آناتیدا فوبیا چیست؟
آناتیدا فوبیا چیست؟ اگر تا به حال این واژه را شنیده باشید احتمالا به دنبال معنی آناتیدا هستید تا بدانید این اصلاح چه می گوید. آناتیدافوبیا یکی از انواع فوبیا و ترس هایی است که شاید کمی متفاوت تر از سایر ترس ها به نظر برسد. در این مطلب علاوه بر اینکه می گوییم آناتیدا فوبیا چیست؟ به راه های درمان آن می پردازیم. راستی در ابتدا با واژه فوبیا و انواع ترس آشنا شوید.
فوبیا یعنی چه؟
معنی فوبیا چیست؟ فوبیا از کلمه phobia برگرفته شده و به معنای ترس از چیزی است. معمولاً با نگارش مسئله ترس قبل کلمه فوبیا مواجه هستیم. فوبیا نوعی بیماری پایدار از ترس در فرد است که باعث اختلال در زندگی روزمره وی میشود. فوبیا بر خلاف ترس معمولی که واکنشی زودگذر و طبیعی به یک عامل خطرناک خارجی است؛ هراس بیشتر ترس از قرار گرفتن در یک موقعیت خطرناک است.
بسیاری از ما، اشیا یا وضعیتها و مکانهای خاصی را دوست نداریم، اما این بهمعنای داشتن فوبیا نیست؛ فوبیا یعنی احساس ترس بسیار شدید و وحشتگونه که زندگی معمولی فرد را دچار مشکل میکند.
فوبیاهای خاص در افراد
فوبیاهای خاص شامل فوبیا از یک شیء یا موقعیت خاص است. فوبیاهای خاص معمولاً شامل فوبیا از موقعیتهای خاص (به عنوان مثال، ارتفاع، پرواز، آسانسور)، شرایط پزشکی (به عنوان مثال، خون، سوزن، دندانپزشکان)، طبیعت / تأثیرات محیطی (به عنوان مثال، آب، گردباد، زلزله)، یا حیوانات (به عنوان مثال، مارها، سگها، زنبورها) است.
فوبیا اجتماعی
فوبیاهای اجتماعی شامل ترس و بیش از حد از خجالت کشیدن یا ارزیابی منفی در یک موقعیت اجتماعی را در پی دارد. فرد مبتلا به فوبیا اجتماعی از انجام فعالیتهایی در جمع، مانند صحبت کردن، که در آن دیگران در معرض قضاوت قرار میگیرند، پرهیز میکند.
آگورافوبیا
آگورافوبیا (بازارهراسی یا گذرهراسی) یک نوع اختلال اضطرابی است که در آن فرد از یک موقعیت خاص میترسد و از آن موقعیت دوری میکند. علائم آگورافوبیا به طور معمول منجر به محدودیتهای بیشتر در زندگی فرد مانند اجتناب از رانندگی، ازدحام جمعیت یا فضای باز بزرگ میشود.
انواع فوبیا
آناتیدا فوبیا چیست؟ بهتر است قبل از پاسخ به این سوال با سایر فوبیاها آشنا شویم. انجمن روانپزشکی آمریکا بیشتر از ۱۰۰ نمونهی مختلف از فوبیا را به رسمیت شناخته است که در ادامه به صورت تیتر وار با برخی از آنها آشنا میشویم: آرچنوفوبیا (عنکبوت هراسی): عنکبوت هراسی به ترس از عنکبوت گفته میشود. آرچنوفوبیا (عنکبوت هراسی) زنان را چهار برابر بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار میدهد.
- اوفیدیوفوبیا (مار هراسی)
- آکروفوبیا (ترس از ارتفاع): ترس از بلندی یکی از فوبیاهای مطرح در دنیاست. پنج درصد از مردم عادی از این نوع فوبیا رنج میبرند.
