افزایش تولید از کارکردهای برنامه تغییر الگوی کشت است

نواب دانشی در گفت و گو با خبرگزاری علم و فناوری از کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: بر اساس الگوی کشت انتخاب بهترین محصول کشاورزی در هر منطقه و سهم زیرکشت آن با ملاحظه شرایط اجتماعی، اقتصادی و اقلیمی تعیین می ­شود.

وی افزود: امروزه در کشور و کهگیلویه و بویراحمد نه تنها کشت با شرایط اقلیمی متناسب نیست بلکه با نیاز و مصارف داخلی و صادرات کشور نیز تطابق ندارد.

مدرس دانشگاه بیان کرد: برخی از محصولات کشاورزی مانند هندوانه یا سیب­ زمینی در یک سال به دلیل

مازاد تولید افزایش ضایعات دارد و در برخی مواقع نیز تعدادی از محصولات با کمبود و بالا رفتن قیمت مواجه می شود.

دانشی عنوان کرد: با توجه به گستردگی پهنه مرزی ایران و تنوع اقلیمی مناطق گوناگون نمی ­توان برای تمامی مناطق کشور نسخه واحد پیشنهاد داد.

وی ابراز داشت: به دلیل شرایط اقلیمی و سرزمینی هر منطقه باید یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار و مبتنی بر سیاست‌ های کلان ملی، دانش بومی کشاورزان و بهره‌ گیری بهینه از ظرفیت های منطقه‌ ای در راستای حفظ محیط­ زیست تعریف و پایه­ گذاری کرد که تعیین الگوی کشت نامیده می ­شود.

مدرس دانشگاه گفت: وظیفه تدوین  الگوی کشت بر عهده معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی بوده که امید است هر چه زودتر این امر تحقق یابد.

دانشی اظهار داشت: مستند به آمار و اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی تاکنون از هشت و نیم میلیون هکتار زمین زراعی و باغ های کشور 7/1میلیون هکتار مجهز به آبیاری تحت فشار شده است.

وی افزود: بر اساس سیاست­ های کنونی، دولت 85 درصد هزینه ها را برای نوین سازی آبیاری زمین های کشاورزی پرداخت می کند و 15 درصد را نیز کشاورزان می پردازند.

مدرس دانشگاه یاسوج بیان کرد: دولت دربرنامه ششم توسعه کشور وظیفه دارد سالانه حدود 600 هزار هکتار از زمین های کشاورزی را به روش های آبیاری نوین مجهز کند که این امر مستلزم تأمین به موقع اعتبارات مربوطه است.

دانشی عنوان کرد: عواملی شامل توجه نکردن به طراحی صحیح و متناسب با نوع زراعت، تناسب نداشتن درآمد کشاورزان با هزینه­ های جاری و توان کم مالی آنان برای تهیه و تأمین هزینه­ های تعویض قطعات و تعمیرات، نبود اقدام های ترویجی و دانش ­افزایی به بهره ­برداران و رعایت نکردن برنامه­ آبیاری از سوی کشاورزان می تواند سبب شود که اجرای سیستم ­های نوین آبیاری به تنهایی در بعضی موارد نه تنها نتیجه مثبت نداشته باشد بلکه بر عکس منجر به هدر روی سرمایه شود.

وی ابراز داشت: آموزش و ترویج آبیاری نوین بین کشاورزان و سیاست های حمایتی پس از اجرا، از شرط های موفقیت در زمینه تجهیز زمین های کشاورزی به این سامانه ­هاست.

مدرس دانشگاه گفت: با کشاورزی سنتی یا معیشتی کوچک مقیاس، متکی به نیروی اعضای خانواده و دام، درآمد اندک و گذران نامناسب زندگی دیگر نمی توان در شرایط کنونی و باد توجه به تجهیز زمین ها، توسعه سیستم ­های نوین آبیاری و گسترش مکانیزاسیون این اصطلاح را بر کشاورزی ایران اطلاق کرد.

دانشی اظهار داشت: بخش کشاورزی ایران در حال حاضر مدرن­ ترین حوزه اقتصادی کشور بوده که در بازارهای جهانی مطرح است اما تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.

