نشانه های اعتیاد نوجوانان را چطور بشناسیم؟
در برخورد و مراقبت از نوجوانان باید خانواده ها در نظر داشته باشند که هر نوع تغییری در رفتار و ظاهر نوجوان مدنظر قرار بگیرد.
اعتیاد و وابستگی به هر نوع مواد مخدری، نوعی اختلال و بیماری محسوب میشود که شامل الگوهای نامناسب وابستگی به مواد است زمانی که فرد کارکردهای زندگی عادی خود را از دست داده و جنبههای مختلف زندگی اش مورد تخریب قرار میگیرد، در واقع اعتیاد هم وابستگی جسمی و هم روانی دارد و فردی که درگیر آن میشود حالتهای مختلف افسردگی و اضطراب تا دردهای بدنی و مشکلات جسمی را تجربه میکند.
اعتیاد و وابستگی به مواد از سیگار گرفته تا سایر مواد توهم زا، روانگردان و ... در بین گروههای مختلف سنی در جوامع دیده میشود و علل مختلفی هم از سوی آسیب شناسان در زمینه درگیری مواد وجود دارد، اما یکی از اقشار آسیب پذیر در این زمینه که ممکن است به دلیل بی توجهی خانواده درگیر مواد شوند، نوجوانان هستند که متآسفانه زمانی که خیلی از آنها درگیر میشوند و خانوادهها متوجه میشوند، تازه والدین میگویند که اصلا حالتهای فرزندشان را نمیشناختند یا کاش کسی بود که علائم و نشانهها را به آنها گوشزد میکرد.
اما خیلی اوقات دیگر شرایط سخت شده و مشکلات زیادی پیش روی نوجوان و جوان خانواده برای ترک مواد است، هر چند همان زمان نیز با کمک والدین اتفاقات مثبتی در زندگی او برای ترک مواد میتواند بیافتد؛ بنابراین بهترین حالت این است که والدین و خانوادههایی که نوجوان و جوان در خانه دارند همیشه حواس جمع باشند و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند که این خیلی بهتر از درمان است.
اعتیاد و وابستگی به مواد از سیگار گرفته تا سایر مواد توهم زا، روانگردان و ... در بین گروههای مختلف سنی در جوامع دیده میشود و علل مختلفی هم از سوی آسیب شناسان در زمینه درگیری مواد وجود دارد، اما یکی از اقشار آسیب پذیر در این زمینه که ممکن است به دلیل بی توجهی خانواده درگیر مواد شوند، نوجوانان هستند که متآسفانه زمانی که خیلی از آنها درگیر میشوند و خانوادهها متوجه میشوند، تازه والدین میگویند که اصلا حالتهای فرزندشان را نمیشناختند یا کاش کسی بود که علائم و نشانهها را به آنها گوشزد میکرد.
اما خیلی اوقات دیگر شرایط سخت شده و مشکلات زیادی پیش روی نوجوان و جوان خانواده برای ترک مواد است، هر چند همان زمان نیز با کمک والدین اتفاقات مثبتی در زندگی او برای ترک مواد میتواند بیافتد؛ بنابراین بهترین حالت این است که والدین و خانوادههایی که نوجوان و جوان در خانه دارند همیشه حواس جمع باشند و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند که این خیلی بهتر از درمان است.
*از کجا شک کنید که نوجوان یا جوانتان درگیر اعتیاد شده است؟
نشانههای اعتیاد در نوجوانان میتواند همراه با بروز تغییراتی در رفتار، ظاهر و سلامتی او باشد. باید هر نوع تغییر در رفتار و حتی ظاهر نوجوان مورد توجه قرار گیرد و خانوداه با دقت آنها را مد نظر داشته باشد، بنابراین خانوادهها باید بدانند که نشانههای اعتیاد را در فرزند و نوجوان خود از روی چه عواملی شناسایی کنند و به همین دلیل چند عامل، نشانه و تغییر در رفتار و ظاهر نوجوان را بررسی کنند.
۱- تقاضای پول تو جیبی بیش از حد معمول
نخستین نشانه که باید به نوجوان در مبحث اعتیاد شک کرد، این است که نوجوان به تازگی درخواست بیش از حد و اندازه تامین پول از پدر و مادر را دارد و برای گرفتن پول تهیه و خرید مواردی مانند کتاب و سی دی و دیگر اقلام بهانه میکند که قبل از آن تقاضای چنین مواردی را نداشت و این موارد به نظر میرسد که بیش از مصرف او است.
۲-گوشه گیری و انزوا یا بالعکس
گوشه گیری و انزوا و حتی پر حرفی یکی دیگر از نشانههای احتمال درگیر شدن نوجوان به دام اعتیاد میتواند باش.
خانواده مطرح میکنند که به تازگی مشاهده میشود تغییری در رفتار نوجوان رخ داده که وی نسبت به گذشته گوشه گیر و منزوی شده است یا اینکه حتی خیلی پر حرف شده، رفتاری که قبل از این در وی مشاهده نمیشد و همه اینها میتواند نشانهای از اعتیاد باشد که موجب تغییر در رفتار وی شده است و باید مورد توجه قرار گیرد، چرا که مصرف برخی از مواد روانگردان مانند شیشه میتواند موجب کم اجتماعی بودن یا بیش از اندازه پرحرفی در نوجوان شود.
