اتوبوس های فرسوده در انتظار اسقاط

مدتی می‌شود که از ۲ حادثه واژگونی اتوبوس خبرنگاران در حوالی نقده و اتوبوس سربازان در محور یزد شیراز می‌گذرد. اتوبوس‌هایی که چندین سال پیش باید بازنشسته می‌شدند و جایشان را اتوبوس‌های نو می‌گرفت، حالا نه تنها اتوبوس‌های نو در جاده‌ها دیده نمی‌شود، بلکه اتوبوس‌های قدیمی هم تعمیر نمی‌شوند و هم مانند روال گذشته فعالیت می‌کنند.
عتیقه‌های متحرکی که چرخشان لب بوم اسقاط است، اما توجهی به آن‌ها نمی‌شود. نکته جالب اینجاست که نفس‌های شهر به شماره می‌افتد زمانی که کنار اتوبوس‌های قدیمی، مینی بوس‌هایی هم حضور دارند که نه تنها باعث افزایش آلودگی، بلکه باعث به خطر انداختن جان تعداد زیادی از افراد می‌شوند. مطلب حائز اهمیت اینجاست که چرا با وجود اینکه مسئولان ادعا دارند توان ساخت اتوبوس در کشور وجود دارد، اما از این ظرفیت استفاده نمی‌شود؟

جواد توسلی مهر مدیر عامل ایران خودرو دیزل ، با اشاره به میزان تولید اتوبوس در کشور، گفت: در کشور توان خوبی در تولید اتوبوس وجود دارد، به طوری که اگر کارخانه تک شیفت اقدام به تولید اتوبوس کند می‌توان هزار دستگاه در سال تولید کند و در صورتی که لازم باشد می‌تواند در سه شیفت اقدام به تولید کند که در این صورت ظرفیت تولید به سه هزار دستگاه افزایش می‌یابد.
این مقام مسئول بیان کرد: به ۳۰ هزار اتوبوس در کشور نیاز داریم که باید ۱۵ هزار دستگاه تولید و ۱۵ هزار دستگاه نوسازی شود. در صورتی که از میزان تولید اتوبوس استقبال شود، می‌توانیم این میزان اتوبوس را تولید کنیم، اما متاسفانه اتوبوس‌های تولید داخل خریداری نمی‌شوند.
مدیر عامل ایران خودرو دیزل گفت: شهرداری از ما درخواست اتوبوس کرد، اما به دلیل اینکه به مشکلات منابع مالی بر خورد، هنوز اتوبوس‌های آماده شده را خریداری نکرده است؛ در صورتی که ارگانی درخواست اتوبوس داشته باشد، می‌توانیم نیاز آن‌ها را برطرف کنیم.

توسلی مهر گفت: در این هفته ۵۰ اتوبوس به شهرداری فروختیم و ۲۰ دستگاه دیگر سفارش دادند که در کل ۷۰ دستگاه فروخته ایم. فروش‌های این روزهایمان به عبارتی مدل سوپر مارکتی است. شهرداری کرج ۵۰ دستگاه خریداری کرده و برای خرید ۲۰ دستگاه نیز اعلام آمادگی کرده است، تعدادی از شهرداری‌ها هم در حال انعقاد قرارداد و تعدادی نیز در حال مذاکره برای خرید هستند.
این مقام مسئول با بیان اینکه ایران خودرو دیزل توانسته رکورد تولید محصولات تجاری را در ۱۰ سال گذشته بشکند، گفت: از سال گذشته تاکنون ایران خودرو دیزل اقدام به تولید خودرو‌های تجاری جدید کرده است و امسال نیز محصولات جدید مانند کامیونت آترین به تولید انبوه می‌رسد.
او با تاکید بر اینکه ایران خودرو دیزل به دنبال ارتقا موتور از یور ۴ به یور ۵ است، گفت: انواع کامیون‌های تولیدی به یورو ۵ ارتقا و به بازار عرضه خواهند شد. همچنین کشنده جدید H ۵ Foton با گیربکس اتوماتیک امسال به بازار عرضه خواهد شد. ضمنا محصول کشنده جدید با نام تجاری آتومان با اتاق جدید و با استاندارد‌های روز با موتور یورو ۵ عرضه خواهد شد.

