چرا هنگام نشستن هواپیمای جنگی پشت آن چتری باز میشود؟ + ۱۰ جنگنده برتر
تا به حال این سوال برایتان پیش آمده که چرا هنگام نشستن هواپیمای جنگی پشت آنها چتری باز میشود؟ یا اینکه کدام هواپیماهای جنگی در جهان برتر هستند؟ در این مطلب قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم.
هواپیمای جنگی چیست؟
ویکی پدیا: هواپیمای جنگنده یا هواپیمای شکاری گونه‌ای هواگرد نظامی با سرعت بالا، مانورپذیری بسیار است و از سلاح‌هایی برای از میان بردن هواپیماهای دشمن برخوردار است. جنگنده‌ها در درجهٔ اول برای تضمین کنترل فضای هوایی طراحی می‌شوند. جنگنده‌ها در مقایسه با هواپیماهای نظامی دیگر اندازه کوچکی دارند، آنها به رزم هوایی با هواپیماهای دیگر پرداخته، بمب‌افکن‌های دشمن را سرنگون کرده و مأموریت‌های تاکتیکی متنوع دیگری را انجام می‌دهند و دارای انواع مختلفی هستند.
عوامل موثر بر موفقیت یک جنگنده
جنگنده‌ها همچنین با ایجاد برتری هوایی در فضای نبرد و تسلط بر حریم هوایی میدان نبرد به بمب‌افکن‌ها و هواپیماهای تهاجمی اجازه می‌دهند تا در بمباران تاکتیکی و استراتژیک اهداف دشمن شرکت کنند. موفقیت یا شکست تلاش‌های یک جنگنده برای به دست آوردن برتری هوایی به عوامل متعددی از جمله مهارت خلبانان، درستی تاکتیکی دکترین جنگی برای استقرار جنگنده‌ها و تعداد و عملکرد آن جنگنده‌ها بستگی دارد.
قابلیت‌های ثانویه هواپیماهای جنگی
بسیاری از هواپیماهای جنگنده مدرن دارای قابلیت‌های ثانویه مانند حملهٔ زمینی هستند و برخی از انواع آن مانند جنگنده بمب‌افکن‌ها از ابتدا برای نقش‌های دوگانه طراحی شده‌اند. طراحی‌های دیگر جنگنده بسیار تخصصی هستند و در عین حال نقش اصلی برتری هوایی را دارند و از جملهٔ آنها می‌توان به رهگیر، جنگندهٔ سنگین و جنگنده شبانه اشاره کرد.
چرا هنگام نشستن هواپیمای جنگی در پشت آنها چتری باز میشود؟
گاما: به علت افزایش نیروی بالابری. زیرا می‌خواهد با کمک مقاومت هوا سرعت را کاهش دهد. باز شدن چتر پشت آنها، باعث کند شدن سرعت هواپیما شده و فرود آمدن را آسان‌تر می‌کند.
تاریخچه هواپیمای جنگی
تولید جنگنده‌ها از اوایل جنگ جهانی اول آغاز شد و نخست با بدنه‌های چوبی و سطح پارچه‌ای ساخته می‌شدند. ابتدا از آنها به عنوان هواپیمای دیده‌بان برای راهنمایی توپخانه استفاده می‌شد، اما بسیار زود مشخص شد که می‌توان آنها را مسلح کرده و برای نبرد با هواپیماهای دشمن و مأموریت‌های تاکتیکی دیگر از آنها استفاده کرد. در اواخر جنگ جنگنده‌هایی، چون فوکر دی. ۷ آلمان و اسپاد فرانسه به سرعت ۲۱۵ کیلومتر در ساعت دست یافتند. یکی از بزرگ‌ترین خلبانان و فرماندهان نیروی هوایی آلمان (بارن_مانفرد_وانریچتون) معروف به بارن تندرو که با هواپیمای سرخ رنگ و سه بالش بسیاری از جنگنده‌ها و بمب افکن‌های متفقین و چندین کشتی هوایی جنگی را نابود کرده بود در همین دوره زندگی می‌کرده‌است.
