توقف پخش قبله عالم؛ اعتراض یا اعتراف؟!

در ادامه این اطلاعیه آمده است: «سریال قبله عالم از روز نخستِ پخش تا به امروز در فرایند تولید و ممیزی دچار چالش‌های فراوان شد، به‌گونه‌ای که پیوستگی خود را از دست داد و بخش عمده‌ای از هر قسمت سریال مورد حذف قرار گرفت؛ بنابراین فیلیمو تصمیم گرفت قسمت هفتم قبله عالم، قسمت پایانی آن باشد و پخش آن به طور کامل متوقف شود.
لازم است تاکید کنیم هیچ سازمان، نهاد قضایی و یا ارگان امنیتی حکم به توقیف این سریال نداده است و فیلیمو درخصوص تحلیل‌ها، تفسیر‌ها و حاشیه‌هایی که پیرامون کیفیت و یا محتوی این سریال در فضا‌های مختلف -به درست یا غلط- ایجاد شده قضاوتی ندارد. این تصمیم صرفا در پی کاهش جدی زمان موثر هر قسمت و حجم بالای اصلاحات نهاد‌های ناظر اتخاذ شده است. متاسفانه نوع مواجهه با حساسیت‌های ایجاد شده پیرامون سریال قبله عالم، مصداق بارز این ضرب المثل است که «به‌جای کلاه، سر آورده شد» آن‌قدری که دیگر جانی در سریال باقی نمانده است.
علیرغم ضرر مالی فیلیمو، به احترام وقت و هزینه‌ای که شما مخاطبان برای دیدن سریال‌های فیلیمو اختصاص داده‌اید، سریال‌هایی که در برنامه پخش ماه‌های آینده قرار داشتند، از مهر و آبان پخش و اطلاع‌رسانی خواهند شد.»

این اولین باری نیست که عوامل یک سریال به سانسور و ممیزی ها اعتراض می‌کنند. سریال‌های شبکه نمایش خانگی معمولا برای کسب مجوز پخش، میان وزارت ارشاد و ساترا در رفت و آمد هستند. اما با خبری که اخیرا اعلام شد به نظر می‌رسد کار برای سریال‌های نمایش خانگی در آینده سخت‌تر خواهد شد، چرا که گویا قرار است سامانه جدید دیگری به نام «الماس» برای نظارت فیلم‌های نمایش خانگی تاسیس شود.
خبرگزاری فارس با اعلام این خبر نوشت: "حالا که سامانه الماس آغاز به کار کرده است، این ابهام به وجود آمده که با حضور ساترا چه لزومی به ایجاد سازمانی جدید در مورد مجوز نمایش خانگی وجود داشت؟ در حقیقت ساترا با این طراحی فعالیت خود را آغاز کرده که به تولیدات شبکه نمایش خانگی مجوز ساخت و توزیع بدهد و اگر ساترا کار خود را به خوبی انجام نمی‌دهد، چرا دچار تغییر ساختار نشده و در ادامه نهاد موازی با ساترا راه اندازی شده است؟ این در حالی است که هنوز نقل و انتقال مجوز‌ها به ساترا نهایی نشده است."

اما در مقابلِ کسانی که از این آثار حمایت می‌کنند، برخی از منتقدان هم می‌گویند که فیلم و سریال‌ها خیلی هم بدشان نمی‌آید با واژه‌های توقیف و سانسور حاشیه سازی کنند و کیفیت فیلم را پشت این حواشی پنهان می‌کنند.
روزنامه شهروند در زمانی که اولین قسمت‌های قبله عالم پخش میشد و اخباری از سانسور و توقیف آن به گوش می رسید در مطلبی نوشت: انتشار خبر توقیف یک فیلم، سریال یا حتی آلبوم موسیقی به دهان بسیاری مزه کرده و می‌بینیم که این اتفاق هر از گاهی برای یک اثر هنری رخ می‌دهد. آثاری که با انتشار خبر توقیف (و گاهی هم فقط سانسور) نگاه مخاطبان را به خود جلب کرده و بخش زیادی از آسیب‌ها و کمبود‌های خود را نیز با این بهانه توجیه می‌کنند.
اما منوچهر محمدی تهیه‌کننده سریال قبله عالم این ادعا‌ها را رد کرد. او درباره اتهامِ به اینکه می‌خواهند با اعلام توقیف، سریال بیشتر بفروشند، به تسنیم گفت: هیچ‌وقت دنبال ترفند‌های تبلیغاتی نبوده‌ایم و نیستیم و اعتقاد داریم اثر هنری خود باید بتواند از خودش دفاع کند.

مصطفی قاسمیان روزنامه نگار سینما و تلویزیون در یادداشتی که در صفحه شخصی اش منتشر کرده است نوشت: فیلیمو سریال نمایش خانگی «قبله عالم» را به علت آن که در اثر ممیزی، پیوستگی خود را از دست داده بود، به کلی متوقف کرد و به آن پایان داد؛ تصمیمی که حاشیه‌های فراوانی ساخته. عده‌ای گفته‌اند این سریال به دلیل کیفیت پایین و نه ممیزی، حذف شده و در واقع فیلیمو "روغن ریخته را نذر امام‌زاده کرده" ، اما من فکر می‌کنم این تحلیل درستی نیست. به دو دلیل:
نخست این که برای دنبال‌کنندگان سریال، بسیاری از نقاط دارای ممیزی، مشخص است و تردیدی وجود ندارد که ممیزی، زخمی کاری به «قبله عالم» زده؛ بنابراین اگرچه این سریال واقعا ضعیف بود، اما ممیزی آن را نابود کرد. دوم این که اگر فیلیمو بنا داشت سریال‌های بی‌کیفیت خود را حذف کند، «مردم معمولی» و «میدان سرخ» در اولویت قرار داشتند.
تکلیف مردم معمولی که مشخص است، اما طبق آمار پلتفرم، در حالی که ۷ قسمت اول قبله عالم میانگین ۸۱ درصد رضایت مخاطب داشت، اما میدان سرخ با میانگین ۷۴ درصد رضایت، آماری به مراتب ضعیف‌تر داشته و نارضایتی بیشتری ساخته، با این وجود، سریال‌های کمترمحبوب، متوقف نشدند.
در نهایت اگر زمزمه‌ها درباره احتمال بازگشت اختیار نظارت بر سریال‌های خانگی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به حقیقت بپیوندد، این احتمال وجود دارد که اهالی فیلیمو، پس از این اتفاق یک بار دیگر برای دریافت پروانه نمایش درخواست بدهند. معلوم نیست این اتفاق چقدر محتمل است، اما در چنین شرایطی می‌توانیم منتظر باشیم نسخه کامل‌تر و کم‌ممیزی‌تری از «قبله عالم» منتشر شود؛ اگرچه بعید می‌دانم باز هم اثر دندان‌گیری باشد.