دلیل تخته‌شدن دکان سلامت در برخی عطاری‌ها
گیاهان دارویی به دلیل اهمیت بسیار زیادی که در درمان بیماری‌ها دارند، توجه زیادی را به خود جلب کرده و باعث شده‌اند که بازار عطارها، رونق خوبی را به خود ببیند. اما آیا در عطاری‌ها کلیه نکات مربوط به سلامت افراد به‌طور دقیق لحاظ می‌شود؟ محققین نگاهی به این موضوع انداخته‌اند.
گیاهــان از اهمیت فوق‌العاده‌ای در درمان بیماری‌ها برخوردارنــد، به‌طوری‌که محققان، داروهای قــرن بیســت ویکم را در گیاهان جســتجو کــرده و معتقدند کــه راه حل مشکلات پزشکی در آینده، گیاهان هستند. افزایــش نیاز بــه دارو، سـازگاری گیاهـان دارویـی بـا بـدن و تأکید سـازمان بهداشـت جهانــی بــر جایگزینی داروهای شــیمیایی بــا داروهای طبیعـی موجـب افزایـش تجویـز و مصـرف ایـن گیاهـان شـده اســت. همچنیــن، عــوارض جانبــی، هزینــه و زمان‌بر بــودن کشـف و تولیـد داروهـای شـیمیایی، مصـرف گیاهـان دارویـی را در صنایــع بهداشــتی و دارویــی افزایــش داده اســت.
در کشــور مـا نیز، عطــاران به‌عنوان یکــی از گروه‌های اصلی ارائه‌کننده خدمــات طــب ســنتی در میــان مــردم شــناخته شده‌اند، درحالی‌که به شکل رســمی رابطه خاصـی بـا وزارت بهداشـت، درمـان و آموزش پزشـکی نداشــته و تنهــا یــک گــروه صنفــی تحــت نظــارت وزارت بازرگانــی هســتند. درحالی‌که در حال حاضــر بــرای اشــتغال بــه عطــاری، بـه هیچ‌گونه مـدرک یـا شـرایط خـاص، مگـر آنچـه بـرای تأسیس مغـازه یـا واحـد تجـاری لازم اسـت، نیـازی نیسـت و علیرغــم مســئولیتی کــه در ایــن رابطــه متوجــه متولیــان ســلامت جامعــه اســت، وزارت بهداشــت، درمــان و آمــوزش پزشــکی بــا مطرح کردن صــرف «لــزوم عدم دخالت عطــاران در امــور پزشــکی» و انتخــاب ساده‌ترین گزینــه ممکــن، از زیـر بـار مسئولیت شـانه خالـی کـرده اسـت. اما به‌راستی خدمات ارائه‌شده توسط این واحد‌های صنفی تا چه حد می‌تواند ایمن باشد؟
برای بررسی این موضوع و موارد مرتبط با آن، گروهی از محققان کشور از دانشــگاه رازی کرمانشــاه، پژوهشی را با محوریت استان آذربایجان غربی انجام داده‌اند که در آن، وضعیت عطاری‌های شهرستان‌های این استان با تأکید بر مشکلات و چالش‌های پیش رو مورد مطالعه قرار گرفته است.
در این تحقیق، ۲۰ عطاری از شهرستان‌های مختلف استان آذربایجان غربی مورد مطالعه واقع شده‌اند و برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز از آن‌ها، از پرسش‌نامه استفاده شده است.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مشکل اصلی عطاری‌ها، عدم‌رعایت اخلاق حرفه‌ای است که در درازمدت بزرگ‌ترین مشکلی است که سلامت جامعه مصرف‌کننده و امنیت شغلی آن‌ها را متأثر می‌کند.
معصومه عامریان، اســتادیار و پژوهشگر گــروه مهندســی تولید و ژنتیــک گیاهــی دانشــگاه رازی کرمانشــاه و همکارانش دراین‌باره می‌گویند: «براساس دیدگاه خود عطاران مورد مطالعه، به‌طورکلی "عرضه برخی داروهای خطرناک توسط عطاری‌ها"، "ارائه نمونه‌های تقلبی" و همچنین "عدم‌بررسی داروهای دست‌ساز آن‌ها"، به‌ترتیب رتبه‌های اول تا سوم مشکلات و چالش‌های عطاری‌ها را به‌خود اختصاص می‌دهند».
با توجه به این نتایج، در شــرایط فعلــی و باتوجه بــه درگیرشــدن گســترده عطــاران در امــور مربــوط بــه ســلامت، به نظر نمی‌رسد کــه نادیده گرفتن آنــان از ســوی وزارت بهداشــت، درمــان و آمــوزش پزشــکی و پافشــاری بــر عدم‌مداخله در مشکلات مربــوط بــه ســلامت، رویکــردی مناســب بــرای به‌کارگیری منطقــی گیاهــان دارویی در کشــور باشــد.
در این راستا، عامریان و همکارانش اعتقاد دارند: «تدوین آیین‌نامه بــرای فعالیــت عطاری‌ها، مداخله بیشتـر بـر عملکـرد آن‌ها و برگـزاری کارگاه‌های آموزشـی بـرای عطـاران می‌تواند در رعایـت اخلاق حرفه‌ای و افزایـش کیفیــت ارائه خدمــت از ســوی آن‌ها در آینــده مؤثر باشــد».
