شب یلدا شام چی بپزیم؟
رسم غذای شب یلدا در شهرهای مختلف تا حدودی متفاوت است اما نکته مشترک، دورهمی و وقت گذرانی با اعضای خانواده و فامیل نزدیک در این شب سنتی است
غذای شب یلدا یکی از بخش های جالب و خوشمزه در این شب خاص است. .رسم شام شب یلدا در شهرهای مختلف تا حدودی متفاوت است اما نکته مشترک، دورهمی و وقت گذرانی با اعضای خانواده و فامیل نزدیک در این شب سنتی است. شب یلدا برای ما ایرانی ها شب جشن و شادمانی است. بعضی از خانواده ها مهمانی های خیلی مفصل برای این شب تدارک می بینند. بعضی از خانواده ها هم ترجیح می دهند که به جای تشریفات آن چنانی، دور هم زیر کرسی بشینن و فال حافظ بگیرن. برخی از خانواده ها هم تمام این شب طولانی را به خاطره تعریف کردن و انجام بازی های جذاب سپری می کنند. اما خب چیزی که بین همه این افراد مشترکه وجود تنقلات شب یلدا و البته غذای شب یلدا است.اگر شما هم دوست دارید بدانید که غذاهای مخصوص شب یلدا و رسم غذای شب یلدا چیست، این نوشته را تا انتها بخوانید.
شام شهرهای مختلف در شب یلدا چیست؟
کلم پلو در شیراز
در شیراز برای شام شب یلدا، کلم‌پلوی شیرازی می‌خورند. ابتدا گوشت چرخ کرده را با ادویه، آرد نخودچی و پیاز رنده شده ورز می‌دهند و سرخ می‌کنند. کلم خرد شده را با روغن و پیاز و رب گوجه فرنگی تفت می‌دهند. و به آن آب گوشت یا آب خالی اضافه می‌کنند و می‌گذارند خوب بپزد. کوفته قلقلی‌ها را هم داخلش می‌ریزند و ادویه و دارچین و پودر گل سرخ می‌افزایند. و آبش که کشیده شداین مایه را با برنج آبکش‌شده مخلوط می‌کنند و می‌گذارند که دم بکشد.
خشیل خوشمزه در آذربایجان
در شهرهای مختلف آذربایجان شرقی و غربی برای شام یلدا، خشیل می‌خورند. و می‌گویند این غذا باعث مقاومت بدن در برابر سرما میشود. بلغور را خیس می‌کنند و با آب می‌پزند تا نرم شود، چهار قاشق آرد را در چهار پیمانه آب سرد حل می‌کنند و بلغور پخته شده را به آن اضافه کرده و می‌گذارند بپزد و غلیظ‌تر از هلیم شود. بعد آن را در کاسه‌ی بزرگی می‌ریزند. وسط کاسه را گود می‌کنند که این گودی جای ریختن شیر و عسل است. خشیل را حتما باید با شیره مصرف کرد چون بدون شیره بدون مزه خواهد بود. این خوراک غذای خوبی برای صبحانه است.
کوفته تبریزی و شب یلدا
تبریزی‌ها با انبوهی از غذاهای خوشمزه به پیشواز شب یلدا می‌روند. در کنار دسرهای شیرین و مخصوص این شهر، پختن یک شام لذیذ یکی از هنرهای کدبانوهای تبریزی است. کوفته تبریزی در بالای لیست غذاهای یلدایی قرار دارد. این غذا با گوشت چرخ‌کرده، لپه، برنج، سبزی و ادویه کوفته تبریزی و … درست میشود.
یک دسر خوشمزه به اسم «پالدا» هم که بافتی رقیق‌تر از مسقطی دارد، برای این شب تهیه میشود. این دسر معمولا در پیاله‌های یک نفره درست میشود و در آن اثری از روغن نیست. نشاسته جزء اصلی این دسر خوشمزه زرد رنگ است.
ماهی شکم پر غذای شب یلدای خوزستانی‌ها
اهوازی‌ها و خوزستانی‌ها به غذاهای دریایی علاقه خاصی دارند. در ضمن سبزی‌های محلی و بومی این استان هم برای طعم دادن به این غذاها استفاده می‌شوند. از طرفی طعم تند و تیز غذاهای اهوازی مشهور است. در میان غذاهای شب یلدای اهوازی‌ها، قلیه ماهی و ماهی شکم پر جایگاه ویژه‌ای دارد.
