25 درصد زنان کشور دارای تحصیلات تکمیلی هستند
رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه حدود 25 درصد زنان کشور دارای تحصیلات تکمیلی هستند، گفت: اکنون 33درصد اعضای هیأت علمی کشور از زنان هستند.
فاطمه قاسم‌پور رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در برنامه «به وقت ایران» با موضوع نقش زنان در عرصه‌های علمی کشور، اظهار کرد: در عرصه آموزش متوسطه، ابتدایی و دانشگاهی با رشدی مواجه هستیم که به نظر می‌آید هیچ اختلاف نظری وجود ندارد و با تحولات عینی در عرصه آموزش زنان در جامعه مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه در فضای آموزشی، تفاوت‌های زنان و مردان را به طور جدی ملاحظه نکردیم، افزود: اگر قرار است آموزشی دهیم که هم فرد را برای حضور در عرصه اجتماعی و اشتغال و همچنین برای نقش آفرینی در عرصه‌های خانوادگی آماده کند، چه میزان سیستم آموزشی و دانشگاهی فرد را برای این فضا مهیا می‌کند و این یکی از پرسش‌های جدی است که به آن پاسخ داده نشده است.
قاسم پور عنوان کرد: سیستم آموزشی نتوانسته خود را با آموزه‌ها سازگار کند و این موضوع باعث به وجود آمدن چالش‌هایی شده است که از جمله مهمترین آنها، ورود کمتر زنان به تحصیلات تکمیلی است که اگر هم وارد شوند فاصله‌ای بین سن ازدواج و تحصیل آنها صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه حدود ۲۵ درصد زنان کشور دارای تحصیلات تکمیلی هستند، گفت: اگر به آموزش به عنوان یک بحث جهت‌دار نگاه شود، در این میان بحث‌هایی است که نسبت به مبانی بحث و سیاست گذاری در این حوزه هنوز تصمیم گیری نشده و باید گفت که هنوز در حوزه اندیشه‌ورزی هستیم و همین باعث شده است تا تحصیلات زنان وارد مقاطع بعدی از حیث تحصیلات واشتغال و دیگر عرصه‌ها نشود، تنها به این دلیل که این نسبت فرهنگی هنوز برقرار نشده است.
قاسم پور افزود: برای ورود در رشته‌های فنی و مهندسی فضا برابر است و مبتنی بر کسب رتبه علمی بالاتر است و بحث جنسیت لحاظ نمی‌شود، ولی از حیث علاقه‌مندی زنان به این رشته‌ها کمتر ورود پیدا می‌کنند و حتی در صورت ورود کمتر به ادامه آن رشته می‌پردازند.
وی یادآور شد: در فضای دانشگاه‌ها و حوزه تحصیل یکی از دلایلی که زنان امکان ورود به بدنه مدیریتی دانشگاه‌ها و هیأت علمی را ندارد، موازنه جدی است که باید بین نقش‌های خانوادگی و نقش‌های اجتماعی و علمی برقرار شود و بخش زیادی از این موازنه و ارائه تسهیلات باید از سوی دولت‌ها صورت بگیرد. در بحث مرخصی برای زنان و ارائه خدماتی همچون مهدکودک و سایر موارد دیگر معمولا به دلیل ضعف در این حوزه باعث شده تا از رغبت زنان نسبت به این موضوع کاسته شود.
قاسم پور افزود: وقتی در مقاطع بالاتر با ریزش آمار زنان در ورود به هیأت علمی مواجه می‌شویم باید به چند نکته توجه کرد. اولا باید به نرخ رشد توجه شود در سال ۵۷، (۱.۴) اعضای هیأت علمی را زنان تشکیل می‌دادند، ولی اکنون ۳۳ درصد اعضای هیأت علمی کشور از زنان هستند. دوما نگاه به رسوبات فرهنگی است که بعضا باعث برخورد تبعیض آمیز نسبت به زنان شود، ولی با این نرخ رشد، قاعدتا بخشی از این رسوبات فرهنگی در حال کاهش است و مهمتر از همه این مسائل تسهیلاتی است که باید برای زنان در نظر گرفته شود و وظیفه مجالس و دولت هاست که بتوانند این مسأله را به گونه تمشیت کنند که زنان بتوانند با آسودگی خاطر و وضعیت آرامش‌گونه‌ای وارد عرصه اجتماعی شوند.
