چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ + نکات مهم
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ نکات سرویس کولر آبی چیست؟ اینها سوالات رایجی است که در تابستان و فصل گرما برای سرویس کردن کولر آبی پرسیده می شود. مراحل سرویس کولر ابی ساده است اما نیاز به رعایت نکات ایمنی و دقت دارد. در هنگام دست زدن به کولر کاملا مطمئن باشید که هیچ جریان برقی ندارد.
با توجه به هزینههای بالای کولرهای گازی و همچنین خشکبودن آبوهوا در بیشتر مناطق کشور، تعداد مصرفکنندگان کولرهای آبی خیلی بیشتر است. در این مطلب تمام اقدامات اولیه برای نحوه سرویس کولر آبی را مورد بررسی قرار میدهیم.
سرویس کردن کولر آبی
برای نصب کولر باید از کارشناس متخصص و تایید شده از سوی شرکت تولیدکننده کمک بگیرید، زیرا نصب اولیه باید طبق استانداردهای لازم انجام شود. اما برای راهاندازی و سرویس کردن کولر، خودتان هم میتوانید اقدام کنید. در اینجا تمام نکات لازم را که از شما یک سرویسکار کولر آبی بسازد شرح میدهیم. البته ناگفته نماند که شما فقط قادر به سرویس کولر هستید و تمام تعمیرات فنی باید توسط کارشناس انجام شود.
چرا کولر را سرویس کنیم؟
هر کدام از لوازمی که در خانه داریم با کار کردن متوالی و گذشت زمان فرسوده میشود و عملکرد آن کند خواهد شد. پس برای افزایش عمر مفید تمامی دستگاههای برقی، باید آنها را به صورت دورهای سرویس کنید. کولر آبی از جمله لوازمی است که باید به سرویس کردن آن اهمیت داده شود. این امر هم باعث عملکرد بهتر و خنکتر شدن باد کولر میشود و هم موجب صرفهجویی در مصرف آب و برق خواهد شد.
چند وقت یکبار کولر را سرویس کنیم؟
قبل از پاسخ به سوال چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ باید بدانیم بهترین زمان برای سرویس کردن کولر، ابتدای فصل بهار است. قبل از آمدن موج شدید گرما باید به سراغ کولر بروید تا در صورتی که به هر دلیلی مشکلات فنی برای کولر پیش آمده باشد آن را برطرف کنید. بعد از این کار بهتر است هر دو هفته یکبار کولر را کنترل کنید.
این کنترل دوهفتهای فقط در حد یک نگاه اجمالی است، زیرا ممکن است تسمه کولر به هر دلیلی دچار پارگی شود که آسیب جدی به دینام وارد میکند. برای روغن کاری همان مدت ۳ ماه یکبار کافی خواهد بود.
هشدارهای ایمنی مهم در سرویس کولرآبی
همان طور که میدانید، کولرهای آبی با استفاده از آب، برق و جریان هوا کار میکنند. حضور آب و برق در سیستمهای کولرهای آبی، ریسک خطر برق گرفتگی در صورت عدم رعایت مسائل ایمنی را بالا میبرد. پس همواره به خاطر داشته باشید که قبل از اقدام به سرویس، تعمیر یا تعویض کولرهای آبی، حتما از قطع بودن برق آن اطمینان حاصل کنید.
برق کولر آبی خطر مرگ دارد!
قبل از اینکه بگوییم چگونه کولر آبی را سرویس کنیم، باید این نکته را ذکر کنیم که برق کولر آبی بسیار خطرناک است. همچنین توجه داشته باشید که کف کولرتان باید به خوبی عایق بندی شده و هیچ نشتی آبی نداشته باشد. استفاده از کفشهای ایمنی و یا پلاستیکی در شرایط خاص نیز میتواند بسیار کمک کننده باشد. بهتر است بدانید برق گرفتگی توسط کولرهای آبی میتواند آنچنان شدید و جدی باشد که به مرگ فرد منجر شود. پس بهتر است اقدامات مربوط به کولرهای آبی را به متخصصان این امر سپرده و در صورتی که خودتان به انجام آن مبادرت میورزید، حتما نکات ایمنی را رعایت کنید.
