عدالت یا مشابهت چالش برابری حقوق زن و مرد
شاید گاهی این مطلب به ذهن من و شما خطور کند که مردان از حقوق فردی و اجتماعی بیشتری نسبت به زنان برخوردار هستند، اما اینکه این تصور و برداشت تا چه حد منطبق بر حقیقت است جای تأمل دارد.
تابناک جوان : شاید گاهی این مطلب به ذهن من و شما خطور کند که مردان از حقوق فردی و اجتماعی بیشتری نسبت به زنان برخوردار هستند، اما اینکه این تصور و برداشت تا چه حد منطبق بر حقیقت است جای تأمل دارد.
نکته جالب اینجاست که در دین اسلام و قوانین شارع مقدس، زنان از حقوقی برخوردارند که مردان از آن حقوق محرومند، حق نفقه، حق اجرت‌المثل، حق مهریه و ...
قبل از ظهور اسلام مقرر بود که پدر دختر به پسر (داماد) در زمان ازدواج دخترش کابین می‌داد، اما با ظهور اسلام و بر مبنای احترام بیشتر به زنان این قاعده برعکس و مقرر شد تا پسر به دختر مهریه پرداخت نماید. قرآن کریم مردان را سرپرست زنان و مسئول حفاظت از آن‌ها می‌داند، اما با اینکه مردان سرپرست زنان می‌باشند این سرپرستی به معنای توجه بیشتر به زنان است و در قرآن کریم بسیار توصیه شده که مردان با زنان مهربان بوده و به نیکویی با آنان رفتار کنند.
تنها برتری مردان نسبت به زنان برتری تکلیف است، آن هم به جهت مسئولیت کسب درآمد و رسیدگی به امور خانواده که می‌توان یکی از دلایل دو برابر بودن دیه مردان نسبت به زنان را همین موضوع عنوان کرد. مردان با توجه به اینکه نان‌آور خانه بوده و امرار معاش خانواده و تأمین احتیاجات بر عهده آن‌ها می‌باشد، چنانچه فوت کنند ضرر و زیان جبران‌ناپذیری متوجه خانواده می‌شود و می‌توان گفت: خانواده حامی، سرپرست و تکیه‌گاه خود را از دست می‌دهد. همچنین مردان مسئولیت نفقه چهار نفر را بر عهده دارند: مادر، خواهر (در صورت فقدان سرپرست) همسر و دخترشان، به همین جهت باید به نوعی خلأ ناشی از عدم حضور مرد به‌عنوان مسئول خانواده جبران شود.
اسلام به نحوی ایده‌آل مقام زن را گرامی داشته و در بیشتر احکام او را با مردان برابر دانسته است و در پاداش آخرت نیز با هم برابرند. زن حق تملک، خرید و فروش، ارث و صدقه و هبه را دارد و کسی اجازه ندارد بدون رضایت او مالش را بردارد، حتی به جرئت می‌توان گفت: زنان در هیچ مکتب دیگری از احترامی که اسلام برای آنان قائل شده است برخوردار نبوده و نیستند.
اسلام دستور به نیکی و گرامیداشت زن داده و پرداخت هزینه‌های او را وظیفه مردان می‌داند. حال اگر بعضی مواقع زنان دچار بی‌عدالتی شده و احساس تبعیض در حقوق خود می‌نمایند به دلیل ضعف دینداری بسیاری از مسلمانان امروز است و نباید کوتاهی و ظلم و سهل‌انگاری نسبت به حقوق زنان نزد برخی از مردم را به پای اسلام گذاشته و دین اسلام را که بر پایه عدالت و درستی است مسئول این تبعیض‌ها دانست. در اسلام تساوی ارزشی بین مرد و زن و یکسان بودن راه ترقی برای هردو اصل اساسی و انکارناپذیر است و از اصول مسلم دین مبین اسلام محسوب می‌شود و می‌توان به آیه «ان اکرمکم عندالله اتقیکم» یا به آیات دیگری نظیر «انی لا اضیع عمل عامل منکم من ذکر و انثی» استناد نمود که مبنا را تقوا و پرهیزگاری برمی‌شمرد و اینکه زن و مرد مکمل یکدیگر و مایه آرامش هم می‌باشند و یکی از ستم‌هایی که بر زنان می‌شود این است که از آن‌ها بخواهیم مسئولیتی را بپذیرند که با طبیعت و خلقت آن‌ها ناسازگار است.
