کنکور سراسری ۱۴۰۲ و یک مصوبه از شورای عالی انقلاب فرهنگی

موضوع کنکور از منظر سیاستگذاران و تصمیم سازان و همچنین داوطلبان موضوع مهمی است که موجب می‌شود برنامه ریزی های آینده افراد را تحت الشعاع قرار دهد. چرا که سال هاست کنکور به جزئی جدایی ناپذیر از زندگی دانش آموزان بدل شده است و تأثیر آن تا اندازه‌ای است که کوچک‌ترین تغییری در آن موجب بروز نظرات متفاوت می‌شود.

بخش بزرگی از فکر جوانان کشور را موفقیت در آزمون سراسری و ورود به دانشگاه به خود اختصاص داده است. به طوری که عدم موفقیت در آن با شرایط روانی - تحصیلی سختی برای آنها همراه است و پشت کنکور ماندن هم به معضلی برای داوطلبان بدل شده است.

پژوهشگران بسیاری در کشور در این سال‌ها به بررسی وضعیت نظام سنجش کشور و کنکور سراسری پرداخته‌اند و در بررسی‌های آسیب شناسانه خود به این نکته دست یافته‌اند که الگوی فعلی سنجش و پذیرش دانشجو از عدم کارآمدی و اثربخشی لازم رنج می‌برد.

آسیب‌های ناشی از فضای نظام آموزشی در دوران قبل از کنکور، چالش‌های ناشی از فضای حاکم بر آزمون سراسری و شرایط ناظر بر کنکور داوطلبا، و آسیب‌های مربوط به دوران بعد از برگزاری آزمون سراسری در کنار جو اجتماعی، محیط آموزشی، دوستان، ویژگی خانواده، عملکرد روانی، عملکرد تحصیلی و واکنش به رویدادهای ناخواسته همگی از عواملی هستند که بر کنکوری‌ها مؤثر هستند.

از سال ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد نقشه جامع علمی کشور در راستای تدوین سیاست‌هایی در زمینه اصلاح نظام آموزش عالی به موضوع کنکور سراسری به صورت ویژه پرداختند.

بیشتر بخوانید:
سازمان سنجش جزئیات نتایج نوبت اول کنکور 1402 را اعلام کرد
نتایج نهایی تکمیل ظرفیت کاردانی و کارشناسی علمی کاربردی
کنکور ۱۴۰۲؛ از دستگیری ۶۰ متخلف تا تایید سلامت آزمون
توصیه‌های طلایی به کنکوری ها+ اینفوگرافیک

به همین منظور ماده واحده «سیاست ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)» با استناد به جز ۲-۲ از بند ۲ سیاست‌های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص اصلاح نظام پذیرش دانشجو، همچنین در راستای اجرایی سازی اقدام ملی ۶ راهبرد کلان ۶ نقشه جامع علمی کشور مبنی بر استقرار نظام سنجش و پذیرش دانشجو در آموزش عالی و با عنایت به ماده ۶ سند سیاست‌ها و ضوابط اجرایی حاکم بر آمایش آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران و پیشنهاد مشترک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش تصویب شد.

در ۱۵ تیرماه سال ۱۴۰۰ حسن روحانی رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی «سیاست ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)» را تصویب کرد و این مصوبه جلسه: ۸۴۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی در ۵ مرداد ۱۴۰۰ ابلاغ شد.

پس از اینکه نظرات متفاوتی از زمان ابلاغ این مصوبه از سوی کنکوری‌ها و صاحبنظران مطرح شد، شورای عالی انقلاب فرهنگی در مصوبه جدیدی در ۱۷ خردادماه ۱۴۰۱ در جلسه ۸۶۳ به ریاست سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه را اصلاح کرد. مصوبه جدید پس از کش و قوس‌های فراوان در ۲۵ تیر ۱۴۰۱ ابلاغ شد و سرآغازی بر تغییرات کنکور ۱۴۰۲ به بعد شد.

هشت تغییر مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در فاصله دو مصوبه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱

سایر بخش‌هایی که در این مصوبه تغییر نکرده‌اند به موضوعاتی از جمله تعاریف آزمون اختصاصی، سنجش و رشته محل‌ها اختصاص دارد. همچنین موضوع هم ترازی نمره‌ها و تعیین حدنصاب از سوی دانشگاه‌ها و همچنین موضوع پذیرش در رشته‌های پرمتقاضی بدون تغییر مانده است.

مواد بدون تغییر مصوبه ماده واحده «سیاست ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)»

دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این مدت به پرسش‌های متداول درباره مصوبه «سیاست ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی» پاسخ داده است.

