چطور نه منفعل باشیم و نه پرخاشگر؟
ابراز وجود یک راه سالم برای برقراری ارتباط است، به‌معنی توانایی صحبت کردن درباره خودمان و خواسته‌های‌مان به‌شیوه‌ای صادقانه و محترمانه. برخی افراد در ارتباط با دیگران بیش‌ازحد منفعل عمل می‌کنند و بعضی‌ها زیادی تهاجمی‌اند. ابراز وجود، حد متعادل بین این دو سبک است. ابراز وجود یعنی شما بتوانید یک) نظر و احساسات‌تان را بیان کنید. دو) آن چه را که می‌خواهید و نیاز دارید به‌زبان بیاورید. سه) نظر مخالف را با احترام بشنوید. چهار) ایده‌ها و پیشنهادهای‌تان را مطرح کنید. پنج) بدون احساس گناه، «نه» بگویید.
چرا ابراز وجود مهم است؟
ابراز وجود با سبک ارتباط قاطعانه، ارتباط مستقیم دارد. کسانی که نظرشان را قاطعانه بیان می‌کنند، این پیام را به دیگران می‌دهند که برای خودشان و آن‌ها احترام قائل‌اند. آن‌ها نه زورگو هستند و نه ترسو و می‌دانند که احساسات و عقایدشان، محترم است. این افراد، اعتمادبهنفس خوبی دارند، راحت‌تر دوست پیدا می‌کنند و در حل تعارض‌ها و اختلاف‌نظرها بهتر عمل می‌کنند. چطور بفهمیم در طیف قاطعیت، کجا قرار داریم؟ منفعل، تهاجمی یا قاطع؟ بیایید با چند مثال، موقعیت را بهتر درک کنیم.
اگر از «الف» بپرسید دوست دارد چه فیلمی ببیند، می‌گوید «نمی‌دانم»! او معمولا به دیگران اجازه می‌دهد به‌جایش تصمیم بگیرند اما بعدا از نگفتن خواسته‌هایش پشیمان می‌شود. «الف»، از این‌که دوستانش بیشتر از او صحبت می‌کنند، احساس خوبی ندارد اما وقتی می‌خواهد وارد گفت‌وگو شود، آن‌قدر آرام حرف می‌زند که دیگران به‌سختی متوجهش می‌شوند. «الف»، سبک ارتباطی منفعلانه دارد.
«ب» هیچ مشکلی در بیان نظراتش ندارد اما معمولا این کار را با صدای زیادی بلند انجام می‌دهد. «ب» بر گفت‌وگو مسلط است، اغلب حرف دیگران را قطع می‌کند و به‌ندرت به آن‌ها گوش می‌دهد. او اگر با کسی مخالف باشد، مخالفتش را اعلام می‌کند اما معمولا با کنایه و تحقیر. سبک ارتباطی «ب»، تهاجمی است.
وقتی از «پ» نظرش را می‌پرسند، صادقانه جواب می‌دهد. او مخالفتش را اعلام می‌کند اما نه به‌گونه‌ای که طرف مقابل را ناراحت و دلسرد کند. «پ» به حرف‌های دیگران گوش می‌دهد، حتی اگر با آن‌ها مخالف باشد. همان‌طور که برای خودش حق اظهارنظر قائل است، به دیدگاه دیگران هم احترام می‌گذارد. سبک ارتباطی «پ» قاطعانه است.
چطور ابراز وجود کنیم؟
بعد از مشخص کردن این‌که کدام‌یک از سبک‌های ارتباطی به شما نزدیک‌تر است، می‌توانید تصمیم بگیرید که باید روی کمتر منفعل بودن‌تان کار کنید یا کاهش میزان تهاجمی بودن. برای تقویت سبک ارتباطی قاطعانه و مهارت ابراز وجود به آن‌چه فکر و احساس می‌کنید، توجه کنید. قبل از این‌که بتوانید احساس و نظرتان را به دیگران منتقل کنید، باید خودتان از آن‌ها آگاه باشید.
به ترجیحات‌تان فکر کنید حتی درباره چیزهایی که اهمیت چندانی ندارند. مثلا رنگ سبز را ترجیح می‌دهید یا قرمز را؟ صندلی عقب را ترجیح می‌دهید یا صندلی جلو؟ حرف زدن درباره آن‌چه را که ترجیح می‌دهید، تمرین کنید.
درخواست کردن را تمرین کنید. با موقعیت‌های ساده شروع کنید؛ «می‌شه یک قاشق به من بدین؟»، «من خودکار لازم دارم، کسی یه‌دونه اضافی داره؟»، «می‌تونی یه صندلی برای من نگه داری تا برگردم؟» این کار، اعتمادبهنفس شما را برای زمانی که نیاز به درخواست چیز مهم‌تری دارید، افزایش می‌دهد.
اظهارنظر کردن را تمرین کنید؛ «به‌نظر من این فیلم ...»، «من فکر می‌کنم این کار ...». الگویی پیدا کنید که مهارت ابراز وجود دارد. این شخص –که رفتارش نه تهاجمی است و نه انفعالی- در موقعیت‌های مختلف چطور عمل می‌کند؟ می‌توانید از ویژگی‌های مثبتش تقلید کنید.
بیشتر بخوانید
منبع : خراسان