شناسایی مسافران کرونایی، چگونه و چطور؟!
وزارت بهداشت هفته گذشته بخشنامه‌ای را به معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی، رییس سازمان هواپیمایی کشور، رییس سازمان راهداری، مدیرعامل شرکت راه‌آهن و معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابلاغ و تاکید کرد: از روز چهارشنبه ۲۸ آبان‌ماه، هرگونه جابه‌جایی مسافر به صورت هوایی، زمینی و دریایی بدون دریافت نتیجه تست کرونا ممنوع است. معاون وزیر بهداشت گفته که این طرح در راستای بند ۷ مصوبه جلسه چهل و دوم ستاد ملی مدیریت کرونا در مورد عدم جابه‌جایی مسافران دارای تست کرونای مثبت و با عنایت به تسریع در قطع زنجیره انتقال کرونا، اجرا می‌شود.
مدیرکل حمل و نقل مسافر سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هم اعلام کرده است: همه شرکت‌های حمل و نقلی موظف هستند پیش از صدور بلیت اتوبوس، تاکسی و مینی‌بوس برای مسافران، کد ملی آن‌ها را در سامانه مورد نظر وزارت بهداشت وارد کنند و در صورت مجاز بودن و تایید از سوی این وزارتخانه می‌توانند سفر جاده‌ای با وسایل حمل و نقل عمومی بین‌شهری داشته باشند.
از طرفی، به دنبال اجرای طرح تعطیلی شهرهای پرخطر از روز شنبه اول آذرماه، وزیر کشور و فرمانده قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا گفت که وزارت بهداشت با کمک وزارت ارتباطات طرحی را آماده کرده‌اند تا همه کسانی که کرونا مثبت می‌شوند از طریق این طرح ردیابی و با رصد مستمر کنترل شوند. با این وجود مدیران آژانس‌های مسافرتی و هتل‌ها نسبت به چگونگی دسترسی به چنین سامانه یا بانک اطلاعاتی‌ای برای تشخیص افراد مبتلا به کرونا، ابراز بی‌اطلاعی کرده و می‌گویند هنوز بخشنامه یا دستورالعملی در این رابطه به آن‌ها ابلاغ نشده است و آژانس‌های مسافرتی و یا هتل‌ها امکان تشخیص چنین افرادی را ندارند که به آن‌ها خدمات سفر نفروشند و یا از سفر چنین افرادی جلوگیری کنند.
معاون گردشگری قبلا که درباره رفع شبهه بخشنامه «ممنوعیت سفر افراد مبتلا به کرونا» توضیح داده و گفته بود انجام تست کرونا برای همه مسافران الزامی نیست، درباره ابلاغ همین بخشنامه توضیح داده است: این بخشنامه مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا است و همه باید اجرا کنند. هرچند که با تشدید محدودیت‌های تردد از هفته آینده، عملا امکان اجرای تور وجود ندارد و سفر با وسایل نقلیه عمومی با توجه به تعطیلی بیشتر مراکز، محدود خواهد شد.
بخشنامه‌ای که وزارت بهداشت ۲۱ آبان‌ماه ابلاغ کرد و چند روز بعد از آن منتشر شد، حاوی اطلاعات کلی است که فقط تاکید می‌کند جابه‌جایی مسافران مبتلا به کرونا به صورت هوایی، زمینی و دریایی بدون دریافت نتیجه تست ممنوع است. اگرچه ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت بعدها توضیح دادند که ضرورتی برای ارائه نتیجه منفی تست کرونا هنگام سفر و جابه‌جایی نیست و فقط افرادی که اطلاعات آن‌ها در سامانه وزرات بهداشت ثبت شده است تا ۱۴ روز اجازه جابه‌جایی ندارند، اما جزئیات بیشتری درباره چگونگی دسترسی مراکزی مثل شرکت‌های مسافرتی و حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی و مراکز اقامتی به بانک اطلاعاتی بیماران شناسایی‌شده را هنوز مشخص نکرده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ۱۷ آبان‌ماه پیامی را در توئیتر با این محتوا منتشر کرده بود: «با ابلاغ وزارت بهداشت بر پایه دولت الکترونیکی، به زودی مبتلایان کووید ۱۹ امکان استفاده از قطار بین شهری، پروازهای هواپیمایی و تاکسی‌های اینترنتی را در دوران بیماری و قرنطینه ندارند.» بهنام ولی‌زاده - سرپرست معاونت دولت الکترونیکی سازمان فناوری اطلاعات - هم توئیت مشابهی را منتشر کرده بود: «با دستور معاون وزیر ارتباطات از هفته گذشته پیاده‌سازی این کار را شروع کرده‌ایم. وب سرویس وزارت بهداشت و مرکز ملی تبادل اطلاعات آماده شده، با اتصال شرکت‌های هواپیمایی، رجا، اپلیکیشن‌ها و سایت‌های فروش بلیت، موضوع تکمیل خواهد شد که در حال انجام است.»
با وجود چنین مقدمه‌چینی‌ها و توضیحاتی اما هنوز مراکز فروش بلیت هواپیما، اتوبوس و قطار، شرکت‌های حمل و نقل و مراکز اقامتی نمی‌دانند از طریق چه سامانه‌ای باید کد ملی مسافر را وارد کنند تا به اطلاعات بیمار احتمالی دسترسی پیدا کنند و از سفر مبتلایان کرونا جلوگیری شود.