- آگروفوبیا (ترس از حضور در مکانهای شلوغ): ترس از حضور در فضاهای باز یا پرجمعیت آگروفوبیا نامیده میشود. افرادی که دچار آگروفوبیا هستند معمولاً زندگی اجتماعی ندارند و از خانه خارج نمیشوند.
- کینوفوبیا (سگ هراسی): ترس افراد از سگ، از سگهای کوچک گرفته تا سگهای نگهبان بزرگ باعث ایجاد ترس در افرادی میشوند که دچار سگ هراسی هستند.
- آسترافوبیا (رعد و برق هراسی، ترس از طوفان و رعد و برق)
- کلاستروفوبیا (تنگنا هراسی یا ترس از مکانهای بسته)
- مایسوفوبیا (آلودگی هراسی یا ترس از آلودگی و کثیفی)
- آرئوفوبیا (پرواز هراسی)
- ترایپوفوبیا (ترس از حفرههای نامتقارن): یکی از فوبیاهای رایج است؛ افرادی که دچار تراپوفوبیا میشوند، هنگام نگاه کردن به سطحی که سوراخهای کوچکی که در کنار هم جمع شده دارد (مثل لانه زنبور و انار) احساس وحشت میکنند.
- کاراسینوفوبیا (سرطان هراسی)
- داناتوفوبیا (مرگ هراسی)
- گلوسوفوبیا (ترس از صحبت کردن در برابر جمع)
- مونوفوبیا (تنهایی هراسی یا ترس از تنها بودن)
- آتیچیفوبیا (شکست هراسی): تنها عامل بزرگ در برابر موفقیت
- اورنیثوفوبیا (پرنده هراسی)
- آلکتروفوبیا (ترس از مرغ و خروس و جوجه)
- انچلوفوبیا (ترس از جمعیت)
گاهی فوبیا دلیل خاصی ندارد، ولی گاهی تغییرات اجتماعی، لیست احتمالی فوبیاها را تغییر خواهد داد. برای مثال نوموفوبیا (nomophobia) ترس بودن بدون گوشی موبایل یا کامپیوتر است. در واقع این نوع فوبیا نوعی ترس پاتولوژیک دور بودن از تکنولوژی است.
آناتیدافوبیا یعنی چه؟
آناتیدافوبیا برای اولین بار در کتاب کمیک گری لارسون آمده است و به اینگونه تعریف میشود:"اردک هراسی موقعیتی یا ترسی است که شما فکر میکنید در جایی و یا موقعیتی، اردکی شما را زیر نظر دارد".
این تعریف با یک تصویر نقاشی گونه همراه بود؛ تصویری که مردی را در دفتر خود تنها نشان میداد، در حالی که یک اردک از آن طرف خیابان مشغول تماشای او بود.
هدف از بیان موقعیت فوبیک و یا فوبیا این است که، هر شیای میتواند منشا ترس شود. از زمانی که این مفهوم برای اولین بار توسط لارسون مطرح شد، این اصطلاح آناتیدافوبیا نیز میان عموم افراد رایج شد و مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر، اردک هراسی نوعی فوبیا شناخته میشود.
آیا آناتیدافوبیا ترس از اردک است؟
اگر یک جستجوی کوتاه در اینترنت داشته باشید، متوجه میشوید که بسیاری از سایت ها، آناتیدافوبیا را به صورت خاص همانطور که لارسون گفته بود، ترس از اردک معنا کرده اند که البته میتوان گفت که شاید این برچسب گذاری اشتباه باشد.
ممکن است که آناتیدافوبیا به عنوان ترسی رسمی و علمی تشخیص گذاری نشود، اما این عدم تشخیص گذاری به معنای این است که، هراس از اردک و یا غازها وجود ندارد. لازم است بدانید ترس از پرندگان که به عنوان ارنیتوفوبیا هم شناخته میشود، نوعی ترس و هراس واقعی میباشد. در واقع، ترس حقیقی از اردکها و غازها به عنوان نوعی پرنده هراسی توصیف میشود.
