بلک فرایدی ؛ جمعه سیاه برای چه کسی؟

جمعهٔ سیاه به انگلیسی: Black Friday یا حراج جمعه در آمریکا روز بعد از روز شکرگزاری است که عملاً آخرین جمعهٔ ماه نوامبر به‌شمار رفته و آغاز آیین خرید برای کریسمس حساب می‌شود. در واقع جمعهٔ سیاه، یک روز تعطیل نیست، اما اکثر شرکت‌ها این اجازه را به کارکنان خود می‌دهند که این روز را مرخصی گرفته و به خرید سال نو بپردازند.

سال‌ها است که این روز، شلوغ‌ترین روز برای فروشنده‌ها است. هر چند آمریکای شمالی محل اصلی رخداد این سنت است، اما همچون بسیاری از سنت‌های دیگر این منطقه، این سنت نیز به کشورهای دیگر سرایت کرده‌است. این روز به قدری اهمیت دارد که فروشگاه‌ها پیش از ساعت ۴ صبح کار خود را آغاز کرده و مردم از همان زمان برای خرید به فروشگاه هجوم می‌آورند و باید تا پیش از آغاز شب خرید کرده باشند.

اینکه در جهان تخفیف های اصلی و شگفت انگیز این روز با چه قواعد اقتصادی توجیه می شود و اقتصاد جهان برای تبلیغات و انبارگردانی چگونه در قالب این طرح نقدینگی مناسبی دریافت می کنند؟ یک موضوع حوزه تجارت است اما این که فرهنگ وارداتی بلک فرایدی چگونه اسباب کلاهبرداری از سر مشتریان ایرانی را فراهم می کند یک مسئله دیگر است.

با احترام به ارائه کنندگان قانونی و مشروعی که در هر مناسبتی در پی جذب مشتری و چرخش اقتصادی هستند ، از آنجا که در سالهای گذشته بلک فرایدی برای بازار ایران ، عمدتا یک سیاه بازار بنجل فروشی بوده باید به چند هشدار به جامعه در این زمینه پرداخت:

1- هیچ ارزانی بی حکمت نیست

در شرایط رکود تورمی که داشتن هر کالایی به شوق افزایش قیمت در بازار معمول و متداول است ، قبل از انتخاب کالا با تخفیف عجیب و غریب باید درباره ی دلیل این ارزانی تحقیق کرد. به ویژه اینکه فروش اجناس بنجل یا عیب دار در روش های الکترونیکی به دلیل عدم انتخاب حضوری راحت تر است.

2- تاریخ انقضا را کنترل کنید

بسیاری از مواد خوراکی و یا شیمیایی دارای تاریخ انقضا هستند که در حراج ها ضمن دستکاری یا پنهان کاری فروخته می شوند. این کالاها مانند خوراکی ها ، باطری ها ، رنگ ها و لوازم آرایشی و عطرها در بلک فرایدی از فساد و نابودی نجات پیدا می کنند اما عملا به کار خریدار نمی آیند.

3- عکس ها و سایزها را مقایسه کنید

در بسیاری از حراجی ها با استفاده از تکنیک های عکاسی ، اجناسی را با زاویه پردازی و نورپردازی به گونه ای دیگر اجناس را ارائه و با استفاده از قوانین خود پرداخته ، با تخفیف هایی آن را می فروشند.

4- تضمین بازگشت

یکی از مهمترین اصول تجارت الکترونیک موسسات معتبر ، تضمین بازگشت بی قید و شرط کالاهایی است که به هر دلیل مورد پسند مشتری قرار نگرفته اند. اگر در پرتوکل های فروش سایت ها به هر دلیل غیر این شرط شده است ، نشان دهنده احتمال ایرادات جدی است.

5- قیمت گذاری نامشخص

کالاهایی که مشمول فرآیند قیمت گذاری رسمی نیستند، چگونه کشف قیمت می شوند؟

یکی از ترفندهای غیر اخلاقی در بلک فرایدی ها افزایش بی رویه قیمت ها و بعد ارائه تخفیف هایی است که بتوان کالا را با همان قیمت اصلی و حتی بالاتر از آن با منت فروخت.مشتریان به همین دلیل باید درباره قیمت اصلی کالاهایی که قیمت گذاری رسمی و قانونی ندارند از قبل اطلاع داشته باشند.

در پایان باید گفت یکی از ایرادهای بسیار عجیب چنین کلاهبرداری ها ، ناکارآمدی سامانه 124 وزارت صمت است که برای هر شکایت ، به جای اسناد الکترونیکی مراجعه حضوری طلب می کنند و به خاطر پیچیده بودن فرآیند پیگیری و عدم پاسخگویی مناسب و بهنگام مشتریان عطای شکایت را به لقای آن می بخشند.