آثار جالب مهربان‌ بودن / مهربانی چیست؟

وقتی به مهربان بودن فکر می‌کنید، ابتدا چه چیزی به ذهن‌تان می‌رسد؟ اصلاً منظور از مهربانی چیست؟ شاید به دوست یا یکی از اعضای خانواده فکر کنید که می‌دانید می‌توانید برای راحتی و حمایت به او تکیه کنید، شاید به همسایه‌ای فکر می‌کنید که همیشه سعی می‌کند رفتارش دوستانه باشد یا شاید به کسانی فکر می‌کنید که داوطلبانه کمک می‌کنند. تعاریف زیادی از معنای مهربان بودن وجود دارد و مهربانی اغلب با مفاهیم مرتبطی مانند همدلی، شفقت و نوع دوستی در هم آمیخته شده است.

مهربانی حرکتی است که با انگیزه احساسات واقعی و گرم نسبت به دیگران ایجاد می‌شود و فقط یک احساس نیست، بلکه با اعمال ما تعریف می‌شود. این اعمال مهربانی الزاماً نباید حرکات بزرگی باشند. گوش دادن و بودن با کسی در حالی که درباره یک روز بد صحبت می‌کند، نگه داشتن در برای کسی که دستش پر است یا پذیرفتن شرایط به ضرر خود و به نفع اطرافیان‌مان همگی می‌تواند گونه‌های مختلفی از مهربانی تلقی شود. با این حال، توجه به این نکته حائز اهمیت است که مهربانی شامل ادراک دیگران نیز می‌شود، به این صورت در عملی که قصد داریم مهربان یا کمک‌کننده باشیم، ممکن است همیشه توسط گیرنده به این شکل درک نشود. توجه به احساسات دیگران، داشتن پذیرش روزمره، ادب و محبت نسبت به دیگران و رفتار محترمانه با آن‌ها و... همه و همه مهربانی محسوب می‌شود.

مهربانی فراتر از رفتار است. هنر مهربانی به معنای داشتن روحیه کمک رسانی و همچنین سخاوتمندی و ملاحظه کاری و انجام کار بدون انتظار چیزی است. مهربانی یک ویژگی وجودی است. عمل مهربانی اغلب ساده، رایگان، مثبت و سالم است. نتایج پژوهش‌های انجام شده نشان داده است که مهربانی باعث افزایش عزت نفس، همدلی، شفقت و بهبود خلق و خو می‌شود. همچنین برای بدن و سلامتی هم مثمرثمر بوده و با تنظیم هورمون استرس که مستقیماً بر سطح استرس تأثیر می‌گذارد، می‌تواند فشار خون و استرس را کاهش دهد. افرادی که به طور متعادل با مهربانی و فداکاری از خود صرفنظر می‌کنند، سالم‌تر هستند و عمر طولانی‌تری دارند. قدردانی نیز نقش مهمی در تشویق به مهربانی دارد. وقتی از کسانی که به ما کمک کرده‌اند تشکر می‌کنیم، تحقیقات نشان داده که این می‌تواند باعث شود که آن‌ها احساس ارزشمندی بیشتری کنند و به آنان انگیزه‌ای دوچندان می‌دهد تا در آینده دوباره مهربانانه رفتار کنند.

مهربانی می‌تواند حس خوب ارتباط شما را با دیگران و حتی خلق و خوی ضعیف را بهبود بخشد و به طور کلی روابط را تقویت کند. همچنین می‌تواند مسری باشد. جست‌وجوی راه‌هایی برای نشان دادن مهربانی می‌تواند شما را در فعالیت‌هایتان متمرکزتر کند، به ویژه اگر در برخی موقعیت‌های اجتماعی مضطرب بوده یا استرس شدید داشته باشید. از نظر فیزیولوژیکی، مهربانی می‌تواند عملکرد و راندمان مغز شما را به طور مثبت تغییر دهد. مهربانی برای ذهن نسخه‌ای عالی است و باعث افزایش سروتونین و دوپامین می‌شود که انتقال دهنده‌های عصبی در مغز هستند و به شما احساس رضایت و خوشی می‌دهند. به تبع آن اندورفین‌ها که مسکن طبیعی بدن شما هستند نیز می‌توانند ترشح شوند.

راه‌ها و راهکار‌هایی را برای مهربان بودن و ایجاد شادی کشف کنید و با خود و دیگران مهربان باشید. تنها نحوه رفتار شما با افراد دیگر مهم نیست، بلکه نحوه گسترش همان رفتار‌ها و نیات به خودتان نیز مهم است. شما می‌توانید در صحبت با خود مهربان‌تر باشید و سپاسگزاری را تمرین کنید. مهربانی اغلب باعث می‌شود که شما گره‌گشایی کنید. شما با همسایه خود، آن طور که گاهی با خودتان صحبت می‌کنید، صحبت نمی‌کنید. این همان چیزی است که محققان آن را سیاست همسایگی خوب می‌نامند که می‌تواند مفید باشد. اگر نمی‌خواهید آن را به همسایه خوب خود بگویید، آن را در مورد خودتان نگویید. از خود بپرسید امروز چگونه مهربانی را تمرین خواهم کرد؟ این می‌تواند مفید باشد. این تمرکز مثبت مانند کاشت بذر‌های مثبت در باغ ذهن شماست. جایی که مهربانی جریان داشته باشد، انرژی هم مجال جریان می‌یابد.

