آیا آبله میمون همه‌گیر می شود؟+علائم

آبله میمون یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است که عمدتاً در مناطق جنگل‌های بارانی استوایی آفریقای مرکزی و غربی رخ می‌دهد و گهگاه به مناطق دیگر نیز منتقل می‌شود. آبله میمون معمولاً از نظر بالینی با تب، بثورات و غدد لنفاویِ متورم ظاهر شده و ممکن است منجر به طیف وسیعی از عوارض پزشکی شود.این بیماری با علائمی بسیار شبیه به علائمی که در گذشته در بیماران آبله دیده می‌شد، ظهور می‌کند، اگرچه از نظر بالینی شدت آن کمتر است.

آبله میمون معمولاً یک بیماری خود محدود شونده است که علائم آن بین ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد. این نوع از آبله از طریق تماس نزدیک با فرد یا حیوان آلوده یا با مواد آلوده به ویروس، به انسان منتقل می‌شود.

شیوه انتقال ویروس مانکی به انسان چگونه است؟

انتقال بیماری از حیوان به انسان (زئونوز) می‌تواند از تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده رخ دهد. در آفریقا، شواهدی دال بر وجود ویروس آبله میمون در بسیاری از حیوانات از جمله سنجاب‌های درختی، موش‌های صحرایی گامبیایی و گونه‌های مختلف میمون‌ها یافت شده است.

منشأ طبیعی آبله میمون هنوز به طور قطع شناسایی نشده است، اگرچه جوندگان محتمل‌ترین منشأ این ویروس هستند. خوردن گوشت نیمه‌پخته و سایر محصولات حیوانی آلوده یک عامل خطر احتمالی دیگر است. افرادی که در مناطق جنگلی یا نزدیک آن زندگی می‌کنند ممکن است در معرض تماس غیرمستقیم با حیوانات آلوده قرار گیرند و مبتلا شوند.

آبله میمونی در میان انسان‌ها چگونه منتقل می‌شود؟

انتقال این ویروس از انسان به انسان می‌تواند در اثر تماس نزدیک با ترشحات تنفسی، ضایعات پوستی فرد مبتلا یا اشیاء آلوده ایجاد شود. انتقال از طریق ذرات تنفسی قطرات معمولاً مستلزم تماس طولانی‌مدت چهره به چهره است که کارکنان بیمارستان، اعضای خانواده آن‌ها و سایر تماس‌های نزدیک موارد فعال را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد. با این حال، طولانی‌ترین زنجیره انتقال مستند در یک جامعه در سال‌های اخیر از شش مورد به ۹ مورد عفونت (فرد به فرد) متوالی رسیده است. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده کاهش ایمنی در همه جوامع به دلیل توقف واکسیناسیون آبله باشد.

انتقال همچنین می‌تواند از طریق جفت از مادر به جنین (که می‌تواند منجر به آبله میمون مادرزادی شود) یا طی تماس نزدیک در حین تولد و پس از تولد رخ دهد.

علائم و نشانه‌های این ویروس حیوانی چیست؟

اولین نشانه‌های عفونت ویروس B معمولاً علائمی شبیه آنفلوآنزا هستند: تب و لرز، درد عضلانی، خستگی و سردرد.

علائم معمولاً در عرض یک ماه پس از قرار گرفتن در معرض یک میمون مبتلا به عفونت ویروس B شروع می‌شوند، اما ممکن است در عرض سه تا هفت روز نیز ظاهر شوند.

عفونت را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد:

دوره‌ی کمون (فاصله از عفونت تا شروع علائم) آبله میمون معمولاً از ۶ تا ۱۳ روز است، اما می‌تواند بین ۵ تا ۲۱ روز باشد.

دوره تهاجم (بین ۰ تا ۵ روز طول می‌کشد) که با تب، سردرد شدید، لنفادنوپاتی (تورم غدد لنفاوی)، کمردرد، میالژی (درد عضلانی) و آستنی شدید (کمبود انرژی) مشخص می‌شود. لنفادنوپاتی یکی از ویژگی‌های متمایز آبله میمون در مقایسه با سایر بیماری‌هایی است که ممکن است در ابتدا مشابه ظاهر شوند (مانند آبله مرغان، سرخک، آبله).

