یورو واحد پول کدام کشور است؟ + حقایقی از ارز اروپا

یورو واحد پول کدام کشور است؟ در پاسخ باید گفت یورو فقط پول رایج یک کشور نیست و شامل چند کشور در اروپا است. در این مطلب علاوه بر پاسخ این سوال به حقایقی درباره یورو و مراحل اصلی تاریخ ارز اروپا میپردازیم.

یورو واحد پول کدام کشورها است؟

در اول ژانویه سال ۱۹۹۹ میلادی، یورو به پول رسمی یازده کشور از پانزده کشور عضو اتحادیه اروپا تبدیل شد. سه سال بعد، نزدیک به ۱۵ میلیارد اسکناس و بیش از ۵۰ میلیارد سکۀ یورو در سراسر اروپا تولیده شده بود و در داد و ستد‌های روزانۀ اروپاییان دست به دست می‌شد.

یورو Euro با نماد € یکای پول کشور‌های منطقه یورو است که به ۱۰۰ سنت تقسیم می‌شود. به‌کارگیری یورو در یکم ژانویه سال ۲۰۰۲ رسماً در کشور‌های آلمان، فرانسه، بلژیک، اتریش، اسپانیا، پرتغال، یونان، ایتالیا، ایرلند، لوکزامبورگ، هلند و فنلاند آغاز شد و اکنون در ۲۰ کشور از ۲۷ عضو اتحادیه اروپا به‌طور رسمی در جریان است.

تاریخچه یورو

ایده یکای پول یکسان، نخستین بار توسط ژاک دلور، وزیر اقتصاد سابق فرانسه که از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵، ریاست کمیسیون اروپا را به عهده داشت، ارائه شد. هدف این بود که هویت اروپایی در بازار‌ها تقویت شده و تثبیت قیمت‌ها، رشد اقتصادی و منافع تجاری نصیب اعضا شود. دلور در گزارشی که در سال ۱۹۸۹ ارائه داد، یکای پول مشترک را یک هدف پولی مشترک توصیف کرد که تاحدی موجب رهایی کامل از جنبش‌های سرمایه‌داری خواهد شد.

یکای پول یورو که بزرگ‌ترین قدرت تجاری دنیا را شکل داد، با هدف وصل‌کردن کشور‌های اروپایی برای مقاصد تجاری و سیاسی در بحبوحه آشوب‌های سیاسی و اقتصادی به وجود آمد؛ دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ فروریخته بود و آلمان‌ها در اندیشه اتحاد بودند، در شرق اروپا بساط کمونیسم برچیده شده بود و منطقه شاهد فراز و فرود‌های بسیار بود.

با پایان جنگ جهانی دوم، اتحادیه اروپا تأسیس شده بود، اما اقتصاد منطقه در مسیر تک قطبی‌شدن حرکت می‌کرد. پیمان ماستریخت در تاریخ ۷ فوریه ۱۹۹۲ در یکی از شهر‌های هلند به نام ماستریخت به امضا رسید و از سال ۱۹۹۳ به اجرا درآمد. این معاهده، ساختار یک یکای پول مشترک را طراحی کرد؛ نماد این ارز جدید از حرف اپسیلون در الفبای یونانی (e) الهام گرفت و از سال ۲۰۰۱، سکه‌ها و اسکناس‌های آن توسط بانک مرکزی اروپا منتشر و وارد بازار شد.

ویژگی‌های یورو

یورو تنها پول رایج در تمام کشور‌های منطقه یورو است. وجود پول مشترک به این معنی است که اگر یکی از شهروندان منطقه یورو از مرز کشورش عبور کند و به کشور اروپایی دیگری وارد شود نیازی به پول آن کشور ندارد.

همه کشور‌های اتحادیه اروپا از یوروِ استفاده نمی‌کنند- برخی از آن‌ها هنوز هم ارز‌های ملی خود را به کار می‌برند. دلیل عمده اش این است که اقتصاد‌های آن‌ها هنوز آماده به کارگیری یورو نیست. این کشور‌ها عبارتند از: بلغارستان - جمهوری چک - مجارستان - لهستان - رومانی - سوئد و کرواسی. البته دو کشور (دانمارک و انگلستان) نیز تصمیم گرفته‌اند فعلاً پول ملی خود را حفظ کنند.

بانک مرکزی اروپا (ECB) که در فرانکفورت آلمان مستقر است حق انحصاری صدور اسکناس را در دست دارد و مسئول سیاست پولی منطقه یورو است.

