شما یک فابینگ هستید!

حتماً برای شما هم پیش آمده، با کسی حرف بزنید و همکلام شوید، ولی او در حین صحبت با شما سرش توی گوشی باشد و مدام در حال چک‌کردن. یا فرزندی دارید که به شدت وابسته گوشی است و حتی سر میز شام هم گوشی را کنار نگذارد. بدتر از وابستگی کسانی که نمی‌توانند از گوشی جدا شوند و حتی در حمام هم آن را در جای مطمئن همراه خود می‌برند. این همه وابستگی به موبایل فقط یک معنی دارد و آن هم ابتلا به بیماری فابینگ است.

زن و مردی در رستوران مقابل هم نشسته و منتظر بودند تا سفارش آن‌ها آماده شود. زن می‌خواست حرف مهمی بزند؛ خبر مهمی داشت و ترجیح داد آن را در موقعیتی رمانتیک اعلام کند. می‌خواست واکنش همسرش را وقتی می‌شنود پدر شده از نزدیک ببیند. هر بار خواست با او حرف بزند مرد سرش در گوشی بود و داشت تندتند چیزی را چک و به سرعت نور جوابی تایپ می‌کرد. زن عصبی شد، چند بار با اخم به او حالی کرد ناراحت شده، ولی مرد باز هم لبخندی زد و سرش را در گوشی فروبرد، آن‌قدر که زن عصبانی شد و از خیر دادن خبر خوب گذشت. یکی از والدین مدرسه برای ملاقات با مدیر مدرسه رفته بود. او کار مهمی داشت و برای ملاقات با مدیر عجول بود. باید درباره بیماری دخترش حرف‌های مهمی می‌زد، ولی مدیر هر از گاهی سر تکان می‌داد و وانمود می‌کرد آماده شنیدن است، ولی در واقع او سرش در گوشی همراه بود و توجهی به حرف آن زن نداشت. زن داشت حرف می‌زد، ولی در واقع با خودش. چون خانم مدیر حواسش در گوشی بود و فقط وانمود می‌کرد اوضاع را تحت کنترلش دارد.

حتماً برای شما هم پیش آمده، با کسی حرف بزنید و همکلام شوید، ولی او در حین صحبت با شما سرش در گوشی باشد و مدام در حال چک کردن. یا فرزندی دارید که به شدت وابسته گوشی است و حتی سر میز شام هم گوشی را کنار نمی‌گذارد. بدتر از وابستگی کسانی که نمی‌توانند از گوشی جدا شوند و حتی در حمام هم آن را در جای مطمئن همراه خود می‌برند... یا دیده‌اید زن‌هایی که در حین آشپزی با دست دیگرشان پیام چک یا استوری تماشا می‌کنند. یا کارمند بانکی که قرار است کار شما را انجام دهند، ولی در عین حال سرش در گوشی است و مدام به صفحه آن نگاه می‌کند و گاهی آن را برمی‌دارد. این همه وابستگی به موبایل فقط یک معنی دارد و آن هم ابتلای ما به بیماری فابینگ است؛ یعنی بی‌اعتنایی به دیگران با نگاه‌کردن به گوشی همراه. اختلال رفتاری جدیدی که با بروز و گسترش فضای مجازی پدیدار شده و هر روز قربانیان بیشتری می‌گیرد. اختلالی که کوچک و بزرگ را مبتلای خود کرده است. تصور کنید کودکی را که در رختخواب تازه چشم باز کرده و هنوز کاملاً هوشیار نشده از بالای سرش گوشی برمی‌دارد و اولین کارش روشن‌کردن اینترنت است. اگر هم اعتراض کنید، می‌گوید فقط در حد چک‌کردن پیام‌هاست. یا همسرتان هنوز راهی محل کار نشده اول گوشی را چک می‌کند. حالا اینکه شدت این اختلال در افراد تا چه حد است باید به علائمش نگاه کرد.