وی به اهمیت مجلس یازدهم به موازنه نقش‌های خانوادگی اجتماعی اشاره کرد و گفت: اگر تحکیم خانواده برای ما یک اصل بنیادین است و فرزندآوری و بعد خانوار مهم است و در کنار آن نقش آفرینی زنان نیز در عرصه اجتماعی مهم است باید در کنار هم تحقق یابد و این امکان با ارائه تسهیلات و خدمات صورت خواهد گرفت.
قاسم پور ادامه داد: حوزه آموزش در کشور ما یک حوزه کورجنس است و هر جا سویه‌های جنسیتی پیدا می‌کند با مقاومت اجتماعی جدی رو به رو می‌شویم. اگر مجلس تکثیر دانشگاه تک جنسیتی را تصویب کند، با نگاه برخی از فعالین این حوزه مواجه خواهیم شد که چرا باید دانشگاه‌های تک جنسیتی داشته باشیم. بسیاری از حوزه مباحث زنان کشور هنوز در حوزه اندیشه ورزی تعیین و تکلیف نشده اند. بنابراین، قاعدتا در حوزه سیاستگذاری شاهد جدال گفتمان‌ها خواهیم بود.
مهناز ملانظری رئیس دانشگاه الزهرا (س) در این برنامه اظهار کرد: دانشگاه الزهرا (س) با بیش از ۵۰ سال سابقه در دوره قبل از انقلاب در سال ۱۳۴۳ و در ابتدا با هدف مدرسه آموزش عالی برای دختران تأسیس شد. لیکن اکنون پس از انقلاب این مدرسه عالی تبدیل به دانشگاهی بزرگ شده است که امروز با بیش از ۱۰ هزار دانشجوی دختر فعالیت می‌کند.
وی افزود: دانشگاه الزهرا (س) در تمامی رشته‌های علوم پایه، فنی و مهندسی و هنر و تربیت‌بدنی رشته‌ها و گرایش‌های مختلف را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دارد و زمینه بسیار خوبی برای جامعه بانوان برای بهره گیری از ظرفیت‌های علمی دانشگاه الزهرا (س) به شمار می‌آید.
ملانظری اضافه کرد: واقعیت این است که بحث شکاف جنسیتی از جهت تحصیلات در ایران بسیار کم شده و این شکاف بسته شده است. با توجه به آمار اعلام شده ۵۰ درصد دانشجویان را دختر تشکیل می‌دهد، این به این معناست که فرصت برابر برای تحصیل وجود دارد. آنچه که بسیار اهمیت دارد فرصت برابر برای ورود به بازار کار است.
وی افزود: ورود تحصیل کرده‌های کشور در حوزه تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌ها به عنوان عضو هیأت علمی به تناسب تحصیل کرده‌ها اتفاق نیفتاده است و برای ورود شرایط برابر وجود ندارد.
ملانظری با بیان اینکه دانشگاه الزهرا (س) یک استثناء است، گفت: ۷۵ درصد از هیأت علمی دانشگاه الزهرا (س) را زنان تشکیل می‌دهند و حدود ۶۰ درصد پست‌های مدیریتی از سطح مدیرگروه تا عالی‌ترین مرتبه مدیریتی را زنان تشکیل می‌دهند که این شرایط در حال حاضر در هیچ دانشگاهی برقرار نیست و این نسبت در دانشگاه‌های دیگر در سطح کشوری به ۵ درصد می‌رسد.
وی تصریح کرد: قطعا وقتی ۵۰ درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی را بانوان تشکیل می‌دهند، بنابراین این آمار بالا نشان می‌دهد که آمادگی برای ورود به هیأت علمی وجود دارد.