همچنین بهتر است قبل از هربار سرویس، کولر را با فاز متر لمس کنید تا از بدون برق بودن بدنه آن مطمئن شوید. دقت کنید که هیچگاه در ابتدای کار، بدنه کولر را با دست لمس نکنید.
از سلامت کابلها اطمینان داشته باشید
سرویس زمان بندی شده کولرهای آبی از امور اجتناب ناپذیر است. اما توصیه میکنیم با توجه به خطر برق گرفتگی و همچنین سوختن موتور کولرتان، در سرویسهای دوره ای، به بررسی انشعاب برق و سیم کشی کولرتان نیز بپردازید.
به بیان دیگر، تمامی کابلها و مدارها را چک کرده و از سالم بودن آنها مطمئن شوید. سیمها و کابلها میتوانند به علت تابش خورشید فرسوده شده و یا روکشهای پلاستیکی خود را از دست بدهند. در این موارد حتما به تعویض آنها بپردازید و از ترمیم سیمها و کابلها با پیچیدن نوارچسب برق روی آنها بپرهیزید.
آسیب کابلها و سیمها علاوه بر اینکه خطر برق گرفتگی هنگام سرویس یا تعمیر کولر را بالا میبرد، ممکن است باعث سوختن موتور اصلی کولر آبی شما شود. همچنین در صورت شدید بودن مشکلات برقی، این آسیب میتواند تا سوختن سیم کشیهای ساختمانتان نیز پیش برود.
پوشالهای نو را قبل از نصب، با آب مرطوب کنید
تعویض پوشالها نیز یکی از مهمترین قسمتهای سرویس کولرهای آبی است. پس از تعویض و نصب پوشالهای نو، باید آنها مرطوب کنید. توجه داشته باشید که این کار را با استفاده از شلنگ آب و یا پاشیدن آب با پارچ روی بدنه کولر انجام ندهید. چرا که ممکن است باعث خطر برق گرفتگی و یا سوختن الکترو موتور شود.
بهتر است پوشالهای نو را قبل از نصب، با آب مرطوب کنید و سپس اقدام به تعویض پوشالها و نصب آنها روی بدنه کولر کنید، پس از نصب پوشال ها، بهتر است هرچند وقت یکبار پمپ کولر و عملکرد صحیح سیستم آب رسانی کولرتان را چک کنید. چرا که ممکن است خرده پوشالها در اطراف محور و یا داخل محفظه پمپ جمع شده و باعث سوختن آن بشوند. همچنین تجمع ذرات پوشال در آب میتواند منافذ آب پخش کن را مسدود کند.
انتخاب مکان مناسب برای نصب کولر آبی
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ آیا کولر شما در مکان مناسبی نصب شده است؟ همان طور که میدانید کولرهای آبی باید در فضای باز قرار دارند در اکثر موارد محل تعبیه شده برای نصب آن ها، پشت بام خانهها هستند. به طور کلی محل نصب کولرهای آبی باید جایی باشد که امکان دسترسی به آن جهت تعمیر، تعویض و سرویس آنها به راحتی وجود داشته باشد و تعمیر و تعویض و نگهداری قطعات و متعلقات کولر را با مانع مواجه نسازد.
علاوه بر این از آن جا که جریان هوا برای کارکرد صحیح کولرها الزامی است، برای هوادهی بیشتر باید بدنه کولر آبی در سه وجه دارای فضای باز کافی باشد و در نزدیکی آن مانعی برای جریان هوا وجود نداشته باشد.
اگر محل نصب کولر آبی شما، در جایی به غیر از پشت بام است، به هنگام سرویس و یا تعمیر آن، مراقب ارتفاع و خطراتی که ممکن است به هنگام دسترسی به کولر وجود داشته باشد، باشید.
آشنایی با تجهیزات کولر آبی
برای اینکه کولر آبی را سرویس کنیم باید با اجزای آن آشنا شویم. کولر آبی از دو بخش گردش آب و گردش هوا تشکیل یافته است که این دو گردش توسط دو موتور جداگانه انجام میشود. سیستم گردش آب کولر توسط پمپ آب و سیستم گردش هوا به وسیلهی موتور اصلی کولر صورت میپذیرد.
