شکموهای پولساز اینترنتی
امروزه که گوشی همراه به عضوی جدانشدنی و انکارناپذیر مبدل شده از کودک و جوان تا میانسال و پیر را در تمام ساعات شبانهروز درگیر خود کردهاست. البته نباید چشم بر روی فرصتهایی که این همراه عزیز برای همه اقشار جامعه فراهم کرده بست، بارز ترین موقعیت و فرصت طلایی ایجاد مشاغل و کسبکارهای اینترنتی بوده که هرکس بسته به ظرفیت و استعداد خود آن را بکار گرفتهاست. با اینترنتی شدن اکثر مشاغل جای بحث داغ غذا و خوراکیهای خوشمزه در فضای مجازی خالی بود و فعالیت اینترنتی در این زمینه را میطلبید. در واقع تغییر شکل و شمایل وجهه مشاغل و ظهور نوع دیگری از حرفهها را بایستی مرهون این فضای موجود دانست که فرصت پیشرفت و بهبود سطح کیفیت تولیدات را با اشتراکگذاری آنها و فعالیت در رقابت با دیگر مشاغل را ایجاد کرد.
تستر کیست؟
تستر همانطور که از اسمش پیداست به شخصی گفته میشود که غذاهای مختلف را از جهت کیفیت و طعم آن تست میکند. اما امروزه برخلاف تصور عامه فود تستر شامل افرادی میشود که علاوه بر حس چشایی بالا و قدرت درک طعم غذاها اطلاعات وسیعی درباره انواع غذاها نیز دارند و محصولات شرکتها و رستورانهارا قبل از تولید انبود معرفی میکنند. درواقع در گذشته دانش و تخصص در این زمینه چندان مهم نبود و صرف شناسائی کیفیت غذاها کافی بوده است. اما اینک آنچه که بیشتر ارجحیت دارد دارا بودن تخصص و تجربه بالا در این رشته و قدرت انتقادی و گذراندن دورههای لازم است. فردی که میخواهد این حرفه را بطور جدی دنبال کتد بایستی رشته دانشگاهی خود را در دایره مربوط به صنایع غذایی و تغذیه و آشپزی انتخاب کرده و تحصیل کند تا هم از لحاظ تئوری هم عملی خبره در حرفه خود باشد.
آیا وجود تسترها لازم است؟
عنوان تستر فود مفهوم نوظهوری نیست بلکه ریشه در گذشتههای دور دارد، در زمانهای قدیم تستر غذای افراد مهم و سرشناس را برای حصول اطمینان از سالم بودن غذا و امنیت جانی وی میچشید و چه بسا شغلی پرافتخار و جان نثار هم تلقی میشد و هدایا و سکههای زیادی نیز دریافت میکردند. این سابقه تاریخی حضور تسترها هم در ایران و هم خارج از کشور ما نمایان است و نشان از ارزشمندی این حرفه دارد گرچه وجهه امروزی و شرایط آن کمی دستخوش تحول شدهاست.
حضور یک تستر(کارشناس غذا) به جهت افزایش و ارتقاء سطح کیفیت غذای رستورانها بسیار مهم است و ازین رو یک فضای رقابتی را بوجود آورده، چرا که هر رستوران برای افزایش مشتری و جلب توجه عامه سعی بر ارتقاء کیفی تولیدات خود میکند و بدین گونه شاهد خواهیم بود که روزبه روز کیفیت غذاهای یک منطقه رقابتی افزایش مییابد همچون بازار رقابتی که در قبال بازار انحصاری قرار میگیرد و نفع خریدار نیز در گرو گروه اول است، اما مشکل اینجاست که گاهی رستورانهای یک حوزه با تبانی و هماهنگی یکدیگر کیفیت و قیمت غذاهای تولیدی خود را در یک سطح حفظ میکنند و حق انتخابی برای مشتری قرار نمیدهند که البته حضور یک تستر منصف میتواندچارهساز این مشکل شود و جلوی این کارشکنیهارا بگیرد.
در بین مشاغل میتوان اذعان کرد که تستر فود یک شغل خوشمزه و پرهیجان و بالطبع پر درآمد است، انسان سیری ناپذیر و تنوع طلب از هیچ لذت و هیجانی برای زندگی خود فروگذار نمیکند و سعی و تلاش خود را در این راستا بکار میگیرد تا لحظات خوشایندی را به ارمغان بیاورد. اینکه در یک رستوران هرچه میخواهی سفارش بدی و بابت غذایی هم که خوردی پول دریافت کنی انگیزه روی آوردن به این حرفه را دوچندان کردهاست.