اسکناس‌های یورو

یورو هفت گونه اسکناس دارد: ۵ _ ۱۰ _ ۲۰ _ ۵۰ _ ۱۰۰ _ ۲۰۰ _ ۵۰۰

تقسیم یورو

یورو یک یکای کوچک‌تر به نام سنت (نماد:c) دارد. یک یورو ۱۰۰ سنت است.

سکه‌های یورو

سکه‌های یورو از نظر مبلغ هشت نوع است:

سکه‌های سنت یورو: ۱ _ ۲ _ ۵ _ ۱۰ _ ۲۰ _ ۵۰ سنت

سکه‌های یورو: ۱ یورو _ ۲ یورو

حقایق جالب در مورد یورو

• یورو اولین بار در یکم ژانویه ۱۹۹۹ معرفی شد، اما نخستین بار از یکم ژانویه سال ۲۰۰۲ اسکناس‌ها و سکه‌های یورو وارد چرخه گردش پولی کشور‌های اروپایی شدند.
• حدود ۳۴۰ میلیون نفر در مبادلات روزانه خود در سراسر جهان از یورو استفاده می‌کنند و بدین ترتیب یورو دومین ارز مهم جهان است.
• تا اکتبر سال ۲۰۱۸، حدود ۱.۲ تریلیون یورو به شکل اسکناس و ۲۸ میلیارد یورو به شکل سکه در چرخه پولی جهانی وجود داشته است.
• مسئولیت چاپ اسکناس‌های یورو با بانک مرکزی اروپا و ضرب سکه‌ها بر عهده بانک‌های مرکزی کشور‌های عضو منطقه یورو است. به همین دلیل، اسکناس‌ها در منطقه یورو یکسانند، اما سکه‌ها در کشور‌های مختلف دارای تصاویر مختلفی هستند.

• منطقه یورو شامل ۱۹ کشور بلژیک، آلمان، استونی، ایرلند، یونان، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، قبرس، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، اتریش، پرتغال، اسلوونی، اسلواکی و فنلاند است که از یورو به عنوان واحد پولی خود استفاده می‌کنند.
• علاوه بر ۱۹ کشور فوق، آندورا، موناکو، سن مارینو و واتیکان نیز کشور‌هایی هستند که از یورو به عنوان واحد پولی خود استفاده می‌کنند، اما حق چاپ یورو را ندارند.
• بنابر اعلام بانک مرکزی اروپا، بین ۲۰ تا ۲۵ درصد یورو‌های چاپ شده در خارج از منطقه یورو مورد مبادله قرار می‌گیرند.
• آلمانی‌ها بیش از اتباع دیگر کشور‌های عضو منطقه یورو به وجه نقد علاقه‌مندند: به طور متوسط در کیف پول هر آلمانی ۱۰۹ یورو وجود دارد. اتریش با ۸۹ و یونان با ۸۰ یورو در رده‌های بعدی قرار دارند. از ان سو پرتغالی‌های با ۲۹ یورو کمترین علاقه را به وجه نقد دارند و فرانسوی‌ها با ۳۲ یورو و هلندی‌ها با ۴۴ یورو در رده‌های بعدی قرار دارند.
• بانک مرکزی اروپا که مقر آن در شهر فرانکفورت آلمان است اسکناس‌های ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ یورویی چاپ می‌کند. انتشار اسکناس‌های ۵۰۰ یورویی به دلیل نگرانی‌های امنیتی و استفاده در پولشویی از ماه آوریل امسال متوقف خواهد شد، اما اسکناس‌های موجود همچنان معتبر باقی خواهند ماند.

آشنایی با مراحل اصلی تاریخ ارز اروپا

ایده قدیمی: ایده واحد پول اروپایی به قدمت خود اتحادیه اروپا است، اما کاربرد عملی آن در سال ۱۹۷۰ از طریق «طرح ورنر» ارائه شده توسط «پیر ورنر» نخست وزیر لوکزامبورگ که هسته اصلی اتحادیه اقتصادی و پولی اروپا بود، آغاز شد. امید این طرح این بود که تا سال ۱۹۸۰ یک ارز واحد در اتحادیه اقتصادی اروپا وجود داشته باشد، اما این ایده به زودی از بین رفت و در سال ۱۹۷۲ توسط انجمن مبادلات ارز اروپا و بعدا توسط سیستم پولی اروپا در سال ۱۹۷۹ جایگزین شد.

هدف سیستم پولی اروپا حفظ ثبات ارز‌های محلی بود و برای دستیابی به آن یک ارز اسمی برای حساب مبادله‌ای تحت نام «ECU» ایجاد شد؛ که می‌توان آن را واحد پول اروپایی قبل از یورو توصیف کرد. در سال ۱۹۸۸ کمیسیون اروپا به ریاست ژاک دلور گزارش موسوم به «گزارش دلور» را تصویب کرد و این گزارش مبنای اجرای واحد پول واحد اروپایی را از طریق اعمال ۳ مرحله قرار داد.

