خانه هنرمندان تعطیل می شود؟
مجید رجبی معمار حدود یک ماه پیش در گفتگویی با ایسنا درباره مشکلات اقتصادی خانه هنرمندان ایران سخن گفت و تقاضای خود را برای جذب حمایت‌های لازم از سوی شهرداری و وزارت فرهنگ و ارشاد به این مکان هنری مطرح کرد ولی از آنجا که با گذشت این مدت، هیچ اتفاق مثبتی در این زمینه رخ نداده است، این مدیر هنری این بار با صراحت اعلام می‌کند که بدون هر گونه تعارفی، خانه هنرمندان ایران بعد از 21 سال فعالیت در آستانه تعطیلی است.
حدود یک ماه پیش در فضاهای غیررسمی مطالبی درباره ورشکستگی خانه هنرمندان ایران در دوران کرونا مطرح شد. همان زمان هم مجید رجبی معمار به عنوان مدیر عامل این مکان و هم حسین مسافر آستانه به عنوان دبیر شواری سیاستگذاری تماشاخانه ایرانشهر بابت تنگناهای اقتصادی جدی در این دو مکان ابراز نگرانی کردند. رجبی معمار بر جایگاه مهم خانه هنرمندان به عنوان مکانی مورد اعتماد برای همه طیف‌های هنری تاکید کرد و آن را آبروی نظام دانست که گستره فعالیت‌هایش فراتر از داخل کشور است و روابط خوبی با تشکل‌های هنری بین‌المللی دارد.
بیش از یک ماه از آن گفتگو می‌گذرد و در روزهای اخیر هم برخی از اعضای شورای عالی خانه هنرمندان از جمله ایرج راد به عنوان رییس شواری عالی این مکان اعلام کرده‌اند که این خانه راهی جز تعطیلی ندارد.
رجبی معمار نیز در گفتگوی تازه خود با ایسنا آخرین وضعیت این مکان را توضیح می‌دهد و انتقادات خود را از دولت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز سازمان برنامه و بودجه مطرح می‌کند.
این مدیر هنری می‌گوید: همانطور که دوستان شورای عالی خانه هنرمندان هم عنوان کرده‌اند، وضعیت خانه هنرمندان ایران به هیچوجه خوب نیست چراکه بعد از کرونا تقریبا تمام منابع درآمد این مکان از بین رفته است درحالیکه قبلا این مکان از راه فروش بلیت نمایش‌ها، فروش آثار هنری در گالری‌ها، کافه، رستوارن و فروشگاه‌های خود می‌توانست بخشی از هزینه‌هایش را پوشش بدهد و مابقی هزینه‌ها را هم از طریق کمک‌های شهرداری تامین می‌کرد ولی امسال هیچ یک از آن منابع درآمدی وجود ندارند، ضمن اینکه شهرداری هم به دلیل مشکلات مالی خود، از آغاز سال نتوانسته هیچ کمکی بکند.
این مدیر هنری ابراز تاسف می‌کند: در این وضعیت دشوار، وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان برنامه و بودجه هم هیچ حمایتی نداشته‌اند در حالیکه در چندین جلسه که با همراهی تعدادی از هنرمندان شاخص حوزه‌های مختلف برگزار شده است، وضعیت خانه هنرمندان را با این دوستان مطرح کرده‌ایم و آنان را در جریان امور قرار داده‌ایم.
او که پیش از این بابت تعدیل نیرو در خانه هنرمندان ابراز نگرانی جدی کرده بود، حالا تاکید می‌کند: تعارف نداریم. وضعیت اصلا خوب نیست و از ابتدای سال فقط یک سوم حقوق کارکنان را پرداخته‌ایم و برای بیمه آنان نیز دچار مشکل هستیم در حالیکه کارکنان اینجا بسیار کم شمار هستند و همه امور خانه هنرمندان ایران با همین تعداد اندک پیش می‌رود و این مکان مجموعه‌ای خودکفاست.
رجبی معمار با اشاره به موارد مندرج در اساسنامه خانه هنرمندان ایران مبنی بر استقلال این مکان اضافه می‌کند: در اساسنامه خانه هنرمندان آمده که نباید به دولت و هیچ نهادی وابستگی داشته باشد و این مجموعه در تمام این سال‌ها به معنای واقعی، غیر انتفاعی بوده است هرچند عبارت غیرانتفاعی در چهل سال گذشته کاملا در معنای متضاد خود به کار رفته است، ولی به هر حال در شرایط خاصی مانند مقطع کرونایی دولت، وزارت ارشاد به عنوان متولی اصلی فرهنگ هنر در کشور، سازمان برنامه و بودجه، معاون اول رییس جمهور و هر کس که در برابر فرهنگ و هنر کشور احساس مسئولیت می‌کند، باید وارد کار شود بویژه اینکه مشکلات ما با رقم پایینی رفع و رجوع خواهد شد.
مدیر عامل خانه هنرمندان ایران با تاکید بر جایگاه و نقش تاثیرگذار این مکان در دوران فعالیت خود خاطرنشان می‌کند: قرار نیست خانه هنرمندان مکان درآمدزایی باشد همین که بتواند بخشی از هزینه‌های خود را تامین کند، برایش کفایت می‌کند و در تمام این سال‌ها هم همین رویه را داشته و هرگز مجموعه‌ای اقتصادی نبوده است.
رجبی معمار با اشاره به اینکه بعد از کرونا بسیاری از مشاغل دچار ضررهای فراوان شدند، می‌گوید: ولی در این میان اصناف هنری بیشترین زیان‌ها را متحمل شده‌اند. فعالیت‌های هنری تقریبا تعطیل است. اگر هم در گوشه و کنار کارهایی انجام می‌شود، به این دلیل است که دولت می‌خواهد از خود سلب مسئولیت کند زیرا وقتی همه توصیه‌ها مبنی بر حاضر نشدن در فعالیت‌های جمعی است، چگونه می‌توانیم مردم را به اجتماع در جمع‌های هنری مانند حضور در گالری‌ها، سینما و تئاتر دعوت کنیم، این وضعیت یک پارادوکس بدیهی است.
او تاکید می‌کند: اصولا در تمام کشورها فعالیت‌های هنری از سوی دولتها و شهرداری‌ها مورد حمایت قرار می‌گیرند و حتی در شرایط عادی، بدون این حمایت‌ها ادامه فعالیت‌های هنری امکان‌پذیر نیست خصوصا در وضعیت پیچیده‌ای مانند دوران کرونا که لزوم این کمک‌ها خیلی بیشتر از قبل احساس می‌شود ولی متاسفانه دولت ما در زمینه حمایت از فرهنگ و هنر فقط وعده و وعید داده است و امروز نه تنها خانه هنرمندان بلکه دیگر مکان‌های هنری هم با مشکلات فراوانی دست به گریبان هستند.
خانه هنرمندان ایران سال 1378 در مکانی که پیش‌تر پادگانی نظامی بود، فعالیت خود را آغاز کرد. این خانه در طول 21 سال فعالیت خود مدیران گوناگونی را تجربه کرد ولی همواره این اصل در آن پایدار بوده است؛ مکانی کاملا فرهنگی بدون هر گونه فعالیت سیاسی.