شهید‌مطهری مطرح کرده که جوامع غربی تساوی حقوق را مد‌نظر ندارند، بلکه تشابه حقوقی را مد‌نظر گرفته و تفاوت‌های طبیعی بین زن و مرد را انکار کرده و نادیده می‌گیرند. سرشت‌های شخصیتی در بین زنان و مردان متفاوت است و این دو شخصیت یکسانی ندارند. به‌طور مثال زنان از مردان حسودتر و کنجکاوترند، اعتماد به نفس کمتری دارند و تخیلات بین این دو جنس متفاوت است. زنان از مردان عاطفی‌ترند و با این سرشت به دنیا آمده و با آن زندگی می‌کنند، یا در حالت پرخاشگری که می‌توان گفت: مردان پرخاشجوتر بوده و روحیه‌ای خشن و ستیزه‌جو دارند.
به باور استاد شهید‌مطهری تفاوت‌های موجود در آفرینش و طبیعت زن و مرد طبعیتاً باعث می‌شود که زن و مرد از جهت حقوق طبیعی و فطری وضع ناهمگونی داشته باشند. به نظر استاد شهید، روابط حقوقی خانوادگی زن و مرد در دیدگاه قرآن ویژگی‌هایی دارد که با فرهنگ جاهلی پیش از اسلام و فرهنگ امروزی نیز متفاوت است. یعنی زن از آن جهت که زن است و مرد نیز از آن جهت که مرد است در جهاتی همانند نیستند، زیرا در آفرینش و طبیعت، یکنواخت نیستند. از این رو با تساوی کاملی که در انسانیت دارند و از ارزش یکسانی برخوردارند، از جهت مسائل حقوقی، وظایف، تکالیف، مجازات‌ها و... وضع مشابهی ندارند.
از جمله دیدگاه‌های منفی که در جوامع بشری نسبت به زن مطرح بوده، این است که اساساً آفرینش زن طفیل وجود مرد است، زن آفریده شده است تا نیاز‌های مرد را برآورده سازد و به همین نسبت ارزش‌گذاری و منزلت اجتماعی زن در مقایسه مرد، فرعی و حاشیه‌ای به حساب می‌آید! اما قرآن، هیچ یک از زن و مرد را فرع وجود دیگری ندانسته است، بلکه هر دو را در عرض هم و تکمیل‌کننده یکدیگر به شمار آورده است. اسلام هرگز نمی‌گوید زن برای مرد آفریده شده است، اسلام می‌گوید هر یک از زن و مرد برای یکدیگر آفریده شده‌اند. (هنّ لباس لکم وأنتم لباس لهنّ زنان زینت و پوشش مردان، و مردان نیز زینت و پوشش زنان هستند... بقره / ۱۸۷). یعنی زن و مرد یکدیگر را از انحراف‌ها نگاه می‌دارند، نارسایی‌های یکدیگر را می‌پوشانند و وسیله آسایش یکدیگرند. از این رو هر یک زینت دیگری به شمار می‌آیند. این تعبیر آیه نهایت ارتباط معنوی زن و مرد و نزدیکی و مساوات آن‌ها را روشن می‌سازد. همان تعبیر که درباره مردان آمده درباره زنان نیز بدون کم و کاست آمده است.
زنان به‌عنوان نیمی از پیکر اجتماع انسانی، سهم بسزایی در تاریخ جوامع و ملت‌ها داشته و دارند و اسلام هم به حضور زنان در این عرصه ارج نهاده و به ارتقای چنین حضوری اندیشیده است، همانطور که در تاریخ اسلام بسیار شاهد صحنه‌هایی هستیم که زنان آفریدگار آن هستند.