فرایند بیماری چگونه است؟

رویش بثورات پوستی معمولاً در عرض ۱ تا ۳ روز پس از بروز تب شروع می‌شود و صورت (در ۹۵٪ موارد) و کف دست‌ها و پا‌ها (در ۷۵٪ موارد) را درگیر می‌کند. همچنین غشا‌های مخاطی دهان (در ۷۰٪ موارد)، دستگاه تناسلی (۳۰٪) و ملتحمه [غشا مخاطی نازک و شفاف داخل پلک‌ها](۲۰٪) و همچنین قرنیه چشم‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

کدام گروه سنی بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند؟

موارد شدید بیشتر در میان کودکان رخ می‌دهد و به میزان قرار گرفتن در معرض ویروس، وضعیت سلامت بیمار و ماهیت عوارض مربوط می‌شود.
نقص سیستم ایمنی زمینه‌ای ممکن است منجر به پیامد‌های بدتری شود. اگرچه واکسیناسیون علیه آبله در گذشته کارساز و مفید بود، اما امروزه افراد کمتر از ۴۰ تا ۵۰ سال (بسته به کشور) ممکن است به دلیل توقف کمپین‌های واکسیناسیون آبله در سطح جهان، پس از ریشه‌کنی این بیماری، بیشتر مستعد ابتلا به آبله باشند.

عوارض ابتلا به آبله میمونی چیست؟

عوارض آبله میمون می‌تواند شامل عفونت‌های ثانویه، برونش پنومونی، سپسیس، آنسفالیت و عفونت قرنیه و حتی از دست دادن بینایی متعاقب آن باشد. میزان بروز عفونت بدون علامت مشخص نیست.

نسبت مرگ و میر ناشی از این ویروس چگونه است؟

نسبت مرگ و میر مورد آبله میمون از نظر تاریخی بین ۰ تا ۱۱ درصد در جمعیت عمومی بوده و در میان کودکان خردسال بیشتر بوده است. در حال حاضر، نسبت مرگ و میر موارد حدود ۳ تا ۶ درصد بوده است.

در صورت ابتلا به آبله میمون، آیا امکان درمان وجود دارد؟

مراقبت بالینی برای آبله میمون باید به طور کامل برای کاهش علائم، مدیریت عوارض و جلوگیری از عواقب طولانی‌مدت انجام گیرد. در طول بیماری داشتن تغذیه‌ای مناسب و سالم مهم است، عفونت‌های باکتریایی ثانویه نیز باید درمان شوند.

یک عامل ضد ویروسی به نام tecovirimat که برای مقابله با آبله ساخته شده بود، توسط انجمن پزشکی اروپا (EMA) برای آبله میمون در سال ۲۰۲۲ بر اساس داده‌های مطالعات حیوانی و انسانی مجوز دریافت کرد. اما هنوز به طور گسترده در دسترس نیست و اگر برای مراقبت از بیمار استفاده می‌شود، باید به طور ایده آل در زمینه تحقیقات بالینی با جمع‌آوری داده‌های آینده‌نگر نظارت شود.

آیا آبله میمون به دردسری جدید تبدیل می‌شود؟

گرچه موارد گزارش شده «آبله میمون» زیاد نیست و تا کنون جمعا ۶۸ مورد از جمله ۸ مورد در انگلیس و ۲۰ مورد در پرتغال شناسایی شده، اما راه‌های انتقال ویروس آن هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

مقامات بهداشتی در انگلیس سر نخ اندکی از اینکه افراد مذکور در کجا به ویروس مبتلا شده‌اند، دارند و در عین حال این نگرانی فزاینده وجود دارد که عامل بیماری آبله میمون ممکن است از طریق احتمالا جدیدی سرایت یابد.

اولین مورد ابتلا به این بیماری ویروسی نادر در دهه ۷۰ میلادی و در کشور جمهوری دموکراتیک کنگو گزارش شد.