فابینگ‌ها همیشه یک اضطراب درونی دارند که مبادا پیام‌ها و اخبار دوستان‌شان را از دست بدهند. اگر یک ساعت دسترسی به اینترنت نداشته باشند، کلافه و عصبی به نظر می‌رسند و طوری رفتار می‌کنند انگار از اخبار مهم جهان جا مانده‌اند. این آدم‌ها مدام صفحه گوشی خود را نگاه می‌کنند و بی‌دلیل قفل آن را می‌گشایند. یا مدام اینترنت را روشن می‌کنند که مطمئن شوند، پیامی ندارند. فابینگ‌ها همیشه آنلاین هستند و همیشه تمام استوری‌ها را بی‌کم و کاست می‌بینند و چیزی را از قلم نمی‌اندازند.
اغلب فابینگ‌ها همزمان با چک‌کردن گوشی با تلفن همراه حرف می‌زنند، یا دارند با شما چت می‌کنند، ولی در عین حال فرصت تماس با دیگری را از دست نمی‌دهند و هر دو کار را همزمان انجام می‌دهند. آن‌ها را وقتی غذا می‌خورند، بشناسید. چون گوشی عضو اصلی سفره‌شان است و آن را درست کنار بشقاب‌شان می‌گذارند و با هر لقمه، نگاه‌شان به صفحه گوشی است. حالا برویم سراغ راهکار‌های این اختلال.

اگر شما یک فابینگ هستید، پیشنهاد می‌کنیم موقع غذا گوشی خود را در حالت پرواز قرار دهید تا تماس یا پیامی دریافت نکنید. تماس و گفتگو با دیگران را جایگزین چک‌کردن گوشی کنید و سعی کنید حواس‌تان از گوشی کاملاً پرت شود. ورزش و فعالیت‌های دیگری را جایگزین کنید تا حواس‌تان به مرور از گوشی پرت شود. اگر در مسیر مدام گوشی دست‌تان است با چیز‌هایی مثل یک جدول خود را سرگرم کنید تا به مرور این اختلال بهبود یابد. موقع خواب گوشی خود را دور بگذارید تا اگر هم بخواهید نتوانید مدام چک کنید. خواب شیرین صبح اجازه نمی‌دهد از رختخواب خیز بردارید و گوشی را بیاورید. پس کم‌کم عادت چک کردن اصلاح می‌شود.گرچه اختلال فابینگ متعلق به کاربران فضای مجازی است، ولی هستند بیماری‌ها و اختلال‌های دیگری که مربوط به دنیای پر رمز و راز اینترنت است. شاید اسمش عجیب باشد، ولی در واقع همه ما به نوعی آن را کم یا زیاد تجربه کرده‌ایم.

