کیسه پلاستیکی‌ات را قورت بده!
تابناک جوان به نقل از فارس : مشغول خواندن روزنوشت‌های خانم فائضه غفار حدادی از یک سال زندگی در لوزان سوئیس در کتاب «دهکده خاک بر سر» بودم. در بخشی از روزنوشت‌های او با این بخش روبه‌رو شدم: «اینجا برخلاف ایران که یک قوطی کبریت هم اگر بخری آن را توی کیسه فریزر می‌گذارند و با سربلندی تحویلت می‌دهند، در هیچ سوپر و فروشگاهی نایلون و نایلکس وجود ندارد. یا باید از خانه با خودت زنبیل و کیسه پارچه‌ای و سبد چرخ‌دار بیاوری یا همان جا پای صندوق از آن پاکت‌های کاغذی دسته‌دار بخری و خریدهایت را توی آن بچینی. راه حلی ساده و بهینه برای استفاده کمتر از پلاستیک. جالب است که اینجا برای همان پاکت‌های سازگار با محیط زیست هم پول می‌گیرند، اما در ایران هر تعداد که نایلون در نایلون خریدهایت بچینند باز هم پولی بابت آن نمی‌گیرند.»
خواندن همین چند سطر کافی بود تا ذهنم را فعال کند و نمونه‌های مصرف کیسه پلاستیکی در کشورمان را مرور کنم. آخرین آن همین دیشب برایم اتفاق افتاد. برای تهیه نوشیدنی به مغازه رفته بودم و چون قرار بود سریع استفاده کنیم و تا خانه هم راهی نبود به مغازه‌دار گفتم «کیسه نمی‌خوام» که مغازه‌دار با حالتی حاکی از تعجب گفت «نه آقا! نمی‌شه، بعدا می‌گن از کجا خرید کردی که یک کیسه پلاستیکی به تو نداده!» دیدید؟ کیسه دادن نوعی «آپشن» محسوب می‌شود و اگر فروشگاهی کیسه پلاستیکی ندهد، انگار در پیشگاه خدا مسئول خواهد بود؛ کیسه‌هایی که طبق گفته یک کارشناس محیط زیست عمرشان در کشور ما ۱۲ دقیقه است و بعد از آن دیگر کاربردی ندارد، در حالی که حداقل زمان لازم برای تجزیه این محصولات پلاستیکی ۲۰ سال است و حداکثر یک هزار سال، زمانی است که تخمین زده شده تجزیه آنها زمان می‌برد.
کافی است به مواردی در ذهن خودتان رجوع کنید تا با موارد بسیاری از این دست کیسه پلاستیکی دادن‌ها مواجه شوید. در اینجا بد نیست یادآوری کنیم که سالانه در ایران بیش از ۲۵۰ هزار تُن پلاستیک تولید می‌شود که البته آمار مصرف متفاوت است و عدد دقیقی از آن در اختیار نیست. حالا حساب کنید اگر قرار باشد برای هر کیلو کیسه پلاستیکی ۱۸ هزار تومان هزینه شود (این قیمتی است که این محصول پلاستیکی به فروش می‌رسد) روزانه چه مقدار برای این فراورده نفتی هزینه می‌شود که هزار سال بعد در طبیعت بازیافت خواهد شد.
حالا بیایید کلاهمان را قاضی کنیم و منصفانه به ماجرا نگاه کنیم. روزانه یک میلیارد تومان از جیب تک‌تک ما هزینه می‌شود (فکر نکنید اگر کیسه پلاستیکی رایگان در فروشگاه‌ها می‌دهند خدمت است، بلکه هزینه این خدمت قبلا از شما اخذ شده است) و زمین در محاصره کیسه پلاستیکی‌ها قرار می‌گیرد. هزار سال هم زمان لازم است تا تجزیه شود و به طبیعت بازگردد. آیا رواست که ما از جیب خودمان طبیعت را تخریب کنیم و زمین را برای آیندگان باقی نگذاریم؟
چه بخواهیم یا نه، باید قبول کنیم که کیسه‌های پلاستیکی به طبیعت آسیب می‌زنند و حتی اگر نگران جیب خودمان نیستیم باید نگران طبیعت و آیندگانی که قرار است تا روز رستاخیز از این زمین استفاده کنند، باشیم. در ضمن نگران نباشید که به شما بگویند این‌ها حرف‌های روشنفکرانه و پز و ژست است؛ چون همیشه عده‌ای هستند که در برابر تغییرات ایستادگی می‌کنند و با زدن چنین برچسب‌هایی مانع ایجاد تغییر می‌شوند. مهم این است که به فکر دیگر جانداران باشیم که به خاطر رهاسازی مواد پلاستیکی در معرض خطر قرار دارند و نسلشان تهدید می‌شود.
در این گزارش در پی این نیستیم بگوییم دیگر کیسه پلاستیکی نگیرید و مصرف نکنید که حتما کار سختی است؛ زیرا هم عادت کرده‌ایم و هم پا در هر فروشگاهی می‌گذاری (حتی کتابفروشی‌ها کیسسه پلاستیکی به وفور یافت می‌شود) ولی می‌شود با استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای یا کمتر مصرف کردن به بهبود روند مصرف کیسه‌های پلاستیکی کمک کرد.
باز باید برگردم به ابتدای همین متن و بگویم اگر سوئیس، سوئیس است و ما خیلی از اینکه اینجا سوئیس نیست نالانیم، بهتر است به رفتارهای فردی خودمان نگاه کنیم. ما بی‌محابا در یک خرید از یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خریدمان را داخل کیسه پلاستیکی‌های متعدد قرار می‌دهیم و بابت این موضوع ناراحت نیستیم، ولی سوئیسی‌ها از یک جایی سوئیس شدن خود را آغاز کرده‌اند.
در پایان به نظر می‌رسد، اگر بخواهیم به‌جای رهاسازی کیسه‌های پلاستیکی در طبیعت آنها را در منزل خود نگهداری کنیم یا به عبارتی آنها را خودمان قورت بدهیم، کار سختی باشد!