به غیر از انگلیس و پرتغال، اسپانیا نیز اعلام کرده ۲۳ مورد ابتلای احتمالی را مورد آزمایش قرار داده، کانادا نیز از ۱۳ مورد گزارش داده، سوئد روز پنجشنبه یک مورد ابتلای قطعی را اعلام کرد، استرالیا نیز گزارش داده که یک مورد احتمالی را شناسایی کرده و در عین حال ایالات ماساچوست آمریکا گزارش داده که فردی را که اخیرا به کانادا سفر کرده مبتلا به ویروس آبله میمون شناسایی کرده است.

 وزارت بهداشت فرانسه نیز اعلام کرد که اولین مورد مشکوک به آبله میمون در منطقه ایل دو فرانس پاریس شناسایی شده است.

متخصصان می‌گویند آبله میمون باعث تب، زخم‌های پوستی، تورم غدد لنفاوی و در نهایت «آبله» یا تاول‌های دردناک روی صورت، دست‌ها و پا‌ها می‌شود.

آیا آبله میمون همه گیر می‌شود؟

رییس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران ضمن تشریح جزئیات ابتلا و گسترش بیماری "آبله میمونی"، گفت: با وجود گسترش مجدد این بیماری در شماری از کشور‌های جهان؛ اما کارشناسان بهداشتی هنوز می‌گویند ما در آستانه یک اپیدمی بزرگ نیستیم و هنوز خطر برای عموم کم ارزیابی شده است.

دکتر احسان مصطفوی در گفتگو با ایسنا، گفت: با توجه به تجربه پاندمی کووید۱۹ و مشکلاتی که در این مدت برای جامعه جهانی ایجاد کرده است، توجه به هر بیماری نوپدید و بازپدیدی در هر گوشه از جهان بسیار بیشتر از قبل شده است. در روز‌های گذشته مردم دنیا نگران شیوع بیشتر آبله میمونی شده‌اند که گزارشاتی از آن در کشور‌های اروپایی و آمریکایی منتشر شده است.

او با اشاره به اینکه آبله میمونی توسط ویروس آبله میمون ایجاد می‌شود که یکی از اعضای خانواده ویروس‌های آبله است، تاکید کرد: اگرچه شدت آن بسیار کمتر از بیماری آبله انسانی است و احتمال سرایت آن هم کمتر است. این بیماری بیشتر در مناطق دورافتاده کشور‌های مرکز و غرب آفریقا، در نزدیکی جنگل‌های بارانی استوایی رخ می‌دهد و بیشتر موارد این بیماری خفیف است.

عضو هیات علمی انستیتو پاستور ایران، بیان کرد: آبله میمونی ضایعات جلدی (بثورات پوستی) در صورت و قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌کند. دوره نهفتگی آبله میمونی، یعنی از زمان ابتلا به عفونت تا شروع علائم، معمولاً ۶ تا ۱۳ روز است، اما شاید تا ۲۱ روز هم طول بکشد. این بیماری معمولا با نشانه‌هایی مشابه سرماخوردگی آغاز می‌شود. دوره تهاجم اولیه ویروس می‌تواند تا ۵ روز طول بکشد که با تب، سردرد شدید، تورم غدد لنفاوی، کمر درد، درد عضلانی و کمبود انرژی شدید ظاهر می‌شود.

او با تاکید بر اینکه تورم غدد لنفاوی از علائم اصلی آبله میمونی است، تصریح کرد: هنگامی که تب شروع می‌شود، جوش‌ها و التهاب‌های پوستی، شبیه آبله مرغان، ایجاد می‌شوند که اغلب از صورت شروع می‌شوند، سپس به سایر قسمت‌های بدن، معمولاً کف دست‌ها و کف پا گسترش می‌یابند.  