ملانظری همچنین عنوان کرد: دانشگاه الزهرا (س) به عنوان یک نمونه از دانشگاه تک جمعیتی با بیش از ۵۰ سال سابقه، قطعا نیازمند زیرساخت‌هایی بوده که شاید با نگاه قانونگذاران و نگاه مردانه‌ای که در سیاستگذاری‌ها بوده، ضرورتی برای تکثیر دانشگاه الزهرا (س) دیده نشده است. ولی واقعیت این است که آمار‌ها چیز دیگری نشان می‌دهد. در تمام تحقیقاتی که در سطح دنیا صورت گرفته، شکاف بین افراد تحصیل کرده و ورود آنها در سطوح تصمیم گیری‌های کلان همچنان وجود دارد و براساس این تحقیقات، اگر این شکاف را با ۴ شاخص بسنجیم شاید در حوزه تسهیلات و مسائل سلامت، این مسأله بسیار کم شده و ورود زنان و نزدیک شدن تعادل در این حوزه‌ها کمتر است، ولی در حوزه اقتصاد و مسائل سیاسی نه تنها در ایران بلکه جهان، این نسبت تعادل ندارد و این موضوع مستلزم تفاوت دیدگاه است.
وی با بیان اینکه نگاه نخست زنان کشور دانشگاه الزهرا (س) نیست، افزود: الگو کردن دانشگاه الزهرا (س) برای اینکه انتخاب اول دختران کشور باشد مستلزم شرایط مناسب است. در ابتدا باید امکانات اولیه برای دانشگاه الزهرا (س) فراهم شود و زیرساخت فیزیکی دانشگاه باید متناسب با ۱۰ هزار دانشجو باشد.
ملانظری اذعان کرد: ما به عنوان دانشگاه، وظیفه توانمندسازی را داریم، ولی جای دیگری باید قوانینی را حمایت و مدون کنند تا بتواند دانشجویانی که فارغ التحصیل می‌شوند را وارد عرصه کار‌های مختلف کنند. بانوان تحصیل کرده‌ای که از دانشگاه الزهرا (س) و سایر دانشگاه‌های دیگر فارغ التحصیل می‌شوند، بهترین جایی که می‌توانند موثر واقع شوند قوه مقننه و مجلس است که متاسفانه با ۵ درصد آمار حضور بانوان در مجلس روبه رو هستیم و فاصله بسیار معناداری داریم.
وی با بیان اینکه در فضای آموزشی، تفاوت‌های زنان و مردان را به طور جدی ملاحظه نکردیم، افزود: اگر قرار است آموزشی دهیم که هم فرد را برای حضور در عرصه اجتماعی و اشتغال و همچنین برای نقش آفرینی در عرصه‌های خانوادگی آماده کند، چه میزان سیستم آموزشی و دانشگاهی فرد را برای این فضا مهیا می‌کند و این یکی از پرسش‌های جدی است که به آن پاسخ داده نشده است.
قاسم پور عنوان کرد: سیستم آموزشی نتوانسته خود را با آموزه‌ها سازگار کند و این موضوع باعث به وجود آمدن چالش‌هایی شده است که از جمله مهمترین آنها، ورود کمتر زنان به تحصیلات تکمیلی است که اگر هم وارد شوند فاصله‌ای بین سن ازدواج و تحصیل آنها صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه حدود ۲۵ درصد زنان کشور دارای تحصیلات تکمیلی هستند، گفت: اگر به آموزش به عنوان یک بحث جهت‌دار نگاه شود، در این میان بحث‌هایی است که نسبت به مبانی بحث و سیاست گذاری در این حوزه هنوز تصمیم گیری نشده و باید گفت که هنوز در حوزه اندیشه‌ورزی هستیم و همین باعث شده است تا تحصیلات زنان وارد مقاطع بعدی از حیث تحصیلات واشتغال و دیگر عرصه‌ها نشود، تنها به این دلیل که این نسبت فرهنگی هنوز برقرار نشده است.