کار تسترها چیست؟
تستر ها همان فودبلاگرها هستند ولی همانگونه بلاگرها فقط تبلیغاتچی نیستند تسترها هم اصل کارشان فقط تبلیغ نیست. اکثر فود بلاگرها صفحهای در اینستاگرام دارند و تجربه مراوده با رستورانهای مختلف و خوردن خوراکهای متنوع را با دوستان و مخاطبان خود به اشتراک میگذارند، با معرفی یک غذا از مکانی خاص به رسمیت و شناساندن آن مکان نیز کمک میکنند. در ایران تسترها بیش از آنکه مدرک خاصی داشته باشند با استفاده از فضای مجازی و دیده شدن خودشان را به عنوان تستر معرفی می کنند و دیگران به همین واسطه به آنها اعتماد کرده و به تستر و یا ادمین وی پیشنهاد کار میشود و با مراجعه به رستوران طی قراردادی سعی میکنند فعالیت های خود را از سر بگیرند. حال اگر کار آنها اصولی و حرفهای بود بیشتر روی طعم و مزه ها نظر کارشناسی میدهند تا کیفیت رستوران ارتقا پیدا کند. اگر هم صرفا کار تبلیغاتی است که با درست کردن کلیپها یا شوهای خاص از غذاهای رستوران به شکل نمادین تعریف میکنند.
این کاربران سلبریتی فضای مجازی به جهت بستن قرارداد کاری با مدیر یک رستوران پست و استوریهای خود را برای مدت تعیین شدهای به معرفی کامل آن مکان و خوراکهای گوناگون و متنوع آنجا اقدام میکنند و ازین رو این مدت و شرایط حاکم بر آن با توافق مابین طرفین حاصل میشود و قابل تغییر است، بسته به بازدهی و نتیجه کار طبیعتاً هزینه پرداختی به فودتستر نیز افزایش یا کاهش پیدا کرده و متغیر خواهد بود.
بایدها و نبایدهای کاری یک فودبلاگر
فود بلاگر برای موفقیت در حیطه کاری خود لازم است تخصص و مهارت خود را به مخاطبانش ثابت کند و آموزشهای لازم درمورد آشپزی و تغذیه سالم و غذاهای مورداستفاده حداکثری مردم را فراموش نکند تا اعتماد مخاطب جلب شود و به گفتههای وی اطمینان پیدا کند. اگر با دانش و تخصص لازم سخن گفتهشود هم اعتماد بنفس وی همچنان حفظ شده و هم به جذب فالوور میانجامد و پیشرفت کاری زودتر میسر خواهدشد.
تستر نباید مطالب ضد و نقیض در صفحه خود منتشر کند و به نوعی صاحب سبک باشد، اگر امروز سخنی گفت فردا همان را تکذیب نکند و به گفتههای خود عمل کند و لذا بخاطر دریافت مبلغی بیشتر حرفی خلاف واقع به زبان نیاورد و به نوعی صاحب سبک باشد، اگر طعم یک غذا چندان تعریفی ندارد و فاقد استانداردهای کاری است نباید با آب و تاب از آن تعریف و تمجید گزافه کند چرا که این رفتار خلاف عرف کاری و اخلاقی است و جایگاه این سلبریتی را متزلزل میکند، برای مثال اگر از طعم یک غذا راضی نبوده و و یا از خوراکی همچون فستفود خوشش نمیآید آن را به مخاطب خود معرفی نکند. شاید به شهرت برسد اما این شهره بودن واهی بوده و دوام و پایداری چندانی ندارد.
علاوه بر این فود بلاگر باید ویدئو و تصاویر صفحه خود را با حجم کم بالاترین کیفیت منتشر کند، حال یا خودش مهارتهای لازم عکاسی را فرا میگیرد و دوره میبیند و یا افرادی را برای این کار استخدام میکند، چرا که این حق مخاطب است که در قبال دنبال کردن وی اطلاعات مفید و جامع و کاملی دریافت کند.
توانایی و سلامت جسمی و فردی وی باید تایید شده و تکنسین حرفهای و کارشناسی توانا باشد تا بتواند درمورد ارزش غذایی خوراکهای مختلف نظر دهد و داور شود، درغیر اینصورت نه تنها موفقیتی کسب نمیکتد بلکه به مرور زمان مخاطب خود را نیز از دست میدهد.
یک تستر باید منتقد خوبی هم باشد و نکات مثبت و منفی یک غذا را به زبان بیاورد نه اینکه فقط جنبههای مثبت آن را بیان کند و به تعریف و تمجیدهای اغراق آمیز روی بیاورد، ازین رو اگر منتقد خوبی باشد میتواند به معرفی غذاهای ایرانی حتی در سطح بینالملل نیز بپردازد و افقهای جدیدتری را برای خود ایجاد کند.
