ماجرای راهروهای پنهان زیرین خانه‌های تاریخی یزد چیست؟
یکی از ویژگی‌های کمتر دیده شده خانه‌های تاریخی را می‌توان در بافت ارزشمند جهانی یزد دید، داشتن راهروهایی زیرزمینی که منجر به اتصال خانه‌ها به همدیگر میشود، اما ماجرای این راهروهای زیرزمینی که در برخی از خانه‌های تاریخی باقی مانده چیست؟
یکی از میراث به جای مانده از دوران گذشته که شاید کمتر در مورد آن صحبت شده، راهروهای تاریخی خانه‌های قدیمی یزد است که در قسمت زیرین بافت تاریخی این شهر ، هنوز آثار آن به وضوح دیده میشود و مواردی از خانه‌ها نیز هنوز شاهد وجود این راهروها در خانه‌هایشان هستند. هرچند خطوط آب و گاز و بعضا آسفالت خیابان موجب مسدود شدن بسیاری از این مسیر‌ها و راهروها شده، اما هنوز برخی از خانه‌ها از راهروهای مرموزی خبر می دهند که گا‌هی تا خانه همسایه ادامه دارد.
«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی یزد، در مورد این راهروها می‌گوید: در گذشته و در جنگ جهانی اول که یزد دچار قحطی فراوانی بوده است، مردم از ترس گروه‌های خارجی دشمن به این راهروها پناه می‌بردند.در این زمان، در مقابل ترس از دشمن فرزندان و همسران خود را در این بخش‌های زیرزمینی پنهان می‌کردند و با مقداری غذا مقابل راهروها را با دیوار تیغه‌ای می‌پوشاندند تا دشمن متوجه این خانواده‌ها نشود و چه بسا بسیاری از این افراد در صورت اسیب دیدن شوهران همینطور پشت دیوار مانده تا می‌مردند.
این مسئول در مورد استفاده از این راهروها در دوره‌های بعدی بیان می‌کند: هر چند ساخت این راهروها منسوخ شده بود، اما در زمان‌های بعدی در مورد وقایعی مانند کشف حجاب زنان نیز از ان‌ها استفاده شده است.
فاطمی در مورد این راهروهای زیرزمینی می‌گوید: این راهروها که هنوز هم در برخی از خانه‌های بافت تاریخی یزد وجود دارد، در برخی مواقع نیز این راهروها بین خانه‌های یک قوم مانند عرب‌ها و همسایگان و مقاصدی مانند مسجد و حمام‌های عمومی ساخته می‌شده است.البته در تاریخ مکتوب و شفاهی یزد از راه‌های زیرزمینی و مسیر‌های زیرزمینی نیز یاد شده است که برخی مربوط به مسیر‌های قنات است که از ابتدای تاریخ یزد در کتب مختلف و دوران مختلف از قرون اولیه تا دوران اسلامی از این راهروها استفاده می‌شده است.
در دوران آل مظفر راه‌های رفت و برگشتی به بیرون شهر بوده و بعضا از ارتباط این راه‌ها برای تردد سرباز‌ها استفاده می‌کردند. جنگ‌های مختلف مانند دوران افغان‌ها و صفویه و دیگر جنگ‌ها نیز جزو مواردی است که این راهروها مورد استفاده قرار گرفتند تا جنگ اول و دوم جهانی که پایشان به یزد هم باز شده از این مسیر‌ها استفاده می‌شده است. این راهروها که امروزه هنوز در برخی از خانه‌های تاریخی و حتی مساجد علمیه یزد وجود دارد و تخریب نشده با وجود منسوخ شدن، توسط مالکان این خانه‌ها مورد استقبال قرار گرفته و بعضا درصدد احیای این مسیر‌ها هستند./ منبع : ایسنا
«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی یزد، در مورد این راهروها می‌گوید: در گذشته و در جنگ جهانی اول که یزد دچار قحطی فراوانی بوده است، مردم از ترس گروه‌های خارجی دشمن به این راهروها پناه می‌بردند.در این زمان، در مقابل ترس از دشمن فرزندان و همسران خود را در این بخش‌های زیرزمینی پنهان می‌کردند و با مقداری غذا مقابل راهروها را با دیوار تیغه‌ای می‌پوشاندند تا دشمن متوجه این خانواده‌ها نشود و چه بسا بسیاری از این افراد در صورت اسیب دیدن شوهران همینطور پشت دیوار مانده تا می‌مردند.
این مسئول در مورد استفاده از این راهروها در دوره‌های بعدی بیان می‌کند: هر چند ساخت این راهروها منسوخ شده بود، اما در زمان‌های بعدی در مورد وقایعی مانند کشف حجاب زنان نیز از ان‌ها استفاده شده است.
فاطمی در مورد این راهروهای زیرزمینی می‌گوید: این راهروها که هنوز هم در برخی از خانه‌های بافت تاریخی یزد وجود دارد، در برخی مواقع نیز این راهروها بین خانه‌های یک قوم مانند عرب‌ها و همسایگان و مقاصدی مانند مسجد و حمام‌های عمومی ساخته می‌شده است.البته در تاریخ مکتوب و شفاهی یزد از راه‌های زیرزمینی و مسیر‌های زیرزمینی نیز یاد شده است که برخی مربوط به مسیر‌های قنات است که از ابتدای تاریخ یزد در کتب مختلف و دوران مختلف از قرون اولیه تا دوران اسلامی از این راهروها استفاده می‌شده است.
در دوران آل مظفر راه‌های رفت و برگشتی به بیرون شهر بوده و بعضا از ارتباط این راه‌ها برای تردد سرباز‌ها استفاده می‌کردند. جنگ‌های مختلف مانند دوران افغان‌ها و صفویه و دیگر جنگ‌ها نیز جزو مواردی است که این راهروها مورد استفاده قرار گرفتند تا جنگ اول و دوم جهانی که پایشان به یزد هم باز شده از این مسیر‌ها استفاده می‌شده است. این راهروها که امروزه هنوز در برخی از خانه‌های تاریخی و حتی مساجد علمیه یزد وجود دارد و تخریب نشده با وجود منسوخ شدن، توسط مالکان این خانه‌ها مورد استقبال قرار گرفته و بعضا درصدد احیای این مسیر‌ها هستند./ منبع : ایسنا
ارسال نظرات