سندروم سایبر کندریا: ساده‌اش می‌شود آدم‌هایی که با وسواس دنبال نشانه‌های بیماری در ماشین‌های جست‌وجوگر مثل گوگل هستند و به خود بیمار پنداری تن می‌دهند. حتماً دیده‌اید آدم‌هایی که جواب آزمایش خود را گرفته‌اند و در فاصله‌ای که نزد پزشک بروند، خودشان دست به تفسیر می‌زنند و بیماری‌های عجیب و غریبی یافت می‌کنند. یا کسی که با کوچک‌ترین علائم بیماری دنبال بیماری‌های جدی مثل سرطان می‌گردند و خودشان را بیمار می‌پندارند، یا برای هر سر درد کوچکی یک غول می‌تراشند و حتی گاهی بدون مشورت با پزشک دست به درمان می‌زنند و این اضطراب را با خود به دوش می‌کشند. سندروم نوموفوبیا یعنی آدم‌هایی که مدام می‌ترسند گوشی خود را جا گذاشته باشند. قبل از رفتن بار‌ها کیف خود را چک می‌کنند و اگر برای کاری مجبور باشند از گوشی خود دور باشند، دچار اضطراب می‌شوند و مدام در تکاپوی رسیدن به گوشی همراه خود هستند. مثل کسانی که در دادگستری یا بعضی ادارات باید گوشی خود را تحویل دهند، ولی آن‌ها با هر ترفندی شده گوشی را با خود داخل می‌برند. جالب است به دلیل جرم‌بودن حمل گوشی آن را خاموش یا روی سکوت می‌گذارند و عملاً کارایی مثبتی ندارد، ولی همین که آن را دنبال خود دارند، احساس امنیت می‌کنند. سندروم تونل کارپال یعنی استفاده زیاد از گوشی و اختلال در سیستم عصبی دست‌ها. آن‌ها اغلب سر انگشتان‌شان گزگز می‌کند و از اینکه کف دست یا بند‌های انگشت‌شان را ماساژ دهند، لذت می‌برند. آن‌ها مدام در حال تایپ یا ور رفتن با گوشی هستند و خیلی‌ها این کار را با مهارت به صورت خوابیده انجام می‌دهند. به همین دلیل طبیعی است که دست‌شان خواب می‌رود یا دچار درد می‌شود.

سندروم چشم کامپیوتری: این اختلال هم بر اثر نگاه کردن بیش از حد به صفحه گوشی اتفاق می‌افتد و اغلب برای کسانی است که مدت طولانی بازی‌های یارانه‌ای می‌کنند و از روی بازی یا صفحه در حد پلک زدن هم چشم برنمی‌دارند. این افراد باید بیشتر مراقب سلامتی چشم‌های خود باشند و بین بازی‌ها و زل‌زدن‌های طولانی وقفه بگذارند. در سال‌های اخیر و با گسترش پلتفرم‌های تماشای فیلم اختلال‌های چشمی نیز رو به گسترش است و اغلب افراد از گوشی به عنوان تلویزیون سینما کلاس درس و... استفاده می‌کنند. برای کم‌شدن این آسیب می‌توانید از تابش هرگونه نور طبیعی و مصنوعی روی گوشی خود دوری کنید. نور صفحه گوشی خود را تا جایی که ممکن است کم کنید، فاصله صفحه گوشی تا چشم را در حد استاندارد رعایت کنید و هر ۲۰ دقیقه از جای خود بلند شوید و برای ۲۰ ثانیه به چیزی که حدود ۲۰ قدم از شما فاصله دارد، نگاه کنید. سایز فونت‌های خود را تغییر دهید تا مجبور نباشید به چشم خود فشار مضاعف بیاورید. پس تأکید می‌کنیم قانون ۲۰- ۲۰- ۲۰ را رعایت کنید؛ یعنی هر ۲۰ دقیقه چشم از صفحه رایانه یا گوشی بردارید. به مدت ۲۰ ثانیه استراحت کنید و به چیزی ۲۰ قدم دورتر نگاه کنید.