قطعات و تجهیزات کولر آبی به سه دسته تقسیمبندی میشوند:
- الکتریکی: شامل کلید سه دکمهای قطع و وصل، پمپ آب و موتور کولر
- مکانیکی: شامل توربین هوا، تسمه و شناور
- ثابت: دریچهها، بدنه، اتصالات شبکهی آبرسانی و شیر تخلیه
قبل از هر چیز لازم است از خاموش بودن کولر و عدم اتصال جریان برق اصلی (فاز) به کولر مطمئن شوید. اگر کولر دارای فیوز جداگانه است آن را قطع کنید در غیر این صورت با فازمتر به بدنه کولر بزنید تا از برق نداشتن آن مطمئن شوید.
از کسی که داخل منزل و پای کلید قطع و وصل ایستاده است ابتدا بخواهید کولر را یک بار قطع و وصل کند تا مطمئن شوید در حال سرویس کولر آبی خودتان هستید نه کولر همسایه!
ابتدا میبایست دریچههای خروجی باد کولر را در اتاقها و سالنهای منزل باز کنید تا در صورت شروع به کار کولر به موتور آن فشار وارد نشود.
چگونه کولر را سرویس کنیم؟
قبل از اینکه برای سرویس کولر به پشت بام بروید، دریچهها را باز کنید و یک دستمال مرطوب جلوی دریچهها قرار دهید تا در صورت روشن کردن کولر، خاک و گردوغبار در خانه پخش نشود.
کولر باید در بهترین وضعیت قرار گیرد و تراز باشد. با این وجود شناور به درستی عمل میکند و مشکلی برای پمپ و دینام بوجود نخواهد آمد.
۱- کولر را خاموش کنید
قبل از هر کاری باید از خاموش بودن کولر مطمئن شوید. کلیدهای روشن و خاموش را بررسی کنید و اگر کولر با دوشاخه به پریز برق وصل میشود، آن را قطع کنید. ابتدا بدنه کولر را با پشت دست و یا فازمتر کنترل کنید که تا برق نداشته باشد.
۲- پرههای کولر را باز کرده و پوشال را تعویض کنید
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ تمام پرههای ورودی هوا را از بدنه اصلی جدا کنید. در صورتی که پوشالها فرسوده باشند، باید به فکر تعویض آنها باشید. بهترین مکان برای رشد باکتری و قارچ، پوشالها هستند. به دلیل رطوبت این بخشها باکتری و قارچ به سرعت رشد خواهند کرد. پوشال تمیز و جدید هم تاثیر بسیار زیادی روی خنکتر شدن باد کولر دارد.
تمام پوشالها را از پرهها باز کنید و بدنه پرهها را با فرچه تمیز کنید تا تمامی رسوب چسبیده به آنها جدا شوند.
پوشالهای جدید را ابتدا خیس کرده و روی پرهها قرار دهید و شبکههای سیمی را به آن ببندید. هنگام خرید پوشال به ابعاد کولر و سایز پوشال توجه کنید که انتخاب درستی داشته باشید.
از هر پوشال بیش از دو سال استفاده نکنید. در صورتی که سال دوم الزامی برای تعویض پوشال نبود، باید هنگام سرویس کولر پوشالها را بشویید.
۳- شستوشوی کولر آبی
تمام ستونهای کولر و کفی آن را با استفاده از یک فرچه تمیز کرده و رسوبهای روی بدنه را پاک کنید. خروجی کفی کولر را باز کنید تا آب کثیف از آن خارج شود. توری زیر پمپ آب کولر هم باید تمیز و رسوبگیری شود تا آب بدون هیچ مانعی وارد پمپ شده و به تمام بخشهای کولر انتقال یابد. تمام قسمتهای کثیف کولر را بشویید و در نهایت تمام پیچهایی را که در مقابل چشمتان است با پیچ گوشتی سفت کنید. بعد از شستوشوی کامل کولر، درپوش کفی را ببندید و کولر را از آب پر کنید و کنترل کنید که آبی از کولر چکه نمیکند.