ادله و احکام شرعی و خطابات قرآنی و روایت‌ها صرفاً در خصوص مردان نبوده، بلکه مخاطب آن‌ها همه انسان‌هاست، بنابراین اگر در اسلام احکامی ظاهراً محدود‌کننده درباره زنان وجود دارد به معنای نادیده گرفتن توانایی‌های آنان در نقش‌آفرینی اجتماعی نیست و به این دلیل است که زنان از انجام امور سخت و زیان‌ور و خطرناک مصون باشند و در اقع آن هم در جهت حمایت از منافع و آسایش زنان می‌باشد.
انسان‌ها چه مرد و چه زن همه با هم برابر بوده و هیچ کس را بر دیگری برتری نیست و همگی به‌عنوان فرزندان آدم گرامی داشته شده و نسبت به سایر موجودات از مزیت برخوردارند، همانطور که خداوند در آیه ۷۰ سوره اسراء می‌فرماید وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا، و به راستى ما فرزندان آدم را گرامى داشتیم و آنان را در خشکى و دریا بر مرکب‌ها برنشاندیم و از چیزهاى پاکیزه به ایشان روزى دادیم و آن‌ها را بر بسیارى از آفریده‌هاى خود برترى آشکار دادیم.
زهرا هنربخش
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۲۲
در انتظار بررسی: ۰
ممنون از مزلب خوبتون. عالی بود
خدا قوت، مطلب مفیدی بود استفاده کردم
دمتون گرم
اینا همش چرنده
چه در دین چه در کشور
همه ی قوانین برای مردهاست و در همه امکانات مردها برتری دارند
اینایی که می نویسن حرف مفت و باد هواست محض گول زدن مردم
چه در دین چه در کشور
همه ی قوانین برای مردهاست و در همه امکانات مردها برتری دارند
اینایی که می نویسن حرف مفت و باد هواست محض گول زدن مردم
چه جالب نویسنده ی مطلب خودش خانومه!! احسنت به شما بانو
با سلام. مطالب خوبی بود. اما آنچه واقعیت دارد حمایت بی حد از بانوان است و اگر بخواهیم به عدالت نزدیک شویم باید رفع تبعیضی که به نفع بانوان است را تعدیل کنیم. چند نمونه را عرض میکنم.انصاف بدهید:
1- مردان مهریه میدهند یازنان؟
2- مردان نفقه میدهند یا زنان؟
3- مردان سربازی میروند یا زنان؟
4- اگر جنگ و سختی پیش آمد مردان به جنگ می روند یا زنان؟
5- مصوب شده که به دختران مجرد حق عائله مندی پرداخت شود!! و می دانم چند سال است در وزارت نفت پرداخت می شود و پسران مجرد محرومند!
6- قائم مقام مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی گفتند:بر اساس قوانین موجود خانمی که همسرش فوت شده پس از ازدواج مجدد همچنان مستمری همسر فوت شده را دریافت میکند!!؟
یعنی با پول شوهر مرحوم شوهر جدید میگیرد! آیا اگر زن شاغل مرحوم شود حقوقش را به شوهرش میدهند تا زن جدید بگیرد؟ و مواردی از این قبیل که جای تامل دارد.
پس اگر انصاف داریدلطفا به فکر رفع تبعیضی که گریبان مردان را گرفته باشید!! البته چون بیشتز خانها وقت دارند تا این مطالب را بخوانند و کامنت بگذارند، حتما مخالفین بیشترند!!
1- مردان مهریه میدهند یازنان؟
2- مردان نفقه میدهند یا زنان؟
3- مردان سربازی میروند یا زنان؟
4- اگر جنگ و سختی پیش آمد مردان به جنگ می روند یا زنان؟
5- مصوب شده که به دختران مجرد حق عائله مندی پرداخت شود!! و می دانم چند سال است در وزارت نفت پرداخت می شود و پسران مجرد محرومند!