قاسم پور افزود: برای ورود در رشته‌های فنی و مهندسی فضا برابر است و مبتنی بر کسب رتبه علمی بالاتر است و بحث جنسیت لحاظ نمی‌شود، ولی از حیث علاقه‌مندی زنان به این رشته‌ها کمتر ورود پیدا می‌کنند و حتی در صورت ورود کمتر به ادامه آن رشته می‌پردازند.
وی یادآور شد: در فضای دانشگاه‌ها و حوزه تحصیل یکی از دلایلی که زنان امکان ورود به بدنه مدیریتی دانشگاه‌ها و هیأت علمی را ندارد، موازنه جدی است که باید بین نقش‌های خانوادگی و نقش‌های اجتماعی و علمی برقرار شود و بخش زیادی از این موازنه و ارائه تسهیلات باید از سوی دولت‌ها صورت بگیرد. در بحث مرخصی برای زنان و ارائه خدماتی همچون مهدکودک و سایر موارد دیگر معمولا به دلیل ضعف در این حوزه باعث شده تا از رغبت زنان نسبت به این موضوع کاسته شود.
قاسم پور افزود: وقتی در مقاطع بالاتر با ریزش آمار زنان در ورود به هیأت علمی مواجه می‌شویم باید به چند نکته توجه کرد. اولا باید به نرخ رشد توجه شود در سال ۵۷، (۱.۴) اعضای هیأت علمی را زنان تشکیل می‌دادند، ولی اکنون ۳۳ درصد اعضای هیأت علمی کشور از زنان هستند. دوما نگاه به رسوبات فرهنگی است که بعضا باعث برخورد تبعیض آمیز نسبت به زنان شود، ولی با این نرخ رشد، قاعدتا بخشی از این رسوبات فرهنگی در حال کاهش است و مهمتر از همه این مسائل تسهیلاتی است که باید برای زنان در نظر گرفته شود و وظیفه مجالس و دولت هاست که بتوانند این مسأله را به گونه تمشیت کنند که زنان بتوانند با آسودگی خاطر و وضعیت آرامش‌گونه‌ای وارد عرصه اجتماعی شوند.
وی به اهمیت مجلس یازدهم به موازنه نقش‌های خانوادگی اجتماعی اشاره کرد و گفت: اگر تحکیم خانواده برای ما یک اصل بنیادین است و فرزندآوری و بعد خانوار مهم است و در کنار آن نقش آفرینی زنان نیز در عرصه اجتماعی مهم است باید در کنار هم تحقق یابد و این امکان با ارائه تسهیلات و خدمات صورت خواهد گرفت.
قاسم پور ادامه داد: حوزه آموزش در کشور ما یک حوزه کورجنس است و هر جا سویه‌های جنسیتی پیدا می‌کند با مقاومت اجتماعی جدی رو به رو می‌شویم. اگر مجلس تکثیر دانشگاه تک جنسیتی را تصویب کند، با نگاه برخی از فعالین این حوزه مواجه خواهیم شد که چرا باید دانشگاه‌های تک جنسیتی داشته باشیم. بسیاری از حوزه مباحث زنان کشور هنوز در حوزه اندیشه ورزی تعیین و تکلیف نشده اند. بنابراین، قاعدتا در حوزه سیاستگذاری شاهد جدال گفتمان‌ها خواهیم بود.
مهناز ملانظری رئیس دانشگاه الزهرا (س) در این برنامه اظهار کرد: دانشگاه الزهرا (س) با بیش از ۵۰ سال سابقه در دوره قبل از انقلاب در سال ۱۳۴۳ و در ابتدا با هدف مدرسه آموزش عالی برای دختران تأسیس شد. لیکن اکنون پس از انقلاب این مدرسه عالی تبدیل به دانشگاهی بزرگ شده است که امروز با بیش از ۱۰ هزار دانشجوی دختر فعالیت می‌کند.
وی افزود: دانشگاه الزهرا (س) در تمامی رشته‌های علوم پایه، فنی و مهندسی و هنر و تربیت‌بدنی رشته‌ها و گرایش‌های مختلف را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دارد و زمینه بسیار خوبی برای جامعه بانوان برای بهره گیری از ظرفیت‌های علمی دانشگاه الزهرا (س) به شمار می‌آید.