یک تستر کاربلد میداند که به چه فعالیتی اقدام کند که توجه هر بینندهای را برانگیزد،اگر تغذیه سالم رویه عامه مردم شود میداند که با معرفی تولیدات سالم بهتر به نتیجه میرسد و یا اگر غذای بومی منطقهای را میخواهد معرفی کند مسلماً هوشیار است که اگر برخلاف دستور پخت آن تهیه شود و یا به منطقهای دیگر اصالت آن غذا را نسبت دهد خشم و غضب مخاطب را به همراه میآورد چرا که میراث غذای هر کشوری برای مردم آن بسیار حائز اهمیت است و نباید دستخوش تحول و یا اشتباه شود.
مهندس مهدی باقرزاده، مدیرعامل مجموعه مثبت شش قم در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: در ابتدا برخی از این سلبریتیهای مجازی با مراجعه به رستوران و نمایاندن و معرفی غذاهای خوش رنگ و لعاب به عامه مردم و برخی نیز با آموزش طبخ و تهیه غذاهای متنوع و تولید محتواهایی از این قبیل به تستر تبدیل میشوند.
باقرزاده افزود: اینکه گفته شود یک تستر باید حتماً مدرک خاصی داشتهباشد درست نیست و لذا تنها با گذراندن دورههای آموزشی لازم و دریافت سرتیفیکیت آشپزی میتوانند وارد این عرصه شوند و تجربه و خلاقیت خود را بکار گیرند.
وی با اشاره به سیر شناختهشدن این افراد در جامعه تصریح کرد: معروفیت و شهرتگیری تسترها به دلیل تخصص و یا بهره هوشی بالا استفاده از فرصتها نیست و میتوان اذعان کرد وی صرفاً با تولید محتوانه جذاب و حتی گران قیمت و حتی نمایاندن دکوراسیون محیط آن رستوران و کافه چه برای قشر کم درآمد و چه رده بالای جامعه میتواند بیننده را مجذوب ایدههای خلافانه خود قرار دهد.
این صاحبنظر آموزشی تلاش روزافزون و متحمل شدن هزینههای گزاف تسترها را قبل از شهرتگیری برای رفتن به رستورانهای شیک و لاکچری و تست غذاهای متنوع عاملی برای تبلیغاتچی تلقی کردن آنها دانست، چرا که جبران مافات و هزینههای هنگفت پرداختی تسترها از این راه میسر میشود.
وی با اشاره به تاثیرات حضور فودبلاگرها در محیط رستورانها اضافه کرد: از جمله تاثیرات مفید تسترها برای رستورانها میتوان به برند شدن آن محیط اشاره کرد هرچند که غذای با کیفیتی هم تولید نکنند، از این رو طبیعتاً بعد از هر تبلیغ از سوی تستر نام آن رستوران هم برای مدت کمی معروف میشود ولی اگر غذای با کیفیت نیز ارائه گردد این روند مثبت همچنان ادامه مییابد.
باقرزاده اضافه کرد: یک تستر باید ذائقه مخاطب را ملاک قرار دهد و ببیند مردم چه چیزی را دوست دارند و میپسندند. علاوه بر این باید نکات بهداشتی و برخورد مسئولین و مدیر رستوران را هم در نظر بگیرد تا اعتماد مردم را جلب کند.
این فعال اجتماعی دیزاین غذا و دیزاین یک رستوران را پارامترهای تایید یک رستوران از سوی تستر عنوان کرد، هرچند که کیفیت تولیدات آن محیط چندان بالا نباشد و لذا سعی میشود که بهترین وجهه یک محیط را به نمایش بگذارند تا مخاطب خود را از دست ندهند.
وی اظهار کرد: بسیاری از فعالان این حوزه بجای اینکه صداقت را دخیل در کار خود کنند صرفاً به جهت پول و تبلیغات وارد عمل میشوند و اصل عدالت و انصاف و وجدان کاری را در نظر نمیگیرند، و یا بدون هیچ تجربه، تخصص و دانشی به اظهانظر در مورد یک خوراک میپردازند و حتی مخاطبین خود را نیز گمراه میکنند.
باقرزاده در آخر گفت: تسترها با تبلیغ رستوران بی کیفیت که به نحوی دروغگوئی و شوآف نیز محسوب میشود، سیل عظیمی از مردم را به آن سمت سوق میدهند و لذا اگر نظر مردم در خصوص غذای آن محیط منفی باشد یک سیر سقوطی در پی دارد و حتی دچار ورشکستگی نیز خواهند شد که این یک آسیب بسیار جدی در این حرفه میباشد.
