کنترل خشم به شیوه امام کاظم علیه السلام
این روزها کمتر کسی پیدا می‌شود که خشم‌اش را فرو ببرد. انگار زندگی برای بعضی از ما صحنه مبارزه‌ای است که تا کسی حرفی زد یا رفتاری انجام داد که ناراحت شدیم، حتما پاسخ کوبنده‌تری به او بدهیم تا در این نبرد پیروز باشیم!
این روزها کمتر کسی پیدا می‌شود که خشم‌اش را فرو ببرد. انگار زندگی برای بعضی از ما صحنه مبارزه‌ای است که تا کسی حرفی زد یا رفتاری انجام داد که ناراحت شدیم، حتما پاسخ کوبنده‌تری به او بدهیم تا در این نبرد پیروز باشیم! فرقی هم نمی‌کند این رفتار از چه کسی سر زده باشد. فرزندمان، همسرمان، خانواده و یا غریبه!
همین خشم رشته محبت بسیاری از خانواده‌ها را بریده و رفاقت‌های زیادی را به دشمنی تبدیل کرده! حتی در موارد زیادی عصبانیتِ افراد باعث درگیری، آسیب جسمی به دیگران و مرگ یک انسان شده! نزاع‌های خیابانی و درگیری‌های لفظی و فیزیکی در خیابان، ترافیک، ایستگاه‌های مترو و... که هر چند وقت یک‌بار شاهدشان هستیم نشان می‌دهد چقدر بعضی از ما دربرابر کنترل خشم‌مان ضعیف هستیم! جالب اینجاست به جای آن که تلاش کنیم مهارت کنترل خشم را به دست بیاوریم مدام در جستجو صفحاتی در فضای مجازی هستیم که به ما یاد بدهد اگر کسی حرفی زد چطور جوابش را بدهیم که ما پیروز میدان باشیم!
همین حالا اگر کسی به شما حرفی بزند چه می‌کنید خشم‌تان را کنترل می‌کنید و با رفتار درست او را متوجه اشتباهش می‌کنید یا معتقد هستید این شعار‌های قشنگ در قالب زندگی شما نمی‌گنجد و تا تلافی نکنید آرام نمی‌شوید؟! امام کاظم علیه‌السلام الگوی خوبی است برای جامعه آشفته حال این روز‌های ما. امامی که به واسطه کظم غیظ و کنترل خشم و خودداری از اظهار آن کاظم لقب گرفت!
همین خشم رشته محبت بسیاری از خانواده‌ها را بریده و رفاقت‌های زیادی را به دشمنی تبدیل کرده! حتی در موارد زیادی عصبانیتِ افراد باعث درگیری، آسیب جسمی به دیگران و مرگ یک انسان شده! نزاع‌های خیابانی و درگیری‌های لفظی و فیزیکی در خیابان، ترافیک، ایستگاه‌های مترو و... که هر چند وقت یک‌بار شاهدشان هستیم نشان می‌دهد چقدر بعضی از ما دربرابر کنترل خشم‌مان ضعیف هستیم! جالب اینجاست به جای آن که تلاش کنیم مهارت کنترل خشم را به دست بیاوریم مدام در جستجو صفحاتی در فضای مجازی هستیم که به ما یاد بدهد اگر کسی حرفی زد چطور جوابش را بدهیم که ما پیروز میدان باشیم!
همین حالا اگر کسی به شما حرفی بزند چه می‌کنید خشم‌تان را کنترل می‌کنید و با رفتار درست او را متوجه اشتباهش می‌کنید یا معتقد هستید این شعار‌های قشنگ در قالب زندگی شما نمی‌گنجد و تا تلافی نکنید آرام نمی‌شوید؟! امام کاظم علیه‌السلام الگوی خوبی است برای جامعه آشفته حال این روز‌های ما. امامی که به واسطه کظم غیظ و کنترل خشم و خودداری از اظهار آن کاظم لقب گرفت!
