چگونه پس انداز کردن را به کودکان یاد بدهیم؟
پول میتواند برای کودکان جادویی به نظر برسد. شما کارتی را دردستگاهی میگذارید و بعد آنها صاحب عروسک، اسباببازی و خوراکیهای خوشمزه میشوند، اما این تصور درستی نیست. کودکان باید از سنین پایین ارزش پول را یاد بگیرند و بتوانند با به تاخیر انداختن لذتهای آنی آن را پس انداز کنند.
حقیقت این است که مهارتهایی مانند پس انداز کردن یا نحوه مدیریت پول، نقش تعیینکنندهای در آینده هر فرد دارد. از طرفی کودکان هیچوقت در مدرسه در این باره آموزش نمیبینند؛ بنابراین اگر والدین نیز در این زمینه غفلت کنند. به نظر نمیرسد آینده روشن مالی در انتظار کودک باشد.
خوشبختانه امروزه روشهای مختلفی برای آموزش سواد مالی و نحوه پس انداز کردن به کودکان وجود دارد. شما میتوانید با استفاده از این روشهای متنوع و جذاب پس انداز کردن را به کودکان آموزش دهید. در این مطلب ۵ راهکار مفید برای آموزش پسانداز کردن به کودکان آورده شده است.
۱- برای آموزش پس انداز کردن، با کودک در مورد پول صحبت کنید
معمولا کودکان از ۵ سالگی به بعد ارزش پول را درک میکنند. آموزشهای سوادمالی نیز بهتر است از همین سن شروع شود. اگر کودک شما هنوز ارزش پول را درک نکرده است، میتوانید با صحبتکردن درباره آن، این مطلب مهم را به کودکان آموزش دهید. شما باید قبل از اینکه کودک اولین خرید خود (حتی اگر خرید یک شکلات کوچک باشد) را انجام دهد با او درباره پول و معنای آن صحبت کنید.
از بچهها بپرسید که چگونه میخواهند پول خود را خرج کنند و مایلند چه میزان از آن را پس انداز کنند؟ با پولی که پس انداز میکنند چه چیزی را خواهند خرید و چه هدفی دارند. فکر کردن به این سوالات میتواند به کودکان در نحوه مدیریت و پس انداز پولهایشان کمک کند. شما میتوانید این سوالات را در قالب بازی نیز درآورید هر بازی و سرگرمی کودکان در منزل میتواند فرصت مناسبی برای آموزش سواد مالی به کودکان فراهم کند. برای مثال بازیهای نمایشی خرید میتواند برای آموزش پس انداز به کودکان بسیار مفید باشد.
۲- برای کودکان یک حساب پس انداز باز کنید
اهمیت آموزش پس انداز به کودکان توسط نسل قدیم والدین نیز کاملا درک شده بود. درگذشته این آموزش با خرید یک قلک برای کودکان انجام میشد. این روش با همه سودمندیاش امروزه مفید بهنظر نمیرسد؛ زیرا کودکان کمتر از گذشته در مبادلات روزمره پول کاغذی را مشاهده میکنند. از طرفی این نسل همهچیز را بهصورت دیجیتال تجربه کرده و بهتر است آموزش پس انداز به کودکان نیز متناسب با زمان و این دوره باشد.
به نظر میرسد بهترین شیوه برای آموزش پس انداز به کودکان بازکردن یک حساب پس انداز برای کودک است. بهتر است کودک خود را به بانک ببرید و او را با روال کار بانکی نیز آشنا کنید و به زبان کودکانه نحوه ایجاد حساب و پس انداز کردن را به او توضیح دهید.
۳-در مورد خریدهای ضروری و خریدهای غیرضروری آنی به کودک توضیح دهید
مسلما شما نیز در اطرافیانت کسانی را دیدهاید که علی رغم نداشتن بودجه کافی دائما مشغول خرید هستند. گاهی حتی این خرید کردنها به مقروض شدن و بدهیهای سنگین ختم میشود. بهنظر میرسد این افراد هیچگاه آموزشی در زمینه نیاز و خواسته ندیدهاند و فرقی بین این دو قائل نیستند. علاوه بر این فرهنگ مصرفگرای کنونی نیز کودکان را به سمت خریدهای آنی سوق میدهد.
