علت گرفتگی عضلات پا هنگام خواب چیست؟+درمان
هیچ چیز بدتر از این نیست که شب هنگام، با گرفتگی عضلات پا از خواب بیدار شویم!این مشکل تنها محدود به بزرگسالان نیست و کودکان نیز ممکن است این درد را تجربه کنند.
هیچ چیز بدتر از این نیست که شب هنگام، با گرفتگی عضلات پا از خواب بیدار شویم! این درد ممکن است فقط چند ثانیه طول بکشد، اما به هر حال از کیفیت خواب ما می‌کاهد. این مشکل تنها محدود به بزرگسالان نیست و کودکان نیز ممکن است این درد را تجربه کنند.
چرا عضلات پا دچار گرفتگی میشوند و چگونه می‌توانیم آن را درمان کنیم؟ گاهی با کارهای خیلی ساده مثل پوشیدن کفش مناسب پیاده‌روی می‌توانیم احتمال گرفتگی ماهیچه پا را کاهش دهیم؛ برای آشنایی بیشتر با راهکارهای دیگر درمان این نوع گرفتگی، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
گرفتگی عضلات پا هنگام خواب و راه های درمان آن
گرفتگی عضلات پا
هنگام گرفتگی، عضلات پا به طور ناگهانی سفت و دچار درد میشوند. گاهی این درد به قدری شدید است که ما را از خواب بیدار میکند. این وضعیت ممکن است چندین دقیقه یا فقط چند ثانیه ادامه داشته باشد.
گرفتگی شبانه پا هم در بزرگسالان شایع است و هم در کودکان؛ اما با افزایش سن، احتمال وقوع آن بیشتر میشود. این نوع گرفتگی در ۵۰ تا ۶۰ درصد بزرگسالان و حدود ۷ درصد کودکان گزارش شده است. همچنین این مشکل در میان زنان شایع‌تر است. حدود نیمی از افراد بالای ۵۰ سال به گرفتگی عضلات در هنگام شب دچار میشوند.
بیش از ۲۰ درصد افرادی که گرفتگی پا در شب را تجربه میکنند، در طول روز نیز علائم آن را دارند. در این موارد، علائم گرفتگی بسیار آزار دهنده و مزاحم است؛ از این رو افراد می‌بایست به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.
عواملی که باعث گرفتگی پا در خواب می شود
اکثر گرفتگی های شبانه عضلات پا دلیل مشخصی که پزشکان بتوانند آن را کشف کنند، ندارند؛ اما موارد زیر چند علت گرفتگی عضلات پا هستند:
- ساختار متفاوت پا مثل کف پای صاف یا شکل نادرست مفصل زانو (پای پرانتزی یا ایکس)
- نشستن نادرست یا طولانی مدت در یک حالت
- ایستادن یا راه رفتن زیاد روی زمین سفت و سخت
- تغییر تعادل مایعات بدن در اثر عرق کردن بیش از حد، مصرف داروهای افزایش‌دهنده ادرار (دیورتیک)، انجام دیالیز یا بارداری
- ورزش کردن (برای این مورد می‌توانید مقاله دیگر ما درباره درد عضلات بعد از ورزش را مطالعه کنید)
- داشتن شرایط خاص مثل بیماری پارکینسون، دیابت یا کم کاری تیروئید
- به هم خوردن تعادل الکترولیت‌ها ناشی از کمبود برخی مواد معدنی به خصوص منیزیم
- مصرف داروهای خاص مانند انالاپریل یا داروهای ضدبارداری
عضلات خسته
به نظر می رسد که علت اصلی گرفتگی عضلات پا در خواب، خستگی عضله است. احتمال مبتلا شدن ورزشکاران به گرفتگی عضلات پا بعد از تمرینات سنگین بیشتر است. فشار بیش از حد، از جمله تمرین دادن بیش از حد عضلات برای مدت طولانی، میتواند موجب شود برخی افراد بعدا در طول روز بیشتر دچار گرفتگی عضلات شوند.
ایستادن در طول روز
ایستادن در طول روز برای مدتی طولانی، که در بسیاری از مشاغل رایج است، میتوان عضلات را خسته کند. عضلات در طول روز خسته میشوند و احتمال بیشتری هست که بعدا در طی شب دچار گرفتگی شوند.
حالت بدن
نشستن یا دراز کشیدن به شیوۀ خاصی که حرکت یا جریان خون به پاها را محدود میکند، مثل قرار دادن یک پا روی پای دیگر یا به صورت چهار زانو، میتواند به گرفتگی عضلات منجر شود. بهتر است خوابیدن در حالتهای کشیده تر را امتحان کنید تا ببینید آیا این کار گرفتگی های عضلات پا در هنگام شب را کمتر میکند یا خیر.
سن بالاتر
وقتی افراد مسنتر میشوند، احتمال آنکه به گرفتگیهای شبانۀ عضلات پا مبتلا شوند نیز بیشتر میشود. مطالعات نشان داده اند که بیش از 33 درصد از افراد بالای 50 سال دچار گرفتگیهای مزمن شبانۀ عضلات پا می شوند.