ارنیتوفوبیا نوعی حیوان هراسی است. برخی از افراد مبتلا به این نوع از فوبیا ممکن است از انواع پرندگان بترسند، در حالی که برخی دیگر فقط از نوع خاصی از پرندگان مانند پرندگان دریایی، پرندگان شکاری یا پرندگان گرمسیری میترسند.
مانند دیگر انواع فوبیاهای حیوانات، این ترس اغلب ناشی از برخورد منفی با شیای ترسناک است و در این مورد شی ترسناک همان اردک یا غاز است. به عنوان مثال، اگر زمانی که در طبیعت هستید، توسط یک دسته اردک احاطه شوید و یا غازی شما را گاز بگیرد و تحت تعقیب و یا مورد حملهی این حیوانات قرار بگیرید، ممکن است این اتفاق موجب ترس از این حیوان و یا حیوانات دیگر در دفعات بعدی در شما شود.
نشانههای اردک هراسی
علائم آناتیدا فوبیا چیست؟ وقتی افراد با منبع ترسشان روبرو میشوند، احساس اضطراب غیرقابل کنترل دارند. علائم شایع در هنگام ترس عبارت اند از:
- درد قفسه سینه
- لرز
- گیجی
- سرگیجه
- حالت تهوع
- تنفس سریع و ضربان قلب
- تکان دادن دست و پا
- ناراحتی معده و یا دل درد
- عرق کردن
در اینجور مواقع ممکن است که فرد برای کنار آمدن با منبع ترس خود تلاش بسیاری کنند و حتی عملکرد روزانه شان هم با مشکلاتی همراه شوند.
فرد ممکن است از مکانهای خاصی که ممکن است با ترس خود رو به رو شود، اجتناب کند یا حتی برای جلوگیری از برخورد با شیئی که از آن میترسد، خانه خود را ترک کند.
در برخی موارد، افراد نیز ممکن است دچار حمله پانیک شوند. در زمان تجربه حمله پانیک فرد ممکن است حالت آشفتگی بدی را تجربه کند و احساسی مانند اینکه ممکن است هر آن بمیرد، داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
راههای مقابله با اردک هراسی یا آناتیدا فوبیا
اگر از اردک و یا انواع دیگر حیوانات میترسید و این ترس حالت مرضی در شما دارد، برای کاهش اضطراب و مقابله با ترس خود میتوانید از چندین راهکار ساده، اما کارآمد استفاده کنید.
تمرینات تنفسی را انجام دهید
اینکه بدانید چگونه میتوانید هنگام احساس اضطراب خود را آرام کنید، بخش مهمی از مقابله با ترس است. تنفس آرام و عمیق به بدن شما اجازه میدهد به حالت آرام تری بازگردد و میتواند راهی کمک کننده برای شما باشد.
یک صحنه آرامش بخش را برای خود ترسیم و تجسم کنید
در مواقع ترس به چیزی فکر کنید که به شما کمک میکند احساس آرامش کنید، خواه این موقعیت استراحت در ساحل آفتابی یا تماشای فیلم و سریال مورد علاقه تان در تلویزیون باشد.
سعی کنید حواس خود را پرت کنید
به پیاده روی بروید، به موسیقی گوش دهید یا ذهن خود را بر روی چیز دیگری که به شما کمک میکند از فکرتان از ترسیدن منحرف شود، فکر کنید.
به تمرین ادامه دهید
هرچه بیشتر بتوانید استراتژیهای آرامش بخشی را برای مقابله با ترس اتخاذ کنید، بهتر میتوانید در مواجهه با منبع اضطراب خود به حالت آرامش برسید.
فوبیای شما ممکن است به طور کامل از بین نرود، اما حداقل زندگی با آن برای شما آسانتر خواهد بود.