در صورت نیاز پس از شستن کولر و خشک شدن تشتک آن ابتدا کفی و پایهها و محل نصب شناور را با سمباده تراشیده و ضد زنگ بزنید و سپس آن را رنگ نمایید تا عمر مفید کولر افزایش پیدا کند. این کار برای شهرهایی که دارای املاح زیادی در آب میباشند ضروریتر به نظر میرسد.
۴- شستوشوی مخزن حلزونی
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ در صورت وزش باد و وجود گردوغبار در هوا، داخل قطعات کولر از این گردوغبار و ذرات پر میشود و با روشن کردن کولر این ذرات به سمت کانال هدایت شده و در فضای خانه پخش خواهند شد. یکی از قسمتهایی که باید هنگام سرویس کولر تمیز کنید داخل مخزن حلزونی است.
اگر مخزن حلزونی تمیز نشود، با چرخش پروانه گردوغبار را به داخل خانه انتقال میدهد. البته تمام مخزنهای حلزونی امکان شسته شدن ندارند. بلکه آن دسته حلزونیهایی را که دارای حفرهای برای خروجی آب هستند میتوانید بشویید.
سهراهی شیلنگ کولر
۵- دینام کولر؛ با رعایت احتیاط انجام دهید
دینام کولر هم فرایند گردش هوا را انجام میدهد. دینام هم مانند پمپ باید کاملا گردگیری و تمیز شود. بعد از تمیز کردن دینام، آن را بهخوبی روغنکاری کرده و اتصالات کابلها را بررسی کنید.
۶- جعبه تقسیم برق کولر
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ جعبهتقسیم برق کولر را که در زیر سقف قرار دارد باید بررسی کنید. این قسمت نباید آسیب دیده و سیمها دچار فرسودگی شوند. پس قبل از روشن کردن کولر، از سالم بودن این بخش مطمئن شوید.
۷- فن و تسمه کولر
بعد از پمپ به سراغ فن و تسمه بروید. آن را با دست بچرخانید و مطمئن شوید که مانعی برای چرخیدن آن وجود ندارد. تسمه را هم با دست کنترل کنید که فرسوده نبوده و تمام سطح آن سالم و بدون پارگی باشد. در صورتی که کوچکترین مشکلی در تسمه مشاهده کردید باید آن را تعویض کنید، زیرا عملکرد فن و پمپ را دچار مشکل میکند.
فن کولر را هم تمیز و رسوبزدایی کرده و در صورت نیاز روغنکاری کنید.
تسمه کولر
۸- بررسی پمپ آب
مراحل سرویس کردن کولر آبی را با حوصله انجام دهید. بخش بسیار مهم در کولرها پمپ آب است که باید در نگهداری از آن دقت کنید. همانطور که میدانید، پمپ کولر فرایند گردش آب را انجام میدهد. بهتر است تمام قسمتهای پمپ آب را که شامل ورودی آب پمپ، شیلنگ انتقال و سبد میشود کامل تمیز کنید.
پمپ آب کولر
۹- روغنکاری یاتاقانهای کولر
یاتاقانهای کولر در دوسر محور مرکزی فن قرار دارند. در صورت شل و یا خشک شدن یاتاقانها، هم عملکرد پروانه دچار مشکل میشود و هم صدایی ناهنجار به گوش میرسد. ابتدا یاتاقانها را تمیز کنید، سپس آن را محکم کرده و در پایان روغنکاری کنید.
موتور، قلبتپنده کولر
کولر آبی را سرویس کنیم تا عملکرد بهتری داشته باشد و خراب نشود. کولر یک پمپ آب و یک دینام دارد که اولی، فرایند گردش آب و دومی عمل گردش هوا را به انجام میرساند. این موتورها هرقدر سالمتر باشند، کولر عملکرد بهینهتری خواهد داشت و انرژی کمتری را هم مصرف خواهد کرد. در زمان بازدید از این ۲ موتور، ابتدا باید گرد و غبارشان را گرفت و بعد آنها را روغنکاری کرد. موتور کولر، ۲ قطعه یاتاقان دارد که باید حتماً روغنکاری شوند. پیش از روشن کردن کولر نیز باید ابتدا پروانه را با دست چند دور بچرخانید تا روان شود. توصیه شده که یک دینام نباید بیشتر از ۷ ساعت بیوقفه کار کند. این موتور به همراه پمپ آب، در خطر سوختن بر اثر کارکرد زیاد قرار دارند. پس به موتورهایی که دارند بیتوقف میچرخند هم فکر کنید.