مصطفوی، گفت: مشکلات پوستی معمولاً طی یک تا ۳ روز پس از ظهور تب آغاز می‌شود. بثورات پوستی حدود ۹۵درصد موارد بر روی صورت، ۷۵درصد موارد بر کف دست و کف پا و ۳۰ درصد موارد بر اندام‌های تناسلی ظاهر می‌شوند. همچنین می‌تواند غشای مخاطی دهان را هم درگیر کند. این ویروس می‌تواند برای قرنیه چشم هم مشکلاتی را ایجاد کند و در موارد شدید باعث نابینایی شود. درگیری پوستی با گذشت زمان افزایش می‌یابد و رنگ بثورات پوستی به سمت زردی می‌رود. در موارد شدید، این ضایعات می‌توانند قسمت‌های زیادی از پوست را از بین ببرند. با پیشرفت بیماری، ویروس به مغز و نخاع می‌رسد و باعث التهاب مغز و نخاع می‌شود که می‌تواند به آسیب مغزی و مرگ منجر شود.

وی با بیان اینکه میزان مرگ‌ومیر موردی برای این ویروس در آفریقا، از حدود یک تا ۱۵ درصد در بزرگسالان و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد در کودکان متفاوت گزارش شده است، اظهار کرد: شدت بثورات به میزان قرار گرفتن در معرض ویروس و وضعیت سلامت بیمار مربوط می‌شود. عفونت معمولاً خود به خود برطرف می‌شود و بین ۱۴ تا ۲۱ روز طول می‌کشد. آبله میمونی می‌تواند زمانی که فردی در تماس نزدیک با فرد آلوده باشد سرایت کند.

مصطفوی با اشاره به اینکه این ویروس می‌تواند از طریق پوست زخم شده، دستگاه تنفسی یا از طریق چشم، بینی یا دهان وارد بدن شود، اظهار کرد: این بیماری احتمالا بتواند از طریق رابطه جنسی هم منتقل شود. آبله میمون همچنین می‌تواند از طریق تماس با حیوانات آلوده مانند میمون‌ها، موش‌ها و سنجاب‌ها یا اشیاء آلوده به ویروس منتقل شود. این ویروس دارای قدرت بالای سرایت از افراد به یکدیگر نبوده و بیشتر به کسانی که با اشیای آلوده به این ویروس تماس طولانی داشته‌اند، سرایت می‌کند.

رییس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران، ادامه داد: از آن جایی که واکسن‌های نسل اول آبله انسانی دیگر در دسترس نیستند واکسن جدیدتری برای پیشگیری از آبله میمونی ساخته شده است و ضد ویروس‌های جدید هم در دست توسعه هستند.

وی درخصوص اخبار اخیر پیرامون آبله میمونی، بیان کرد: ایالات‌متحده آمریکا روز چهارشنبه نخستین مورد ابتلا به آبله میمون را در مردی تایید کرد که به تازگی به کانادا سفر کرده بود. در هفته اخیر مقامات اروپا نیز ده‌ها مورد ابتلا به این بیماری را تایید کرده‌اند. موارد ابتلا در اسپانیا، پرتغال و انگلستان که بیماری آبله میمون در آن بسیار نادر بوده است با رابطه جنسی بویژه رابطه جنسی نامتعارف در ارتباط بوده است.

موارد ابتلای گزارش شده در روز‌های اخیر شامل ۹ مورد قطعی از انگلستان، ۱۴ مورد قطعی و ۲۰ مورد مشکوک از پرتغال، ۷ مورد قطعی و ۲۹ مورد مشکوک از اسپانیا و ۱۷ مورد مشکوک از کانادا، یک مورد قطعی از سوئد، آمریکا، بلژیک و ایتالیا و یک مورد مشکوک از فرانسه و استرالیا بوده است که جمع موارد گزارش شده را به ۱۰۷ مورد از ۱۰ کشور جهان رسانده است. با این وجود کارشناسان بهداشتی هنوز می‌گویند ما در آستانه یک اپیدمی بزرگ نیستیم و هنوز خطر برای عموم کم ارزیابی شده است.

بیشتربخوانید:

ویروس میمونی چیست! /آیا ویروس میمونی جایگزین کرونا می شود؟

منبع : ایسنا، خبرآنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان