ارتقای شغلی و کرامت اقشار علمی، مستلزم برنامه ریزی ساختاری

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا،هشتمین تدبیر از 56 تدبیر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ارتقای موقعیت شغلی، کرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی به ویژه معلمان و استادان است، تدبیری که قرار است معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه‌ فکر، علم، معنویت و زندگی بسوی تمدن نوین اسلامی ایرانی در نیم‌قرن آینده باشد و به همین منظور، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، دستگاه‌ها، مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف این سند و ارائه‌ نظرات مشورتی جهت اصلاح یا تکمیل و ارتقای آن فراخوانده اند.
به همین بهانه و به دنبال پیگیری راهکارهای ارتقای شغلی کرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی جامعه، خبرنگار علمی ایرنا به گفت و گو با حجت الاسلام «محمدرضا دهدست» عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان پرداخت.
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان، ارتقای شغلی،کرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی جامعه با همیاری مسوولان، سازمان های مالی و اعتباری و همچنین توجه به پژوهش های صورت گرفته با ایجاد بازار فروش برای تولیدات علمی و فرهنگی، دست یافتنی خواهد بود که برای رسیدن به آن، باید بسترهای لازم فراهم آید.

**پیگیری وضعیت کنونی، چراغ هدایت ارتقای شغلی
حجت الاسلام دهدست، ضمن اشاره به این که سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، یک راهبرد کلی و فکری است که باید به یک راهبرد عملیاتی تبدیل شود، گفت: برای رسیدن به این هدف، نیاز است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی،کمیسیونی تعریف شود تا در آن، راه های رسیدن به اهداف مندرج بیان شود.
وی افزود: برای ارتقای مقام اقشار علمی و فرهنگی هم نخست باید وضعیت فعلی جایگاه شغلی و علمی افراد در کمیسیونی که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل می شود، مورد اظهار نظر و شور قرار بگیرد.
به گفته دهدست این نکته از این منظر دارای اهمیت است که با بررسی وضعیت فعلی علم و دانش، با دو اظهار نظر مواجه می شویم. نخست اظهار نظرهای افراطی روی قدرت علمی جمهوری اسلامی که اظهارنظرهایی هستند که از سوی افراد احساساتی و عموما جوزده مطرح می شود که وقتی پیشرفت های علمی را می بینند، از آن چه که هست بیشتر غلو می کنند.
«اظهار نظر دوم، اظهار نظر تفریطی یا سیاهنمایی است که از سوی شخصیت هایی بیان می شود که وقتی موقعیت های علمی فعلی را نگاه می کنند با سیاه نمایی، تلاش می کنند جنبه های منفی عقب افتادگی ها را در جامعه به رخ بکشند و فضایی ایجاد کنندکه باورپذیری ارتقای شغلی و علمی برای همگان غیر ممکن باشد.»
دهدست ادامه داد: با علم به وجود این دو اظهار نظر افراطی و تفریطی، باید به فکری معتدل از وضعیت فعلی رسید یعنی یک تعریف واقعگرایانه از این که ما در ابعادی واقعا دارای پیشرفت علمی هستیم و در ابعادی، نیروهای ما خیلی متوسط پیشرفت کرده و در برخی جاها کار بسیاری برای انجام داریم. بنابراین اولین کاری که باید در سیستم راهبرد عملی انجام شود این است که در بین دو نظر افراطی و تفریطی سیاهنما، یک تعریف واقعگرایانه از مرتبه شغلی و علمی فعلی ارایه بدهند.

**توجه به نیروی انسانی جوان، عامل افزایش قدرت علمی و شغلی
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان، ایجاد انگیزه و امید برای داشتن آینده ای بهتر را عامل دیگر ایجاد کرامت و منزلت و ارتقای موقعیت شغلی اقشار علمی و فرهنگی عنوان کرد و گفت: ما وقتی می گوییم مرتبه شغلی و علمی، نخست باید یک سرمایه گذاری واقعی و سنگین از سرچشمه های بالای جامعه روی نیروی انسانی داشته باشیم. پس نیاز است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی، به نیروی انسانی و سرمایه های مادی مانند نفتی، معدنی و امثال آن توجه ویژه ای شود.
دهدست یادآور شد: بحث نیروی انسانی از این جهت حایز اهمیت است که امروزه در جهان پیشرفته و فوق صنعتی، حرف اول اتاق های فکر بین المللی، نیروی انسانی است.
تمرکز و سرمایه گذاری بر روی نیروی انسانی جوان، نکته دیگری بود که دهدست به آن اشاره کرد و گفت: برای این امر باید نخست برای علم و دانش این قشر جوان ارزش قایل شد که متاسفانه هنوز این فضا آماده نشده و نیاز مبرم است که نیروهای اجرایی جامعه برای نیروی انسانی جوان و عمل آن ها، ارزش قایل شده و کار آن ها را به ارزش بگذارند و امتیاز بدهند.
وی افزود: قراردادن امکانات در اختیار این نیروها هم اهمیت دارد چرا که بدون امکانات، ارتقای شغلی علمی بوجود نخواهد آمد. همچنین باید به این قشر، فرصت خطا و جبران داد تا بدون پیش قضاوت، امیدوارانه به کار خود ادامه دهند. اینها مواردی است که وقتی می خواهیم از آینده ارتقای شغلی حرف بزنیم باید به آن توجه کنیم.