۱۰- سیستم توزیع آب در کولر
یکی از مهمترین بخشها در کولر، سیستم توزیع آب یا ناودانی پنجرههای کولر است که موجب خیس شدن پوشالها میشود. پس باید مطمئن شوید که هیچ مانعی موجب مسدود شدن لولههای توزیع آب نشده است. بهترین کار استفاده از یک فنر نازک است که آن را داخل لولهها فرو کنید که اگر رسوبی در آنها وجود دارد، برطرف شود. شیلنگ انتقال آب از پمپ هم باید کامل رسوبگیری شود.
۱۱- تنظیم شناور کولر
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ شناور در کولر میزان آب ورودی به کفی را کنترل میکند. در صورتی که شناور تنظیم نباشد، یا بیش از حد آب وارد کولر میشود، که نتیجه آن سرریز شدن آب است و یا کمتر از استاندارد تشتک، آب داخل آن جمع میشود که به پمپ آب فشار آورده و پوشالها به حد کافی خیس نمیشوند. همچنین خراب بودن شناور موجب مصرف بیش از حد آب میشود. بعد از پر شدن کفی از عملکرد درست شناور مطمئن شوید. توجه کنید که شناور به موقع آب را قطع یا وصل میکند. اگر شناور بهخوبی عمل نکرد، باید آن را تعویض کنید.
تراز بودن کولر به عملکرد درست شناور خیلی کمک میکند.
شناور کولر
۱۲- بررسی برزنت کولر
برزنت کولر که از دهانه کولر به کانالها متصل است، وظیفه هدایت باد را به داخل کانالها برعهده دارد. این برزنت باید همیشه سالم و فاقد پارگی باشد. در صورت پارگی برزنت، تمام فعالیت کولر بیفایده است و بادی که برای خنک شدن خانه تولید میشود، از حفرههای روی برزنت خارج خواهد شد.
در این شرایط هم انرژی برق و آب هدر میرود، هم عمر کولر کاسته میشود. پس قبل از روشن کردن کولر از سالم بودن بستها و برزنت مطمئن شوید.
۱۳- برپایی سایهبان برای کولر
چگونه کولر آبی را سرویس کنیم؟ بیشتر کولرهای آبی روی پشت بامها قرار دارند و این بدان معناست که نور مستقیم آفتاب به آنها میتابد. پس برای اینکه نور آفتاب موجب تبخیر بیش از حد آب و گرم شدن باد کولر نشود، باید از سایهبان استفاده کنید. سایهبانهای کولر را از جنس پلاستیک مقاوم و به شکلی میسازند که تمام سطح کولر را بپوشاند.
سایهبانهای کولر در دو نوع سنتی و مدرن ساخته میشوند. مدلهای سنتی دارای یک چهارچوب هستند که در طرفین کولر قرار میگیرد. سایهبانهای مدرن هم دارای پایههایی هستند که روی کولر قرار میگیرد و به نسبت فضای کمتری اشغال میکنند. البته امروزه نوع مدرن طرفداران بیشتری دارد.
اقدامات نهایی برای کولر آبی
- بعد از بررسی تمام اتصالات، رسوبزدایی و شستشوی کولر، باید تمام قسمتهایی را که نیاز به روغنکاری دارند روغن بزنید. در صورتی که رنگ قسمتهایی از بدنه کولر پریده باشد، باید آن را ترمیم کنید و با رنگ این سطوح را بپوشانید؛ زیرا همین پریدگی رنگ هم موجب زنگزدگی بدنه خواهد شد.
- بعد انجام تمامی مواردی که در بالا ذکر شد، صبر کنید تا کولر آبگیری کند. بعد از اینکه تشتک کولر پر شد، پمپ آن را روشن کنید. تمامی قسمتهای کولر را بررسی کنید تا آب بهخوبی به پرهها منتقل شود. لوله انتقال آب را بررسی کنید که نشتی نداشته و آب را بدون مشکل منتقل کند. شناور را هم کنترل کنید تا ورود آب را به داخل کفی، بهموقع قطع و وصل کند.