ماهی شکم پر در اهواز معمولا با ماهی صبور درست میشود که روی آتش پخته میشود. در قلیه ماهی هم از ترکیب ماهی با رب انار یا رب گوجه فرنگی، تمبر هندی، سبزی قلیه (گشنیز و شنبلیله (حلبه))، سیر و ادویه‌‌های مخصوص استفاده میشود. قلیه ماهی با برنج سرو میشود. از دیگر غذاهای محبوب در این استان می‌توان به قلیه میگو و امگشت پلو هم اشاره کرد که معمولا بین عرب‌ها طرفدار دارد.
چله شو و خورش مرغ ناردون
مازندرانیها به شب یلدا چله شو می‌گویند. مازندرانیها برای شب یلدا حتما یکی از انواع پلو را تهیه می‌کنند. قدیمی‌های این شهر باور دارند که خوردن برنج یا گندم شگون دارد. در سفره شام یلدای مازندرانیها معمولا غذاهای مختلفی از جمله خورش مرغ ناردون، بورانی اسفناج، کوکو سبزی، سبزی پلو با مرغ، بوقلمون یا ماهی گرده‌بیج که در واقع ماهی سفید شکم پر یا به اصطلاح خودشان «تودلی» است، قرار دارد.
معمولا کلاردشتی‌ها سبزی پلو را با سبزی فراوان و روغن گوسفندی می‌پزند. در ضمن به سلیقه زنان، شاخه‌ای از یک گل یا سبزه هم در سفره شب یلدا قرار داده میشود. خورش فسنجان با مرغ یا اردک هم یکی دیگر از غذاهایی است که در شهرها و روستای این شهر به عنوان شام شب یلدا پخته میشود.
انار پلو، غذای شب یلدای قزوینی‌ها
قزوینی‌ها یک غذای لذیذ برای شام یلدا دارند به نام انار پلو. این غذا به صورت پلوی مخلوط با مرغ یا گوشت درست میشود و بعد از پخت با دانه‌‌های انار و انواع خلال مخلوط میشود. برای عطر بیشتر از گشنیز خرد شده تازه هم در این غذا استفاده میشود.
البته این غذا در شیراز هم پخته میشود. مرغ یا گوشتی که در طرز تهیه انار پلو استفاده میشود، میتواند بعد از پخت مکعبی ریز یا ریش ریش باشد. در کنار انار پلو، قیمه نثار هم یکی از محبوب‌ترین غذاهای شب یلدای قزوینی‌ها است.
خربزه ترش یا کالک ترش دسر مورد علاقه سنندجی ها
سنندجیها برای شب یلدا، دلمه برگ مو یا دلمه کلم برگ درست می‌کنند. محتوای دلمه‌ها معمولا گوشت چرخ‌کرده، برنج و … است. علاوه بر دلمه، خوراکیهای دیگری مثل ماست، روغن، کره محلی، شیره انگور، رب انار، پیاز و خربزه ترش را هم می‌توانید در سفره شام سنندجیها ببینید.
خربزه ترش یا کالک ترش هم یک دسر بعد از خوردن شام سنگین و چرب سنندجیها است. این خربزه‌های محلی کوچک از چند ماه قبل از شب یلدا در سرکه خوابانده می‌شوند تا برای این شب آماده باشند. «آنو» هم جزو خوراکیهای این شهر برای شب چله است. برای درست کردن آنو، خوشه‌های انگور را در زیرزمین یا سایه، نخ و از سقف آویزان می‌کنند و شب یلدا می‌خورند.
خورش انار بیج غذای شب یلدا گیلانی
اگر سری به گیلان و شهرهای اطراف آن زده باشید، می‌‌دانید که خورش انار بیج بین مردم این شهر چقدر معروف و پرطرفدار است. به انار بیج «سبزی فسنجان» هم گفته میشود، به این خاطر که طرز تهیه آن شبیه خورش فسنجان است. در کنار خورش انار بیج، خورش انار و بادمجان هم از غذاهای لذیذی است که از زمان‌های قدیم خوردن آن در شب یلدا بین شمالی‌ها مرسوم بوده است.
