خشن‌ترین نقاش تاریخ را بشناسید

تابناک جوان : چند شب گذشته سکانسی در سریال «گاندو» پخش شد که مطمئنا تعجب بسیاری از افراد را به دنبال داشت. در این سکانس داریوش فرهنگ در واکنش به صحبت یکی از همکاران خود که اظهار کرد «باورم نمی‌شود ساعد بهرامی (کاراکتر فرهاد قائمیان) که یک فرد فرهنگی، منتقد و مولف چند عنوان کتاب است دست به چنین جرم‌هایی بزند و یک نفر را بکشد» گفت: چرا؟ خب هیتلر هم نقاش بود، آن هم نه نقاش معمولی بلکه یک نقاش حرفه ای!

این دیالوگ بازیگر گاندو، ممکن است ذهن خیلی از افراد را درگیر کند که چطور ممکن است رهبر جنایتکاران تاریخ، با دنیای رنگ و طرح‌ها و ظرافت‌ها ارتباط داشته باشد؟

باید گفت آدولف هیتلر رهبر آلمان نازی از کودکی به نقاشی علاقه‌مند بود. به طوری که در سال ۱۹۰۵ وارد مدرسه هنر‌های زیبای وین شد، اما در آنجا علاقه اش به معماری را کشف کرد و مسیرش را تغییر داد.

بیشترین نقاشی‌های آن دوران هیتلر به زمانی بازمی گردد که در دسامبر ۱۹۰۷ مادرش را از دست داد و مجبور شد برای امرار معاش در وین نقاشی کند. او از روی کارت پستال‌ها طرح می‌کشید و به توریست‌ها می‌فروخت.

هیتلر در این مدت بیش از دوهزار تابلو را نقاشی کرد و فروخت. او بعد‌ها در جریان جنگ جهانی اول در مدت خدمت سربازی اش نقاشی‌های روزنامه ارتش را می‌کشید.

شمار زیادی از این تابلو‌ها بعد‌ها جمع آوری شد و به موزه آرشیو ملی "باواریا" انتقال پیدا کرد.

هیتلر در دوران صدراعظمی آلمان نیز علاقه به نقاشی را پی گرفت و در حالی که در اوقات فراغت نقاشی می‌کشید، از نمایشگاه‌های نقاشی در آلمان نیز غافل نمی‌شد.

جالب است بدانید آدولف هیتلر دو بار از موسسه هنر‌های زیبای وین به دلیل «عدم صلاحیت در نقاشی» طرد شد. به او گفته شد که توانایی‌هایش بیشتر در زمینه معماری است. وی درخاطراتش که نمایانگر مجذوبیتش به همین موضوع است، می گوید:

«هدف من از این سفر بررسی گالری موزه کرت بود. اما کمی بعد از اینکه به تابلویی دقت می‌کردم متوجه می شدم چیز دیگری ست که توجه مرا به خود جلب می‌کند، خود موزه. از صبح تا نیمه شب، توجهم از موضوعی به موضوع دیگر عوض می شد، اما این ساختمان موزه بود که بیشترین توجه من روی آن متمرکز شده بود.» (نبرد من، بخش ۲، بند سوم)

بنا به سفارش رئیس آموزشگاه، وی متقاعد شد که مسیر تحصیلش را تغییر دهد. ولی آدولف تحصیلات لازم برای معماری را نگذرانده بود:

«ظرف چند روز متوجه شدم که بهتر است روزی یک معمار شوم. مسلماً این راه واقعاً مشکل است. برای رشته‌ای که من از سر لجبازی به ریلشوله (Realschule) که شدیداً لازم بود بی توجهی کردم. کسی نمی تواند بدون گذراندن دوره مقدماتی عمران، تحصیلات آکادمیک معماری را پی بگیرد و این دومی مدرک دبیرستانی لازم دارد. من هیچکدامش را ندارم. تحقق آمال‌ هنری من در عمل غیر ممکن است.» (نبرد من، بخش۲، بند ۵٬۶)

چرا هیتلر جنایتکار شد؟

هنگامی که هیتلر ۳ ساله بود خانواده او به ایالت باواریا در جنوب آلمان مهاجرت کردند. در سال ۱۸۹۴ خانواده هیتلر به نزدیکی شهر لینز مهاجرت کردند و تا زمان بازنشستگی پدر هیتلر در آنجا ماندند، در این دوره هیتلر به عنوان کودکی خستگی ناپذیر به بازی و درس در مدرسه‌ای نزدیک به خانه مشغول بود. برادر او ادموند بر اثربیماری سرخک در ۲ فوریه ۱۹۰۰ درگذشت و این اتفاق تأثیری دائمی در هیتلر ایجاد کرد و اعتماد به نفس هیتلر را تا حدود بسیاری تضعیف کرد و باعث شد آدولف هیتلر کج‌خلق شود و همواره با پدر خود بحث‌های طولانی داشته باشد.

مخالفت با یهود ریشه‌ای عمیق در فرهنگ کاتولیک‌های اتریش داشت، وین دارای یک جامعه بزرگ یهودی شامل بسیاری از یهودی‌های ارتدکس اروپای شرقی بود. هیتلر معتقد بود یهودیان دشمنان نژادژرمن و باعث بدبختی و عقب ماندگی کشورش اتریش بودند. زمانی که هیتلر در وین زندگی می‌کرد، به دقت اوضاع سیاسی و رفتار احزاب مختلف را زیر نظر می‌گرفت و رفتار‌های احزاب را بررسی می‌کرد. وی پس از بررسی احزاب اتریش به این نتیجه رسید که تنها حزبی می‌تواند به قدرت کامل دست یابد که بتواند تظاهرات عظیم خیابانی را به نفع خود سازمان‌دهی کند و احساسات و هیجانات مردم را در اختیار بگیرد و همچنین پشتیبانی دست کم یکی از سه نیروی اصلی کشور یعنی ارتش، کلیسا یا شخص اول مملکت (رئیس‌جمهور اتریش) را با خود داشته باشد.

هیتلر این تجربیات را در راه به قدرت رساندن حزب نازی به خوبی به کار گرفت. وی در کتاب خود نبرد من، می‌نویسد که استدلال‌های منطقی و جملات ادیبانه نیستند که تاریخ را می‌سازند بلکه خطابه‌های تحریک‌کننده هیجانات مردم هستند که مسیر تاریخ را تعیین می‌کنند.

گفتنی است نمایشگاهی در تهران با عنوان "رنگ، بوم، معماری" در گالری "دفینه" برگزار شد که در آن ۲۵ اثر هنری از هنرمندان داخلی و خارجی به معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.

در میان این تابلو‌ها که متعلق به گنجینه رنگ و نقش مؤسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان بود دو تابلوی نقاشی آبرنگ از آدولف هیتلر و مربوط به قرن ۱۹ میلادی نیز وجود داشت که برای اولین بار به نمایش در آمد. گفته‌شده این دو تابلو احتمالا متعلق به یکی از رجال پهلوی بوده که در دوره حضور هیتلر در وین نقاشی شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان