۵ تداخل دارویی با غذا‌ها و یک هشدار مهم
دکتر الناز ذوقی، کارشناس اداره کل دفتر نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با تاکید بر لزوم توجه به تداخلات دارویی با غذا‌ها بیان کرد: بیماران باید برای پیشگیری از تداخلات دارو با غذا حتما به توصیه‌های داروسازان درباره نحوه صحیح مصرف داروها به لحاظ مصرف آن همراه غذا یا با معده خالی توجه کنند.
او یکی از تداخلات دارویی با خوراکی‌ها را علف چای یا گل راعی معرفی کرد و گفت: از علف چای در ایران فرآورده‌هایی با نام‌های تجاری پرفوران، هایپران یا نروکسین جهت کنترل اختلالاتی مانند اضطراب استفاده می‌شود که در صورت مصرف همزمان با برخی دارو‌های ضد اضطراب و افسردگی دیگر مانند دارو‌های مهار کننده انتخابی سروتونین مانند سیتالوپرام، دارو‌های ضد افسردگی مانند نورتریپتیلین، دارو‌های مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز مانند سلژیلین می‌تواند باعث بروز سندرم سروتونینی شود.
به گفته ذوقی، سندرم سروتونین طیفی از علائم بی‌قراری، گیجی، تعریق، لرز، اسپاسم عضلانی، تغییرات فشار خون یا عوارض شدیدتر است. به همین دلیل بیمارانی که دارو‌های اعصاب و روان مصرف می‌کنند به دنبال بروز علائم مشکوک به ویژه بعد از شروع داروی جدید باید پزشک خود را مطلع کنند.
۵ تداخل دارویی و غذایی
پیش از این نیز پزشکان هشدار داده بودند که برخی از غذا‌ها می‌توانند با داروها تداخل داشته باشند و بر اثربخشی آن‌ها تأثیر بگذارند یا عوارض جانبی ایجاد کنند. بسته به وضعیت فرد، ممکن است لازم باشد زمان مشخصی بین لحظه غذا خوردن و لحظه مصرف دارو در نظر گرفته شود. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد در طول درمان از مصرف برخی غذا‌ها به طور کامل اجتناب کنید یا به سادگی میزان مصرف آن را کنترل کنید.
آن‌ها ۵ دسته مواد غذایی که می‌تواند با دارو تداخل داشته باشد را هم بیان کرده‌اند.
محصولات حاوی کلسیم شامل لبنیات، نوشیدنی‌های گیاهی غنی‌شده و آب میوه‌ها. کلسیم می‌تواند به دارو‌های مختلف از جمله آنتی‌بیوتیک‌های خاص و دارو‌های پوکی استخوان متصل شود و از جذب آن‌ها توسط بدن جلوگیری کند. این مسئله می‌تواند درمان را کم اثر کند.
ویتامین K هم یک عنصر ضروری در فرآیند انعقاد طبیعی خون (لخته شدن) است، اما داروی وارفارین، ضدانعقاد عملکرد ویتامین K در بدن را مختل می‌کند. از آن‌جایی که این ویتامین در غذا‌ها یافت می‌شود، افرادی که وارفارین مصرف می‌کنند باید اطمینان حاصل کنند که به طور ثابت از غذا‌های غنی از ویتامین K استفاده می‌کنند تا از نوسان بیش از حد ویتامین K در خون و افزایش ناگهانی یا کاهش اثر درمانی آن‌ها جلوگیری کنند. غذا‌هایی که سرشار از ویتامین K هستند عبارت‌اند از سبزیجات سبز برگ (کلم، اسفناج، برگ چغندر، جعفری و غیره)، برخی میوه‌ها (کیوی، ریواس، زغال‌اخته)، سویا و جگر.
گریپ‌فروت، لیموترش و پرتقال تلخ، حاوی ماده‌ای است که توانایی کبد را در تجزیه و از بین بردن برخی داروها، به ویژه دارو‌هایی که برای کاهش کلسترول، درمان فشارخون بالا یا آریتمی استفاده می‌شوند، یا دارو‌هایی که روی سیستم ایمنی اثر می‌گذارند، کاهش می‌دهد. به همین دلیل، مقدار دارو در خون می‌تواند افزایش یابد و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. از آن‌جایی که اثرات گریپ‌فروت بر روی کبد می‌تواند تا سه روز ادامه داشته باشد، احتمالاً باید در طول درمان خود از گریپ‌فروت به طور کلی اجتناب کنید.
نوشیدنی‌های کافئین دار مثل قهوه، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، نوشابه‌های گازدار، کولا و... هم می‌توانند می‌تواند جذب برخی داروها، به ویژه دارو‌های مورد استفاده برای درمان پوکی استخوان را کاهش دهد. این نوشیدنی‌ها اثر تحریک‌کننده‌ای روی معده دارد که می‌تواند اثر مشابه برخی داروها را در صورت مصرف همزمان دچار تداخل کند. برخی داروها، از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها هم می‌توانند توانایی بدن برای دفع کافئین را کاهش دهند و عوارضی از جمله تپش قلب، لرزش، تعریق بیش از حد را بروز دهند.
برخی از دارو‌هایی که برای درمان فشار خون بالا یا نارسایی قلبی استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث افزایش غلظت پتاسیم در بدن شوند. مصرف بیش از حد پتاسیم می‌تواند منجر به مشکلات قلبی مانند ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب شود. سایر داروها، از جمله دیورتیک‌های خاص، می‌توانند باعث کاهش سطح پتاسیم خون شوند. افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند باید توصیه‌های پزشک خود را برای خوردن غذا‌های غنی از پتاسیم مانند موز، سبزیجات برگ‌دار یا پرتقال دنبال کنند. بسته به وضعیت شما، پزشک ممکن است از شما بخواهد که مصرف پتاسیم خود را کاهش دهید، آن را در همان سطح نگه دارید یا آن را افزایش دهید.
بیشتر بخوانید:
یک هشدار مهم
نکته مهم‌تر این که پزشکان تاکید می‌کنند مصرف دارو با معده خالی می‌تواند خطرناک هم باشد. به عنوان مثال مصرف آنتی بیوتیک‌ها یا آسپرین در این شرایط ممکن است باعث تخریب روده یا مسائل جدی مانند زخم معده شود. به علاوه برخی داروها طبق دستور پزشکی باید با غذا مصرف شود تا بدن بتواند آن‌ها را بهتر جذب کند، پس به یاد داشته باشید که حتما به این توصیه عمل کنید و آن‌ها را در هنگام غذا مصرف کنید.
منبع: همشهری آنلاین