افکار خود را به چالش بکشید
وقتی در الگوهای فکری که باعث ایجاد ترس در شما میشوند گیر افتادید، آن افکار را به طور فعال به چالش بکشید.
از خود بپرسید که آیا این ترسها و افکار واقع بینانه هستند؟
سعی کنید این افکار را با افکار مفیدتری جایگزین کنید، یا حتی روی افکار مثبت تمرکز کنید تا به شما در گذراندن دورههای اضطراب کمک کند.
توصیه درباره آناتیدا فوبیا
در صورت مشاهدهی هرگونه علائم فوبیای خاص، نباید علائم خود را نادیده بگیرید، با یک متخصص صحبت کنید و راههای درمانی مناسبی را اتخاذ کنید.
درمان آناتیدافوبیا چیست؟
ترس از پرندگان از جمله اردک یا غاز مثل سایر انواع فوبیا میتواند جدی و اغلب ناتوانکننده باشد. اما خوشبختانه درمانهای موثری در دسترس است که میتوانند در کنترل علائم موثر باشند. در ادامه مروری کلی بر گزینههای درمانی فوبیا میکنیم.
درمان شناختی رفتاری
در درمان شناختی _ رفتاری به بیمار مبتلا به فوبیا کمک میشود تا از تأثیر نحوه فکر کردن خود، در بروز علائم استرس آگاه شده و به شناخت و درک بهتر از مسائلی که باعث ترس و محرک ایجاد فوبیا در او میشود، برسد و به این شکل میتواند افکار اشتباه خود را اصلاح کند و برای فرد روشن میشود که موضوع فوبیا خطری برای او ندارد. در شناخت درمانی باورها بررسی شده و روی آنها کار میشود، چون این باورها باعث ادامه یافتن ترس و اضطراب یا شدت یافتن فوبیا میشود.
مواجهه درمانی
مواجهه سازی یکی از تکنیکهای کارآمد در درمان فوبیا محسوب میشود. در این روش به فرد کمک میکنند با ترس خود مواجه شود؛ البته نوع و شکل ترسها با هم متفاوت هستند. بعد از ارزیابی میزان شدت ترس فرد، برنامه درمانی برای افراد مختلف در نظر گرفته میشود. برای کسی که شدت ترس بسیار بالایی دارد، از مواجهه حضوری استفاده نمیشود و در ابتدا فرد آن صحنهها را ذره ذره در ذهن خود مجسم میکند. به محض اینکه فرد در ذهن خود به موقعیت ترسناک نزدیک میشود، درمانگر با آموزش مهارتهایی مثل آرام سازی به او کمک میکند تا آرامش خود را حفظ کند. پس از آن که علائم ترس کم شد و فرد توانست مواجهه را در سطح ذهنی انجام دهد در مرحله بعد، مواجه سازی حضوری انجام میشود.
رفتار درمانی
برای شناسایی رفتارهای نادرست و ایجاد تغییر در رفتارهای ناسازگار از رفتاردرمانی استفاده میشود. در رفتاردرمانی ابتدا عامل محرک فوبیا شناسایی شده سپس میزان ترس فرد در رابطه با موضوع اندازه گیری میشود و با تکنیکهای خاص ترس را از بین میبرند. یکی از بهترین روشها، رویارویی تدریجی با عامل ترس است که باید توسط متخصص صورت بگیرد. براساس نوع و شدت بیماری، زمانی طول میکشد تا به مرور ترس خود را از دست بدهید.
واقعیت مجازی
یکی از بهترین شیوهها برای درمان فوبیا استفاده از روش واقعیت مجازی است، این روش به این صورت است که با استفاده از عینکهای واقعیت مجازی بیمار را با موقعیتهایی که دچار فوبیا در او میشود روبهرو میکنند و به او آموزش میدهند که چگونه ترس خود را در این شرایط کنترل کند.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: ایمنا / ای سنج / روزیاتو