---

بیشتر بخوانید:

• ۲ حکایت از گذشت و مهربانی زوجین
• چگونه خشم خود را کنترل کنیم؟

---

مهربانی ارتباط تنگاتنگی با شفقت و نوع دوستی دارد. نوع‌دوستی به عملی اطلاق می‌شود که منفعتی را برای شخص دیگری به ارمغان می‌آورد، اما برای خود فرد اوضاع به هر قیمتی تمام می‌شود یا اینکه هیچ منفعتی برای خود فرد به همراه ندارد. شفقت از این جهت شبیه مهربانی است که شامل احساس همدلی و میل به کمک می‌شود و طبق تحقیقات انجام شده، مهربان بودن فوایدی برای سلامت روان و رفاه ما نیز به همراه دارد. نظرسنجی‌های میدانی و مجازی منتشر شده در جوامع مختلف بشری نشان می‌دهد که بسیاری معتقدند مهربانی می‌تواند مزایایی واقعی برای سلامت روان و رفاه ما داشته باشد و وقتی آدم‌ها مهربان هستند، تأثیر مثبتی بر سلامت روان آن‌ها دارد و همین نسبت موافقند که مهربانی با دیگران تأثیر مثبتی بر سلامت روان آن‌ها دارد.

مهربانی به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش فشار خون و اضطراب کمک می‌کند. علاوه بر این وقتی با دیگران یا نسبت به خود مهربانی می‌کنیم، می‌توانیم تغییرات مثبت روحی و جسمی را از طریق کاهش سطح استرس و افزایش تولید دوپامین، اکسی توسین و سروتونین تجربه کنیم. مطالعات نشان داده‌اند که مهربان بودن با افزایش احساس شادی، رفاه و رضایت از زندگی برای افراد در هر سنی ارتباط دارد. در طیف وسیعی از مطالعات، افرادی که اعمال محبت‌آمیز انجام می‌دهند، بهزیستی بیشتری را تجربه می‌کنند.

به نظر می‌رسد این موضوع صرف‌نظر از اینکه دریافت‌کننده مهربانی، نزدیکان ما یا به طور گسترده‌تر جامعه یا خانواده‌مان باشند، برای همه صدق می‌کند. حتی شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد صرفاً به خاطر کار‌های مهربانانه‌ای که در گذشته انجام داده‌ایم ممکن است همان کار‌ها رفاهمان را افزایش دهد. چنین اعمال محبت‌آمیزی می‌تواند شامل رفتار‌های بزرگ و کوچک باشد، از اینکه به کسی بفهمانید چقدر از آن‌ها قدردانی می‌کنید تا موارد متعدد دیگر. نکته مهم این است که مهربان بودن همیشه امکانپذیر است و سخت نیست.

پژوهشی در مورد دیدگاه‌های نوجوانان درباره مهربانی، طیف گسترده‌ای از رفتار‌ها را شناسایی کرد که می‌توان آن‌ها را مهربان در نظر گرفت. دلایل زیادی وجود دارد که مهربانی ممکن است این تأثیر مثبت را داشته باشد. می‌تواند خلق و خوی ما را بهتر کند، به ما کمک کند احساس توانایی بیشتری داشته باشیم و روابط خود را با دیگران تقویت کنیم.

حتی می‌تواند به ما کمک کند تا اثرات منفی استرس بر سلامتی خود را از بین ببریم. مشاهده شده است که مهربانی در زمان استرس می‌تواند افراد را وادار کند تا با همدلی و نوع دوستی به یکدیگر پاسخ داده و رفتار کنند. این دوستی، تمایل کمک به دیگران در مواقع استرس نامیده می‌شود. این یک پاسخ انطباقی است که به ما امکان می‌دهد تا برای دریافت حمایت‌های بسیار مورد نیاز در مواقع سخت به دیگران نزدیک شویم و در پی آن افراد ارتباطات اجتماعی خود را ایجاد، حفظ و تقویت می‌کنند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد حتی یادآوری ارتباط آن‌ها با اطرافیانشان ممکن است قصد آن‌ها را برای کمک به دیگران افزایش دهد.

انگیزه ما برای کمک به دیگران نیز ممکن است در چگونگی مهربانی، رفاه و سلامت روان ما نقش داشته باشد. هنگامی که ما با مهربانی رفتار می‌کنیم، این به طور کلی به این معناست که رفتار ما ناشی از احساسات واقعی و گرم‌مان نسبت به دیگران است نه ناشی از تعهد یا انتظار مزد و بهره و پاداش. پس فراموش نکنیم که پرورش مهربانی و تشویق دیگران به برخورداری از این روحیه نه تنها برای سلامت روان خودمان، بلکه برای دیگران نیز مهم و ضروری است.

در نظرسنجی‌های انجام شده اخیر نیز مشخص شد تقریباً نیمی از بزرگسالان موافق بودند که مهربانی با خود تأثیر مثبتی بر روان و سلامتی جامعه به همراه دارد. راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانیم از طریق آن‌ها مهربانی را نسبت به خود و دیگران پرورش و افزایش دهیم. یکی از راهکار‌های معروف، تمرین مراقبه محبت‌آمیز است که شامل هدایت نگرش‌های مهربانانه بی‌قید و شرط نسبت به خود و دیگران می‌شود. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این تکنیک می‌تواند منجر به طیف وسیعی از نتایج مثبت، از جمله افزایش رفاه و احساسات خوب و کاهش علائم استرس شود. این‌ها به نوبه خود می‌توانند ما را به انجام رفتار‌هایی برانگیزاند که به نفع جامعه نیز باشد.

 

منبع: روزنامه جوان