کدام بهتر است خشونت شما یا رفاقت من؟!
روایت است که مردی در حضور امام کاظم (ع)، به امام علی علیه السلام توهین کرد. همراهان امام خواستند به او حمله کنند، اما امام مانع شد و سپس به مزرعهٔ آن مرد رفت. مرد با دیدن امام کاظم (ع) شروع به داد و بیداد کرد. امام به او نزدیک شد و با خوشرویی پرسید چقدر خرج کاشت مزرعه کرده‌ای؟ مرد گفت: ۱۰۰ دینار! سپس پرسید: امید داری چه اندازه از آن برداشت کنی؟ مرد پاسخ داد غیب نمی‌دانم. امام فرمود: گفتم امید داری چه اندازه از آن برداشت کنی؟ مرد پاسخ داد: ۲۰۰ دینار! امام ۳۰۰ دینار به او داد و گفت: این ۳۰۰ دینار برای توست و فرمودند زراعت هم از آن خودت، خدا به تو آنچه به آن امید دارى خواهد رسانید.
آن شخص برخاست و سر آن گرامى را بوسید و از او خواست که از گناهان و جسارت‌هاى وى در گذرد. امام تبسمى فرمودند و بازگشتند. روز بعد، آن مرد در مسجد نشسته بود که امام کاظم (ع) وارد شدند. آن مرد تا نگاهش به امام افتاد، گفت: «الله اعلم حیث یجعل رسالته»؛ خدا بهتر مى‌داند که رسالت خویش را به چه کسانى بدهد. دوستانش با شگفتى پرسیدند، داستان چیست، قبلا از او بد مى‌گفتى؟ او دوباره امام را دعا کرد و دوستانش با او به ستیزه برخاستند ... امام با یارانى از خود که قصد قتل او را داشتند فرمود: کدام بهتر است، نیت شما یا اینکه من با رفتار خویش او را به راه آوردم.
این روایت نمونه‌ای از رفتار امام کاظم علیه‌السلام در برابر کسی است که به او و خاندان مطهرش توهین کرده. همین حالا رفتار خودتان را با این روایت مقایسه کنید. اگر این اتفاق یا مشابه آن در زندگی شما می‌افتاد چه می‌کردید؟! چه‌قدر رفتار شما مطابق آن‌چیزی است که امام و پیشوای‌تان عمل کرده! در ادامه چند نمونه از راهکار‌های موسی‌بن جعفر برای کنترل خشم را بازخوانی خواهیم کرد.
آن شخص برخاست و سر آن گرامى را بوسید و از او خواست که از گناهان و جسارت‌هاى وى در گذرد. امام تبسمى فرمودند و بازگشتند. روز بعد، آن مرد در مسجد نشسته بود که امام کاظم (ع) وارد شدند. آن مرد تا نگاهش به امام افتاد، گفت: «الله اعلم حیث یجعل رسالته»؛ خدا بهتر مى‌داند که رسالت خویش را به چه کسانى بدهد. دوستانش با شگفتى پرسیدند، داستان چیست، قبلا از او بد مى‌گفتى؟ او دوباره امام را دعا کرد و دوستانش با او به ستیزه برخاستند ... امام با یارانى از خود که قصد قتل او را داشتند فرمود: کدام بهتر است، نیت شما یا اینکه من با رفتار خویش او را به راه آوردم.
این روایت نمونه‌ای از رفتار امام کاظم علیه‌السلام در برابر کسی است که به او و خاندان مطهرش توهین کرده. همین حالا رفتار خودتان را با این روایت مقایسه کنید. اگر این اتفاق یا مشابه آن در زندگی شما می‌افتاد چه می‌کردید؟! چه‌قدر رفتار شما مطابق آن‌چیزی است که امام و پیشوای‌تان عمل کرده! در ادامه چند نمونه از راهکار‌های موسی‌بن جعفر برای کنترل خشم را بازخوانی خواهیم کرد.