این نکته را والدین باید مدنظر قرار دهند که هر نوع تغییر کوچیکی دلیل بر اعتیاد نیست گاه دیده میشود که والدین با شکهای بیخودی خود نوجوان را از خود طرد میکنند مدام لباسهای او را میگردند یا درباره دوستانش تحقیقات افراطی یا دخالتهای بیجا میکنند. والدین باید بدانند که همه چیز باید با برنامه و صحیح و دوستانه پیش برود نه با جنگ و دعوا. درباره این نشانهها اگر همه چیز افراطی بود مثل پرحرفیهای زیاد یا انرژی که قبلا از بچه تان سراغ نداشتید یا حتی افسردگی که او پیشتر نداشته، حتما میبایست با یک روان شناس در این زمینه صحبت کنید و یا با پزشک در میان بگذارید.
این نکته را والدین باید مدنظر قرار دهند که هر نوع تغییر کوچیکی دلیل بر اعتیاد نیست گاه دیده میشود که والدین با شکهای بیخودی خود نوجوان را از خود طرد میکنند مدام لباسهای او را میگردند یا درباره دوستانش تحقیقات افراطی یا دخالتهای بیجا میکنند. والدین باید بدانند که همه چیز باید با برنامه و صحیح و دوستانه پیش برود نه با جنگ و دعوا. درباره این نشانهها اگر همه چیز افراطی بود مثل پرحرفیهای زیاد یا انرژی که قبلا از بچه تان سراغ نداشتید یا حتی افسردگی که او پیشتر نداشته، حتما میبایست با یک روان شناس در این زمینه صحبت کنید و یا با پزشک در میان بگذارید.
۳-اشتهای کم یا زیاد
اشتهای زیاد یا کم اشتهایی هم میتواند یکی از نشانههای اعتیاد در نوجوان باشد، چراکه نوجوان در گذشته این نوع رفتارهای غذایی را نداشت و برخی از مواد اعتیاد آور در مصرف کنندگان موجب ایجاد اشتهای زیاد و یا برعکس موجب کاهش اشتها میشوند. باز هم تاکید میشود که همین اشتهای کم یا زیاد میتواند عللی، چون استرس، اضطراب و مشکلات فردی یا حتی افسردگی هم باشد دلیل نمیشود که هر بی اشتهایی یا پراشتهایی مبنای اعتیاد داشته باشد میبایست یک بازه زمانی همراه با تحقیقات دیگر را در نظر داشته باشید.
یکی دیگر از نشانههایی که باید به اعتیاد در نوجوان شک کرد، شامل تغییراتی مانند بروز افسردگی یا پرخاشگری در نوجوان است. نوجوان ما قبل از این آرام و اجتماعی بود، اما بتازگی تغییراتی رفتاری مانند افسردگی و پرخاشگری در او مشاهده میشود.
راهکار چیست؟
حال با توجه به همه این علائم میبایست خیلی با دقت و دوستانه رفتار کنید و زمانی که پی به این مشکل در نوجوان خود بردید، موارد زیادی را رعایت کنید مثل اینکه با خشونت وارد نشوید، سعی نکنید با جنگ و دعوا یا حتی طرد نوجوان از منزل عمل کنید چراکه همه چیز بدتر از این میشود و زمانی که پی بردید به این مشکل بهتر است با یک روان شناس و درمانگر اعتیاد صحبت کنید تا به شما در زمینه همراهی با جوانتان راهنمایی کنند و خدایی نکرده مشکلی پیش نیاید که دیگر قابل جبران باشد.
مسئله مهم این است که زمانی با این بحران روبه رو شدید بدانید تنها شما نیستید که برای فرزندش این اتفاقات افتاده و خانوادههای دیگری هم هستند که درگیر این مسئله شده اند و سپس اینکه فکر کنید چطور میتوانید نوجوان و جوانتان را از این شرایط خارج کنید.
مسئله مهم این است که زمانی با این بحران روبه رو شدید بدانید تنها شما نیستید که برای فرزندش این اتفاقات افتاده و خانوادههای دیگری هم هستند که درگیر این مسئله شده اند و سپس اینکه فکر کنید چطور میتوانید نوجوان و جوانتان را از این شرایط خارج کنید.
اما در زمینه پیشگیری بهتر است از همان زمانی که بچه دوستان زیادی در دوره نوجوانی پیدا میکند با او رفیق باشد، اینقدر که مسائلش را با شما درمیان بگذارد تا اینکه از خانه فراری باشد و تنها با دوستانش صحبت کند یا اینکه مدام در تلفن همراه و شبکههای مجازی باشد و به او آموزش دهید که بتواند از خودش در محیط بیرون از منزل مراقبت کرده و جسم و روحش را سلامت نگه دارید. خانوادهای که خودش درگیر سیگار و مسائل دیگر اعتیادی است چطور میتواند انتظار داشته باشد فرزند سالمی تحویل جامعه دهد؟
پس اول خود والدین میبایست همه چیز را رعایت کنند و سپس به فرزندشان آموزش دهند که در محیط بیرون از خانه از خودش مراقبت کرده و در برابر هر به اصطلاح دوست نمایی که به او تعارف سیگار یا هر مواد دیگری را میکنند، بتواند نه بگوید و به عبارتی مهارت «نه گفتن» را داشته باشد بدون اینکه تصور کند عزت نفسش پایمال شده است.
پس اول خود والدین میبایست همه چیز را رعایت کنند و سپس به فرزندشان آموزش دهند که در محیط بیرون از خانه از خودش مراقبت کرده و در برابر هر به اصطلاح دوست نمایی که به او تعارف سیگار یا هر مواد دیگری را میکنند، بتواند نه بگوید و به عبارتی مهارت «نه گفتن» را داشته باشد بدون اینکه تصور کند عزت نفسش پایمال شده است.
بیشتر بخوانید:
منبع: فارس
ارسال نظرات