رودباری‌ها هم در این شب معمولا ماهی پلو درست می‌کنند. در این غذا، ماهی سرخ میشود و به تعداد افراد با برنج سرو میشود. کوفته انار و مرغ ترش شمالی با سس انار هم از دیگر غذاهای خوشمزه شمالی‌ها برای شب یلدا است.
گیلانی‌ها یک تنقلات خوشمزه و سالم دیگر هم در کنار غذاهای شب یلدایشان قرار می‌دهند که «آوکونوس» نام دارد. برای درست کردن آوکونوس، ازگیل خام در خمره‌های پر از آب نمک ریخته میشود و در هوای گرم گوشه اتاق نگهداری میشود. این خوراکی خوشمزه با گلپر و نمک خورده میشود.
فال با فلس ماهی در رودبار
در نوده رودبار الموت معروف‌ترین و بهترین خوراکى شب چله‌ی مردم ماهى‌پلو است. با سبزى خشک و روغن و برنج و مخلفات دیگر سبزى‌پلو مى‌پزند. ماهی را سرخ می‌کنند و به تعداد افراد خانواده تکه مى‌کنند و لاى سبزى‌پلو می‌گذارند. مقدارى از پولک یا فلس‌هاى ماهى را که قبل از پختن ماهى تراشیده‌اند در یک سینى مى‌ریزند و خوب مى‌شویند و تمیز مى‌کنند و سر سفره مى‌آورند. بعد که شام را خوردند سفره را جمع مى‌کنند و این سینى را جاى سفره قرار مى‌دهند. پدر یا مادر یا بزرگتر خانواده به یکى از بچه‌ها که از همه کوچک‌تر باشد اشاره مى‌کند تا مقدارى از پولک‌ها را بردارد. احتمالاً همزمان دعا می‌کنند که بچه مشتش را پر نکند و گرنه تا آخر شب مشغول خواهند بود. مقدار پولکى را که در دست بچه است مى‌شمارند. اگر جفت درآمد خوب است و زمستان بارندگى فراوان خواهد شد.
بیشتربخوانید:
گندم شیره‌ی لرستانی
در لرستان مردم در شب چله «گندم شیره» مى‌خورند که گندمى است که در شیره مى‌خیسانند و زردچوبه و نمک به آن می‌زنند. بعد روى ساج برشته‌اش مى‌کنند و همراه خلال بادام، گردو، کشمش، سیاه دانه و کنجد مخلوط کرده و مى‌خورند.
تهرانی ها و آش شله قلمکار
شاید جالب باشد بدانید که از قدیم تهرانی‌ها برای شام شب یلدا رسم و رسوم خاصی نداشتند ولی در این شهر معمولا برای شب یلدا سبزی پلو با ماهی طبخ میشود. خوردن آش شله قلمکار هم در تهران برای شب چله مرسوم است. در کنار این‌ها دمپختک یا دم‌پخت باقالی برای شام یلدا پخته و سرو میشود.
شما هم در ادامه رسم و رسوم شهر و دیار خودتان را در شب یلدا با ما به اشتراک بگذارید.
مجله اینترنتی تابناک جوان
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۱۹
در انتظار بررسی: ۰
سلام اخه اونایی که مستاجرن باحقوق ماهی 3میلیون بااین همه گرونی چه شب یلدایی، وقتی نمیتونیم یک کیلوبرنج بخریم تالااقل خالی بپزیم، توروخدااینقدرباتجملات ورسمهای قدیمی توخونواده هااختلاف نندازین
ما امشب همان کوفته را میپزیم با یه بسته فیله مرغ هم سرخ میکنم، دیگه تخوه و هندونه و میوه
واقعا فکر می کنین مردم دیگه هیچ دقدقه ای ندارن جز اینکه شب یلدا چی بپزن ؟؟چی بخورن ؟؟
والا همون کوفتی که شبای دیگه می خوردیم تو این وضع گرونی شب یلدا فقط مال قدیما بود
والا همون کوفتی که شبای دیگه می خوردیم تو این وضع گرونی شب یلدا فقط مال قدیما بود
من الان شب یلدا هیچی نداریم باید چکار کنم آقا روحانی شما برای مردم هیچی نمی کنی پس شب یلدا مردم خوشحال کن .