پرتکرارترین سوالی که از سوی داوطلبان درباره این مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شده است ایجاد سوابق تحصیلی و تأثیر قطعی آن است. ضمن اینکه داوطلبان با وجود اجرایی شدن آن همچنان معترض به این موضوع هستند.

پرتکرارترین سوالات داوطلبان درباره مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی

پس از ابلاغ این مصوبه سازمان سنجش آموزش کشور اعلام کرد بر مبنای دو بار برگزاری کنکور در سال اولین نوبت کنکور ۱۴۰۲ در روزهای ۲۹ و ۳۰ دی ماه ۱۴۰۱ برگزار می‌شود. با وجود اینکه داوطلبان درباره زمان برگزاری آن در زمستان انتقاداتی داشتند اما در نهایت نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ در پنجشنبه و جمعه ۲۹ و ۳۰ دی ماه با حضور حدود ۹۷۸ هزار داوطلب در پنج گروه آزمایشی برگزار شد.

در نهایت در عصر روز ۹ اسفندماه ۱۴۰۱ نتیجه علمی نوبت اول آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ به صورت کارنامه حاوی نمرات خام بر روی پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان سنجش قرار گرفت.

بر اساس اعلام سازمان سنجش نتیجه علمی تمامی داوطلبانی که در این نوبت یا در نوبت دوم آزمون شرکت می‌کنند در قالب کارنامه نهایی شامل نمرات خام، نمره کل آزمون اختصاصی نوبت اول یا دوم، نمره کل سابقه تحصیلی آموزش و پرورش و نمره کل نهایی حاصل از بیشترین نمره کل آزمون اختصاصی دو نوبت و نمره کل سوابق تحصیلی و رتبه انها در سهمیه و بدون اعمال سهمیه در مرداد ماه ۱۴۰۲ به منظور انجام انتخاب رشته منتشر خواهد شد.

تشکیل کمیته رصد مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در این شورا

در همین زمینه دکتر عبدالرسول پورعباس رئیس سازمان سنجش آموزش کشو از تشکیل کمیته رصد مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در این شورا خبر داد و گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی اطلاعیه رسمی به منظور تأیید روند برگزاری کنکور سراسری سال ۱۴۰۲ صادر کرد.

وی گفت: تأثیر سوابق تحصیلی مهمترین نکته‌ای است که داوطلبان کنکور آن را پیگیری می‌کنند، ضمن اینکه سوابق تحصیلی به صورت قطعی و ۴۰ درصد است. ما در مسیر رسیدن به اینکه سوابق تحصیلی را قطعی کنیم حرکت کردیم و مقدمات کار فراهم شده است.

رئیس سازمان سنجش درباره ارزیابی از تأثیر سوابق تحصیلی در نمرات کنکوری‌ها گفت: نمی‌توان گفت تأثیر خیلی ناگهانی باشد. بعضاً نمره کنکور را بالا یا پایین می‌برد. کنکور سراسری آزمونی رقابتی است و رقابتی به این معنی است که هر فردی که نمره‌ای می‌گیرد تا زمانی که ظرفیت پذیرش وجود دارد در دانشگاه پذیرفته می‌شود.

همانطور که پیش بینی می‌کردیم آزمون نوبت اول که در دی ماه ۱۴۰۱ برگزار شد بیشتر آزمون تمرینی و یا آزمایشی برای داوطلبان بوده است که خودشان را برای رقابت اصلی در تیرماه ۱۴۰۲ آماده می‌کنند. البته داوطلبان زیادی هم در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ شرکت کردند و ممکن است نمرات عالی کسب کنند و حتی ممکن است نفر اول کنکور از آزمون نوبت اول باشد. به هر صورت هر دو نوبت آزمون رسمیت و دو سال اعتبار دارد و نمره خام به همراه سوابق تحصیلی نمره کل داوطلب ساخته می‌شود و بر مبنای نمره کل انتخاب رشته خواهیم داشت.

ارزیابی از نتایج علمی داوطلبان در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲

وی با ارزیابی از نتایج علمی داوطلبان در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ که در دی ماه برگزار شد، خاطرنشان کرد: همانطور که پیش بینی می‌کردیم آزمون نوبت اول که در دی ماه ۱۴۰۱ برگزار شد بیشتر آزمون تمرینی و یا آزمایشی برای داوطلبان بوده است که خودشان را برای رقابت اصلی در تیرماه ۱۴۰۲ آماده می‌کنند.