لازم است با بیانی واضح و کودکانه تفاوت خرید ضروری و خرید آنی را به کودک توضیح دهید. برای مثال اگر کودک شما دلش میخواهد یک اسباب بازی جدید بخرد و در همان زمان به یک کفش نیز نیاز دارد به او نشان دهید که خرید کدام یک اولویت دارد. در عین حال به او بگویید که میتواند برای خرید اسباببازی موردعلاقهاش مقداری پول پس انداز کند. آموزش در مورد خرید ضروری و خرید آنی یکی از مهمترین اقدامات در آموزش پس انداز به کودکان است.
۴-با ایجاد یک خواسته یا هدف، پس انداز کردن را به کودک یاد دهید
آموزش به کودکان با بزرگسالان کاملا متفاوت است. در مورد آموزش پس انداز به کودکان نیز یک موضوع بسیار مهم وجود دارد. شما نمیتوانید بدون معنادارکردن مفهوم پس انداز، آن را به کودک یاد دهید. اگر کودکان یک هدف ملموس برای پس انداز کردن نداشته باشند نمیتوانند علت صرفنظرکردن از خواستههای آنیشان را درک کنند.
این هدف باید برای کودک قابل دستیابی باشد و در ضمن، مدت زمان رسیدن به آن نیز معقول وکوتاه باشد. زمانیکه کودک با اولین پس انداز خود بتواند یه یک خواسته مهم دست یابد، لذت آن همیشه در ذهنش حک خواهد شد. همین لذت و تجربه خوشایند باعث شکلگیری عادت پس انداز کردن در کودکان خواهد شد. همچنین این عادت باعث میشود کودک قدر چیزهایی را که به دست میآورد بیشتر بداند.
۵-از روشهای غیرمستقیم و جذاب برای آموزش پس انداز به کودکان استفاده کنید
بهتر است آموزش پس انداز به کودکان را با روشهای غیرمستقیم به کودکان آموزش دهید. انیمیشنهای مناسب کودکان، قصههای آموزنده و بعضی از بازیهای کودکانه میتواند در زمینه آموزش پس انداز به کودکان موثر باشند.
برای مثال بازی رومیزی مونوپولی یک گزینه خوب برای آموزش مفاهیم مالی به کودکان است. حتی برخی از بازیهای آنلاین که در آنها با جمع کردن سکه امتیاز خاصی به کودک تعلق میگیرد میتواند برای آموزش پسانداز به کودک موثر واقع شود. برای مثال بازی جک و معدن طلا در اپلیکیشن همبازی میتواند به کودک در یادگیری پس انداز کردن کمک کند.
همچنین شما میتوانید داستانهایی در مورد اهمیت پس انداز و ذخیره کردن به کودک خود بگویید. هر خاطرهای درباره پس انداز کردن میتواند به یک قصه دلنشین برای کودک شما تبدیل شود. همچنین برخی اپلیکیشنهای قصهگویی مانند اپلیکیشن پرنده شامل داستانهای آموزشی در زمینههای مختلف مانند آموزش پس انداز کردن به کودکان هستند. اپلیکیشن پرنده و همبازی توسط کیدزی ارائه شده است. محتوای این اپلیکیشنها توسط روانشناسان کودک بررسی شده و دارای استاندارهای لازم برای کودکان هستند.
آموزش پس انداز به کودکان را از چه سنی باید شروع کرد
برخی از والدین فکر میکنند که برای آموزش پس انداز کردن به کودکان نباید عجله کرد و بهتر است کودکان کم سن و سال با مفاهیم مالی آشنا نشوند. اما حقیقت این است که هرچه کودکان زودتر با این مفاهیم آشنا شوند، بهتر میتوانند آن را یاد بگیرند و این عادت در آنها نهادینه خواهد شد.
طبق اصول آموزش تربیت کودک بهترین زمان برای شروع آموزش پس انداز کردن به کودکان زمانی است که کودک ارزش پول را درک کرده است. کارشناسان کودک عقیده دارند کودکان در بازه سنی ۵ تا ۷ سال میتوانند ارزش پول را به خوبی درک کنند. شما میتوانید با در نظرگرفتن شرایط کودک خود، آموزشهای سواد مالی را شروع کنید.
بهتر است به تناسب سن کودک از روشهای جذاب و نوین برای آموزش پس انداز کردن به کودکان استفاده کنید. خوشبختانه در حال حاضر بانکداری کودک در ایران پیشرفت خوبی داشته و امکانات متنوعی در زمینه آموزش پسانداز کردن به کودکان برای والدین وجود دارد.