آشنایی با عرقیجات گیاهی و خواص آنها

امروزه انواع عرقیجات گیاهی، به یکی از پر طرفدار ترین نوشیدنی ها برای مصارف دارویی تبدیل شده اند؛ به طوری که امروزه بیش از پنجاه نوع گیاه وجود دارد که پس از عرق گیری، تبدیل به یک نوشیدنی با مصارف طبی و دارویی زیاد می شوند. عرق های گیاهی در اصل خواص و راحیه گیاهانی هستند که پس از ترکیب شدن این دو مورد با آب، عرق گیاهی به وجود می آید. رایحه عرق های گیاهی در بعضی موارد با تحریک گیرنده های عصبی، باعث آرام شدن سیستم عصبی بدن می شوند. از سوی دیگر مواد تشکیل دهنده عرق های گیاهی برای بسیاری از مشکلات گوارشی، چاره کار هستند.در ادامه مطلب به معرفی کوتاه خواص بعضی از عرقیجات گیاهی خواهیم پرداخت با ما همراه باشید...

از خواص عرقیجات گیاهی چه می دانید؟

از معمولی ترین خواص درمانی عرقیجات می توان به خاصیت ضد درد، ضد میکروب، ضد انگل، ضد قارچ، ضد اسپاسم و آنتی اکسیدانی آنها اشاره کرد. هم چنین به دلیل آنکه عرقیات طبی درواقع رایحه، عطر یا اسانس گیاهانی می باشند که آن را به آب اضافه می نمایند.

داروهای معطری می باشند که رایحۀ آنها می تواند گیرنده های عصبی بویایی را تحریک نموده و بر روند ساخته شدن هورمون ها حرارت بدن، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون های استرس و جنسی، سامانه دفاعی بدن، افکار و رفتارهای عاطفی و جسمانی ما اثر بگذارند.

این مواد معطر که مقدار آنها در عصاره یا روغن گیاهان شفابخش بیشتر وجود دارد با تحریک مغز و ترشح انتقال دهنده های عصبی موجب حالات روانی خاصی در انسان می شود. و احساس سلامت، سرخوشی، خشنودی و خرسندی به وجود می آورند. این بوها می توانند استرس و تا حدودی درد را کاهش داده و موجب تعادل عاطفی شوند. علاوه براین تنفس رایحه های خوشبو علاوه بر تحریک پیاز بویایی به درون ریه ها نفوذ کرده و به مولکول های اکسیژن می چسبند و بدین وسیله به درون خون راه یافته و موجب خود بهبودی و خود درمانی اعضاء و بافت های بدن می شوند.

هم چنین این مواد می توانند به وسیله ماساژهای موضعی پوستی به درون این مایع بین سلولی زیر پوست نفوذ کرده و از این راه نیز وارد جریان خون شده و به اعضای دیگر و دستگاه های لنفاوی بدن برسند و بر سامانه اثر بگذارند.

 از آنجا که عرقیات دارای مواد شیمیایی مختلفی می باشند دارای طبیعت گرم و سرد بوده و مصرف متعادل آنها برای مصرف کننده عوارضی نخواهد داشت.

 این نوشیدنی ها به دلیل طبیعی بودن با هم تداخلی ایجاد نمی کنند ولی برخی از آنها با داروهای شیمیایی تداخل اندکی نشان می دهند.

 به طور کلی عرقیجات گیاهی نوع ضعیف شده اسانس ها می باشند. چه در هنگام تهیه آن ها از آب بیشتری استفاده می نمایند تا برای مصارف خانگی و دارویی رقیق تر گردند. بنابراین عرقیات در مقایسه با اسانس ها باید در حجم بیشتری مصرف شوند که البته زیاده روی در مصرف آن ها می تواند برای مصرف کننده عوارض جانبی به همراه داشته باشد. از سوی دیگر به دلیل آن که در اسانس گیری از مقادیر بسیار کم آب استفاده می شود. اگر آن ها را به اندازه عرقیات مصرف نمایید می توانند در صورت استعمال موضعی ایجاد تاول کرده و در صورت خورده شدن مخاط دهان را از بین برده و زخم هایی را ایجاد کنند.

عرقیجات زمانی می توانند بیشترین اثر را داشته باشند که بطور کامل در آب پراکنده شده و یا به اصطلاح دو آتشه گردند. از تقطیر مجدد عرقیات معمولی فرآورده دو آتشه حاصل می شود که نوع مرغوب تری از عرق بوده و مزه و بوی تلخ تر و تندتری نسبت به عرقیجات معمولی دارند. به این ترتیب اگر فرآورده حاصله را مجدد تقطیر نمایند از مقدار آب آن بسیار کاسته شده و به آن “اسانس گیری” گویند.

انواع از عرقیات گیاهی مانند: بهار نارنج، کاکوتی، زیره، رازیانه و ...هر چند امروزه با وجود داروهای شیمیایی کمتر کسی سراغ عرقیات میرود اما شاید با دانستن گوشه ای از خواص آنها در مورد استفاده مجدد تجدید نظر کنیم.

 مروری بر خواص برخی عرقیات

عرقیات از گذشته های دور مورد استفاده قرار میگرفتند عبارتند از :

▪ عرق کاکوتی:

ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم در ناراحتی های گوارشی ،ضد اسهال، مقوی معده، خلط آور.