وی افزود: اجرا نشدن طرح آمایش سرزمینی به ویژه در بخش کشاورزی ومنابع طبیعی، نبود الگوی کشت مناسب، تناسب نداشتن تولید با نیازهای بازار داخلی و صادرات، خرد شدن زمین ها و کمبود آب از موانع جدی توسعه کشاورزی در آینده خواهد بود.

مدرس دانشگاه  بیان کرد: کشاورزی پایدار باید در کشور توسعه پیدا کند بدان معنا که سیستمی پایه گذاری

شود تا علاوه بر استفاده کارآمد از منابع و تولید مواد غذایی سالم کیفیت محیط­ زیست و منابع برای نسل های آینده حفظ شود و از نظر اقتصادی نیز پویا باشد.

دانشی عنوان کرد: برای دستیابی به این امر مهم، به روز رسانی و اجرای قوانین در زمینه پرهیز از خرد شدن زمین های کشاورزی،جلوگیری از آلودگی منابع آب و خاک، توسعه محصولات ارگانیک، اجرای طرح آمایش سرزمینی به ویژه آمایش کشاورزی و منابع طبیعی، اجرای الگوی کشت، بازار­یابی مناسب، ایجاد صنایع تبدیلی و اجرای مناسب

سیاست های دولت در راستای توسعه مکانیزاسیون جزو اولویت ها خواهند بود.

وی ابراز داشت: توسعه کشاورزی مستلزم بکارگیری علوم و فنون جدید توسط کشاورزان است و نحوه صحیح استفاده از ماشین آلات و نهاده ­ها، آشنایی با اقتصاد کشاورزی و اصول حاکم بر بازار از عوامل موفقیت در این حوزه خواهند بود.

مدرس دانشگاه گفت: در ایران هنوز نیروی انسانی نقش غیر قابل انکاری در این بخش دارد و ترویج و آموزش کشاورزی از آن حیث که برای توسعه کشاورزی نقش نیروی انسانی را محور قرار می‌دهد و به دنبال توانمندسازی کارشناسان و مروّجان، انتشار دانش فنی بین تولیدکنندگان برای افزایش کمیت و کیفیت تولید با افزایش بهره‌وری عوامل تولید است اهمیت بنیادی و حیاتی دارد.

دانشی اظهار داشت: ترویج و آموزش کشاورزی خدمت مهمی است که از طریق آموزش به کشاورزان کمک می‌کند تا روش‌ ها و فنون کشاورزی خود را اصلاح و میزان بهره ‌وری، درآمد و سطح زندگی خود را بهبود بخشند.

وی افزود: جایگزینی محصولات کشاورزی با نیاز آبی بالا از قبیل هندوانه با محصولات دیگر دیدگاه مناسبی نخواهد بود و باید بررسی کرد که هر محصول به اندازه و در مکان مناسب کشت شود.

مدرس دانشگاه یاسوج بیان کرد: محصولات کشاورزی با نیاز آبی بالا مانند هندوانه را نمی توان تولید نکرد بلکه بامدیریت آن و کشت در مکان مناسب می توان نسبت به کاشت اقدام کرد.

دانشی عنوان کرد: با اجرای الگوی کشت مناسب می­ توان محصولات کشاورزی مورد نیاز مردم را متناسب با شرایط تولید کرد.

وی ابراز داشت: محدودیت منابع آبی در همه قرون گذشته وجود داشته و باید به دنبال راهکار علمی برای رفع این چالش مهم بود.

دانشی گفت: ایران به عنوان سرزمینی گسترده و دارای تنوع اقلیمی متعدد می تواند به طور کامل متکی به تولیدات داخلی خود در بخش کشاورزی باشد اما آنچه سبب جلوگیری از تحقق این امر خواهد شد کمبود آب به همراه کشت و تولید بدون ضابطه و برنامه مدون است که منجر به تولیدات بیش از نیاز، بی نیازی بازار و هدر روی سرمایه، آب وافزایش ضایعات شده و در نتیجه درآمد کشاورزان کاهش می یابد.

وی اظهار داشت: آنچه نیاز ضروری کشور است شتاب بخشی در تعیین آمایش سرزمینی و مهمتر از آن الگوی کشت منطقه ای خواهد بود که به موجب آن مدیریت صحیح مصرف آب، تولیدات متنوع و متناسب با نیاز بازار محقق می شود و به طور حتم وضعیت اقتصاد کشاورزی بهبود چشمگیری می یابد.