مدیر سایت
۱۰:۱۴ - ۱۴۰۰/۰۹/۲۸
روحانی؟؟؟
ناشناس
۰۸:۱۰ - ۱۴۰۰/۰۹/۳۰
بی چاره هنوز خبر نداره که روحانی به تاریخ پیوسته
سلام
همه جای دنیا برای برگزاری جشن ها از طرف
فروشندگان انصافی خرج می دهند و وسایل مورد نیاز این جشن را ارزان می کنند
که همه از سفره های رنگین بهره مند شوند و خجالت زده دیگران نباشند،ولی متاسفانه در ایران بر عکس می باشد ، الان میوه و آجیل و حتی تخمه آفتابگردان را هم چندین برابر گران کردند.
فروشندگان بی انصاف مسيولین که فکر مردم نیستند شما که از مردم هستید
کمی به حال مردم باشید .
بگذارید در این شب‌های خوش برای همه ماندگار باشد.
همه جای دنیا برای برگزاری جشن ها از طرف
فروشندگان انصافی خرج می دهند و وسایل مورد نیاز این جشن را ارزان می کنند
که همه از سفره های رنگین بهره مند شوند و خجالت زده دیگران نباشند،ولی متاسفانه در ایران بر عکس می باشد ، الان میوه و آجیل و حتی تخمه آفتابگردان را هم چندین برابر گران کردند.
فروشندگان بی انصاف مسيولین که فکر مردم نیستند شما که از مردم هستید
کمی به حال مردم باشید .
بگذارید در این شب‌های خوش برای همه ماندگار باشد.
دیگه این مراسمات هم نباشه که مردم دق میکنن
در مورد لبو پلو هرگز لبو را برای ته دیگ نذارید چون بسرعت میسوزه وتلخ میشه اول یک کفگیر برنج ته دیگ بریزید بعد لبوهارا بریزید مثل آلبالو پلو مواد شیرین زود میسوزن
اخه اخر برج،جیب خالی،یلدا چیه؟
در روستای ما خونه بزرگتر میرن ورودی کرسی نخودچی وکمشش و میوه میزارن و قصه میگن و می خورن خیلی تجملات نیست
کوفت
ما معمولا شب یلدا تو منزل هر کدوم از خواهر یا برا درا باشیم یکی از تنقلات و برعهده میگیریم و باخودمون میبریم که به صاحب خونه فشار نیاد یا کلا یه مبلغی روی هم میزاریم برایه شام و تنقلات اینطوری هم بصرفط هم اینکه به هیچ کس فشار نمیاد و دورهمم هستین
ناشناس
۲۳:۱۰ - ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
آفرین برشمادرودبرشرفتان بهترین کار روشمامیکنین
سلام شب خوش بر هموطنان عزیزم واقعا چه شب یلدائی با این همه مشکلات و گرانی متاسفم از این همه تشریفات و تجملات
آستارایی ها .باسترما میخورن .از اوردک درست میشه
بیایید سری به شام یلدای بازنشستگان بزنید . تا بفهمید یلدا یعنی چه
واقعیت را بنویسید یلدا یا هر جشنی برای طبقه مرفه هست تا بوده
همین جور بوده فرو دستان نانی در سفرشان نمانده ... آنهم اخر برج .... واقعیت را بگوئید کسی که حقوقش تا ۱۵ نمی رسد میتواند . آجیل. هندوانه . و آنچنان شامی بپزد خیر ... ما فقط نگاه
واقعیت را بنویسید یلدا یا هر جشنی برای طبقه مرفه هست تا بوده
همین جور بوده فرو دستان نانی در سفرشان نمانده ... آنهم اخر برج .... واقعیت را بگوئید کسی که حقوقش تا ۱۵ نمی رسد میتواند . آجیل. هندوانه . و آنچنان شامی بپزد خیر ... ما فقط نگاه
اینقدرهرچیزی تجملاتی نکنید اخربرج بااین گرانی مردم روحرص ندید
اینقدر ازشب یلدا نگین اونایی که چیزی ندارن مثل ما دلشون میسوزه
دستور پختش کجا بود !!! اینقدر دروغ نگید برای کلیک خور