تستر شدن ذوقی نیست
در ادامه مهدی نوروزی مدیر یک رستوران بیان کرد: تسترها به خودی خود تستر نشدند و یک شاخصه ی درسی و مدرک بین المللی مخصوص خودش را دارد که باید از تمام طعم ها و منطقه جغرافیایی و تاریخی خود اطلاع داشته باشند.
وی افزود تیستر ها تمام اطلاعات صحیحِ از غذایی که قرار بر تست آن است را در اختیار دارند، تستر واقعی نسبت به ذائقه ی شخصی خود نظری نمیدهد بلکه بهترین شکل غذا را نسبت به آن غذا برای مخاطب توضیح میدهد که خوب یا بد بودن آن را اعلام میکند.
نوروزی درخصوص نحوه اعتماد به یک تستر از سوی رستوراندارها نقل کرد: در وهله اول مدرک وی برای ما ملاک خواهد بود و دوم اینکه با چک کردن نظرات مردم و لذا نظر خودش که آیا سبک غذایی اکثراً با زائقه ما ایرانی ها هماهنگ بوده یا خیر مورد اطمینان شناختهخواهند شد.
وی اضافه کرد: هرچه که توانایی تستر بیشتر باشد هزینه ای که دریافت میکند نیز بیشتر است، اصولا هر چیزی که ما بخواهیم تیست میشود و برای جنبه تبلیغاتی آن چیزی که خود تستر پیشنهاد میدهد تست میشود، از این رو قرارداد خاصی مابین تستر و اوثر رستوراندارها انجام نمیشود و مدت زمان خاصی ندارد چراکه به پیشنهاد ما برای تیست مراجعه میکنند.
این رستوراندار با اشاره به تایید تبلیغات در فضای مجازی افزود: ما معمولاً بیشتر با برند شدن و معروفیت داخل فضای مجازی موافقیم چون باعث دیده شدن و شهرت حداکثری رستوران ما میشود و قشر عظیمی از مردم در فضای مجازی حضور دارند.
وی اشاره کرد: اگر غذای یک رستوران خوب باشد مطمئناً تاثیرات خوبی در پی دارد، دید مردم نسبت به آن رستوران یا کافه باز میشود، مردم از طعم، محیط، مدت، زمان پخت، برخورد کارکنان و حتی نظافت آن رستوران باخبر میشوند، پس قطعاً با خوب بودن و بالابودن کیفیت تاثیرات بسیار مثبت به ارمغان میآید.
نوروزی در خصوص آسیبهای موجود در این حرفه گفت: متاسفانه تستر های تبلیغی اصولا بخاطر پول و نداشتن اطلاعات راجع به غذا
باعث میشوند رستورانی که بسیار خوب و سطح بالا است دیده نشود و بالعکس رستورانی که اصلا صلاحیت معروفیت ندارد همه جا شهرت پیدا کند که این عمل هم به مردم و هم به کسانی که در این زمینه مشغول به کار هستند آسیب میرساند.
باید دانست که کسبکارهای نوپا و رستورانهای تازه تاسیس بیشتر از رستورانهای مشهور و معروف سطح شهر به این فودبلاگرها روی میآورند، چرا که محیطهای شناختهشده و نام آشنا نیازی به تبلیغات و معرفی بیشتر ندارند و نام تجاری پرافتخار آنها مرهون عملکرد حرفهای و تجربه بالای کاری آنها بودهاست که کسلکارهای نوپا میتوانند با الگو برداری از این رستورانها و خلاقیت افزون و سازنده و بالابردن کیفیت کاری راه خود را به عرصه رقابت باز کنند و غریب و بعید نیست که موفقیت بیشتری کسب کنند.
با وجود نظرات ضد و نقیض موجود نسبت به این حرفه باید گفت یک تستر حتی اگر هم مدارک دانشگاهی زیادی داشتهباشد و لوح تقدیرهای متنوع و رنگارنگی هم به دیوار اتاقش بیاویزد اگر اندکی خلاقیت و نوآوری و تجربه نداشتهباشد به هیچ وجه در کارش موفق نخواهد شد و مسلماً لازمه پیشرفت و پیشبرد اهداف وی در گرو محتواهای سازنده و جذابی است که تولید میکند، همان چیزی که تمایز دهنده و عامل رقابتی میان انبوه تسترها است. با این حال عدالت و انصاف نیز نباید فراموش شود و برای اعتماد و اطمینان بیننده بایستی راستگویی و وجدان کاری را سرلوحه فعالیت خود قرار دهند و برای بهبود زندگی مخاطب همواره تلاش کنند. /ایسنا