افرادی که از پس هر دو کار (تحقیق در کنار کار یا بچه) بر می آیند، ولی اکثریت توانایی مدیریت آن را ندارند. خانمی که بچه دار می شود و آقایی که کار می کند، تحقیق و رساله دکتراش از اولویت دوم سوم به اولویت هفتم هشتم زندگیش تنزل پیدا میکند و این یعنی عدم پیشبرد موضوع تعیین شده و طولانی شدن دوره دکترا. خب مشکلی که ایجاد میکند اینه که موضوع دکترا معمولا در لبه علم روز در آن موضوع تخصصی تعریف می شود و وقتی فردی در دو سه سال اول کار را پیش نبرد و آن را هشت سال طول دهد عملا آن موضوع از ارزش علمی افتاده و هیچ خروجی نخواهد داشت. بنابراین، استاد نمی تواند یک موضوع تخصصی را معطل یک فردی بکند که درس اولویتش نیست.
نتیجه اینکه، بنظر من کسی که اولویت زندگیش ادامه تحصیله باید به درسش برسه و تا به شرایط پایدار نرسیده اولویت جدیدی برای خودش تعریف نکنه.
اگر اولویتش بچه دار شدن و کار کردنه بره به اونا برسه و آموزش و پژوهش دانشگاه و استاد رو معطل خودش نکنه.
اگر هم قابلیت هر دو رو داره باید اثبات کنه که میتونه و قطعا کسی مخالفش نخواهد بود.
خوب حق دارند
وقتی قرار است دانشجو تزی ارائه دهد که در آن زمینه خاص حرف جدیدی باشد (در اصطلاح لبه علم یا تکنولوژی) و برای این کار دانشگاه مورد نظر هزینه بسیاری هم می کند باید از فراغ خاطر و فکر دانشجو در آن مدت (حدود ۴ سال) اطمینان داشته باشد.
وقتی قرار است دانشجو تزی ارائه دهد که در آن زمینه خاص حرف جدیدی باشد (در اصطلاح لبه علم یا تکنولوژی) و برای این کار دانشگاه مورد نظر هزینه بسیاری هم می کند باید از فراغ خاطر و فکر دانشجو در آن مدت (حدود ۴ سال) اطمینان داشته باشد.
با سلام
بعضی وقتها خوبه ما از همان آمریکاییها و اروپاییهای بی ایمان و بی اخلاق یاد بگیریم که با علم و دانش به این مساله رسیده اند که وظیفه واجب زن تشکیل خانواده و آوردن 3 الی 4 فرزند حداقل میباشد و سپس اگر توانایی داشت مستحب کارکردن و درس خواندن و ... میباشد. ولی کار کردن و درس خواندن ما دقیقا برعکس است. خوبه حداقل از آنها یاد بگیریم.
بعضی وقتها خوبه ما از همان آمریکاییها و اروپاییهای بی ایمان و بی اخلاق یاد بگیریم که با علم و دانش به این مساله رسیده اند که وظیفه واجب زن تشکیل خانواده و آوردن 3 الی 4 فرزند حداقل میباشد و سپس اگر توانایی داشت مستحب کارکردن و درس خواندن و ... میباشد. ولی کار کردن و درس خواندن ما دقیقا برعکس است. خوبه حداقل از آنها یاد بگیریم.
برداشتن چند تا هندوانه با یک دست. غلط هست . درس که می خوانید . بچه دار هم می شوید . اول ازدواج است و مشکل اقتصادی . بنابراین در چند جا هم به صورت پاره وقت و تمام وقت و ترجمه در منزل و ... هم کار می کنید . اونوقت انتظار دارید استاد هم تمام قد از کاستی های بوجود آمده دفاع کند
آیا این گزارش مربوط به ایران بود؟
چرا نام دانشگاهها و مستندات آن اعلام نشده؟
چرا نام دانشگاهها و مستندات آن اعلام نشده؟
سلام
تجربه 8 سال فعالیت بنده در تدریس دوره دکتری نشان می دهد، خانم هایی که در حین تدریس صاحب فرزند می شوند، غیبت های طولانی دارند، بچه را بهانه کرده گدایی نمره می کنند، از مرخصی استفاده کرده و یک تا یکسال و نیم دیر تر درسشان تمام می شود. مرتب بهانه می اورند در کلاس چرت می زنند و در مجموع چیزی از ان ها در نمی اید و به زور فارغ التحصیل می شوند.