- پوشالهای روی دریچه را کامل خیس کنید و دریچهها را ببندید. کنترل کنید که آب بهخوبی روی دریچهها پخش میشود یا نه. در صورتی که آب تمام سطح دریچه را پوشش نداد، دریچه را باز کرده و پوشالها را کمی جابهجا کنید.
- برای اینکه مانع ایجاد رسوب در کولر شوید، محصولاتی با عنوان رسوبگیر در بازار عرضه میشوند که ظاهری شبیه توپک و یا قرص دارند. این محصولات را داخل تشتک کولر قرار دهید و خواهید دید فرایند ایجاد رسوب در کولر به شکل چشمگیری کاهش مییابد.
- حال کولر را روشن کنید. خواهید دید که کولر بهخوبی کار میکند و باد خنکی از آن خارج میشود.
بیشتر بخوانید:
نکات مهم نصب و سرویس کولر آبی
حالا که دانستیم چگونه کولر آبی را سرویس کنیم بهتر است نکات تکمیلی راه انداختن کولر آبی را بخوانیم.
- در مسیرهایی که پنجره دوجداره دارند و گردش هوا مناسب نمیباشد، حتما باید دریچه خروج هوای اجباری ۳۰×۳۰نصب و طراحی گردد.
- شلنگ آب کولر هر سال پس از پایان فصل جمعآوری گردد.
- در صورت نشتی آب در پشت بام به جهت جلوگیری از برق گرفتگی اقدامی انجام نشود.
- مسیر انشعاب برق و سیم کشی را کنترل کرده تا از صحت آن مطمئن شوید و از سیم کشی دو تیکه استفاده نشود.
- نصب فیوز مناسب سر راه سیم فاز برق الزم و ضروری است.
- یکی دیگر از نکات ایمنی برای نصب و استفاده از کولر که اهمیت دارد پوشال کولر آبی است، در صورت تعویض پوشالها دقت شود که تارهایی از پوشال از مشبک خارج نشده باشد، زیرا امکان انتقال آب روی قسمتهای متحرک (پولی و تسمه) وجود دارد که باعث سوختن الکترو موتور میشود.
- هر چند وقت یکبار پمپ کولر را کنترل کنید، چون در صورت جمع شدن خرده پوشالها اطراف محور و یا داخل محفظه پمپ احتمال سوختن آن وجود دارد.
- از ریختن آب توسط شیلنگ یا پارچ روی پوشالها جدا خودداری کنید، چون احتمال خطر برق گرفتگی و یا سوختن الکتروموتور وجود دارد. هنگام سرویس کولر برای استفاده مجدد، حتما کولر خاموش باشد.
- به علت مکش هوا توسط فن کولر، کولر نباید نزدیک لوله فاضلاب، هواکش و لوازم گاز سوز نصب شود (حداقل ۲ متر فاصله الزامی است).
- کولر را در فاصله حداقل ۲۰ سانتیمتری از کف نصب نموده و روی پایههای لرزان و یا پرتگاه نصب نشود.
- روغندان یاتاقان کولر را با روغن مقاوم در برابر رطوبت پر کنید و در طول فصل تابستان چند بار این عمل را تکرار کنید.
- با به حرکت در آوردن سیستم حرکتی کولر (پولی و پروانه) قبل از راهاندازی موتوراز صحت آن اطمینان حاصل کنید.
- از عملکرد صحیح سیستم آبرسانی کولر اطمینان حاصل کنید، زیرا ممکن است در اثر افتادن ذرات پوشال در آب، منافذ آب پخش کن مسدود شده باشد.
- در هنگام راه اندازی اولیه کولر توصیه میشود در ابتدا پمپ کولر به مدت ۱۰ دقیقه روشن تا سطح پوشالها کامال خیس شوند.
- در صورتی که آب دارای امالح زیاد است، توصیه میشود هر دو هفته یکبار تشتک کولر تمیز شده و از آب تازه پر شود و از شورهگیراستاندارداستفاده شود تا زیاد شدن شوره کولر آبی مشکلات دیگری را به وجود نیاورد.
گردآوری: تابناک جوان
منبع: آچارباز / ایسنا بیتوته / آزمایش