انتخابات ریاست‌جمهوری کی برگزار می شود؟
سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شورا‌های اسلامی شهر و روستا برگزار خواهد شد.
در این انتخابات، هشتمین رئیس‌جمهور ایران با آرا انتخاب خواهد شد. طبق قانون اساسی ایران، حسن روحانی با توجه به دو دورهٔ ریاست‌جمهوری پیاپی، در این انتخابات حق نامزد شدن ندارد.
جدول زمان بندی انتخابات ریاست‌جمهوری
براساس جدول زمان بندی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، اسامی نهایی داوطلبان انتخابات در روزهای ۵ و ۶ خرداد اعلام و تبلیغات هم از روز ۷ خرداد آغاز می شود.
به گزارش ایسنا، جدول زمان بندی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ که توسط وزارت کشور اعلام شده است به شرح زیر است:
۱. صدور دستور شروع انتخابات توسط وزیر کشور به فرمانداران ۲۱/ ۲ /۱۴۰۰
۲. تشکیل هیات های اجرایی توسط فرمانداری ها از تاریخ ۲۱/ ۲ / ۱۴۰۰ تا ۲۳/ ۲/ ۱۴۰۰
۳. ثبت نام داوطلبان ۲۱/ ۲ تا ۲۵/ ۲
۴. رسیدگی به صلاحیت داوطلبان توسط شورای نگهبان از ۲۶/ ۲تا ۳۰/ ۲
۵. تمدید مهلت رسیدگی به صلاح داوطلبان توسط شورای نگهبان ۳۱/ ۲ تا ۴/ ۳
۶. انتشار اسامی داوطلبان توسط وزارت کشور ۵/ ۳ تا ۶/ ۳
۷. تبلیغات انتخابات ۷/ ۳ تا ۲۶/ ۳
۸. ممنوعیت تبلیغات ۲۷/ ۳ اخذ رای ۲۸/ ۳
۹. انجام مرحله دوم (در صورت نیاز) در تاریخ ۴/ ۴
اهمیت انتخابات ریاست‌جمهوری
رئیس‌جمهور ایران بالاترین مقام منتخب مستقیم کشور، رئیس قوهٔ مجریه و دومین مقام مهم بعد از رهبر است. وظایف وی مشابه وظایف سران دولت‌ها در سایر کشور‌ها است، با این تفاوت که نیرو‌های مسلح، رئیس قوهٔ قضائیه، تلویزیون دولتی و سایر سازمان‌های مهم دولتی، همه تحت کنترل رهبر هستند. همچنین این رسم غیررسمی است که برای انتخاب وزرای کابینه برای بخش‌های حساس، همچون روابط خارجی و اطلاعات، با رهبر هماهنگ می‌شود.
هر شهروند ایرانی متولد ایران، معتقد به خدا و آئین رسمی ایران (اسلام)، که همیشه به قانون اساسی وفادار بوده و حداقل سن ۴۰ سال و حداکثر ۷۵ سال سن داشته باشد، می‌تواند به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری ثبت نام کند. مؤسسه‌ای به نام هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری و تحت مدیریت شورای نگهبان، نامزد‌های ثبت شده را رد می‌کند و تعداد معدودی را برای شرکت در انتخابات انتخاب می‌کند.
ثبت‌نام اولیه
طبق ویژگی‌های ذکر شده در اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
داوطلبان ریاست‌جمهوری یا نمایندگان تام‌الاختیار آن‌ها که کتباً معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور شروع انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و ثبت‌نام کنند.
تأیید صلاحیت و معرفی نامزدان نهایی
نظارت بر تأیید صلاحیت داوطلبان و انتخابات به عهدهٔ شورای نگهبان است. شورای نگهبان ظرف پنج روز به صلاحیت داوطلبان رسیدگی می‌کند و نتیجه را به وزارت کشور اعلام می‌کند.