6- قائم مقام مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی گفتند:بر اساس قوانین موجود خانمی که همسرش فوت شده پس از ازدواج مجدد همچنان مستمری همسر فوت شده را دریافت میکند!!؟
یعنی با پول شوهر مرحوم شوهر جدید میگیرد! آیا اگر زن شاغل مرحوم شود حقوقش را به شوهرش میدهند تا زن جدید بگیرد؟ و مواردی از این قبیل که جای تامل دارد.
پس اگر انصاف داریدلطفا به فکر رفع تبعیضی که گریبان مردان را گرفته باشید!! البته چون بیشتز خانها وقت دارند تا این مطالب را بخوانند و کامنت بگذارند، حتما مخالفین بیشترند!!
از من به شما نصیحت به زن جماعت میدون ندید که بد پرو میشن! این جماعت همینجوری هستن هرچی کمتر بهشون رو بدی آروم تر و لطیف تر میشن هرچی بیشتر میدون بدی از 100 تا مرد شیطانی تر میشن.
ناشناس
۱۳:۱۱ - ۱۳۹۸/۰۶/۳۱
بله می بینیم شما نکبته ا چه به گلی به سر خانواده، شهر و مملکت زدین
همه جا رو به گند کشیدین
همه جا رو به گند کشیدین
گمنام
۰۹:۰۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۵
خر چه داند قیمت نقل و نبات.......
تبعیضی وجود نداره ولی این "القای وجود تبعیض" از شعارهای "جنبش فمینیستی" هست که حدودا از 50 سال پیش در غرب شروع شد و جامعه غرب رو به جاهای بسیار بدی رسوند. و الان به صورت "نظامی-امنیتی" در حال تزریق این شعارها به کشورهای جهان سومی برای تضعیف این کشورها هستن.
پ. ن. : به عکس یادگاری پمپئو با مسیح علی نژاد نگاه کنید.
پ. ن. : به عکس یادگاری پمپئو با مسیح علی نژاد نگاه کنید.
اگر به احکام دین و محتوای قران کریم عمل بشه ، کاملا درسته ، ولی قوانین کشور ما مشکل داره که همیشه به نفع آقایون هست
ضمن اینکه مواردی هم که مطرح شده قبل از اسلام چطور بوده ... همه اونها به اعراب مربوط میشه همون زمان در ایران زنان جایگاه اجتماعی داشتند
ضمن اینکه مواردی هم که مطرح شده قبل از اسلام چطور بوده ... همه اونها به اعراب مربوط میشه همون زمان در ایران زنان جایگاه اجتماعی داشتند
مطلب جالبی بود
متاسفانه نفس مطرح کردن این موضوعات بعد از چهل سال خود نشانی از غفلت چهل ساله و عمیق حاکمیت از مبانی قرآنی عزت زنان است و تبعیض بین زن و مرد تمام قد در امورات جامعه مشهود است
مرسی خانم هنر بخش .خوب بود
اینا همه سفسطه است ...
در دیدگاه اسلام زن و مرد مساوی نیستند...
حالا هی اسمشو بگو تشابه، تفاوت و ... یا هر کلمه ای .. واقعیت که عوض نمیشه!
چاپم که نمی کنی می دونم
در دیدگاه اسلام زن و مرد مساوی نیستند...
حالا هی اسمشو بگو تشابه، تفاوت و ... یا هر کلمه ای .. واقعیت که عوض نمیشه!
چاپم که نمی کنی می دونم
اصلا هم اینطور نیست مردها بیشترین حق و منزلت رو دارن متاسفانع در تمام دوران ها
بسیار پر محتوا و نیاز جامعه بود
خانوما هیچوقت از هیچی راضی نیستن
ناشناس
۱۰:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۵/۲۰
اتفاقا اگر مساوات رعایت بشه خیلی هم راضی هستند
دمتون گرم حرف حق رو زدید
مطلب خوب واموزنده ای بود
از نظر اسلام شاید حقوق زن و مرد برابر باشه ولی از نظر قانون کشورمون اصلا اینطور نیست