بیشتر بخوانید:
جنگنده‌ها در جنگ جهانی دوم
جنگ جهانی دوم شاهد جنگنده‌های تمام‌فلزی بود که به سرعت‌هایی فراتر از ۷۵۰ کیلومتر در ساعت رسیده و قابلیت پرواز در ارتفاع ۱۰٬۷۰۰ تا ۱۲ هزار متری سطح دریا را داشتند. با پایان جنگ جهانی دوم عصر هواپیماهای جت فرا رسید. تحقیق بر روی هواپیما‌هایی با موتور جت در اواخر جنگ در هر دو جبهه متفقین و متحدین آغاز شد و نخستین هواپیما‌ها با موتور جت توسط آلمان نازی در اواخر جنگ ساخته شد، اما پیش از ورود به جنگ، جنگ تمام شده بود.
نخستین استفاده واقعی از جت‌های جنگنده‌ای و جت‌های بمب افکن در جنگ کره توسط آمریکا با استفاده از جنگنده اف-۸۶ سیبر و روس‌ها با میگ-۱۵ بوده که در جنگ به طرز مؤثری مورد استفاده قرار گرفتند. از آن زمان تاکنون جنگنده‌های متفاوتی برای نقش‌های جنگی خاصی طراحی شده‌اند. جنگنده‌های رهگیر به گونه‌ای طراحی شده و مسلح می‌شوند که برای رهگیری، شکست دادن یا فراری دادن جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های دشمن مناسب باشند. جنگنده‌های برتری هوایی بایستی از برد عملیاتی بالایی برخوردار باشند تا در عمق قلمرو دشمن حرکت کرده و جنگنده‌های دشمن را نابود کنند. بسیاری از جنگنده‌ها از قابلیت‌های ثانویه حمله به اهداف زمینی با استفاده از انواع بمب و موشک هوا به زمین برخوردارند و در نقش جنگنده بمب‌افکن از آنها استفاده میشود.
هواپیماهای جنگی امروزی
جنگنده‌های امروزی دارای سامانه‌های پیشرفته الکترونیکی برای ردگیری هدف‌های دشمن و جنگ الکترونیک و هدف‌گیری همزمان چند هدف هستند.
معرفی ده جنگنده برتر عملیاتی جهان
به گزارش ایروشاپ، مدرن ترین بهترین جنگنده جهان کدام است و چرا؟ در این مقاله به صورت تحلیلی ۱۰ جنگنده برتر از نظر پنهان‌کاری، تسلیحات، سرعت، برد، قابلیت مانور و فن‌آوری معرفی شده‌اند. در این تحلیل از نظرات خلبان‌ها درباره توانمندی‌های مختلف جنگنده‌ها در آموزش مانور داگ-فایت نیز استفاده شده است. تمام هواپیما‌هایی که در این مقاله معرفی شده‌اند بسیار قدرتمند و ویرانگر هستند. نکته جالب این است که تا به حال هیچ کدام از این جنگنده‌ها در شرایط جنگ در مقابل هم قرار نگرفته‌اند. این تحلیل بر اساس مشخصات، اطلاعات موجود و مقایسه فنی جنگنده‌ها صورت پذیرفته است. آموزش خلبان نیز یک نکته مهم است و عملکرد هواپیما بسیار به عملکرد خلبان وابسته است. این فهرست، هواپیما‌هایی که در مراحل اولیه توسعه قرار دارند را شامل نمی‌شود و فقط جنگنده‌های عملیاتی معرفی شده‌اند.
۱- بوئینگ اِف -۲۲ رپتر، لاکهید مارتین، آمریکا
جنگنده برتری هوایی اِف-۲۲ رپتر تقریباً برای رادار‌ها نامرئی است. این هواپیما مجموعه‌ای از تسلیحات قدرتمند را با خود حمل می‌کند. اِف-۲۲ پیشرفته‌ترین و گران‌ترین جنگنده است که تاکنون ساخته شده است. بسیاری از حسگر‌ها و اویونیک این هواپیما محرمانه باقی مانده است. موتور‌های رپتر (رباینده) به هواپیما امکان سوپرکروز در برد‌های طولانی را می‌دهد و نازل‌های تی‌وی‌سی و سامانه کنترلی اِف بی‌دبلیو سه لایه آن باعث شده است که این جنگنده بسیار مانور پذیر باشد. اِف-۲۲ در آغاز تنها به عنوان یک جنگنده برتری هوایی معرفی شد، اما بعد‌ها قابلیت ضربتی نیز به آن اضافه گردید. این هواپیما تا به حال به هیچ کشوری حتی کشور‌های متحد و کشور‌های ناتو صادر نشده است و در حال حاضر بهترین جنگنده می‌باشد.