این یافته‌ها که نه‌تن‌ها برای عطاران به‌منظور رعایت درست‌تر اصول اخلاق حرفه‌ای در شغل خود، بلکه برای دست‌اندرکاران امور سلامت جامعه نیز می‌توانند راهگشا باشند، در نشریه‌ای موسوم به «مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم» منتشر شده‌اند. این نشریه که متعلق به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، به انتشار یافته‌های علمی پژوهشی و فنی مرتبط با امور نظام سلامت کشور می‌پردازد.
در کشــور مـا نیز، عطــاران به‌عنوان یکــی از گروه‌های اصلی ارائه‌کننده خدمــات طــب ســنتی در میــان مــردم شــناخته شده‌اند، درحالی‌که به شکل رســمی رابطه خاصـی بـا وزارت بهداشـت، درمـان و آموزش پزشـکی نداشــته و تنهــا یــک گــروه صنفــی تحــت نظــارت وزارت بازرگانــی هســتند. درحالی‌که در حال حاضــر بــرای اشــتغال بــه عطــاری، بـه هیچ‌گونه مـدرک یـا شـرایط خـاص، مگـر آنچـه بـرای تأسیس مغـازه یـا واحـد تجـاری لازم اسـت، نیـازی نیسـت و علیرغــم مســئولیتی کــه در ایــن رابطــه متوجــه متولیــان ســلامت جامعــه اســت، وزارت بهداشــت، درمــان و آمــوزش پزشــکی بــا مطرح کردن صــرف «لــزوم عدم دخالت عطــاران در امــور پزشــکی» و انتخــاب ساده‌ترین گزینــه ممکــن، از زیـر بـار مسئولیت شـانه خالـی کـرده اسـت. اما به‌راستی خدمات ارائه‌شده توسط این واحد‌های صنفی تا چه حد می‌تواند ایمن باشد؟
برای بررسی این موضوع و موارد مرتبط با آن، گروهی از محققان کشور از دانشــگاه رازی کرمانشــاه، پژوهشی را با محوریت استان آذربایجان غربی انجام داده‌اند که در آن، وضعیت عطاری‌های شهرستان‌های این استان با تأکید بر مشکلات و چالش‌های پیش رو مورد مطالعه قرار گرفته است.
در این تحقیق، ۲۰ عطاری از شهرستان‌های مختلف استان آذربایجان غربی مورد مطالعه واقع شده‌اند و برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز از آن‌ها، از پرسش‌نامه استفاده شده است.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مشکل اصلی عطاری‌ها، عدم‌رعایت اخلاق حرفه‌ای است که در درازمدت بزرگ‌ترین مشکلی است که سلامت جامعه مصرف‌کننده و امنیت شغلی آن‌ها را متأثر می‌کند.
معصومه عامریان، اســتادیار و پژوهشگر گــروه مهندســی تولید و ژنتیــک گیاهــی دانشــگاه رازی کرمانشــاه و همکارانش دراین‌باره می‌گویند: «براساس دیدگاه خود عطاران مورد مطالعه، به‌طورکلی "عرضه برخی داروهای خطرناک توسط عطاری‌ها"، "ارائه نمونه‌های تقلبی" و همچنین "عدم‌بررسی داروهای دست‌ساز آن‌ها"، به‌ترتیب رتبه‌های اول تا سوم مشکلات و چالش‌های عطاری‌ها را به‌خود اختصاص می‌دهند».
با توجه به این نتایج، در شــرایط فعلــی و باتوجه بــه درگیرشــدن گســترده عطــاران در امــور مربــوط بــه ســلامت، به نظر نمی‌رسد کــه نادیده گرفتن آنــان از ســوی وزارت بهداشــت، درمــان و آمــوزش پزشــکی و پافشــاری بــر عدم‌مداخله در مشکلات مربــوط بــه ســلامت، رویکــردی مناســب بــرای به‌کارگیری منطقــی گیاهــان دارویی در کشــور باشــد.
در این راستا، عامریان و همکارانش اعتقاد دارند: «تدوین آیین‌نامه بــرای فعالیــت عطاری‌ها، مداخله بیشتـر بـر عملکـرد آن‌ها و برگـزاری کارگاه‌های آموزشـی بـرای عطـاران می‌تواند در رعایـت اخلاق حرفه‌ای و افزایـش کیفیــت ارائه خدمــت از ســوی آن‌ها در آینــده مؤثر باشــد».
این یافته‌ها که نه‌تن‌ها برای عطاران به‌منظور رعایت درست‌تر اصول اخلاق حرفه‌ای در شغل خود، بلکه برای دست‌اندرکاران امور سلامت جامعه نیز می‌توانند راهگشا باشند، در نشریه‌ای موسوم به «مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم» منتشر شده‌اند. این نشریه که متعلق به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، به انتشار یافته‌های علمی پژوهشی و فنی مرتبط با امور نظام سلامت کشور می‌پردازد.
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
مثل داروخانه موظف باشن یک تحصیل کرده داروهای گیاهی رو در هر عطاری داشته باشن ، و حتی اسم عطاری به داروخانه گیاهی عوض بشه ... باعث اشتغال هم میشه برای مردم هم موثر تره قابل اطمینان هم هست