رأی‌گیری و اعلام نتیجه
رأی‌گیری طبق قانون ایران در یک روز جمعه برگزار خواهد شد و نامزدی که اکثریت مطلق آرا را کسب کند به عنوان رئیس‌جمهور برگزیده می‌شود. چنانچه در مرحلهٔ اول برای هیچ‌یک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردد، انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد. دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحلهٔ اول داشته‌اند در انتخابات مرحلهٔ دوم شرکت می‌کنند. انتخابات مرحلهٔ دوم در جمعهٔ هفتهٔ بعد انجام خواهد گرفت.
بیشتربخوانید:
حرف‌های جنجالی یک کاندیدای ریاست‌جمهوری
اینجا صف نامزدهاست اشتباه نیامده‌اید؟!
چه کسانی در انتخابات شرکت کردند؟
مهلت ثبت‌نام داوطلبان کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری ساعت ۱۸ شنبه ۲۵ اردیبهشت بعد از ۵ روز به پایان رسید.
در ذیل اسامی ۴۵ تن از کاندیدا‌های شناخته‌شده و تاحدودی شناخته‌شده را که طی این ۵ روز برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ثبت نام کردند مشاهده می‌کنید:
• آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه؛ وی پیشتر در سال ۹۶ نیز سابقه ثبت‌نام در انتخابات داشت.
• علی لاریجانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس سابق مجلس؛ وی در سال ۸۴ سابقه کاندیداتوری داشت.
• اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت روحانی؛ وی در سال ۹۶ سابقه کاندیداتوری و انصراف به نفع حسن روحانی داشت.
• علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و نماینده ادوار مردم تهران.
• سعید جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت؛ وی در سال ۹۲ کاندیدای انتخابات شد.
• محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ وی در سال‌های ۸۴، ۸۸ و ۹۲ کاندیدای انتخابات بود.
• عزت‌الله ضرغامی، رئیس پیشین صدا و سیما.
• مسعود پزشکیان وزیر بهداشت دولت هشتم و نائب رئیس مجلس دهم. وی سال ۹۲ در انتخابات ثبت‌نام کرد، اما احراز صلاحیت نشد.
• سعید محمد، فرمانده سابق قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص).
• حسین دهقان، وزیر پیشین دفاع و رئیس اسبق بنیاد شهید.
• محمود احمدی نژاد، رئیس‌جمهور سابق؛ وی در سال ۹۶ هم ثبت‌نام کرد که ردصلاحیت شد.
• محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران.
• محمدحسن نامی، وزیر ارتباطات دولت دهم و رئیس پیشین سازمان جغرافیایی نیرو‌های مسلح.
• رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم و فرمانده پیشین قرارگاه خاتم الانبیاء (ص).
• محمد عباسی، وزیر ورزش دولت دهم.
• سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نائب‌رئیس مجلس شورای اسلامی.
• محمد شریعتمداری، وزیر کار دولت یازدهم؛ وی در سال ۹۶ ثبت‌نام کرد که احراز صلاحیت نشد.
• عباس آخوندی، وزیر سابق راه در دولت روحانی.
• عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در دولت روحانی.
• صادق خلیلیان، وزیر کشاورزی دولت دهم. وی در دو دوره گذشته نیز ثبت‌نام کرد که احراز صلاحیت نشد.
• محسن مهرعلیزاده، معاون رئیس دولت اصلاحات و استندار سابق اصفهان. وی در سال ۸۴ کاندیدای رقابت‌های ریاست‌جمهوری بود.
• فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی در دولت دهم و نماینده مجلس شورای اسلامی.
• محمدشریف ملک‌زاده رئیس سازمان میراث فرهنگی در دولت دهم
• علی مطهری، نائب رئیس مجلس دهم.
• محمود صادقی، نماینده سابق مجلس و دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها.
• شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد دولت دهم و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس.
• علیرضا افشار، فرمانده اسبق نیروی مقاومت بسیج در دهه هفتاد.
• سید مصطفی تاج‌زاده، معاون وزیر کشور در دولت اصلاحات.
• مسعود زریبافان، رئیس بنیاد شهید دولت دهم؛ وی سال ۹۶ کاندیدای انتخابات بود، اما احراز صلاحیت نشد.