** آینده مراتب شغلی و علمی، نیازمند آسیب شناسی
حجت الاسلام دهدست در بخشی دیگر از آینده مراتب شغلی و علمی، به بحث آسیب شناسی اشاره کرد و یادآور شد: چهار نگرانی در بحث آسیب شناسی آینده مراتب علمی وجود دارد،آسیب شناسی اول مربوط به مدیران پیر و با تجربه علمی است که باید مراقب باشیم که این افراد با تجربه و قدرت علمی در مناسب اجرایی قرار نگیرند یعنی نیروهای علمی و فوق تخصصی در مناصب اجرایی قرار نگیرند تا به روزمرگی گرفتار شوند بلکه باید این افراد در مناصب مشورتی و اتاق های فکر قرار بگیرند.
به حاشیه رفتن مراتب شغلی و علمی یا ایجاد درگیری های علمی و اجرایی، نگرانی دیگری بود که دهدست آن را نیازمند آسیب شناسی دانست و گفت: مراقب باشیم به هیچ وجه مراتب علمی و شغلی جامعه به حاشیه ها یا شهوات یا درگیری های علمی و اجرایی کشیده نشود. یعنی نیروهای فرماندهی اتاق فکر ما باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که مسایل علمی ما موجب درگیری بین افراد یا اندوخته های شهوانی یا حاشیه هایی که اصلا به مسایل علمی مربوط نمی شود کشیده نشوند.
تکبر علمی هم بحث دیگری است که دهدست آن را عامل جلوگیری از ارتقای شغلی و علمی عنوان کرد و گفت: متاسفانه در فضای فعلی جامعه ایرانی اسلامی خود، بذرهای ضعیفی از پیشرفت های علمی متکبرانه داریم که نیازمند آسیب شناسی و برجسته سازی نگاه اخلاق مدارانه برای دستیابی به ارتقای علمی و شغلی است.

**اختصاص بودجه های پژوهشی و ایجاد بازار اقتصادی، شرط پیشرفت ارتقای علمی
حجت الاسلام دهدست، تخصیص بودجه های پژوهشی را از اهم عوامل پیشرفت علمی و ارتقای کرامت شغلی دانست و درباره آن اظهار داشت: دولتی می تواند موفق و خدمتگذار باشد که برای ارتقای مقام شغلی و علمی آینده جامعه ، بودجه های بزرگ و قابل اعتنا برای پژوهش اختصاص دهد.
نظارت بر بودجه ها هم نکته دیگری بود که دهدست درباره آن گفت: اختصاص بودجه زمانی موفقیت آمیز عمل خواهد کرد که نظارت دقیقی بر روی آن صورت گیرد که آیا بودجه ها در جایگاه خود، بکار برده می شوند یا خیر.
وی افزود: بعد از تخصیص بودجه و نظارت بر پژوهش، مشخص کردن اولویت های پژوهشی هم راهکار ارتقای شغلی و علمی است یعنی ارایه یک لیست جامع و کامل برای اولویت هایی که می تواند ما را به عنوان یک قطب علمی در جهان مطرح کند.
دهدست در جمع بندی سخنان خود یادآور شد: در یک نگاه کلی، ما نیازمند سه عملکرد مهم هستیم؛ این که راههای فعلی را باید به سیاستگذار شورای انقلاب فرهنگی بسپاریم تا به راهبرد عملیاتی تبدیل بشود. دیگر این که وضع فعلی کرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی با واقعگرایی تعریف شود و از همه مهتر این که یک راهبرد آینده نگری به نیروی انسانی و آسیب شناسی های آن انجام شود.