توانایی خارق‌العاده مورچه ها در نابودی قدرت جاذبه زمین
چطور مورچه‌ها به سادگی می‌توانند از دیوارها، سقف‌ها و دیگر سطوح این چنینی اینقدر آسان بالا بروند؟ مورچه‌های کارگر که همگی ماده هستند، جعبه ابزار چشمگیری از پنجه‌ها، خارها، موها و پدهای چسبنده‌ای روی پاهایشان دارند که به آنها اجازه می‌دهد تا تقریبا از هر سطحی بالا بروند.
مقایسه دست‌های انسان و پاهای مورچه
برای آنکه بتوانید عملکرد پاهای مورچه‌ها را درک کنید، می‌توان آن را با دستان انسان مقایسه کرد. دست شما یک بخش گسترده دارد که کف دستتان است. انگشتان دستتان از کف دست آغاز می‌شوند و شست دست هم در گوشه‌ای از کف دست قرار دارد. هر انگشت، سه بند دارد و انگشت شست تنها دو بند دارد. ناخن‌ها در بخش بالایی انگشتان رشد می‌کنند.
انسان‌ها دو دست دارند و مورچه‌ها شش پا.. پاهای مورچه‌ها شبیه دست‌های شماست ولی ساختار پیچیده‌تری دارد و دارای بخش‌هایی با ظاهری عجیب و غریب است که پاهایشان را تقویت می‌کند.
پاهای مورچه‌ها دارای پنج بند است که در انتهای آن یک جفت چنگال وجود دارد. چنگال‌ها شبیه پنجه‌های گربه هستند و مورچه‌ها با استفاده از آنها می‌توانند به درزها و خلل و فرج‌های روی دیوار چنگ بزنند. هر بند پای مورچه‌ها به علاوه، دارای خارها و موهای نازک و ضخیم فراوانی است که با چسبیدن به حفره‌های میکروسکوپی برروی سطوح مختلف بافت‌دار مثل تنه درخت، کشش بیشتری را ایجاد می‌کند. پنجه‌ها و خارها، پاهای مورچه‌ها را در برابر گرما یا اجسام تیز و برنده محافظت می‌کنند و حکم کفش را برای آنها دارند. اما تفاوت اصلی دست‌های انسان با پاهای مورچه در پدهای بادی و چسبناکی است که آرولیا نامیده می‌شوند.
پاهای چسبناک مورچه‌ها
آرولیاها بین پنجه‌های نوک هر یک از شش پای مورچه‌ها واقع شده‌اند. آنها پدهایی بادکنکی شکل هستند که به مورچه‌ها اجازه می‌دهند تا برخلاف جاذبه گرانشی زمین حرکت کرده و روی سقف یا سطوح فوق‌العاده سخت مثل شیشه‌ها حرکت نمایند.
وقتی یک مورچه از دیوار بالا می‌رود یا روی سقف حرکت می‌کند، جاذبه زمین سبب می‌شود تا پنجه‌هایشان تاب خورده و به عقب بروند. در همان زمان عضلات پاهای مورچه، مایعی را به درون این پدها که در نوک پنجه‌های پاهایشان واقع شده‌اند، پمپاژ می‌کند و همین باعث باد کردن پدها می‌شود. این مایع بدن، همولنف نامیده می‌شود که مایعی چسبناک شبیه خون انسان است و درسراسر بدن مورچه در گردش است.
بعد از آنکه همولنف وارد پدها شد، مقداری از آن به بیرون از پدها نشت می‌کند و به همین خاطر است که مورچه می‌تواند روی دیوار یا سقف بچسبد. ولی وقتی مورچه پایش را بلند می‌کند، عضلات پایش منقبض می‌شوند و بخش عمده‌ای از همولنف مجدد به داخل پد مکیده می‌شود و سپس مورچه پایش را بالا می‌برد. بدین‌ترتیب این مایع بارها و بارها مورد استفاده قرار می‌گیرد و از پا به داخل پد پمپاژ شده و سپس به داخل پد مکیده می‌شود و در نتیجه روی سطوح باقی نمی‌ماند.
مورچه‌ها مثل پر سبک هستند؛ پس شش پد چسبناک برای حفظ مورچه و نگه داشتن او در برابر کشش گرانشی جاذبه زمین برروی هر سطحی کافی خواهدبود. در حقیقت، مورچه‌ها در خانه‌شان در اتاقک‌های زیرزمینی، از همین پدهای چسبناک استفاده می‌کنند تا بر روی سقف چسبیده و بخوابند. با چسبیدن مورچه‌ها به سقف خانه در هنگام خواب، سطح کف خانه برای تردد دیگر مورچه‌ها خالی و مهیا خواهد بود.
راه رفتن بی‌نظیر
وقتی شما راه می‌روید، پای راست و چپ شما، یکی در میان حرکت می‌کنند؛ یعنی زمانی که یک پا روی زمین است، پای دیگر به سمت جلو پیش می‌رود. مورچه‌ها هم به طور یکی در میان، پاهایشان را تغییر می‌دهند؛ یعنی با سه پا روی سطح می‌چسبند و در همان زمان سه پای دیگرشان در هوا معلق است.
الگوی راه رفتن مورچه‌ها در بین حشرات شش‌پایی منحصر به فرد است. در مورچه‌ها پای جلو و عقب سمت چپ روی زمین قرار می‌گیرد و در همان هنگام پای جلو و عقب سمت راست و پای وسط سمت چپ روی هواست. سپس حرکت برعکس می‌شود. تلاش برای الگوبرداری از این الگوی مثلثی با استفاده از سه انگشت از هر دست انسان خیلی جالب و بامزه است.
دفعه بعد که مورچه‌ای را در حال بالا رفتن از دیوار دیدید، از نزدیک به حرکاتش توجه کنید، شاید بتوانید بخشی از این ویژگی‌های جذاب و جالب را در نحوه حرکتش ببینید.
منبع خبرآنلاین