ملانظری اضافه کرد: واقعیت این است که بحث شکاف جنسیتی از جهت تحصیلات در ایران بسیار کم شده و این شکاف بسته شده است. با توجه به آمار اعلام شده ۵۰ درصد دانشجویان را دختر تشکیل می‌دهد، این به این معناست که فرصت برابر برای تحصیل وجود دارد. آنچه که بسیار اهمیت دارد فرصت برابر برای ورود به بازار کار است.
وی افزود: ورود تحصیل کرده‌های کشور در حوزه تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌ها به عنوان عضو هیأت علمی به تناسب تحصیل کرده‌ها اتفاق نیفتاده است و برای ورود شرایط برابر وجود ندارد.
ملانظری با بیان اینکه دانشگاه الزهرا (س) یک استثناء است، گفت: ۷۵ درصد از هیأت علمی دانشگاه الزهرا (س) را زنان تشکیل می‌دهند و حدود ۶۰ درصد پست‌های مدیریتی از سطح مدیرگروه تا عالی‌ترین مرتبه مدیریتی را زنان تشکیل می‌دهند که این شرایط در حال حاضر در هیچ دانشگاهی برقرار نیست و این نسبت در دانشگاه‌های دیگر در سطح کشوری به ۵ درصد می‌رسد.
وی تصریح کرد: قطعا وقتی ۵۰ درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی را بانوان تشکیل می‌دهند، بنابراین این آمار بالا نشان می‌دهد که آمادگی برای ورود به هیأت علمی وجود دارد.
ملانظری همچنین عنوان کرد: دانشگاه الزهرا (س) به عنوان یک نمونه از دانشگاه تک جمعیتی با بیش از ۵۰ سال سابقه، قطعا نیازمند زیرساخت‌هایی بوده که شاید با نگاه قانونگذاران و نگاه مردانه‌ای که در سیاستگذاری‌ها بوده، ضرورتی برای تکثیر دانشگاه الزهرا (س) دیده نشده است. ولی واقعیت این است که آمار‌ها چیز دیگری نشان می‌دهد. در تمام تحقیقاتی که در سطح دنیا صورت گرفته، شکاف بین افراد تحصیل کرده و ورود آنها در سطوح تصمیم گیری‌های کلان همچنان وجود دارد و براساس این تحقیقات، اگر این شکاف را با ۴ شاخص بسنجیم شاید در حوزه تسهیلات و مسائل سلامت، این مسأله بسیار کم شده و ورود زنان و نزدیک شدن تعادل در این حوزه‌ها کمتر است، ولی در حوزه اقتصاد و مسائل سیاسی نه تنها در ایران بلکه جهان، این نسبت تعادل ندارد و این موضوع مستلزم تفاوت دیدگاه است.
وی با بیان اینکه نگاه نخست زنان کشور دانشگاه الزهرا (س) نیست، افزود: الگو کردن دانشگاه الزهرا (س) برای اینکه انتخاب اول دختران کشور باشد مستلزم شرایط مناسب است. در ابتدا باید امکانات اولیه برای دانشگاه الزهرا (س) فراهم شود و زیرساخت فیزیکی دانشگاه باید متناسب با ۱۰ هزار دانشجو باشد.
ملانظری اذعان کرد: ما به عنوان دانشگاه، وظیفه توانمندسازی را داریم، ولی جای دیگری باید قوانینی را حمایت و مدون کنند تا بتواند دانشجویانی که فارغ التحصیل می‌شوند را وارد عرصه کار‌های مختلف کنند. بانوان تحصیل کرده‌ای که از دانشگاه الزهرا (س) و سایر دانشگاه‌های دیگر فارغ التحصیل می‌شوند، بهترین جایی که می‌توانند موثر واقع شوند قوه مقننه و مجلس است که متاسفانه با ۵ درصد آمار حضور بانوان در مجلس روبه رو هستیم و فاصله بسیار معناداری داریم.
ارسال نظرات