سید امیر احمدی دبیر انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کل کشور گفت: متاسفانه چندی پیش شاهد تصادف یک اتوبوس حامل خبرنگاران بودیم که اتفاقات ناخوشایندی در آن رخ داد. متاسفانه این اتفاق در حالی رخ داد که مسئولان هیچ گونه توجهی به اتوبوس‌های فرسوده در سطح شهر نمی‌کنند.
او بیان کرد: اگر با همین روند جلو رفتیم شاهد مرگ و میر بیشتری در سطح شهر هستیم. در حال حاضر ۸ میلیون خودرو فرسوده در سطح شهر تردد می‌کنند که در سال ۱۴۰۴ سونامی خودرو فرسوده خواهیم داشت و جان مردم در خطر است.
دبیر انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کل کشور با بیان اینکه بحث نوسازی اتوبوس و اسقاط نداریم، ادامه داد: متاسفانه به اسقاط اتوبوس اصلا توجه نمی‌شود و با توجه به هزینه سنگین تولید آن‌ها را بازسازی می‌کنند و به بحث معاینه فنی آن‌ها هیچ توجهی نمی‌شود. متاسفانه هیچ طرح ویژه‌ای برای این اسقاط وجود ندارد و مورد حمایت هیچ ارگانی نیست.
احمدی بیان کرد: سازمان راهداری بحث نوسازی کامیون‌ها را انجام می‌دهد و اکنون تنها تعداد اندکی از کامیون‌ها نوسازی شده است. مشکل اساسی که داریم مربوط به ناوگان حمل و نقل کشور است که احتیاج شدید به نوسازی دارد. هزینه نوسازی بسیار زیاد است اصولا افراد اقدام به نوسازی نمی‌کنند.
دبیر انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کل کشور تشریح کرد: باید تسهیلات ریشه‌ای به نوسازی کامیون و اتوبوس دهند و باید بحث معاینه فنی آن‌ها مورد توجه قرار گیرد. اتوبوس نو بسیار کم به بازار عرضه شده است و انتظار داریم که بیش از پیش تولید آن‌ها افزایش یابد.
گفتنی است کاهش واردات خودرو از یک سو و افزایش قیمت خودرو از سوی دیگر مانع جدی برای اسقاط خودرو‌های فرسوده است. چرا که قیمت خودروی اسقاط شده بسیار پایین است و دارندگان این خودرو‌ها نمی‌توانند به سادگی خودروی جدیدی را جایگزین کنند.

داریوش باقر جوان مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافری سازمان راهداری وحمل ونقل جاده‌ای با بیان اینکه و وزارت راه و شهرسازی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در سه سال اخیر هیچ ناوگان جدید اتوبوسی نداشته که همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در حوزه ناوگان حمل و نقل عمومی ایجاد شده، اما باید روند تولید اتوبوس داخلی را در کشور برای سال آینده تقویت کنیم.
باقرجوان با بیان اینکه باید تولید اتوبوس در این بخش تقویت شود چراکه هم اکنون با جلوگیری از واردات اتوبوس باید کمبود این بخش جبران شود، افزود: در بخش سواری هم قرارداد خوبی با کارخانه‌های تولید کننده در این حوزه منعقد شده و دسترسی به ناوگان سواری افزوده شده و رانندگانی که دارای ناوگان فرسوده هستند می‌توانند با مراجعه به این کارخانه‌ها ظرف مدت دو ماه خودروی سواری خود را دریافت کنند.
باقر جوان با بیان اینکه متاسفانه در بحث تولید ون و مینی بوس این وضعیت ما جالب نیست و باید تلاش خود را در این زمینه بیشتر کنیم، افزود: البته کار مشترکی با وزارت صمت و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و وزارت راه و شهرسازی صورت گرفته که امیدواریم به مرحله عملیاتی و اجرایی توسط کارخانجات برسد.
نکته جالب توجه اینجاست که این خودرو‌های فرسوده نه تنها به راحتی در سطح شهر تردد می‌کنند بلکه برگه معاینه فنی هم دارند و هیچ ارگانی از این تردد جلوگیری نمی‌کند. تعداد زیادی از این وسایل نقلیه در سطح شهر تردد دارند که بهتر است برای جلوگیری از صدمات جبران ناپذیر فکری به حال آن‌ها شود.