۲- لاکهید مارتین اِف-۳۵، آمریکا
اِف-۳۵ که با نام لایتینگ ۲ نیز شناخته میشود یک جنگنده چند منظوره جدید است. یکی از ویرایش‌های این جنگنده یعنی اِف-۳۵ بی از سال ۲۰۱۵ توسط نیرو‌های دریایی آمریکا به خدمت گرفته شده است. اِف-۳۵ تحت برنامه‌ای با عنوان «جنگنده ضربتی مشترک (جِی‌اِس‌اِف)» با هدف جایگزینی با هواپیماهای قبلی توسعه داده شد. در آینده نزدیک، جنگنده‌های اِی‌وی-۸ وی، اِی-۱۰، اِف-۱۶ و اِف/اِی-۱۸ ارتش آمریکا با اِف-۳۵ جایگزین می‌شوند. این جنگنده به کشور‌های دیگر نیز صادر خواهد شد. پیکره‌بندی اِف-۳۵ شبیه طراحی اِف-۲۲ لاکهید مارتین است. البته اِف-۳۵ کمی کوچک‌تر است و یک موتور دارد.
این جنگنده از فن‌آوری پنهان‌کاری بهره برده است، سطح مقطع راداری آن کاهش یافته و ردیابی آن بسیار مشکل است. این جنگنده چند منظوره می‌تواند ماموریت‌های دفاع هوایی، پشتیانی هوایی نزدیک و انداختن بمب‌های تاکتیکی را به خوبی انجام بدهد و با آخرین موشک‌های هوا به هوا و هوا به سطح سازگار است. این هواپیما قرار بود در سه نوع مختلف ارائه شود: اِف-۳۵اِی با قابلیت نشست و برخاست عادی، اِف-۳۵ بی با قابلیت نشست و برخاست کوتاه و عمودی و اِف-۳۵ سی ناونشین. برای پایین نگه داشتن هزینه‌های توسعه و ساخت و پشتیبانی لوجستیک، ۸۰ درصد قطعات این سه هواپیما مشترک است.
۳- بوئینگ اِف/اِی-۱۸ ای/اِف سوپرهورنت، آمریکا
در حال حاضر سوپرهورنت توانمندترین جنگنده چند منظوره نیروی دریایی آمریکا است. این هواپیمای ناونشین می‌تواند اهداف هوایی و زمینی را نابود کند. سوپرهورنت توسط استرالیا نیز به عنوان جنگنده اصلی این کشور به خدمت گرفته شده است. اِف/اِی-۱۸ ای/اِف یک ویرایش بزرگ‌تر و توانمندتر از اِف/اِی-۱۸ سی/دی هورنت است. همچنین سوپرهورنت از موتور‌های جدیدتر بهره می‌برد و جایگاه‌های حمل اسلحه بیشتری دارد. این هواپیما به خاطر داشتن مخازن سوخت داخلی بزرگ‌تر، برد بیشتری دارد. اویونیک سوپرهورنت نیز ارتقا یافته است و تدابیر مؤثری هم برای کاهش سطح مقطع راداری این هواپیما اندیشیده شده است.
۴- یوروفایتر تایفون، اتحادیه اروپا
در سال ۱۹۸۶ برای توسعه یک جنگنده چندمنظوره جدید با کاربرد رهگیری و قابلیت حمله زمینی، کنسرسیوم یوروفایتر با شرکت کشور‌های آلمان، ایتالیا، انگلستان و بعد‌ها اسپانیا تشکیل شد. این هواپیما موشک‌های پیشرفته اروپایی را حمل می‌کند و از یک سامانه اویونیک بسیار مدرن و جامع بهره می‌برد. ادعا شده است که تایفون نیمی از قابلیت‌های اِف-۲۲ رپتر آمریکایی را دارد. به نظر می‌رسد که تایفون نسبت به جنگنده‌های اِف-۱۵ اِف، رافال فرانسوی، سوخو-۲۷ روسی و بسیاری جنگنده‌های دیگر برتری دارد. یوروفایتر قدرت دفاع هوایی اروپا را تا قرن ۲۱ به خوبی حفظ خواهد کرد.