محبت به جای تلافی!
همانطور که در روایات بالا آمده است. یکی از مهارت‌های امام برای کنترل خشم در روابط‌شان با دیگران محبت به جای مقابله به مثل است. سید هاشم معروف الحسنی در کتاب سیرة الائمة الاثنی‌عشر می‌گوید: امام هفتم شیعیان کاظم نامیده می‌شدند، زیرا هرگاه از کسی بدی می‌دیدند اموالی که نیاز آن شخص را برطرف می‌ساخت، برایش می‌فرستادند.
سلاحی برای کنترل خشونت!
امام کاظم همواره عبادت می‌کردند و به یاد خداوند متعال بودند. شیخ مفید ایشان را عابدترین مردم زمان خود دانسته و در منابع شیعه و سنی برای توصیف موسی‌بن جعفر علیه السلام از لقب «عبدالصالح» استفاده شده. یاد خدا و عبادت او یکی از راهکار‌های امام کاظم (ع) برای کنترل خشم بوده. همانطور که خداوند در آیه ۲۸ سوره مبارکه رعد می‌فرماید: تنها با یاد خداست که دل‌ها آرامش می‌یابد همچنین در روایت نیز تأکید شده است که در هنگام خشم ذکر و یاد خدا داشته باشید و اذکار زیادی برای کنترل خشم از جمله صلوات بر محمد و آل محمد و گفتن «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» بسیار سفارش شده است.
بیشتر بخوانید:
وضو بگیر و حالت بدنت را تغییر بده!
تغییر حالت بدن در کنترل خشم و غضب بسیار موثر است. همانطور که امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «افرادی هستند که خشم آنان فرو نمی‌نشیند تا جایی که آن‌ها را وارد جهنم می‌کند پس بهتر است مردی که در حالت ایستاده به خشم آمده بنشیند و یا اگر نشسته است بلند شود، زیرا در این صورت به زودی پلیدی شیطان از او دور می‌شود.» پیامبر گرامی اسلام هم در این‌باره اینطور سفارش کرده‌اند که: «هنگامی که یکی از شما خشمگین شد پس وضوء بگیرد و غسل کند، زیرا غضب از آتش است.» امام کاظم با رهنمود از آموزه‌های پدران بزرگوار‌شان بسیاری از اوقات با وضو در حالت سجده بودند که اینکار علاوه بر عبادت خدا، مانع خشمگین شدن ایشان می‌شد!
تمسک به ریسمان الهی!
در آیات ۱۳۳ و ۱۳۴ سوره مبارکه آل عمران خداوند افراد با تقوا را شایسته ورود به بهشت می‌داند که خشم خود را فرو می‌خورند و نسبت به خطای مردم گذشت دارند؛ بنابراین فروخوردن خشم از نشانه‌های انسان با تقواست و کسی که تقوا و ترس از خدا را در زندگی خود محور قرار داده است باید بتواند بر خشم خود غلبه کند. امام کاظم علیه السلام نیز بر اثر تقوای زیاد همواره خشم خود را کنترل می‌کردند و به این صفت مشهور و معروف شدند.
شما چطور خشم‌تان را کنترل می‌کند؟! اصلا از آن دسته آدم‌هایی هستید که زود خشمگین می‌شوید؟! تا به حال به دنبال کسب مهارت کنترل خشم بوده‌اید؟! مهارت‌هایی که در طول زندگی آموختید چقدر در زندگی روزمره‌تان کاربرد داشته؟!
شما چطور خشم‌تان را کنترل می‌کند؟! اصلا از آن دسته آدم‌هایی هستید که زود خشمگین می‌شوید؟! تا به حال به دنبال کسب مهارت کنترل خشم بوده‌اید؟! مهارت‌هایی که در طول زندگی آموختید چقدر در زندگی روزمره‌تان کاربرد داشته؟!
منبع: فارس
ارسال نظرات