حاملگی
بین حاملگی و گرفتگی عضلات پا در خواب نیز میتواند ارتباطی وجود داشته باشد. این مسئله میتواند به خاطر نیازهایی غذایی بیشتر یا تغییرات هورمونی در بدن در طول بارداری باشد.
تاثیرات جانبی دارو
بسیاری از داروها گرفتگی عضلات را به عنوان یکی از عوارض جانبی خود مطرح میکنند
بیماری هایی که منجر به گرفتگی عضلات پا می شوند
برخی بیماری ها نیز میتوانند شخص را در خطر ابتلا به گرفتگیهای مزمن عضلات پا قرار دهند، از جمله:
• بیماریهای قلبی عروقی
• دیابت
• اختلال سوء مصرف الکل
• نارسایی کلیه
• نارسایی کبد
• تنگی کانال نخاعی
• صافی کف پا
جلوگیری از گرفتگی شبانه عضلات پا
شاید روش‌های غیر دارویی برای پیشگیری از گرفتگی عضلات پا ، سرعت اثربخشی درمان‌های دارویی را نداشته باشند؛ اما عوارض داروهای ضدگرفتگی (مانند اثرات منفی روی ریتم قلب که از عوارض شایع داروی کینین است) و عدم اثربخشی صد در صد این داروها در بعضی موارد، باعث میشود درمان غیر دارویی انتخاب بهتری باشد.
حرکات ورزشی کششی
حرکات کششی عضلات پشت ساق پا در طی روز:
برای کشش عضلات پشت ساق پا، در حالت ایستاده قرار بگیرید. در حالی که کف پاها، صاف روی زمین قرار دارد، با خم کردن یکی از زانوها به جلو خم شوید و زانوی دیگر را کاملا صاف نگه دارید. ۱۰ تا ۲۰ ثانیه در این حالت بمانید و برای هر پا ۴ تا ۵ بار این حرکت را تکرار کنید. انجام این حرکت در هفته اول روزی چهار بار و سپس روزی دو بار توصیه میشود.
ایجاد کشش در عضلات پا (به خصوص عضله پشت ساق پا) با نگه داشتن و کشیدن انگشتان به سمت داخل نیز میتواند تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از این مشکل داشته باشد.
حرکات ورزشی ملایم پیش از خواب برای افراد کم تحرک
اگر به دلیل نوع شغل و یا شرایط خاص بیماری، تحرک کمی دارید، بهتر است چند دقیقه قبل از خواب، به آرامی از دوچرخه ثابت استفاده کنید. معمولا مقدار کمی حرکات ورزشی سبک قبل از خواب میتواند به بهبود این مشکل کمک کند.
استفاده از کفش مناسب
کفش‌هایی بپوشید که قالب محکمی دارند و از پا (به ویژه پشت و اطراف پاشنه) حمایت میکنند.
هیدراته نگه داشتن بدن
به مقدار درست و کافی آب بنوشید، به ویژه اگر داروی مدر (دیورتیک) مصرف می‌کنید. البته اگر پزشک مصرف مایعات را برایتان محدود نکرده است. سعی کنید به ویژه در ساعات پایانی روز کافئین و الکل کمتری مصرف کنید؛ همچنین هنگام ورزش، محیط را خنک نگه دارید؛ در اتاق و آب و هوای خیلی گرم ورزش نکنید.
در صورت گرفتگی عضلات پا چه کنیم؟
اگر عضله شما دچار گرفتگی شد، به آرامی آن را بگیرید و بکشید
اگر عضله شما دچار گرفتگی شد، به آرامی حرکات کششی انجام دهید تا عضله باز شود و درد کاهش پیدا کند.
برای جلوگیری از افزایش درد و زمان گرفتگی عضله می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
پیاده روی کنید یا پاهای خود را به آهستگی تکان دهید.
دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
با آب گرم حمام کنید یا به مدت ۵ دقیقه روی ناحیه دچار گرفتگی آب اسپری کنید.
با یخ پیچیده شده در حوله، محل گرفتگی را مالش دهید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در موارد زیر، حتماً لازم است به پزشک مراجعه کنید:
در طول شب چندین مرتبه به دلیل گرفتگی عضلات از خواب بیدار می‌شوید.
درد ناشی از گرفتگی عضله کیفیت خواب شما را بهم می‌زند.
گرفتگی با درد شدیدی همراه است.
اسپاسم عضلانی در نواحی دیگری از بدن‌تان مانند پشت و شکم رخ می‌دهد.
آیا آزمایش مشخصی برای این مشکل وجود دارد؟
احتمالاً نه. پزشک یا پرستار در مورد علائم‌تان با شما صحبت خواهد کرد و معایناتی را برای یافتن دلیل گرفتگی شبانه پا انجام خواهد داد. بسته به علائم و معاینات، ممکن است به انجام آزمایش خون هم نیاز باشد.
مجله اینترنتی تابناک جوان
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
درد گرفتگی شبانه عضلات ساق یکی از شدیدترین دردهایی است که یک انسان ممکنه تجربه کنه. راهکار فوری جلوگیری این است که بمحض آغاز درد همان کاری را انجام دهیم که فوتبالیست ها در میدان در زمان گرفتگی ساق انجام می دهند. یعنی کشش عضلات ساق اکستانته از طریق فشار انگشتان پا بسمت بدن (سر).