ایرانشهر را از خود و خود را از ایرانشهر میدانم!
بر اساس گزارشها و اسناد تاریخی، وقوع سیل در تیرماه ۱۳۵۷ در ایرانشهر خرابیهای فراوانی به بار آورده و آسیب زیادی به روستائیان و مردم ایرانشهر وارد کرده بود. آیتالله خامنهای که در آن زمان در ایرانشهر حضور داشتند، از نزدیک شاهد عدم همراهی و امداد رژیم پهلوی به سیلزدگان بودند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۵ اسفند ۱۳۸۱در دیدار نخبگان استان سیستان و بلوچستان درباره بیتوجهی رژیم پهلوی به سیلزدگان فرمودند: «...در سال ۵۷ در ایرانشهر سیل آمد و ۸۰ درصد شهر قطعاً خراب شد؛ یعنی من یک به یک تمام مناطق شهر را با پای خودم رفتم و دیدم. پنجاه روز ما امداد و پشتیبانی میکردیم. یک نفر از مرکز که هیچ، از زاهدان هم یک نفر آدم برجسته متشخص به ایرانشهر نیامد که بگوید چه خبر است اینجا!»
در اسناد ساواک نیز گزارشهای متعددی درباره کمک تبعیدیها و در رأس آنها آیتالله خامنهای به مردم ایرانشهر ثبت شده است.
در بخشی از گزارش ساواک سیستان و بلوچستان به تاریخ ۵۷/۴/۲۱ آمده است: «سازمان ایرانشهر اعلام داشته روز ۵۷/۴/۱۹ که سیل در ایرانشهر جاری گردیده بود، وعاظ تبعیدی شهرستان مذکور که در رأس آنها [آیتالله] سید علی خامنهای بوده، با راه افتادن در پیشاپیش مردم جهت کمک به سیلزدگان خود را حامی سیلزدگان قلمداد و اظهار داشتهاند کمکهای دولت مؤثر نخواهد بود...»
مأموران رژیم پهلوی که از نفوذ روحانیت انقلابی در ایرانشهر به هراس افتاده بودند برای جلوگیری از ورود آنها به امر کمکرسانی، تلاش میکنند. گزارشگر ساواک در ادامه مینویسد: «روحانیون درصدد بودند رأساً نسبت به توزیع آذوقه بین اهالی اقدام نمایند لکن از طریق شهربانی از این کار جلوگیری و به آنها تذکر داده شد...»
علیرغم کارشکنیهای رژیم پهلوی، آیتالله خامنهای با كمك سایرین برای امر كمكرسانی اقدام به تشكیل «گروه امداد اسلامی» در مسجد آلرسول ایرانشهر نموده و به كمك سیلزدگان شتافتند. ساواک سیستان و بلوچستان در تاریخ ۵۷/۴/۲۶ در این رابطه اعلام میکند: «روحانیون تبعیدی مقیم ایرانشهر به سرپرستی [آیتالله] سید علی حسینی خامنهای ضمن تماس با اهالی شهرستانهائی نظیر یزد و زاهدان؛ آرد، برنج، نان و غیره تهیه و با در اختیارگذاردن حوالهای به شرح "مسجد آل رسول – گروه امدادی علمای اسلامی، سید علی خامنهای"، مواد مزبور را بین سیلزدگان توزیع مینمایند.»
این تلاشها در حالی صورت میگرفت که روحانیون در تبعید در محدودیتهای متعددی بودند؛ اما اقدامات آنان تأثیر بسزایی در زندگی مردم سیلزده داشت، بطوری که از حضور روحانیون تبعیدی به ویژه آیتالله خامنهای ابراز خرسندی میکردند. در گزارشی دیگر از ساواک به تاریخ ۱۴ شهریور ۱۳۵۷ تأثیر این اقدامات چنین گزارش شده است: «در حادثه سیلی که چندی قبل در ایرانشهر جاری و به اهالی خسارت مالی زیادی وارد و زندگیشان تباه شده، یک نفر از آخوندهای تبعیدی به نام [آیتالله] خامنهای... به مردم شهرستان مذکور کمک نقدی و جنسی (از قبیل پتو، خواربار از هر رقم) مینماید و کمک وی باعث رفع گرفتاری مردم شده...»
گزارشگر ساواک با تأکید بر خوشحالی مردم از کمکهای توزیع شده توسط آیتالله خامنهای مینویسد: «وسایلی که [آیتالله] خامنهای در اختیار مردم به عنوان کمک میگذارد توسط کامیون به ایرانشهر وارد میشود و مشخص نیست کامیونهای حامل خواربار به چه طریقی و از طرف چه کسانی به نشانی [آیتالله] خامنهای فرستاده میشود.»
همین فعالیتهای گسترده و خدمات اجتماعی آیتالله خامنهای و محبوبیت روزافزون ایشان پس از حادثه سیل ایرانشهر موجب تغییر محل تبعید ایشان شد. بطوری که یکی از دلایل ساواک برای تبعید ایشان به جیرفت "تحریكات آنها در جریان كمك به سیلزدگان" عنوان شده است.
اعتراف ساواک به افزایش محبوبیت آیت الله خامنه ای در دوران تبعید!
از مساجد، نه تنها بهعنوان پایگاههای انقلاب در شهرهای بزرگ میتوان سخنگفت بلكه در تبعیدگاهها و شهرهای كوچك نیز مساجد مركز اصلی تبلیغ و پیامرسانی تلقی میشد. اسناد ساواك حاكی است كه آیتالله خامنهای بعد از مدت كوتاهی اقامت در ایرانشهر در تنها مسجد شیعیان آنجا به نام مسجد آلالرسول اقامهی نماز نمود و در فاصلهی اندكی نمازگزاران تا دویستنفر افزایش یافتند. وی در خلال اقامهی نماز، برای نمازگزاران به ایراد سخن پرداخته و بهتدریج توجه مؤمنین و بهخصوص جوانان را به خود جلب نمود.
گزارشهای ساواك تصریح میكند كه در كوتاهمدت، موقعیت و محبوبیت ایشان به حدی در میان مردم افزایش یافت كه منزل محل اقامت وی مركز تردد شیعیان منطقه گشت. آیتالله خامنهای از این فرصتهای مغتنم استفاده كرد و جلسات سخنرانی متعددی برگزار نمود. مأمور امنیتی حاضر در یكی از این جلسات گزارش نموده است كه ایشان در جریان ایراد یك سخنرانی اظهار كرد: «ای مردم، خواب نباشید، یك عده از همدینیهای شما از گرسنگی میمیرند و یك عده از سیری میتركند». سایر گزارشهای دیگر، محورهای اصلی سخنرانیهای او را در زمینههای: آزادی، و… بیان كرده است.
علیرضا سبزه پرور (عماد)