• رامین مهمان‌پرست، سخنگوی اسبق وزارت خارجه. وی در سال ۹۲ کاندیدای انتخابات بود، اما احراز صلاحیت نشد.
• سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی.
• مصطفی کواکبیان، نماینده سابق مجلس و دبیرکل حزب مردمسالاری؛ وی در ادوار ۸۴، ۹۲ و ۹۶ احراز صلاحیت نشد.
• زهرا شجاعی، دبیرکل مجمع زنان اصلاح‌طلب و معاون امور زنان در دولت اصلاحات.
• محمد خوش‌چهره، نماینده مجلس هفتم و اقتصاددان.
• رسول منتجب‌نیا، نماینده سابق مجلس و دبیرکل حزب جمهوریت.
• محسن رهامی، نماینده ادوار مجلس و حقوقدان.
• حسن سبحانی، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی؛ وی در سال ۹۲ و ۹۶ نیز ثبت‌نام کرد، اما احراز صلاحیت نشد.
• محمدحسن قدیری ابیانه، سفیر سابق ایران در مکزیک و ایتالیا.
• محمود زمانی قمی، استاندار استان‌های مرکزی و یزد در دولت حسن روحانی.
• محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی.
• قدرتعلی حشمتیان، نماینده مجلس پنجم و دبیرکل حزب مستقل و اعتدال.
• شاهین محمدصادقی، عضو هیئت رئیسه مجلس در دوره‌های هفتم و نهم مجلس شورای اسلامی.
• سید عباس نبوی، رئیس مؤسسه توسعه و تمدن ایران و از بنیانگذاران دفتر تحکیم وحدت.
• وهاب عزیزی، دبیرکل جبهه جهادگران ایران.
• محمد زارع فومنی، دبیرکل حزب مردمی اصلاحات.
به گزارش تسنیم، از میان ۱۴ چهره اصلاح‌طلب که از سوی حداقل ۱۰ عضو جبهه اصلاحات ایران به دبیرخانه این جبهه معرفی شده بودند، افراد ذیل با ثبت نام در انتخابات، وارد این عرصه شدند:
• اسحاق جهانگیری
• مصطفی تاج‌زاده
• مسعود پزشکیان
• محسن هاشمی
• محمد شریعتمداری
• مصطفی کواکبیان
• محمود صادقی
• زهرا شجاعی
• عباس آخوندی
بنابراین محمدجواد ظریف، محمدرضا عارف، صادق خرازی، شهین‌دخت ملاوردی و محمد صدر برای کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ثبت‌نام نکردند.
البته چهره‌های سیاسی دیگری از جریان اصلاحات بودند که در روزهای اخیر علی‌رغم اینکه از سوی اعضای جبهه اصلاحات ایران معرفی نشده بودند، در انتخابات ثبت‌نام کردند، از جمله این چهره‌ها می‌توان به علی مطهری، محسن رهامی، محسن مهرعلیزاده، رسول منتجب‌نیا، عبدالناصر همتی، محمدجواد حق‌شناس و محمود زمانی قمی (استاندار یزد در دولت روحانی) اشاره کرد.
در میان جبهه اصولگرایان نیز، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به‌عنوان کاندیدای نهایی شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب و شورای وحدت معرفی شد.
همچنین شخصیت‌های دیگری همچون محسن رضایی، عزت‌الله ضرغامی، علیرضا زاکانی، سعید محمد، رستم قاسمی و سعید جلیلی به‌عنوان کاندیدا‌های شاخص جریان انقلاب در این انتخابات ثبت‌نام کردند.
کاندیدای حزب موتلفه اسلامی (اسدالله بادامچیان و محمدرضا نیکنام)، علی نیکزاد وزیر مسکن دولت دهم و نائب‌رئیس مجلس و محمد ناظمی اردکانی وزیر تعاون دولت نهم نیز به نفع آیت‌الله رئیسی از داوطلبی در انتخابات انصراف دادند.
گفتنی است، براساس جدول زمان بندی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، اسامی نهایی داوطلبان انتخابات در روزهای ۵ و ۶ خرداد اعلام و تبلیغات هم از روز ۷ خرداد آغاز می‌شود.