▪ بهار نارنج:

معطر، مقوی اعصاب و قلب، آرام بخش، ضد نفخ .

▪ زیره سبز:

ضد چاقی، چربی، تنگی نفس، باد شکن، هضم غذا، زیاد کننده شیر مادران.

▪ نسترن:

تقویت قلب و اعصاب، رفع سردی، دفع کرم روده، درد معده، سنگ کلیه و اسهال.

▪ عرق زینان:

ضد نفخ، درمان سوء هاضمه، ضد تهوع، خلط آور، مدر، ضد کرم، ضد اسپاسم، رفع ترشی معده.

▪ عرق مخلوط زیره:

نیرو دهنده، ضد نفخ، مقوی معده، درمان سوئ هاضمه، اشتهاآور، افزایش دهنده شیر.

▪شیرین بیان:

طعم و طرز مصرف عرق شیرین بیان از پودر و عصاره آن بهتر است.

▪ عرق کلپوره:

مقوی، رفع سردرد، درمان ضعف عمل دستگاه گوارش، رفع ناراحتی های هاضمه و دل درد، رفع درد ناحیه قلب، تب بر.

▪ کرفس:

درد شکم، تنگی نفس، تقویت کننده معده.

▪ عرق اسطو خودوس:

معطر، مقوی، آرام بخش، خواب آور ملایم، از بین برنده نفخ و اسهال، کاهش دهنده سرفه، مدر.

▪ عرق رازیانه:

مدر، ضد اسپهاسم عضلات، ضد نفخ، مقوی قلب، مقوی معده درمان سوء هاضمه خلط آور، افزایش دهنده شیر.

 ▪ آویشن:

هاضم غذا، محرک قوای رئیسه، ضد درد عادت ماهانه.

▪ شاتره:

سردی، مقوی، تقویت کننده پوست، آرام بخش، ضد خارش، اشتها آور، صفرا بر برخی غدد سلطانی با نشاء اپی تیلوم.

▪ عرق شنبلیله:

نیرو دهنده، رفع کم خونی، ضد دیابت، کاهش دهنده قند خون.

شوید:

از بین برنده انواع چربی بدن، طعم دهنده، معطر، نیرو دهنده، هضم کننده، مقوی معده، افزایش دهنده شیر، درمان سوء هاضمه به ویژه کودکان، رفع استفراغ، مسکن، مدر، کاهش دهنده چربی خون.

▪ آبلیمو:

چاشنی، سرشار از ویتامین ث، ضد اسکوربوت، ضدعفونی کننده.

▪ گلاب:

مقوی اعصاب و قلب، پوست، نیکوی رخسا.

▪ بیدمشک:

تقویت کننده قلب و معده، ملین آرامبخش و خونساز، ضد سر درد و دردهای عضلانی.

▪ نعنا:

باد شکن، معالج بواسیر، پیچ شکم، رفع اسهال و استفراغ معده.

▪ کاسنی:

سردی، مقوی معده، تب بر، بیماری های کبدی و کلیوی.

▪ عرق ختمی:

نرم کننده مخاط ها و داوای بیماریهای ریوی، سینه سرفه و گلو، رفع تحریکات جلدی.

 ▪ عرق چهار گیاه:

ضد نفخ، رفع سوء هاضمه، بادشکن، ضد دل پیچه، مقوی معده، رفع اسهال های عادی.

▪ بید:

اثر قاطع ولی کند بر تبهای مداوم دارد، خواب آور، آرامش بخش، رماتیسم، ضد یرقان.

بابونه:

صفرا بر، مدر، بادشکن، اشتها آور، قاعده آور.

▪ پونه:

ضد سرما خوردگی، سرفه، عفونت.

▪ خارشتر:

طبیعت سرد دارد، مدر قوی، تصفیه خون و کبد، سنگ کلیه و مثانه و سیاه سرفه.

▪ عرق گشنیز:

طعم دهنده، ضد اسپاسم، ضد نفخ، بادشکن.

▪ عرق زیره سیاه:

معطر، طعم دهنده، ضد نفخ ،ضداسپاسم، ضدمیکرب، قابض، رفع قلنج نفخی کودکان.

▪ بو مادران:

درد شکم، بواسیر، ضد عفونت، سرماخوردگی.

▪ گزنه:

ضد قند، درمان بالا رفتن فشار خون، کبد، چربی خون و کلسترول.

▪ عرق دارچین زنجبیل:

معطر، طعم دهنده، محرک، بادشکن، مغذی، ضد تهوع و اسپاسم.

▪ گاو زبان:

مقوی، نیکوی رخسار، اعصاب و روان تنگی نفس، نشاط آور، کلیه و مثانه.

▪ مرزه:

درمان نقرس، اسهال، قلنج، مقوی نیروی هاضمه، نرمی استخوان.

برگ چنار:

بسیار سرد، تب بر، معالج تنگی نفس، چاق کننده، اعصاب و رعشه.

چهار عرق گرم:

تقویت کننده، مفید به حال مسرودین، هضم غذا، ناراحتیهای معده و شکم.

▪ تارونه:

یسیار آرام بخش، مسکن اعصاب، درد مفاصل، خواب آور

مجله خبری تابناک جوان