البته اگر قبلا فرزند داشته باشند چالش کمتر است. اما زایمان در حین تحصیل دوره دکتری با تحصیل منافات دارد و جمع نمی شوند.
تجربه 8 سال فعالیت بنده در تدریس دوره دکتری نشان می دهد، خانم هایی که در حین تدریس صاحب فرزند می شوند، غیبت های طولانی دارند، بچه را بهانه کرده گدایی نمره می کنند، از مرخصی استفاده کرده و یک تا یکسال و نیم دیر تر درسشان تمام می شود. مرتب بهانه می اورند در کلاس چرت می زنند و در مجموع چیزی از ان ها در نمی اید و به زور فارغ التحصیل می شوند.
البته اگر قبلا فرزند داشته باشند چالش کمتر است. اما زایمان در حین تحصیل دوره دکتری با تحصیل منافات دارد و جمع نمی شوند.
با سلام
به عنوان یک مدرس وقتی به این قضیه نگاه میکنم به اساتیدی که چنین شرطی قرار می دهند حق می دهم
قطعا موارد مشابهی اتفاق افتاده که چنین مساله ای مطرح می شود
یعنی خانمی که ازدواج کرده و یا صاحب فرزند شده و در امور پژوهشی موفق نبوده است و احتمال این مساله بسیار بسیار بالا است
قطعا بسیار کم هستند خانم هایی که علی رغم رخداد این مساله بتوانند امور درسی خود را هم به نحو مناسب انجام دهند
مساله این است که وقتی طرحی برای یک دانشجوی دکتری تعریف می شود این طرح در صورتی ارزش و اعتبار علمی دارد که در زمان مناسب به اتمام برسد
دنیای علم هر روز در حال تغییر است
مطلبی که از لحاظ علمی و به عنوان یکی از جنبه ها امروز ارزش تحقیق و انتشار نتایج را دارد به احتمال زیاد یک سال یا دو سال بعد این ارزش را ندارد
به عنوان یک مدرس وقتی به این قضیه نگاه میکنم به اساتیدی که چنین شرطی قرار می دهند حق می دهم
قطعا موارد مشابهی اتفاق افتاده که چنین مساله ای مطرح می شود
یعنی خانمی که ازدواج کرده و یا صاحب فرزند شده و در امور پژوهشی موفق نبوده است و احتمال این مساله بسیار بسیار بالا است
قطعا بسیار کم هستند خانم هایی که علی رغم رخداد این مساله بتوانند امور درسی خود را هم به نحو مناسب انجام دهند
مساله این است که وقتی طرحی برای یک دانشجوی دکتری تعریف می شود این طرح در صورتی ارزش و اعتبار علمی دارد که در زمان مناسب به اتمام برسد
دنیای علم هر روز در حال تغییر است
مطلبی که از لحاظ علمی و به عنوان یکی از جنبه ها امروز ارزش تحقیق و انتشار نتایج را دارد به احتمال زیاد یک سال یا دو سال بعد این ارزش را ندارد
واي به روزي كه بگندد نمك
اساتيد كه الگو و راهنما هستند اينك عامل انحراف مي شوند
اساتيد كه الگو و راهنما هستند اينك عامل انحراف مي شوند
مهدی
۱۷:۴۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۲۵
انحراف چی ؟!!! می گه کار با کیفیت کنید انحرافه؟!!!!! می گه منابع کشور را حروم نکنید و اگر می خواهید بچه دار شوید. بروید به کارتان برسید و جا را برای کسی که مستعد تر هست باز کنید انحرافه؟!! . چرا هر چیزی رو به هر چیز نامربوط دیگه ربط می دهید
ناشناس
۱۸:۰۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۲۵
دانشجويان دكترا سرمايه هاي مملكت و اينده سازان هستند. اگر قرار باشه به هر دليلي از اكار اصلي كه درسخواندن است باز بمانند فايده نخواهد داشت.گفته شده كه در چهار سال دوره. كترا بچه دار شدن ضرر است نه اينكه كلا بچه دار نشوي ! هر كاري يه شرايطي رو طلب ميكنه و قاطي كردن جور در نمياد. مگر اينكه خانمي فقط به دنبال گرفتن مدرك باشه كه بهش بگن خانم دكتر! يا بخواد با پارتي بازي و مدرك اسمي جايي شاغل بشه و در اين صورت خسارت متوجه همه جامعه خواهد شد