۵- داسو رافال، فرانسه
رافال توسط نیروی هوایی و نیروی دریایی فرانسه به خدمت گرفته شده است. این جنگنده چند منظوره از آخرین نمونه‌های سامانه‌های اویونیک بهره می‌برد و سطح مقطع راداری آن به خوبی کاهش یافته است. این هواپیما بسیار مانور پذیر است. رافال می‌تواند ۴۰ هدف را ردیابی کند و ۴ هدف را به طور همزمان نشانه بگیرد. این هواپیما توانسته است در مقابل اِف-۱۶ آمریکایی قد علم کند. داسو رافال قدرت دفاع هوایی فرانسه را تا قرن ۲۱ به خوبی حفظ خواهد کرد.
۶- سوخو-۳۵، روسیه
جنگنده چند منظوره سوخو-۳۵ یک ویرایش پیشرفته‌تر از سوخو-۲۷ است و برای صادرات به جای سوخو-۲۷ و میگ-۲۹ پیشنهاد میشود. این هواپیما در سال ۲۰۱۲ توسط نیروی هوایی روسیه به خدمت گرفته شد. توسعه دهندگان این هواپیما آن را از نسل ۴++ می‌دانند. سوخو-۳۵ یک جنگنده بسیار سریع با قابلیت مانور بالا و برد طولانی می‌باشد که قابلیت پرواز در ارتفاعات بالا و حمل تسلیحات سنگین را دارد. این هواپیما برای جنگنده‌های نسل ۴+ اروپا یک تهدید به شمار می‌رود. سوخو-۳۵ در اصل یک جنگنده برتری هوایی است، اما قابلیت حمله هوا به زمین را هم دارد.
این جنگنده ۱۲ جایگاه حمل سلاح در زیر بال و بدنه خود دارد و می‌تواند مقدار زیادی مهمات را با حداکثر وزن ۸۰۰۰ کیلوگرم حمل کند. موتور‌های قدرتمند این هواپیما امکان سوپرکروز در برد‌های طولانی را به آن می‌دهند و بدون استفاده از پس‌سوز، جنگنده را به سرعت مافوق صوت می‌رسانند. موتور‌ها از جهت دهی سه بعدی بردار نیروی تراست استفاده می‌کنند و قابلیت مانور بالایی به پرنده می‌دهند. اخیراً یک جنگنده برتری هوایی دیگر نیز به نام سوخوی پک فا در روسیه در حال توسعه است.
۷- مک‌دانل داگلاس اِف-۱۵ ایگل، آمریکا
اِف-۱۵ ایگل یک جنگنده با هدف برتری هوایی است که برای نفوذ به استحکامات دشمن طراحی شده است. با وجود اینکه تا امروز حدود ۳۰ سال است که از عمر این جنگنده می‌گذرد، اما هنوز یک جنگنده قدرتمند محسوب میشود. این هواپیما بیش از ۱۰۰ نبرد موفق هوایی داشته است و در میان موفق‌ترین جنگنده‌های دوران جنگ سرد قرار دارد.
اِف-۱۵ از تجهیزات تسلیحاتی و راداری مختلفی بهره می‌برد. این تجهیزات، امکان شناسایی، رهگیری و حمله به هواپیمای دشمن را در قلمرو هوایی دشمن فراهم می‌کنند. این جنگنده طیف وسیعی از موشک‌های هوا به هوا را حمل می‌کند و قابلیت مانور بالایی دارد. همچنین اِف-۱۵ قدرت مانور بسیار خوبی در سرعت‌های بالا دارد. اِف-۱۵ با پیاده‌سازی برخی اصلاحات و به روزرسانی‌ها به خوبی ارتقا یافته است. این جنگنده هنوز در خدمت نیروی هوایی آمریکا قرار دارد و پیش‌بینی میشود حداقل تا سال ۲۰۲۵ عملیاتی باشد. این هواپیما به کشور‌های ژاپن و عربستان صعودی نیز صادر شده است.