پورعباس افزود: البته داوطلبان زیادی هم در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ شرکت کردند و ممکن است نمرات عالی کسب کنند و حتی ممکن است نفر اول کنکور از آزمون نوبت اول باشد. به هر صورت هر دو نوبت آزمون رسمیت و دو سال اعتبار دارد و نمره خام به همراه سوابق تحصیلی نمره کل داوطلب ساخته می‌شود و بر مبنای نمره کل انتخاب رشته خواهیم داشت.

وی یادآور شد: همچنان دانش آموزان و داوطلبانی که امسال برای اولین بار آزمون دادند دغدغه تأثیر سوابق تحصیلی را دارند، طبیعی است که این دغدغه را داشته باشند چرا که تا به امروز اثر آن مثبت بوده و از امروز به بعد اثر آن قطعی است.

رئیس سازمان سنجش در پاسخ به انتقادات داوطلبان کنکور که چرا تغییرات کنکوری به موقع و زودتر از زمان‌های برگزاری اطلاع رسانی نمی‌شود، گفت: از سال ۱۳۸۶ که قانون مجلس درباره کنکور سراسری تصویب شد موضوع حذف کنکور و جایگزینی سوابق تحصیلی مطرح است و نکته جدید نیست. در آن زمان اعلام شده بود که همه سوابق تحصیلی جایگزین آزمون شود که بعد اعلام شد به نسبتی جایگزین شود که تمام این موارد به دلیل مشکلاتی اجرایی نشد.

وی افزود: ضمن این امتحانات نهایی دبیرستان هم سال هاست که در حال اجرا است اما نکته جدید در این زمینه تأثیر قطعی این نمرات در نمره نهایی داوطلب است. البته فرصت جبران برای داوطلبان وجود دارد و می‌توانند نمره خود را ترمیم کنند.

سهمیه‌ها و تعیین حدنصاب پذیرش دانشگاه‌ها؛ بندهای بر زمین مانده مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی

به گزارش مهر، با وجود تمام نکاتی که مطرح شد هنوز دو بند مهم مصوبه شامل سهمیه‌ها و تعیین حدنصاب از سوی دانشگاه‌ها برای پذیرش همچنان بر زمین مانده است.

بنابر اعلام دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به پرسشی درباره سهمیه‌ها اعلام شده است در حال حاضر تغییری در سهمیه‌های موجود در پذیرش داوطلبین ورود به آموزش عالی رخ نداده است و این سهمیه‌ها حذف نخواهند شد. در عین حال با توجه به بررسی‌های جامع و کارشناسی صورت گرفته و مأموریت ابلاغی شورای عالی انقلاب فرهنگی، موضوع ساماندهی سهمیه‌های ورود به دانشگاه در دستور کار ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور قرار دارد. بر اساس ماده ۷ مصوبه سنجش و پذیرش شورای عالی انقلاب فرهنگی، ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور موظف است نسبت به بررسی و ساماندهی سیاست‌های حاکم بر سهمیه‌های پذیرش دانشجو در کلیه مقاطع تحصیلی ظرف مدت حداکثر شش ماه اقدام نموده و سیاست‌های پیشنهادی را به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برساند.

با این وجود چند ماهی از شش ماهی که در قانون مقرر شده بود گذشته است و هنوز تصمیم خاصی درباره سهمیه‌های ۱۷ گانه ای که در کنکورهای سراسری وجود دارد گرفته نشده است.

ضمن اینکه موضوع تعیین حدنصاب از سوی دانشگاه‌ها برای پذیرش دانشجو نیز مقرر شده بود که از سوی مراجع ذیربط مورد توجه قرار گیرد و این بند هم مانند بند سهمیه‌ها مغفول مانده و هنوز اجرایی نشده و آئین نامه‌ای در این زمینه ابلاغ نشده است.

به گزارش مهر، به نظر می‌رسد مصوبه کنکوری ۱۴۰۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی تا اجرای کامل و بدون نقص که بتواند در نهایت هدف غایی خود یعنی بهترین روش برای سنجش و پذیرش دانشجو و اتکا به دانسته‌های داوطلب با کمترین تأثیر از عوامل خارجی راه زیادی را در پیش دارد و تاکنون دوبار برگزاری و حذف دروس عمومی به طور کامل اجرایی شده است.

هنوز برای ارزیابی تأثیر بخش عمده مصوبه یعنی تأثیر ۴۰ درصدی سوابق در اولین آزمون ناشی از این مصوبه زود است چرا که تنها پس از برگزاری آزمون تیرماه ۱۴۰۲ و اعلام نمرات نهایی و جمع با سوابق تحصیلی می‌توان ارزیابی کرد که داوطلبان چقدر از این موضوع منتفع یا متضرر شده‌اند.