۵ نکته درگوشی از جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۱!

۱- جشنواره‌ای متفاوت؛ جشنواره فیلم فجر امسال یکی از متفاوت‌ترین و شاید عجیب‌ترین جشنواره‌های چند سال اخیر باشد. حواشی مبنی بر تحریم این جشنواره توسط برخی سینماگران تا عادی جلوه دادن شرایط از جانب مسئولین برگزاری آن، باعث شده است تا این جشنواره حتی به سال‌های کرونا و یا حتی اعتراضات سال ۹۸ هم شبیه نباشد. با وجود اینکه حدود یک ماه تا برگزاری این جشنواره باقی مانده است، اما تاکنون این جشنواره مانند سال‌های قبل، در فضای خبری و رسانه‌ای شور و حال زیادی نداشته است. به نظر می‌رسد خبرنگاران نیز اخبار جشنواره ۱۴۰۱ را قطره چکانی دریافت می‌کنند و بیشتر از خبر، شاهد تحلیل‌ها هستیم.
۲- مردم حالش را ندارند؛ نیاز به توضیح نیست که شرایط اخیر کشور همه امور فردی و اجتماعی را تا حدودی تحت تأثیر قرار داده است و سینما و هنر نیز از این شرایط مستثنا نیستند. باید حق داد به مردمی که روزانه دغدغه قیمت دلار و ... را دارند کمتر به سراغ تفریح از نوع سینما و تئاتر بروند. می‌توان پیش بینی کرد جشنواره فیلم فجر که بهمن ماه امسال برگزار می‌شود، با اقبال زیادی روبه رو نشود؛ حال اگر مسئولین مربوطه یا روزنامه کیهان نیز شرایط موجود را انکار کنند، واقعیت آن است که مردم ما امسال واقعاً حالش را ندارند.
۳- فیلتر‌های جشنواره؛ آن چیزی که مسلم است گزینشی شدن آثار و هنرمندان برای جشنواره فیلم فجر امسال است. بسیاری از چهره‌های معروف و هنرمندان در ماه‌های اخیر فعالیت یا اظهار نظر‌های اعتراضی (کم یا زیاد) در فضای مجازی داشته اند. تعدادی از این هنرمندان به دادسرا احضار شده اند و برخی نیز به انتشار یک پست یا استوری بسنده کرده اند. به نظر می‌رسد بازیگران ممنوع‌التصویر یا احضار شده را امسال در این جشنواره نخواهیم دید. شانس حضور در جشنواره فجر ۱۴۰۱ با سینماگران و هنرمندانی است که در این مدت در سایه بوده اند و یا کمتر اهل نظر دادن هستند.
۴- نگرانی‌های دیگر؛ از کنار گذاشتن هنرمندان جنجالی که بگذریم، با لیستی از بازیگران و چهره‌های معروف و محبوبی روبه رو هستیم که هر چند تاکنون فعالیت غیرقانونی (از نظر وزارت ارشاد) نداشته اند، اما احتمال این وجود دارد که در تریبون‌های مختلف این جشنواره واکنش‌هایی به شرایط کنونی کشور داشته باشند که خود می‌تواند نوعی چالش برای برگزار کنندگان جشنواره فجر باشد.

۵- کیفیت فیلم ها؛ از همه این موارد که بگذریم، نکته ای که در سال‌های اخیر مورد توجه مخاطبان فیلم‌های ایرانی قرار گرفته است، تنزل کیفیت آن‌ها است. افزایش آثار دم دستی و مبتذل از مواردی است که مورد انتقاد کارشناسان رسانه قرار می گیرد. کاهش کیفیت فیلم‌ها نه تنها در سینما بلکه در سایر بستر‌ها مانند تلویزیون هم احساس می‌شود. این مورد را می‌توان یکی از دلایل کاهش استقبال از رویداد‌های فرهنگی هنری از جمله جشنواره فیلم فجر امسال دانست.

* کارشناس ارشد رسانه