سندروم گوشی خیالی را کسانی مبتلا هستند که مدام حس می‌کنند گوشی آن‌ها در حال زنگ خوردن است یا با شنیدن کوچک‌ترین لرزشی فک می‌کنند گوشی آن‌ها روی ویبره است و زنگ می‌خورد، در حالی که هیچ پیامی دریافت نکرده‌اند و جالب‌تر اینکه حتی گوشی خود را همراه خودشان نیاورده‌اند، ولی گاهی حس می‌کنند زنگ خورده یا می‌لرزد. خانم میشل دروئین روانشناس دانشگاه فورت وین که خود نیز به این اختلال مبتلا بود تحقیقی را در زمینه این سندروم آغار کرد و به نتایج جالب توجهی دست یافت. او این سندروم را در دسته اختلال‌های روانی ندانسته و آن را نوعی توهم می‌داند. برای حل این اختلال هم پیشنهاد می‌کند مدتی گوشی یا ساعت هوشمند خود را در منزل بگذارید و همراه خود نبرید تا کم‌کم احتمال پیش‌بینی لرزش گوشی کاهش یابد. بعضی‌ها هم مبتلا به سندروم اردک هستند. چرا اردک؟ چون این حیوان زیبا با بال‌ها و راه رفتن طنازانه‌اش باید زیر آب تندتند پا بزند تا حرکتی زیبا خلق کند و بقیه شاهد راه رفتن زیبایش باشند، کاری که اغلب ما انجام می‌دهیم. به رغم سختی‌ها و مشکلات فراوانی که داریم وانمود می‌کنیم خوشحال و خوشبختیم. هر روز که گوشی خود را چک می‌کنیم، اینستاگرام پر است از پیام‌هایی که نوید شادی و ثروت می‌دهند. پیام کسانی که خودشان را پشت زیبایی‌های دنیای مجازی قایم کرده‌اند و فقط رستوران رفتن‌ها و عکس‌های لاکچری و... را به اشتراک می‌گذارند و شما هرگز نخواهید دانست آن عکس‌ها در چه شرایطی گرفته‌شده و ممکن است آن مسیر زیبا یا آن کافه یک نفره بعد از یک جدایی سخت اتفاق افتاده باشد. سندروم اردک این روز‌ها بسیار شایع است و بلاگر‌های صورتی که هر روز عکس‌های خوشبختی غیرواقعی خود را به نمایش می‌گذارند، بیش از همه به رواج این اختلال اجتماعی دامن می‌زنند.

پاتریک مک گینیس در سال ۲۰۰۲ اصطلاح فومو را برای یکی از پیامد‌های روانی استفاده از فضای مجازی مطرح کرد؛ این اصطلاح به ترس ناشی از جا ماندن از دست دادن، شامل نشدن، حذف شدن و... اشاره دارد. جاماندگی وقتی رخ می‌دهد که فرد عکس دوستان و دنبال‌کننده‌هایش را می‌بیند، حسرت می‌خورد و حس می‌کند در مسیر خوشبختی از دیگران جا مانده است. این اتفاق برای افراد زیاد می‌افتد و اغلب به خاطر نداشته‌های‌شان پس از ورود به فضای مجازی غمگین و افسرده می‌شوند. مبتلایان می‌ترسند از اخبار کسب وکار خود جا بمانند و مدام بازار سرمایه را چک می‌کنند و ترس از جا ماندن دارند. کاربران مبتلا به این اختلال گاهی از بی‌خبر ماندن می‌ترسند. وقتی از گوشی دور هستند گویا دنیا در آن چند ساعت زیر و رو می‌شود و آن‌ها در بی‌خبری به سر می‌برند و این بی‌خبری از دنیا چه آزاردهنده است. آن‌ها وقتی از گوشی دورند، می‌ترسند از اتفاقات صفحه‌شان جا بمانند. می‌ترسند کسی آن‌ها را فالو کند و آن‌ها نبینند. کسی لایک کند و آن‌ها متوجه نشوند یا استوری جدیدی بگذارند و او آخرین بازدیدکننده باشد. به همین دلیل به فابینگ مبتلا می‌شود و مدام گوشی خود را چک می‌کند. با گسترش تکنولوژی و استفاده بیشتر مردم از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، تمام اختلال‌های ناشی از مصرف در کمین افراد است. پس اینکه تا چه حد می‌توانیم از آسیب‌های روحی و فیزیکی این ماجرا کم کنیم، بستگی به نگاه ما نسبت به دنیای مجازی و تلاش ما برای تغییر سبک زندگی سالم دارد. ما نمی‌توانیم جلوی سرعت و شتاب تکنولوژی و رشد قارچ‌گونه گوشی‌های هوشمند را بگیریم، ولی می‌توانیم هوشمندانه از وابستگی و خطرات ریز ودرشت آن در امان بمانیم.

 

منبع : جوان