بیشتر بخوانید: عکس روی دلار کیست؟ / آشنایی تصویری با دلار‌ها

مرحله اول در یکم ژوئیه ۱۹۹۰ از طریق توافق‌نامه‌ای انجام شد که اجازه انتقال سرمایه بین کشور‌های اتحادیه را می‌داد. در اول ژانویه ۱۹۹۴، مرحله دوم با تاسیس موسسه پولی اروپا آغاز شد که بعد‌ها پیش‌درآمدی برای تاسیس بانک مرکزی اروپا بعد‌ها بود. در ۷ فوریه ۱۹۹۲، پس از مذاکرات سخت، سران کشور‌ها و دولت‌های کشور‌های عضو اتحادیه اروپا «پیمان ماستریخت» را امضا کردند که در سال ۱۹۹۳ لازم الاجرا شد و پایه‌های اتحادیه اقتصادی و پولی اروپا را پایه‌گذاری کرد.

با حمایت از این هدف، با ایجاد یک واحد پول مشترک اروپایی موافقت شد. معاهده ماستریخت اکثر کشور‌های عضو اتحادیه اروپا را موظف می‌کند که در صورت رعایت معیار‌های خاص مربوط به سازگاری پولی و بودجه، یورو را اتخاذ کنند. در ۱۵ دسامبر، سران کشور‌ها و دولت‌ها در شورای اروپا در مادرید در مورد نقشه راه برای معرفی ارز واحد حداکثر تا اول ژانویه ۱۹۹۹ به توافق رسیدند و در ۱۶ دسامبر با نام‌گذاری واحد پول جدید موافقت شد. یورو نام قدیمی را جایگزین کنید. نام‌های دیگری از جمله فرانک اروپایی، طلایی اروپا و کرون اروپایی پیشنهاد شده بود، اما همه این پیشنهاد‌ها با شکست مواجه شدند تا اینکه تئودور وایگل، وزیر دارایی آلمان نام «یورو» را پیشنهاد کرد.

طراحی و عرضه سکه

یک مسابقه اروپایی برای طراحی ارز آینده یورو راه‌اندازی شد و همه شرایط در سال ۱۹۹۳ توسط موسسه پولی اروپا (EMI) تعیین شد؛ و در ماه ژوئن، مدل طراح اتریشی، رابرت کالینا برنده این رقابت برای نخستین اسکناس یورو شد. طرح‌های کالینا روی ۵/ ۱۴ میلیارد اسکناس چاپ شده است که ارزش آن‌ها بین ۵ تا ۵۰۰ یورو است. در یکم ژوئن ۱۹۹۸، بانک مرکزی اروپا رسما اعلام شد و جانشین موسسه پولی اروپا شد. بانک مرکزی اروپا جزو مرکزی سیستم یورو و سیستم بانک مرکزی اروپا و یکی از هفت نهاد اتحادیه اروپا است.

ویم دویزنبرگ هلندی به عنوان نخستین رئیس بانک مرکزی اروپا انتخاب شد، پس از او، این بانک از نوامبر ۲۰۱۹ تا به امروز توسط کریستین لاگارد فرانسوی اداره می‌شود. در اول ژانویه ۱۹۹۹، کشور‌های عضو اتحادیه شاهد نخستین معاملات رسمی با یورو در سطح بانکی بودند و یورو با نسبت ۱/ ۱ (معادل ۱۷۴۳/ ۱ دلار آمریکا) به عنوان واحد پولی در بازار‌های مالی جهانی قرار گرفت. اسکناس‌های یورو از اول ژانویه ۲۰۰۲ وارد گردش شد و واحد پول روزانه ۱۲ کشور عضو اتحادیه پولی اروپا شد و تا مارس ۲۰۰۲ «یورو» به‌طور کامل جایگزین پول ملی این کشور‌ها شد.

سیاست توسعه

بر اساس سیاست توسعه رو به جلو که یک سال پیش توسط مقامات مرکزی اروپا اعلام شد، بانک مرکزی اروپا قرار است تا سال ۲۰۲۴ طرح‌هایی را برای اسکناس‌های جدید یورو اتخاذ کند. در همین زمینه، کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا فاش کرد که آن‌ها قصد دارند طی چند سال یک ارز دیجیتال اروپایی ایجاد کنند که به‌طور اساسی بخش مالی منطقه یورو را تغییر خواهد داد.

گردآوری: تابناک جوان

منابع: همشهری آنلاین / ایسنا / دنیای اقتصاد