۸- میکویان میگ-۳۱، روسیه
میگ-۳۱ با مشخصه ناتوی فوکس‌هاند-اِی (فوکس‌هاند به معنای سگ تازی برای شکار روباه است) به عنوان بخشی از برنامه دفاع هوایی شوروی برای مقابله با تهدید موشک‌های کروز و هواپیماهای ارتفاع پایین ناتو توسعه پیدا کرده است. این جنگنده رهگیر، سرعت و نرخ صعود بالایی دارد و در ارتفاعات بلند پرواز می‌کند. البته به خاطر همین توانمندی‌ها از قابلیت مانور این جنگنده کاسته شده است. میگ-۳۱ در بین هواپیما‌هایی قرار دارد که فرایند تولید بسیار سریعی دارند. این جنگنده از موشک‌هایی بهره می‌برد که هواپیمای دشمن را در فواصل دور هدف قرار می‌دهند.
آخرین گونه این جنگنده، میگ-۳۱بی‌اِم است که به راستی به مثابه یک سگ تازی برای شکار روباه عمل می‌کند و می‌تواند رهگیری‌های با برد طولانی و ماموریت‌های تهاجمی و دفاعی دقیق را انجام دهد. هر دو کابین خلبان با صفحات نمایش پیشرفته تجهیز شده‌اند. برنامه ارتقای جنگنده‌های رهگیر روسیه به میگ-۳۱ بی‌اِم استاندارد در سال ۲۰۱۰ آغاز شد. این جنگنده، ستون فقرات دفاع هوایی روسیه به شمار می‌رود.
۹- فالکن اِف-۱۶ لاکهیدمارتین، آمریکا
اِف-۱۶ نمونه جایگزین سبک‌تر و ارزان‌تر اِف-۱۵ ایگل بود. برخلاف اِف-۱۵ که یک جنگنده رهگیر است، اِف-۱۶ یک پرنده چند منظوره با توانایی حمله هوایی و زمینی می‌باشد. اِف-۱۶ در تعداد بالا تولید شد و در جنگ‌های مختلفی شرکت نمود. بیش از ۴۵۰۰ فروند از این جنگنده ساخته شده است. اِف-۱۶ به طور گسترده‌ای صادر شده و در سرتاسر جهان در ۲۶ کشور عملیاتی است. این هواپیما کوچک است، ولی بسیار مانورپذیر می‌باشد. کانوپی اِف-۱۶ برای بهبود دید خلبان به صورت یک تکه طراحی شده است. این جنگنده هنوز در خدمت نیروی هوایی آمریکا قرار دارد و تا سال ۲۰۲۵ نیز عملیاتی خواهد بود. در آینده این پرنده با اِف-۳۵ لایتینگ ۲ جایگزین خواهد شد.
۱۰- ساب جِی‌اِی‌اِس ۳۹ گریپن، سوئد
گریپن یک جنگنده سبک و چند منظوره نسل چهار می‌باشد که توسط شرکت ساب توسعه داده شده است. این جنگنده از آخرین فن‌آوری‌ها استفاده می‌کند و توانایی انجام ماموریت‌های گوناگون مانند دفاع هوایی، رهگیری، حمله زمینی و شناسایی را دارد. گریپن بسیار چابک است و به خاطر طرح آیرودینامیک در جنگ‌های بسته عملکرد بسیار خوبی دارد. این جنگنده توانایی نشست و برخاست در باند‌های کوتاه را دارد. تعدادی از اجزای این جنگنده، تولید آمریکا است. ادعا شده است که گریپن کمترین هزینه‌های عملیاتی را دارد، قابل اطمینان بوده و تعمیر و نگهداری آن راحت است. این جنگنده، هسته مرکزی توان هوایی سوئد در قرن ۲۱ را تشکیل می‌دهد. گریپن در صادرات نیز موفقیت‌هایی داشته است و تا به حال به جمهوری چک، مجارستان، آفریقای جنوبی، تایلند و انگلستان صادر شده است.