شهر را باید فهمید
هنوز زمان زیادی از افتتاح ایستگاه امام خمینی(خط ۲) مترو نگذشته بود که من سادهدل طرح فرهنگسرای مترو را نوشتم و دادم به رئیس دفتر رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران.
آن روزها فلسفه میخواندم و در مقدمه طرح، با کلی نوشتهی فلسفهطوری نوشتم که ورود مترو به تهران یک جرعه از زندگی جدید و سریعی است که از ساندویچ (لقمهای که در حال راه رفتن میشود خورد) تا موبایل و... یک یک مظاهر آن است.
اعتقاد داشتم اگر خدمتی در مترو (حتی در عرصه فرهنگ و آموزش) داده میشود باید متناسب با این فلسفه باشد.
بعدها دیدم آنها که طرح را خوردند و اجرا کردند؛ نفهمیده یک فرهنگسرای عادی را بردند زیر زمین و خب شکست آن هم خیلی دور از ذهن نبود.
حالا که چند ماهی است خیلی جدیتر از این شهر زیرزمینی که خیلی واقعیتر از تصورات بیست و چند سال قبل محقق شده استفاده میکنم باز هم حسرت میخورم چرا شهرداری تهران فرصت مترو برای بهبود کیفیت شهر و شهروند را جدی نگرفته!
متروها پر است از دست فروشهای پر درآمد و ایستگاههای پر رفت و آمد پر از دکههایی که از حیث نچرخیدن(که بیشتر به دلیل عدم تناسب شغلها با ذات مترو است) مدام پر و خالی می شود.
در حالی که ایستگاههای مترو نوعا یک کفاشی برای واکس صبحگاهی، محلی برای دریافت لباس برای اتو و رفو و درز دوزی، یک کیک و شیر ساده برای صبحانه، یک آرایشگاه مردانه استاندارد بهداشتی(بروید مترو ولیعصر ببنید از حیث کثیفکاری در چه وضعیتی است؟) ، یک گرم کن پولی برای غذای کارمندها،یک محل نگهداری کودک، سرویس بهداشتی معلولین(و لو پولی باشد) ، یک شعبه بانک شهر و سایر بانکها در ایستگاههای تقاطعی شلوغ، یک سرویسکار موبایل و حتی دفتری برای کارگران منزل و هر شغلی که به درد این شاهراه سرعت طبقه ضعیف و متوسط بخورد خالی است و در عوض تا دلتان بخواهد پر است از دکههای لباس و بنجل فروشی و غذا و شیرینی که نه فضای بهداشتی برایش وجود دارد و نه حتی یک شیر آب و فاضلاب استاندارد برای امکان رعایت بهداشت و نه هواکشی برای مدیریت بو و...
هر سال یک مزایده بدوی و آوار ضرر برای کاسب و آلودگی صوتی و تصویری برای شهروند
مساله شهرداری زاکانی هم نیست
در همه این سالها اصولگرا و اصلاحطلب مشکلشان این است که شهر را نمیفهمند و الا شهرداری،شرکت و تعاونی و صندوق و مدیر و سرمایهگذار کم ندارد که اگر بخواهد در همین یک قلم شهر زیر زمینی برای خودش هولدینگ تاسیس کند و یک سری خدمات استاندارد و سود آور و درجه بندی شده به خلقالله ارائه کند که هم هزاران نفر مشغول کار شوند و هم میلیونها ساعت از وقت ملت ذخیره شود.