حکمرانی شادمانه

وقتی هنگامه ی انتخاب موضوع برای رساله دکتری ام در رشته حقوق عمومی فرارسید، با توجه به اینکه مسیله و محتوای مباحث حقوق عمومی، حکمرانی است، از بین تمام موضوعات دیوانی و حقوقی صرفی که می توانستم انتخاب کنم، موضوع حق بر شادکامی در حقوق موضوعه جمهوری اسلامی ایران را بر گزیدم.
چرا که اساسا اعتقاد داشتم شادکامی، هم از جهت جسمانی آن به معنی شادی و نشاط و هم از منظر روحانی آن به معنای وجد و بهجت درونی انسان، می تواند پلی باشد به سوی سمت کام روایی این جهانی و هم راهی باشد به مقصد سعادت مخلّد!
مهم تر این که شادکامی را، نه تنها یک انتخاب، بلکه یک حق می دانم که می بایستی مردمان مطالبه کنند و حاکمان به ادای آن کمر همت ببندند.

برای تبیین و تحلیل موضوع نیز، علاوه بر آن که اصرارداشتم از مبانی اعتقادی بهره مند شوم و مفاهیم بنیادین حقوقی کشورمان را مورد مداقّه قراردهم، علاقمند بودم که نمونه های موفق حکمرانی شادکامانه را معرفی کنم.
به همین دلیل هم، در بخش بیان مسیله پروپزالم، این فراز آغازین از کتاب سیاست شادکامی نوشته درک باک رییس سابق دانشگاه هاروارد را ذکر کردم:
(در عمق کوه های هیمالیا، که بین هند و چین واقع شده است.کشور کوچک بوتان جای گرفته است.سرزمینی با کوه های بلند،جنگل های انبوه،جویبارها و رودخانه هایی که از یخچال های طبیعی سر چشمه گرفته اند.
بوتان تا دهه ی 1960 میلادی تقریبا برای جهان ناشناخته بود.فقرو بی سوادی و مرگ و میر نوزادان این کشور را در ردیف بدترین کشورها قرار داده بود. ولی در سال 1972 چیزی نا متعارف در این کشور دور افتاده اتفاق افتاد که توجه مردم سرتاسر جهان را به خود جلب کرد.
پادشاه جدید این کشور جی جم سنگی وانچوک اعلام کرد که از این پس معیار اصلی ملت او برای اندازه گیری پیشرفت شادکامی ناخالص ملی خواهد بود و نه تولید ناخالص ملی.

او با بیان طرح توسعه ی 5 ساله اعلام کرد: اگر در پایان زمان طرح، ملت ما شادکام تر از پیش نشوند، باید بدانیم که طرح ما شکست خورده است.)
آن چه اهمیت دارد این که این طرح شادی و شادکامی صرفا به عنوان محور حکمرانی کشور کوچکی هم چون بوتان محدود نشده است و تعدادی از
حکومت های مدرن جهان مانند فرانسه، انگلستان و استرالیا نیز شاخص های شادکامی را به عنوان سنجه ی رونق و رشد کشورشان لحاظ کرده اند.‌‌

جالب اینجاست که این ایده پادشاهی در بوتان؛ کشوری که 800 هزار نفرجمعیت دارد و مساحت آن یک سی و پنجم ایران است،در حد یک شعار یا حتی راهبرد ملی باقی نماند و ساختار حکومتی این کشور برای عملیاتی شدن این خط مشی، برنامه ریزی کرد. به گونه ای که این هدف گذاری ادامه پیدا کرد ودر سال ۲۰۰۸، به منظور حفظ آرامش درونی مردم بوتان، نهادی به نام «کمیته‌ی شادی ناخالص ملی» تشکیل شد. حتی در پرسشنامه‌های سرشماری این کشور، بخشی وجود دارد که مردم بوتان در آن می‌توانند رضایت یا عدم رضایت خود از زندگی را بیان کنند.

علاوه بر این، در کشور بوتان «وزارت شادی» هم وجود دارد و مانند تولید ناخالص ملی، «شادی ناخالص ملی» هم اندازه گیری می‌شود. در بوتان، کیفیت زندگی بر اساس تعادل میان ارزش‌های مادی و معنوی تعیین می‌شود.

هم اکنون نیز در این کشوردر بوتان یک واحدی به نام شاخص ملی (Gross National Happiness or GNH) وجود دارد. این شاخص نشان می دهد که مردم چقدر در زندگی شان خوشحال هستند. این تست چیزی نیست که مردم از آن تعجب کنند. زیرا همواره باعث خوشحال تر شدنشان شده است.

ماجرای دل پذیر شادی و شادکامی و شادمانی در این کشور تاجایی پیش رفت که بوتان در سال 2006به عنوان شادترین کشور جهان انتخاب شد.

از ویژگی های شاخص حکمرانی شادمانه در بوتان، تکیه بر سنت ها و آداب و رسوم، تاکید بر حفاظت از محیط زیست و رواج مهربانی و نوع دوستی دربین مردمان این سرزمین است.